در یک پژوهش بررسی شد؛
بازبینی برنامه درسی رشته‌های مهندسی برای توسعه فناوری
ایجاد ارتباط میان بخش‌های دانشگاهی و صنعتی از مهم‌ترین موضوعات سیاست‌گذاری نوآوری در چارچوب نظام ملی نوآوری در کشور‌های مختلف توسعه‌یافته و در حال توسعه است.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، ایجاد ارتباط میان بخش‌های دانشگاهی و صنعتی از مهم‌ترین موضوعات سیاست‌گذاری نوآوری در چارچوب نظام ملی نوآوری در کشور‌های مختلف توسعه‌یافته و در حال توسعه است و نقش دانشگاه‌ها در مدیریت و برنامه‌ریزی کشور‌ها در حال تغییر است. هدف اصلی دانشگاه‌های نسل اول بر آموزش مستقیم بنا شده است، دانشگاه‌ها در حال حاضر برمبنای آموزش مبتنی بر پژوهش و آموزش برای انجام پژوهش تغییر یافته‌اند.
پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «بازبینی برنامه درسی رشته‌های مهندسی برای توسعه فناوری» به این موضوع پرداخته‌اند که با پیشرفت علم و فناوری و جهانی شدن آموزش مهندسی، ضرورت بازنگری مستمر در اهداف، ساختار‌ها و روش‌های نوین نظام آموزش مهندسی متناسب با نیاز‌های کشور در همراهی با تحولات جهانی بیش از پیش احساس می‌شود.
* آموزش مهندسی برای انطباق با نیاز‌های جامعه
در این پژوهش آمده است که برنامه‌های آموزشی مهندسی، تجربه‌ها و مهارت‌های عملی زیادی را به دانشجویان ارائه کرده، اما با گذشت زمان و گسترش سریع دانش فنی، آموزش مهندسی به سمت علوم مهندسی گرایش پیدا کرده است رویکرد علم که در اروپا شروع شد، پس از جنگ جهانی دوم مهندسی در آمریکا تقویت شد و توسعه یافت.
به زعم این پژوهش محتوای علمی و ریاضیات برنامه‌های درسی مهندسی افزایش یافت، در حالیکه مقدار زمانی که دانشجویان برای کار آزمایشگاهی و فعالیت‌های تخصصی و حرفه‌ای مهندسی صرف می‌کردند، کاهش یافت.
این پژوهش توضیح می‌دهد همانگونه که آموزش مهندسی در گذشته برای انطباق با نیاز‌های جامعه تغییر یافته، این تکامل و تغییر برای نشان دادن نیاز‌های قرن بیست و یکم نیز ضروری است.
در برنامه‌های فعلی دانشگاه‌ها، باید تجاری‌سازی علم و تولیدات علمی به جای تجاری‌سازی آموزشی مد نظر قرار گیرد
* تجاری‌سازی علم و تولیدات علمی به جای تجاری‌سازی آموزشی
از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش با پیشرفت علم و فناوری و جهانی شدن آموزش مهندسی، ضرورت بازنگری مستمر اهداف، ساختار‌ها و روش‌های نوین نظام آموزش مهندسی متناسب با نیاز‌های کشور با توجه به تحولات جهانی بیش از پیش احساس می‌شود.
این پژوهش توضیح می‌دهد که در برنامه‌های فعلی دانشگاه‌ها، باید تجاری‌سازی علم و تولیدات علمی به جای تجاری‌سازی آموزشی مد نظر قرار گیرد و یکی از راه‌های رسیدن به این هدف، افزودن درس‌های مرتبط با تجاری‌سازی علم و فناوری و کارآفرینی و همچنین توسعه رشته‌های مهندسی فناور است و دیگری ارتباط مؤثرتر بین صنعت و دانشگاه در آموزش مهندسی است.
* توسعه فناوری در دروس دانشگاهی آموزش مهندسی
در ادامه این پژوهش آمده است که یکی از اجزای اصلی نظام ملی نوآوری، دانشگاه‌ها هستند که وظیفه تربیت نیروی انسانی مناسب برای خلق دانش و توسعه فناوری مورد نیاز بنگاه‌ها را برعهده دارند.
بر اساس یافته‌های این پژوهش برای افزایش توان دانش‌آموختگان جهت توسعه فناوری در کشور می‌توان سه اقدام اساسی زیر را انجام داد:
- افزودن دروس مورد نیاز برای توسعه فناوری در سیستم آموزشی دانشگاه
- توسعه رشته‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد به‌ویژه رشته‌های بین‌رشته‌ای مرتبط با فناوری
- استفاده مؤثر از امکانات و تجربیات صنایع و محیط‌های حرفه‌ای بیرون دانشگاه با ایجاد ارتباط مؤثر بین دانشگاه و صنعت در آموزش و پژوهش
- افزایش توانایی اعضای هیأت علمی برای توسعه فناوری
* توسعه رشته‌های کارشناسی و کارشناسی ارشد مرتبط با فناوری
در ایجاد دوره‌های بین‌رشته‌ای با اولویت توسعه فناوری می‌توان مهندسان فناورتر و شایسته‌تری را برای کشور تربیت کرد
به‌طور کلی به گفته این پژوهش بعضی از رشته‌های کارشناسی فنی و مهندسی بیشتر مرتبط با فناوری یعنی تولید محصول است و حتی کارشناسی ارشد بعضی از رشته‌های فنی و مهندسی نیز میتواند با هدف توسعه فناوری ایجاد و گسترش یابد.
در این پژوهش آمده است که همچنین در ایجاد دوره‌های بین‌رشته‌ای با اولویت توسعه فناوری می‌توان مهندسان فناورتر و شایسته‌تری را برای کشور تربیت کرد.
در پایان این پژوهش به نکته اشاره شده است که ضروری است برای بازبینی دروس مهندسی مرتبط با فناوری، سازمان‌ها و نهاد‌های مرتبط مانند شورای عالی انقلاب فرهنگی و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری مطالعه اساسی را آغاز کنند.
در جمع‌بندی نهایی پژوهش حاضر آمده است که با اجرای طرح‌های پژوهشی و با نظرسنجی از اساتید خبره، فارغ‌التحصیلان و شاغلان فعلی رشته‌های فنی و مهندسی، بررسی جامع دروس را انجام داده و نتیجه آن را جهت بازبینی اساسی به نهاد‌ها و سازمان‌های ذیربط ارجاع دهند تا مهندسان فناورتری برای کشور تربیت شوند.
این پژوهش به کوشش فیروز بختیاری‌نژاد (استاد دانشکده مهندسی مکانیک دانشگاه صنعتی امیرکبیر) و ناهید شیخان (عضو هیأت علمی مرکز تحقیقات مهندسی صنایع و بهره‌وری دانشگاه صنعتی امیرکبیر) انجام شده است.
انتهای پیام/
