پرستاری و تکنولوژی؛ آیندهای روشن برای درمان
به گزارش خبرگزاری آنا- مهسا روحی؛ پرستاران در نظام سلامت نقش مهم و کاربردی را ایفا میکنند. شغل آنها به گونهای تعریف شده است که در روند درمان بیماری، علاوه بر کمک به بیماران به پزشکان نیز یاری میدهند.
پرستاران قابلیتهای بسیاری دارند که شاید به دلیل سختی کار فراوان، کمتر از این تواناییها استفاده میشود. اگر پیشرفت علم وفناوری به کمک حرفه پرستاری بیاید انقلابی بزرگ در عرصه درمان رخ خواهد داد.
در همین راستا گفت و گویی با احمد نجاتیان رئیس کل سازمان نظم پرستاری داشتهایم که به پیشرفت علم وفناوری در حوزه پرستاری پرداخته است.
سازمان بهداشت جهانی چه نگاهی به آینده حوزه پرستاری دارد؟ آیا فناوریهای جدید وارد این حوزه میشوند؟
خوشبختانه در آستانه تحولات جدی در نظامهای سلامت دنیا هستیم. سازمان بهداشت جهانی و تمام نهادهای علمی دنیا پیشبینی میکندکه تا ده سال آینده با تغییرات وسیعی در حوزه سلامت مواجه خواهیم بود به طوری که ورود تکنولوژی اطلاعات و ارتباطات و همچنین استفاده از هوش مصنوعی در حوزه سلامت یکی از روندهای خیلی مهم در عرصه سلامت خواهد بود. پرستاری به عنوان یک بخش تعیین کننده در نظامهای سلامت بی تاثیر از این فرایند جهانی نیست.
پیش بینی میکنید چه تکنولوژیهایی به کمک حوزه سلامت بیایند؟
اسامی مختلفی وجود دارد که سلامت الکترونیک، سلامت دیجیتال و انفورماتیک پزشکی از جمله این تکنولوژیها است که همه آنها تفاوتهای جزئی با یکدیگر دارند؛ اما موضوع مهم و اصلی این است که باید در ارائه خدمات سلامت در دهه آینده از خدمات ارتباطات، اطلاعات، فناوری اطلاعات و دیتاب ه بهترین نحو استفاده کنیم تا بتوانیم خدمات خوبی به مردم ارائه دهیم.
تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات چه کمکی به مردم و نظام سلامت میکند؟
گاهی اوقات با استفاده از تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات میتوان سرعت خدمات را افزایش داد، صحت و درستی تصمیمات را بالا برد و هزینههای نظام سلامت را کاهش دهیم. همچنین میتوان به افرادی که دسترسی خوبی به خدمات سلامت ندارند، خدمات به موقع ارائه داد. موارد گفته شده مجموعه مزایایی است که برای این حوزه در نظر گرفته شده است. ما به عنوان یک مسئول در حوزه پرستاری باید فکر کنیم که چگونه از فناوریها و تکنولوژیهای جدید و پیشرفته در ارائه مراقبتها استفاده کنیم. درحال حاضر خدمات پرستاری در کشورمان و در بیمارستانها به طور سنتی ارائه میشود که باید برای تغییر رویه در این حوزه تلاش کنیم. بیمارستان محیطی است که تکنولوژیهای سطح بالای مراقبتی، دستگاههای پیشرفته و فناوریهای مدرن و هوش مصنوعی در آنجا نگهداری و استفاده میشوند.
میتوانید به چند مورد از کاراییهای این فناوریها و تکنولوژیها که به پرستاران و بیماران کمک میکند اشاره کنید؟
امروزه دستگاههای کنترل و مانیتورینگ روز به روز پیشرفتهتر میشوند. این دستگاه با استفاده از هوش مصنوعی، مشکلات سلامتی بیماررا تشخیص و به پرستار هشدار میدهد. علاوه بر آن امروزه استفاده از اینترنت اشیا روز به روز در بیمارستانها درحال توسعه است. اینترنت اشیا میتواند به عنوان ابزاری که مانند دستبند به دست بیماران وصل میشود علائم حیاتی بیمار را از راه دور و بدون سیم کنترل کند. همچنین تکنولوژی جدیدی وجود دارد که آزمایشهای بیماران مانند سطح قند خون و سطح اکسیژن را بدون سیم کشی و از طریق اینترنت اشیا و تله کامیونیکیشن مخابره میکند و دستگاه دیگری نیز این اطلاعات را آنالیز میکند که اگر از سطح نرمال بالاتر رفت هشدار دهد. فناوری دیگری که میتوانم به آن اشاره کنم ایمیجینگهایی است که در تصویربرداریها استفاده میشوند. متخصصین جای دیگری هستند، تصویربرداری انجام میشود و پزشک فقط نظر تخصصی خود را میدهند. حتی در آینده به سمتی حرکت خواهیم کرد که تفسیرتصاویر را نیز هوش مصنوعی انجام دهد.
