در یک پژوهش بررسی شد؛
تاثیر سبک زندگی بر سلامت و خستگی مزمن
سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت، یکی از معیار‌های تعیین کننده سلامت است. این در حالی است که سبک زندگی هر فرد بر سلامت او تأثیر دارد و فعالیت‌های ارتقاء دهنده سلامت و شیوه زندگی بهداشتی، استراتژی‌های اصلی تسهیل و حفاظت از سلامتی هستند.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، آنچه که از مفهوم سندرم خستگی مزمن می‌توان فهمید خستگی است. اما این خستگی بعدا کار زیاد، اضطراب یا بی‌خوابی رخ نمی‌دهد، بلکه این خستگی از نوع شدید و خطرناک می‌باشد و با استراحت و داشتن فعالیت بدنی و ذهنی از بین نمی‌رود.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «نقش میانجی سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت در ارتباط سندرم خستگی مزمن با عامل‌های شخصیتی» به این موضوع پرداخته‌اند که این خستگی تمام بدن را احاطه کرده و فعالیت بدنی و توان فرد را کم می‌کند.
مشخصه این سندرم شامل خستگی ناتوان کننده همراه با شکایات گوناگون جسمی، مزاجی و عصبی روانی می‌باشد. این شکایات شامل خستگی، اشکال در تمرکز، سردرد، گلودرد، حساسیت غدد لنفاوی درد عصبی عضلانی، تب، اشکال در خوابیدن، مشکلات، روان‌پزشکی، آلرژی، دل پیچه و کاهش وزن می‌باشد. احتمال ابتلای زنان به این سندرم دو برابر مردان بوده و بیماران به طور متوسط ۳۵-۵۵ ساله هستند.
* سندرم مزمن سیستم ایمنی
به زعم این پژوهش سندرم خستگی مزمن که گاهی از آن به عنوان سندرم مزمن سیستم ایمنی یاد می‌شود در اصل اختلال و ناتوانی به سبب دلایل ناشناخته است به نظر می‌رسد سیستم‌های مختلف بدن از جمله سیستم عصبی، ایمنی، هورمونی را تحت تاثیر قرار می‌دهد.
در این پژوهش آمده است که در دهه ۸۱ زمانی که این موضوع توجه همگان را بخود جلب کرد عد‌ه‌ای گمان می‌کردند که عامل آن ویروس EBV یا همان بیماری منونوکلئوز است. اما این نظریه مورد تأیید قرار نگرفته حتی تلاش برای یافت ارتباط بین این اختلال با دیگر ویروس‌ها نیز بی‌نتیجه ماند.
این پژوهش توضیح می‌دهد از آنجایی که خستگی می‌تواند دلایل بالینی متعددی داشته باشد قبل از اینکه خستگی فرد به این سندرم نسبت داده شود باید از معاینات کامل پزشکی مطمئن شد و شرایطی از قبیل کم خونی، کم کاری تیروئید، اختلالات تنفسی هنگام خواب و حتی سرطان باید بررسی شود پزشک فقط بعد از آزمایش‌های متعدد می‌تواند نظر قطعی خود را روی تشخیص این بیماری اعالم نماید.
* ارتباط خستگی مزمن با افسردگی
از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش این سندرم در میان زنان و سالخوردگان می‌تواند علامت بروز حمله قلبی را تقلید کند. در برخی از بیماران مشکل اصلی افسردگی و اضطراب بیماران مشکل اصلی افسردگی است با اینکه افسردگی از علائم شایع این بیماری است، اما نوع آن با افسردگی بالینی متفاوت است افراد مبتال به افسردگی بالینی ضمن احساس خستگی بی‌انگیزه هستند در حالی که افراد مبتال به CFS انگیزه بالایی دارند و دلیل افسردگی آنها به سبب خستگی و ناتوانی در انجام دادن کار است.
