انحلال و ادغام روستا در اندونزی

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، در کشور ما طی دهه‌‏های اخیر مدیریت روستایی با چالش‏‌هایی مواجه بوده که نتیجه آن تخلیه روستاها، مهاجرت‌های روستا- شهری، و تبدیل روستا‌های کوچک به شهر‌های ناکارآمد است. یکی از مواردی که می‌‏تواند در اصلاح یا تغییر قواعد مرتبط با روستا‌ها در نظام تقسیمات سیاسی و اداری کشور به متخصصین امر کمک کند، اطلاع از چگونگی تشکیل و اداره روستا در قوانین سایر کشورهاست.

در این راستا مرکز پژوهش‌های مجلس در گزارشی با عنوان «اندونزی: چگونگی تشکیل، انحلال و ادغام «روستا» در قوانین موضوعه؛ مجموعه گزارش‌های مطالعات تطبیقی تقسیمات سیاسی- اداری ۳» آورده است که نواحی روستایی کارکرد‌های مختلف اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی، سیاسی و زیست‌محیطی دارند. مدیریت کلان و محلی روستایی در کشور ما طی دهه‌های اخیر با چالش‌هایی مواجه بوده است. از‌جمله پیامد‌های این وضعیت تخلیه روستاها، مهاجرت‌های مدیریت نشده روستا- شهری، و تبدیل روستا‌های کوچک به شهر‌های ناکارآمد است. غلبه بر این وضعیت در وهله نخست مستلزم وجود قانونی حاوی احکام و قواعدی مستحکم در خصوص شاخص‌ها و فرایند تشکیل، انحلال، ادغام و تغییر وضعیت روستا و چگونگی اداره آن است. 

 اصلاح یا تغییر قواعد مرتبط با روستا‌ها

این گزارش بیان می‌کند که یکی از مواردی که می‌تواند در اصلاح یا تغییر قواعد مرتبط با روستا‌ها در نظام تقسیمات سیاسی- اداری به‌ویژه قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مصوب سال ۱۳۶۲، به متولیان امر کمک کند، اطلاع از چگونگی تشکیل و اداره روستا در قوانین سایر کشورهاست. در این راستا، گزارش حاضر به این سؤال می‌پردازد که تشکیل، انحلال و ادغام روستا در قوانین موضوعه کشور اندونزی، طبق چه شاخص‌ها و فرایندی انجام‌می‌شود.

بیشتر بخوانید

در یک پژوهش بررسی شد؛

تکه‌تکه شدن قلمرویی در کشور اندونزی چرا رخ داده است؟

در این گزارش آمده است که هدف از ایجاد، انحلال، ادغام، و تغییر وضعیت روستا در اندونزی، طبق «قانون ۲۰۱۴.۶ درباره روستا» عبارت است از تحقق بخشیدن به اثربخشی مدیریت روستایی، تسریع در بهبود رفاه جامعه روستا، تسریع بهبود کیفیت خدمات عمومی، بهبود کیفیت حکمرانی روستایی، و افزایش رقابت‌پذیری روستا». 

 شاخص‌ها و فرایند ایجاد، انحلال، ادغام، و تغییر وضعیت روستا

این گزارش ادامه می‌دهد که در خصوص شاخص‌ها و فرایند ایجاد، انحلال، ادغام، و تغییر وضعیت روستا در «قانون ۲۰۱۴.۶، درباره روستا»، استفساریه قانون مذکور و نیز آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور باید گفت که ایجاد روستا به این شرح تعریف شده است: ایجاد روستا ...، عمل ایجاد یک روستای جدید در خارج از روستای موجود است. ایجاد روستا می‌تواند به شکل الف) تقسیم یک روستا به دو روستا یا بیشتر، ب) ادغام بخش‌هایی از روستا‌های هم‌جوار برای تبدیل به یک روستا یا ج). ادغام چندین روستا و تبدیل آنها به یک روستای جدید باشد. همچنین قانون، تشکیل قریه، یا آنچه با عنوان دیگری نامیده می‌شود درون قلمرو روستا، را با توجه به خاستگاه، آداب و رسوم و ارزش‌های اجتماعی- فرهنگی جامعه روستا به رسمیت شناخته است.