آیا این تکنولوژیها در همه مراکز درمانی و بیمارستانی ایران استفاده میشود؟
در حال حاضر تله کامیونیکیشن به منظور اینکه اطلاعات بیمار فرستاده شود و متخصصین در جای دیگر آنها را دیده و مشکل بیمار را تشخیص دهند یا مشاورههای تلفنی و تصویری نیز وجود دارند؛ اما لازم به ذکر است که در استفاده از هوش مصنوعی ابتدای راه هستیم و دلیل آن هم این است که باید اطلاعات جمعآوری شوند تا بیگ دیتاهایی ایجاد شود که در نهایت بتوانیم از هوش مصنوعی استفاده کنیم. البته تکنولوژیهای گفته شده در دنیا وجودداشته و حتی استفاده هم میشوند.
میتوانید به یک تکنولوژی یا فناوری جدیدی که با استفاده از هوش مصنوعی و پیشرفت علم به کمک پرستاران آمده است و در کشورهای خارجی استفاده میشود اشاره کنید؟
تکنولوژی در حوزه تداخل دارویی وجود دارد که کشورهای خارجی از آن استفاده میکنند. عملکرد آن به گونهای است که اگر بیماریتعداد زیادی دارومصرف میکند به او هشدار دهد که اجازه استفاده از این دارو را دارد یا خیر. همچنین اگر علائم بیمار با مصرف دارویی تغییر کرد با استفاده از این تکنولوژی دراسرع وقت میتوان متوجه آن شد. این فرایند در دنیا آغاز شده و ما در کشورمان ایران در ابتدای راه هستیم.
سازمان نظام پرستاری برای این که از قافله پیشرفتهای علم وفناوری عقب نماند چه اقداماتی انجام داده است؟
سازمان نظام پرستاری با یکی از مجموعههای معتبر در حوزه فنآوری و نوآوری قراردادی امضا کرده است که موضوعات گفته شده را به حوزه پرستاری وارد کنیم. امروزه اپلیکیشنهای موبایل به عنوان یک ابزار اساسی در زندگی ما هستند. از سوی دیگر در حوزه مراقبتی، اپلیکیشنها بسیار کمک میکنند. به دنبال آن هستیم که برنامههای مراقبت از بیمار را به کمک پرستاران بیاوریم. موضوع دیگری که میتوانیم وارد آن شویم موضوع مراقبت در سطح جامعه است که به تدریج اهمیت آن از حوزه مراقبتهای بیمارستانی بیشتر میشود. لازم به ذکر است که با روندی پیری جمعیت قطعا باید بخشی از مراقبتها از بیمارستان به منزل منتقل شوند که هومکر یکی از ابعاد آن است.
هومکر به چه چیزی اشاره دارد؟ آیا میتوان مراقبت از بیماران را به منزل انتقال داد؟
برخی بیماران در منزل بستری هستند و نیاز است از راه دور کنترل شوند. وجود تکنولوژی در کنار خدمات هومکر (مراقبت از منزل) میتواند به پرستاران و خود بیمار کمک کند. سادهترین دستگاهی که میتوانم نام ببرم فشارسنج دیجیتال است که خود بیمار به راحتی میتواند از آن استفاده کند. این دستگاه حد خطر را هم نشان میدهد. با استفاده از هومکر و دیگر فناوریها میتوان این اطلاعات را به پرستار و پزشک منتقل کرد تا آنها نیزمتوجه وضعیت بیمار شوند. در حوزه مراقبتهای در سطح جامعه و در منزل فضای بزرگی برای استفاده از تکنولوژی ارتباطات و اطلاعات موجود است که باید شناسایی شده و برای آن به دنبال راه حل باشیم.
