حقایق علمی ۴۰؛
اژدها وارد می‌شود/ آخرین بازمانده دایناسورها با ترفندی زهرآگین!
اژدهای کومودو جانداری سه متری است که تصور شما را از مارمولک‌ها بر هم می‌زند! این مارمولک غول‌پیکر غدد سمی دارد که می‌تواند در طعمه‌اش شوک ایجاد کند.
به گزارش خبرگزاری آنا، وقتی صحبت از مارمولک به میان آید، معمولاً تصویر جانداری کوچک و باریک به ذهن خطور می‌کند. با این حال اژدهای کومودو (Komodo Dragon) قرار است این تصویر را بر هم بزند!
اژدهای کومودو بزرگترین مارمولک جهان است و می‌تواند تا 3 متر طول و بیش از 70 کیلوگرم وزن داشته باشد. این مارمولک‌های ترسناک بیش از همه در برخی از جزایر اندونزی مانند جزیره کومودو زندگی می‌کنند.
برخی محققان از اژدهای کومودو به عنوان فسیل‌هایی زنده یاد می‌کنند. اژدهای کومودو به دلیل تبار باستانی و اندازه بزرگش، پیوندهای شگفت‌انگیزی را با دوران دایناسورها به وجود می‌آورد! این خزنده مخوف، به خانواده مارمولک‌های مانیتور (monitor lizard) تعلق دارد که از انقراض‌های دسته‌جمعی خویشاوندان ماقبل تاریخشان جان سالم به در بردند. اژدهای کومودو با بدن محکم، آرواره‌های قدرتمند و چنگال‌های تیزش، ویژگی‌هایی را به نمایش می‌گذارد که یادآور اجداد عظیم‌الجثه‌اش است.
شکارچیان چندکاره!
اژدهای کومودو شکارچی قدرتمندی است. آنها می‌توانند سریع بدوند، خوب شنا کنند و طعمه‌های مختلفی از جمله آهو، پرندگان و حیوانات کوچکتر را بخورند. بزاق آنها حاوی باکتری‌های آسیب‌زایی است که به آنها کمک می‌کند بر قربانیان خود غلبه کنند.
این مارمولک‌های ترسناک همچنین کوهنوردان شگفت‌انگیزی هستند. اژدهای کومودو در سنین پایین‌تر از درخت نیز بالا می‌رود اما وقتی بزرگتر شد، زمان بیشتری را روی زمین می‌گذراند. متأسفانه شمار این جانداران افسانه‌ای به دلیل از دست دادن زیستگاه و شکار غیرقانونی در معرض تهدید قرار گرفته است.
غدد سمی اژدها!
یکی از ویژگی‌های شگفت انگیز اژدهای کومودو غدد سمی این جاندار است. بسیاری از افراد فکر می‌کنند که این مارمولک‌ها برای شکار طعمه خود تنها به آرواره‌های قوی و دندان‌های تیز خود متکی است. در حالی که این ویژگی‌ها قابل توجه است، اما به کارگیری سم نقش مهمی در استراتژی شکار آنها دارد. آنها هنگامی که طعمه خود را گاز می‌گیرند، سم را از طریق بزاق خود به قربانی تزریق می‌کنند. این سم حاوی ترکیبی از پروتئین‌های سمی است که می‌تواند آسیب‌های شدیدی را در طعمه ایجاد کند.
سم اژدهای کومودو می‌تواند به شکارش شوک وارد کند. شوک یک وضعیت جدی است که در آن جریان خون به اندام‌های حیاتی کاهش می‌یابد. این وضع می‌تواند منجر به ضعف، گیجی و حتی از دست دادن هوشیاری شود. وقتی اژدهای کومودو حیوان دیگری را گاز می‌گیرد، سم به سرعت شروع به کار می‌کند و حیواناتی مانند گوزن، گراز وحشی و حتی گاومیش آبی را ناتوان و ضعیف می‌کند.
وقتی اژدهای کومودو طعمه خود را گاز می‌گیرد، همیشه لازم نیست منتظر مرگ حیوان باشد. در عوض موجود آسیب‌دیده را تعقیب می‌کند. سم چنانچه گفته شد باعث می‌شود که طعمه تضعیف شود و اژدها آن را راحت‌تر دنبال می‌کند. این تاکتیک شکار نشان می‌دهد که آنها چقدر می‌توانند باهوش باشند و استراتژیک عمل کنند.
علاوه بر این، اژدهای کومودو یک مزیت دیگر نیز دارد و آن اینکه فوق‌العاده صبور است. به عبارت دیگر بعد از اینکه نیش سمی‌اش وارد بدن طعمه شد، ممکن است ساعت‌ها یا حتی روزها قبل از تغذیه صبر کند! بعد از این مدت، طعمه به طور قابل توجهی بی‌بنیه می‌شود. هنگامی که جاندار نگون‌بخت آنقدر ضعیف شد که قدرت حرکتش بسیار پایین آمد، اژدهای کومودو می‌تواند برای صرف یک غذای آسان نزدیکش شود. ترکیب صبر و زهر کشنده، اژدهای کومودو را به یک شکارچی ترسناک تبدیل می‌کند.
زهری ترکیبی با ویژگی‌های بسیار عجیب
جالب اینجاست که دانشمندان کشف کرده‌اند که زهر این سوسمار فقط یک نوع خاص نیست. در عوض حاوی طیف وسیعی از ترکیبات مختلف است که به طرق مختلف بر طعمه تأثیر سوء می‌گذارد. برخی از سموم می‌توانند شوک ایجاد کنند، در حالی که برخی دیگر باعث تورم شدید اندام‌های حیاتی می‌شوند. پیچیدگی ترکیب زهر این جاندار باعث می‌شود که سم اژدهای کومودو در قلمرو حیوانات بی‌نظیر باشد.
اژدهای کومودو از زهر صرفاً برای خوردن غذا استفاده نمی‌کند! آنها اهداف گوناگونی دارند. هنگامی که دو اژدهای کومودو با هم مبارزه می‌کنند، یک گاز می‌تواند رقیب را تضعیف کند. این کار به مارمولک پیروز اجازه می‌دهد تا صاحب قلمرو شود و یا اگر دعوا بر سر یک اژدهای کومودوی ماده است، به این طریق به جفت ماده‌اش برسد.
اژدهای کومودو نقش مهمی در اکوسیستم دارد و به حفظ تعادل محیط خود کمک می‌کنند. آنها با کنترل جمعیت گونه‌های دیگر، تضمین می‌کنند که هیچ گونه جانوری به تنهایی در آن اقلیم تسلط پیدا نمی‌کند. این تعادل برای سلامت اکوسیستم حیاتی است. اژدهای کومودو فقط یک مارمولک عادی نیست. جثه هراس‌آور و توانایی منحصربه‌فردش در استفاده از سم برای تضعیف شکار، آن را به موجودی قابل توجه تبدیل می‌کند.
انتهای پیام/