بیشتر بخوانید

در یک پژوهش بررسی شد؛

مدیریت بحران و بلایا در اندونزی

در ادامه این گزارش آمده است که قانون برای ایجاد روستا شاخص‌ها و الزاماتی تعریف کرده است؛ برای انتزاع یک روستای جدید، از روستای مادر، شرط سنی پنج سال تعیین شده‌است. بدین‌معنا که یک روستا از زمان تشکیل تا پنج سال نمی‌تواند تقسیم شود. برای مناطق مختلف کشور، حدنصاب‌های جمعیتی متفاوتی برای ایجاد روستا تعیین شده‌است. حدنصاب مذکور برای منطقه جاوه حداقل ۶.۰۰۰ نفر یا ۱.۲۰۰ سرپرست خانوار، بالی حداقل ۵.۰۰۰ نفر یا ۱.۰۰۰ سرپرست خانواده، سوماترا حداقل ۴.۰۰۰ نفر یا ۸۰۰ سرپرست خانوار، سولاوسی جنوبی و سولاوسی شمالی حداقل ۳.۰۰۰ نفر یا ۶۰۰ سرپرست خانوار، نوسا تنگارا غربی حداقل ۲.۵۰۰ نفر یا ۵۰۰ سرپرست خانوار، سولاوسی مرکزی، سولاوسی غربی، سولاوسی جنوب شرقی، گورنتالو و کالیمانتان جنوبی حداقل ۲.۰۰۰ نفر یا ۴۰۰ سرپرست خانوار، کالیمانتان شرقی، کالیمانتان غربی، کالیمانتان مرکزی و کالیمانتان شمالی حداقل ۱.۵۰۰ یا ۳۰۰ سرپرست خانوار، نوسا تنگارا شرقی، مالوکو و مالوکو شمالی حداقل ۱.۰۰۰ نفر یا ۲۰۰ سرپرست خانوار؛ و پاپوآ و پاپوآ غربی حداقل ۵۰۰ نفر یا ۱۰۰ سرپرست خانوار است.

مقررات منطقه‌ای

این گزارش ادامه می‌دهد که برای ایجاد روستا، محدوده مربوطه علاوه‌بر دو مورد فوق، باید دارای سایر الزامات، از‌جمله وجود پتانسیل‌هایی شامل منابع‌طبیعی، منابع انسانی و منابع اقتصادی حمایتی، امکانات و زیرساخت‌ها برای دولت روستا و خدمات عمومی، و در دسترس بودن وجوه عملیاتی، درآمد ثابت و سایر کمک‌هزینه‌ها برای کارکنان دولت روستا مطابق با مفاد قوانین و مقررات باشد. همچنین همانند ایجاد استان، ریجنسی و شهر در اندونزی، ایجاد یک روستا «از طریق یک روستای مقدماتی انجام‌می‌شود». روستای مقدماتی در‌واقع بخشی از قلمرو روستای مادر است که می‌توان آن را در یک دوره یک الی سه ساله به وضعیت روستا ارتقا داد.

این گزارش بیان می‌کند که قانون، امکان انحلال روستا‌ها را به‌دلیل اثرات بلایای طبیعی و/ یا منافع طرح‌های استراتژیک ملی (برنامه‌های احداث مخازن یا سد‌ها که منطقه روستا را پوشش می‌دهد)، پیش‌بینی کرده است. همچنین قانون، تغییر وضعیت روستا‌ها را در سه حالت الف) تبدیل روستا (دست) به کلوراهان، ب) تبدیل کلوراهان به روستا، و ج) تبدیل روستای سنتی به روستا، پیش‌بینی و الزاماتی که در تغییر وضعیت روستا باید رعایت شود را تعیین کرده است. این الزامات عمدتاً ناظر بر مساحت، جمعیت، پتانسیل‌های اقتصادی، زیرساخت‌ها، و شرایط فرهنگی‌- اجتماعی است. مهم اینکه طبق قانون ۲۰۱۴.۶ و آیین‌نامه اجرایی آن یک کلوراهان قابلیت تبدیل مجدد به یک روستا را دارد. 