شکل ارائه خدمات سلامت چه تغییری کرده است؟ اجرایی شدن هوم کر میتواند در شکل جدید ارائه خدمت به بیماران موثر باشد؟
در دنیای امروز ارائه خدمات سلامت متفاوت شده است. یکی از جاهایی که حتما باید در نظام ارائه خدمات سلامت جدی گرفته شود، مراقبت در منزل است. بیماران امروز، با بیماران قدیم متفاوت هستند، بیماران قدیمی ممکن بود بیماری عفونی و حادی داشته باشند که با دو روز بستری حالشان خوب شود و به منزل بازگردند؛ اما امروز بیمارانحالت مزمن دارند، بیمار ممکن است بستری شود، اما بیشتر مراقبتش در منزل انجام شود. آمار بیماریهای تنفسی، قلبی یا غدد مانند دیابت افزایش یافته است که لزوماً نیازبه بستری ندارند ولی باید در منزل تحت مراقبت قرار گیرند؛ بنابراین باید در نظام ارائه خدمت، بخشی را به مراقبت در منزل اختصاصدهیم.
مراکز مراقبت در منزل در کشورمان تاسیس شده است؟ این مراکز با چه مشکلاتی رو به رو هستند؟
در سالهای گذشته این مراکز مراقبت در منزل، ایجاد شدهاند ولی به نظر میرسد هنوز نظام سلامت اینها را به عنوان یک بخش از زنجیره ارائه خدمات سلامت نادیده می گیرد. به این مراکز هم دربحث تعرفهها و هم در پوشش بیمهای توجه نمیشود. اگر بخواهیم یک سیستم سلامت کامل داشته باشیم حتما باید به این حوزه توجه کنیم. برخی بیمارها پس از دو روز که در بیمارستان بستری بودند میتوانند به منزل ارجاع شوند و توسط پرستارماهر در منزل مراقبت شوند. این موضوع علاوه بر راحتی بیمار از نظراقتصادی نیز به صرفه است. با این روش بیمار هم هزینه کمتری پرداخت کرده، در کنار خانواده است و از عفونتهای موجود در بیمارستان به دور است.
انفورماتیک پرستاری چیست؟ انفورماتیک پرستاری چه کمکی به پرستاران میکند؟
انفورماتیک پرستاری بخشی از انفورماتیک سلامت یا پزشکی است. برای تعریف انفورماتیک پرستاری تعاریف مختلفی وجود دارد و ممکن است آنچه من تعریف میکنم با تعریف علمی متفاوت باشد؛ امابه طور کلی استفاده از علوم کامپیوتر، علوم اطلاعات، ارتباطات و دیتا در حوزه پرستاری و پزشکی است. اگر بتوانیم از الگوریتمهایاطلاعات استفاده کنیم، میتوانیم اطلاعات بیماران مانند علائم حیاتی و پاسخآنها به بیماریها و حتی نگرانیهای بیماران را ثبت و اندازهگیری کنیم. انفورماتیک پرستاری به ما کمک میکند با استفاده از بیگدیتاها و علوم کامپیوتر و تجهیزات، مراقبتهای بهتر و به موقعتری از بیماران داشته باشیم.
وضعیت کشورمان در دانش انفورماتیک پزشکی به چه صورت است؟ آیا در این حوزه امیدی برای پیشرفت وجود دارد؟
تقریبا در این حوزه حرفی برای گفتن نداریم. در حوزه پرستاری سیستمهای HIS که دیتاها و اطلاعات بیماران را جمع میکنند، در حوزه پرستاری گسترش نداشته و ثبت اطلاعات مراقبتی ما در سیستم HIS بسیار ضعیف است. در حال حاضر گزارشهای بیمار، پاسخ بیمار به درمان و موارد مرتبط با مراقبت در سیستم HIS ثبت نمیشود و همچنان به صورت دستی در پروندهها انجام میشود؛ بنابراین زمانی که این اطلاعات ثبت نمیشوند نمیتوان از تکنولوژی استفاده کرد. این دانش در کشورهای دیگردر حال اجرا استبه طوری که وضعیت و علائم حیاتی بیماردر HIS به صورت دیجیتال ثبت میشود.