در این پژوهش آمده است که شیوع افسردگی عمده در بیماران مبتلایان به خستگی مزمن اساساً در مقایسه با افراد دارای بیماری‌های عضوی ناتوان کننده و مزمن بیشتر است.
به زعم این پژوهش بین افسردگی عمده و خستگی مزمن ارتباط قوی وجود دارد. بررسی ملاک‌ها و علایم جسمی اضطراب نشان می‌دهد که به علایم جسمی خستگی مزمن شباهت دارد.
* آیا خستگی مزمن مسری است؟
این پژوهش به این مهم اشاره می‌کند که این بیماری ممکن است در یک خانواده وجود داشته باشد، اما هیچ گونه دلیل مبنی بر واگیردار بودن آن وجود ندارد. به‌طورکلی مسری بودن یا نبودن این بیماری مورد بحث است و هیچ تست آزمایشگاهی هم وجود ندارد که بتواند بیماری را با قاطعیت تأیید کند با این وضعیت عجیب نیست که درمان مشخصی هم برای آن وجود نداشته باشد.
این پژوهش مطرح می‌کند که مطالعات روی بیماران مبتلا به CFS نشان داده است که بیشترین اشکال به سیستم عصبی بیماران بر می‌گردد پزشکان به بیماران توصیه می‌کنند با استفاده از روش‌های طبیعی و به کمک خانواده و روانشناسان راه‌های مقابله با سندرم خستگی مزمن را فراگیرند برخی از راه‌های طبیعی عبارتند؛ از دوری از عوامل استرس‌زا، یوگا، ورزش منظم و مستمر، تنفس عمیق، ماساژ و برنامه غذایی منظم.
* سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت
در این پژوهش به این مهم اشاره شده است که سبک زندگی ارتقاء دهنده سلامت، یکی از معیار‌های تعیین کننده سلامت می‌باشد. این در حالی است که سبک زندگی هر فرد بر سلامت او تأثیر دارد و فعالیت‌های ارتقاء دهنده سلامت و شیوه زندگی بهداشتی، استراتژی‌های اصلی تسهیل و حفاظت از سلامتی هستند.
به گفته این پژوهش اطلاعات کمی درباره رفتار‌های ارتقاء دهنده سبک زندگی در جامعه ایرانی وجود دارد. سبک زندگی در ایران در حال تحول است و ارتقاء سلامت با توجه به نقش برجسته آن در مراقبت‌های بهداشتی مورد توجه روز افزون است. سبک زندگی شیو‌ه‌ای نسبتاً ثابت است که فرد برای رسیدن به اهداف خود به کار می‌برد یعنی راهی است برای رسیدن به اهداف زندگی.
در ادامه این پژوهش آمده است که این سبک حاصل دوران کودکی فرد است؛ به عبارت دیگر، سبک زندگی بعد عینی و کمیت‌پذیر شخصیت افراد است. سبک زندگی تمام رفتار‌هایی است که تحت کنترل شخص هستند یا بر بهداشت فرد تأثیر می‌گذارند. رفتار‌های حفاظت از سلامتی کاهش خطر و پیشگیری و رفتار‌های ارتقاء سلامت دو جزء مکمل سبک زندگی سالم هستند.
در پایان این پژوهش ذکر این نکته ضروری است که سبک زندگی سلامت محور پدیدۀ چند علتی، چندبعدی و چند دلالتی است که به الگو‌های جمعی رفتار مربوط می‌شود و می‌تواند مانعی در مشکلات مربوط به سلامت و تضمین کنندۀ سلامت فرد باشد. این سبک ابعاد متنوعی، چون ورزش، تغذیۀ مناسب و نامناسب، خودکنترلی، رفتار‌های پیشگیرانه و... دارد.
این پژوهش به کوشش ژیلا آستانه (کارشناسی ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ارومیه) و مجید محمود علیلو (استاد گروه روانشناسی و علوم تربیتی دانشگاه تبریز) انجام شده است.
انتهای پیام/