 ابتکار دولت در «مناطق ویژه و استراتژیک» 

این گزارش مطرح می‌کند که ایجاد، انحلال، ادغام و/ یا تغییر وضعیت یک روستا در «مقررات منطقه‌ای» تصریح می‌شود. البته ایجاد روستا از طریق ابتکار دولت در «مناطق ویژه و استراتژیک» امکان‌پذیر است، اما در‌نهایت باید در مقررات منطقه‌ای تصریح شود. نکته مهم در خصوص فرایند ایجاد، انحلال، ادغام و تغییر وضعیت روستا‌ها در اندونزی این است که در قانون و آیین‌نامه اجرایی آن فرایند گام‌به‌گام ایجاد، انحلال، ادغام و تغییر وضعیت روستا‌ها قبل از ارائه پیش‌نویس مقررات منطقه‌ای به استاندار و پس از آن، ذکر شده و در این زمینه دیدگاه‌های جامعه محلی در مراحل ابتدایی فرایند در نظر گرفته شده‌است.

بیشتر بخوانید

در یک پژوهش بررسی شد؛

اقامتگاه‌های بوم‌گردی؛ از اشتغال‌زایی تا تقویت هویت محلی

در این گزارش آمده است که هرچند اندونزی، به‌عنوان یک کشور مجمع‌الجزایری، از منظر جغرافیایی- سیاسی شرایطی متفاوت از کشور ما دارد، اما بااین‌حال می‌توان برخی تجارب مثبت این کشور در خصوص شاخص‌ها و فرایند ایجاد، انحلال، ادغام و تغییر وضعیت روستا را در زمان اصلاح قانون تعاریف و ضوابط تقسیمات کشوری مدنظر قرار داد. به کار گرفتن ترکیبی از شاخص‌های متنوع قلمرویی، اقتصادی، اداری و...، برای ایجاد روستا و تعریف آنها در قانون، پیش‌بینی حدنصاب‌های جمعیتی متفاوت جهت تشکیل روستا متناسب با ویژگی‌های جغرافیای طبیعی و انسانی مناطق مختلف کشور، پیش‌بینی فرایند گام‌به‌گام اداری برای تشکیل یک روستا در قانون، پیش‌بینی ایجاد یک روستای مقدماتی، به‌منظور ایجاد زیرساخت‌های مختلف مورد نیاز، قبل از اینکه یک محدوده جغرافیایی رسماً تبدیل به روستا شود، و پیش‌بینی گزینه تبدیل وضعیت شهر‌های کم‌جمعیت، ناکارآمد و دارای مشخصه‌های روستایی به وضعیت روستا در قانون، از‌جمله نقاط مثبت «قانون ۲۰۱۴.۶، درباره روستا»، استفساریه قانون مذکور و نیز آیین‌نامه اجرایی قانون مذکور است.

جمع بندی نهایی

همانگونه که گفته شد یافته های پژوهش حاکی از این است که در کشور اندونزی تشکیل روستا تابع قانون ۲۰۱۴/۶ حکومت اندونزی درخصوص روستا، استفساریه قانون مذکور و نیز آیین‏‌نامه اجرایی آن است. شرط سنی پنج سال به منظور انتزاع یک روستای جدید از روستای مادر، حدنصاب‌‏های جمعیتی متفاوت جهت ایجاد روستا برای مناطق مختلف کشور، وجود پتانسیل‌‏ها در زمینه منابع طبیعی، منابع انسانی و منابع اقتصادی حمایتی، وجود امکانات و زیرساخت‌‏ها برای دولت روستا و خدمات عمومی، و در دسترس بودن وجوه عملیاتی، درآمد ثابت و سایر کمک هزینه‏‌ها برای کارکنان دولت روستا به عنوان شاخص‏‌های ایجاد روستا تعیین شده است. همچنین قانون و آیین‏‌نامه‏‌های مربوطه فرایند ایجاد، انحلال و ادغام روستا را به صورت دقیق و گام به گام شرح داده است. ایجاد، ادغام و تغییر وضعیت روستاها طبق مقررات منطقه‌‏ای (استانی) انجام می‏‌شود و نه تصویب قانون. البته ایجاد روستا از طریق ابتکار دولت در «مناطق ویژه و استراتژیک» امکان‏پذیر است، اما در نهایت باید در مقررات منطقه‌‏ای تصریح شود.