انفورماتیک پرستاری چه کمکی به پرستاران میکند؟ آیا زمان بررسی مشکلات بیماران را کوتاهتر میکند؟
اکنون در مرحلهای هستیم که حتما باید از این دانش استفاده کنیم. در اولینقدمباید سیستمهای HIS کاملاً مجهز شوند، این موضوع زمان کمتری را از پرستار میگیرد. یکی دیگر از فعالیتهای پرستاران ثبت دستیاطلاعات بیماران است که به طور منظم قابل جمعبندی نیست. اگر این اطلاعات را به صورت دیجیتال وارد سیستم کنیم در زمان صرفه جویی مناسبی شده است.
سازمان نظام پرستاری برنامهای برای انفورماتیک پرستاری دارد؟ آیا انفورماتیک پرستاری به اجرایی شدن پرونده الکترونیک سلامت کمک میکند؟
به این موضوع فکر میکنیم، اما اولین و مهمترین قدم را باید وزارت بهداشت بردارد، زیرا اجرایی کردن این دانش وظیفه وزارت بهداشت است. وزارت بهداشت نیز در این زمینه اقداماتی انجام داده است، اما در حوزه پرستاری جدی نبوده است. یکی دیگر از موارد مهمی که باید جدی گرفته و به دنبال محقق شدن آن باشیم امضای الکترونیک پرستاران است که در برنامه هفتم توسعه نیز تاکید بسیار جدی به آن شده است. متاسفانه زمانی که نتوانیم اطلاعات را در سیستم HIS وارد کنیم، قطعاً در پرونده الکترونیک سلامت که مختص به هر فرد است وتمام اطلاعات درمان یشخص در آن وجود دارد، خدمات پرستاریدیده نمیشود؛ بنابراین اگر بخواهیم در راستای تکمیل پرونده الکترونیک افراد جامعه حرکت کنیم تا کلیه اطلاعات سلامت بیماران جمعبندی شود، لازم است اطلاعات پرستاران بیمارستان نیز وارد HIS شود.
آیا اطلاعات بیمارانی که در منزل درمان میشوند به طور کامل در دسترس است؟
باید اطلاعات مراقبت پرستاری بیماران در منزل نیز وارد پرونده الکترونیک شود. درحالی که اطلاعات این بیماران هیچ گاه وارد پرونده نشد و اکنون هیچ اطلاعاتی از مقدار خدمت ارائه شده در منزل و همچنین نام پرستاری که خدمت رسانی کرده است در دسترس نیست. یکی از مزایای سلامت دیجیتال و انفورماتیک پرستاری این است که به عنوان یک پژوهش میتوان اطلاعات زیادی به دست آورد و مقایسه کرد که آیا این روش مراقبت، نتیجه بخش بود یا خیر؟ کدام یک ارزانتر بوده و کدام یک اثربخشی بیشتری داشته است. اگر همه این اطلاعات ثبت شوند میتوان به تصمیم گیریهای آگاهانه مبتنی بر شواهد واقعی کمک کرد.
تعداد زیادی از پرستاران وزارت بهداشت، فارغ التحصیل دانشگاه آزاد هستند
چرا دانشجویان پرستاری دانشگاه آزاد اجازه گذراندن طرح در بیمارستانهای خود دانشگاه آزاد را ندارند؟
دانشگاه آزاد در تربیت نیروی پرستار به دولت کمک مهمی میکند به طوری که حجم عظیمی از همکارانی که امروز در وزارت بهداشت و نظام سلامت مشغول هستند از دانشگاه آزاد فارغ التحصیل شدهاند. در رابطه با گذراندن طرح، قانونی وجود دارد که فارغ التحصیلان پرستاری باید بابت تحصیلشان تعهدی به دولت بدهند. در حال حاضر به دلیل کمبود شدید نیروی پرستار در بخش دولتی، وزارت بهداشت ترجیحمی دهد همه نیروهای پرستاری طرحشان را در بیمارستانهای دولتی بگذرانند. حل این موضوع نیازمند گفتگوی دانشگاه آزاد و وزارت بهداشت است در هر صورت مشکل، حل نشدنی نیست وقابل انجام است.
کمبود ۱۰۰ هزار نفری پرستار در کشور
در رابطه با کمبود پرستار صحبت کردید. چه تعداد کمبود پرستار در کشور وجود دارد؟ چقدر علت این مساله مهاجرت پرستاران است؟
اخباری که نسبت به کمبود پرستار منتشر میشود، واقعی است. در حال حاضر در کشورمان به ازای هر تخت بیمارستانی یک پرستار وجود دارد. درحالی که این عدد باید ۱.۸ باشد. این آمار و ارقام نشان میدهد که با کمبود ۱۰۰ درصدی پرستارمواجه هستیم. یعنی برای حل این مشکل باید حداقل به اندازه تعداد پرستاران فعلی پرستار اضافه شود تا به استاندارد پرستاری نزدیک شویم. متاسفانه حدود هشتاد تا صد هزار نفر کمبود پرستار داریم که این عدد بسیار نگران کننده است. کمبود پرستار موجب شده است که حجم کار همکاران بیشتر شود و با پدیدهای به نام اضافه کاری اجباری مواجه شوند.
حتی یک نیروی پرستار هم برای کشور ارزشمند است
آیا کمبود نیروی پرستار به مهاجرت این افراد ارتباط دارد؟
متاسفانه نیروهای ارزشمند و پرستاران باتجربه در حال مهاجرت هستند. در حال حاضر نمیتوان گفت که این مهاجرتها نظام سلامت را با مشکل بزرگی مواجه کرده است؛ اما نکته مهم و قابل تامل این است که در حال از دست دادن نیروهای کیفی و با تجربه هستیم. نیروهایی که چندین سال در کشور کار کرده و مهارت بسیاری را کسب کردهاند و اکنون به عنوان نیروی ماهر شناخته میشوند، به کشورهای دیگر رفته و برای کشور مقصد کاملا سود است، زیرا زمان و هزینهای برای تربیت نیروی ماهر پرستار صرف نکرده است. باید به این موضوع توجه داشته باشیم که حتی یک نیروی پرستار هم برای کشور ارزشمند است. لازم به ذکر است که مسئله مهاجرت یک امر جهانی است و فقط مرتبط با ایران نیست. امیدواریم راهکارهایی ارائه شود تا اگر این همکاران خواستند دوباره به کشور بازگردند، شرایط برایشان فراهم باشد.
سازمان اداری استخدامی استاندارد نیروی پرستار به ازای هر تخت را نمیپذیرد
آیا ظرفیتمحدود درپذیرش دانشجو یا سختی کار و حقوق اندکدلیل مناسب برای مهاجرت و کمبود نیروی پرستار است؟
همه موارد گفته شده میتواند دلیلی مناسبی برای کمبود نیروی پرستار در کشور باشد. پدیده کمبود پرستار از سالیان گذشته بوده و مشکلی تک عاملی نیست. یکیدیگر از موضوعات و دلایل مهم این موضوع این است که سازمان اداری و استخدامی کشور به عنوان متولی ساختار بیمارستانها و چیدمان نیرو، هنوز استاندارد ۱.۸ پرستار به یک تخت را نپذیرفته است، در این صورت به تعداد نیاز، مجوز استخدام نمیدهند. میتوان گفت که یکیدیگر از از عوامل مهم کمبود پرستار همین موضوع است. دلیل مهم دیگری که به آن توجه نمیشود جایگزینی برای نیروهای بازنشسته است. زمانی قانون بر این اساس بود که به ازای هر نیروی بازنشسته یک نفر در حوزه سلامت استخدام شود. سالانه حدود چهار هزار نفر بازنشسته میشوند درحالی که حتی یک نفر هم به سیستم اضافه نشده است.
گفته میشود برخی قوانین پرستاری روی زمین مانده و به آنها توجه نمیشود، دلیل این بی توجهیها چیست؟
این که بگویم قوانین اجرا نمیشوند، درست نیست و بهتر است بگویم قوانین به درستی اجرا نمیشوند. یکی از مهمترین این قوانین، تعرفه گذاری خدمات پرستاری است. این قانون بالاخره پس از ۱۵ سال اجرا شد؛ اما همچنان نارضایتیهایی وجود دارد. از سوی دیگر در حوزه باز توزیع منابع درآمدی تعرفهها نیز شفاف نیست که امیدواریم این دستورالعمل بازتوزیع عوض شود.
گفته میشود پرستاری جز مشاغل سخت و زیان آور است و پرستاران باید پس از ۲۵ سال بازنشسته شوند. آیا این قانون درست اجرا میشود؟
طبق قانون، پرستاری جز مشاغل سخت و زیانآور به حساب میآید و پرستاران باید پس از ۲۵ سال بازنشسته شوند. این درحالی است که متاسفانه این قانون نیز به درستی و کامل رعایت نمیشود. طبق تحقیقات انجام شده پرستارانپس از ۱۵ سال کار کردن دچار عوارض جسمی، حرکتی و بعضاً روانی میشوند؛ بنابراین باید شرایطی فراهم شود که شرایط زندگی شخصی و کاری پرستاران راحتتر شود و آنها با چالشهای کمتری مواجه باشند.
اگر به پرستاران توجه نشود ارائه خدمات سلامت با مشکل مواجه میشود
آیا سازمان نظام پرستاری در حمایت از پرستاران اقدامات مثبتی انجام داده است؟ آیا برای فراهم کردن شرایط مطلوب زندگی و کاری پرستاران برنامهای وجود دارد؟
ما به عنوان یک مسئول همواره پیگیر مشکلات پرستاران بودهایم؛ اما وقایع اخیر پرستاری که در کشور اتفاق افتاد زنگ خطری برای سیاستگذاران کشوربود تا به این حوزه توجه بیشتری داشته باشند؛ زیرا اگر به پرستاران به عنوان یک نیروی ارائه کننده خدمت توجه نشود، اقتصاد سلامت و ارائه خدمات سلامت دچار آسیب جدی میشود. در حال حاضر با مجلس شورای اسلامی، دولت و وزارت بهداشت در تماس هستیم و طرحهایی ارائه دادهایم تا بلکه بتوانیم برخی از این مسائل را حل کنیم. لازم به ذکر است که به دنبال افزایش کلی حقوق پرسنل پرستاری، افزایش مبلغ اضافه کار ساعتی واولویت قرار دادن پرستاران دراستخدامها هستیم.
در تابستانی که گذشت اخبار مثبتی از پرداخت اضافه کار و کارانه پرستاران منتشر شد. آیا این پرداختیها مستمر خواهد بود؟
اعتراضات اخیر پرستاران همزمان با تغییر دولت بود. بعد از انتخابات و روی کارآمدن وزیر بهداشت جدید مشکلات را به گوش آقای ظفرقندی رساندیم. خوشبختانه رئیس جمهور هم به طور جدی وارد این موضوع شده و مشکلات پرستاران را پیگیری کردند. تاکنون دو یا سه مورد اقدام فوری از جمله پرداخت بخشی از معوقات دانشگاهها که بتوانند با آن اضافه کار و کارانه عقب افتاده پرستاران را پرداخت کنند. به طور متوسط هشت ماه تعویق در پرداخت کارانه و حدود پنج ماه تعویق در پرداخت اضافه کارداشتهایم که بخش کمی از آن پرداخت شده است. لازم به ذکر است که برخی دانشگاهها ۱۸ ماه تعویق در پرداخت کارانه به پرستاران دارند.
پرستاران باید با یک شیفت تامین شوند/ نظام سلامت به اضافه کاری پرستاران نیاز دارد
برای مبلغ اندک اضافه کاری پرستاران که موجب ناراحتی این قشر زحمتکش شده است چه برنامهای دارید؟
پیشنهاداتی در راستای تغییر فرمول اضافه کاری پرستاران به وزارت بهداشت و دولت ارائه شده است و امیدواریم دولت و سازمان اداری استخدامی این درخواست را بپذیرند. در حال حاضر عدد اضافه کاری پرستاران ۳۰ هزار تومان است که ما پیشنهاد ۱۱۰ هزار تومان را دادهایم تا با این افزایش، انگیزه پرستاران برای ارائه خدمت اضافه کاری بیشتر شده و مشکل کمبود نیرو رفع شود. معتقدیم پرستار باید با یک شیفت کارتامینشود، اما در حال حاضر و با شرایط موجود، نظام سلامت به اضافه کاری پرستاران نیاز دارد.
شیفتهای اجباری پرستاران که پس از چند ساعت استراحت باید دوباره به محل کار بروند و مجدداً شیفت را تحویل بگیرند واقعیت دارد؟
میان هر شیفت کاری حداقل یک شیفت فاصله است. در قانون ارتقاء بهره وری ساعت کار ماهانه پرستاران بسیار کمتر شده است. به عنوان مثال اگر پرستاری شبکار باشد باید یک و نیم برابر بیشتر محاسبه شود یعنی ۱۲ ساعت شیفت، ۱۸ ساعت محاسبه و به ازای آن پرداخت میشود. همچنین اضافه کار روز جمعه برای پرستاران یک و نیم برابر محاسبه میشود.
اگرفرمول گفته شده به درستی رعایت شود و نیروی پرستار نیز به تعداد کافی وجود داشته باشد، پرستاران با گذراندن یک شیفت شب، دو روز در خانه استراحت میکنند. اگر این قانون اجرا شود کیفیت کار نیز افزایش مییابد؛ اما اکنون به دلیل کمبود نیروی پرستار اگر یک نیروشیفتشب بوده باشد ممکن است فردا غروب نیزشیفت باشد. همه اینها هم فقط به دلیل کمبود نیرو است.
برای حل مشکل کمبود پرستار و اضافهکاریهای اجباری چه پیشنهادی دارید؟
پیشنهاد ما این است که معادل فارغ التحصیلان هر سال، استخدام نیروی جدید وجود داشته باشد که این عدد حدود ۱۰ تا ۱۵ هزار نفر در سال است. با این روش در افق هشت ساله آینده به استانداردهای لازم نیز می رسیم. حتی برخی معتقدند که باید سالانه ۲۵ هزار نفر استخدام شوند تا از این تعداد حدود ۵ هزار نفر به جای افراد بازنشسته رفته و بقیه کمبودهارا جبران کنند.
پیشرفت علم و فناوری و تجهیزات پرستاری به ایران هم رسیده است؟ در حال حاضر پرستاران در ایران از این فناوریها استفاده میکنند؟
متاسفانه باید بگویم فعلا در این حوزه حرفی برای گفتن نداریم. علی رغم این که توسعه تکنولوژی پیشرفتهای بسیارداشته؛ امادر ایران شاهد آن نبودهایم. در حال حاضر در حوزه مراقبتی برخی فناوریها به پرستاران کمک میکند به عبارت دیگرحدود چهارصد تجهیزات مراقبتی در کشور وجود دارد که به کادر درمان کمک میکنند. تخت بیمار، تشک مواج که امکانات خاصی نیز دارد، دستگاههای مانیتورینگ، ونتیلاتور و دیالیز از جمله تجهیزات مهم دیگری هستند که به کمک پرستاران آمدهاند. از سوی دیگر همکاران ما در جا به جایی بیمار با مشکلاتی مواجه هستند که تجهیزات جدید در این زمینه به کمک پرستاران آمده است.
پرستاران نیاز به ارتقای شغلی دارند
بسیاری از پرستاران به دلیل نبود ارتقا شغلی از آینده کاری خود ناامید هستند. آیا زمینه برای ارتقا شغلی پرستاران وجود دارد؟
نظام ارجاع و پزشک خانواده نیاز به یک بازنگری جدیدارد به طوری که در آن باید حتما از تکنولوژی اطلاعات و حضور افراد متفاوت از جمله پرستاران استفاده کرد. از سوی دیگر پزشک خانواده اولین پزشکی است که در خط ارائه خدمت سلامت است؛ اما معتقدیم پرستاران نیز میتوانند در این جایگاه قرار گیرد. شاید به دلیل هزینههای گران نتوان در همه نقاط کشور پزشک قرار دهیم؛ اما تجربه جهانی نشان میدهد که میتوان در همه نقاط کشور از پرستاران متخصص که در این حوزه آموزش دیدهاند و میتوانند مشکل بیمار را تشخیص دهند و سپس به پزشک متخصص ارجاع دهند استفاده کرد. همچنین پرستاران متخصص میتوانند در برخی موارد بیماریهای ساده را نیز درمان کنند.
پرستاران متخصص میتوانند در درمان سرماخوردگیهای ساده به نظام سلامت کمک کنند. پیشنهاد ما این است که در برنامهریزی نظام ارجاع جدید به این موضوع توجه ویژه داشته باشند و از پرستاران بیشتر کمک بگیرند، زیرا پرستاران نیروهای در دسترستری هستند که اگر در این موارد از آنها استفاده شود، امید به ارتقا شغلی در آنها بیشتر میشود و آنها به این باور میرسند که تا اخر عمر شغلیشان پرستار نمانده و ارتقا خواهند داشت.
انتهای پیام/