معیارها و تاریخچه زیباییشناسی از تولستوی تا نیوتن
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، رویکردهای زیبایی شناسی در غرب (مفاهیم، عناصر و ملاکها و تاریخچه زیبایی شناسی) عنوان مقاله مریم صادقی، دانشیار و عضو هیات علمی گروه زبان و ادبیات دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی است که در سلسله نشست های تخصصی گروه زبان و ادبیات فارسی شورای بررسی متون و کتب علوم انسانی وزارت علوم به صورت سخنرانی ارائه شد.
در چکیده این مقاله آمده است: «زیبایی شناسی به معنای تبیین اصول و معیارهای جذابیتها و زیباییهای آثار هنری اعم از هنرهای بصری و سمعی و ترکیبی است؛ این موضوع از دوره یونان باستان تا امروز از مباحث پرچالش و افت و خیز غرب بوده و تاکنون نظرات گوناگون زیادی مطرح شده که گاه در راستای هم و گاه متناقض یکدیگر بودهاند.
زیباییشناسی تقریبا تمام حیطههای زندگی از طبیعت و زمینههای فکری و ذهنی انسان و رنگ و نور و لباس و غیره تا رسانه و ارتباطات و آگاهی را میتواند در برگیرد؛ بنابراین بسیار طبیعی است که دو گروه عمده درباره زیباییشناسی در غرب نظرات و دیدگاههایی مفصل را بیان کنند: فیلسوفان و هنرمندان؛ اما در این میانه گروه دیگری نیز با عنوان نظریهپردازان چپ دیدگاههای قابل تاملی در مورد زیباییشناسی دارند.
هنرمندان به سبب حیطه اختصاصی و فیلسوفان عمدتا به دلیل تبیین عملکردهای انسان در ابعاد فیزیک و متافیزیک به این مبحث توجه کرده و از رهگذر آن پای اخلاق و به تبع آن مفاهیمی مانند حقیقت، زیبایی، خوبی، مفید بودن و سپس لذت بردن و... به این حیطه باز شد. نظریهپردازان چپ عمدتا با طرح تاثیر سیاست بر زیباییشناسی با ارائه الگوهای آرمانی از انقلاب روسیه نظرات خود را در باب زیباییشناسی مطرح کردهاند.
این مقاله در پاسخ به دو سوال و توصیف دو محور اصلی نوشته شده: اصول و ویژگیهای زیباییشناسی و تاریخچه آن از دیدگاه صاحبنظران. یافتههای پژوهش نشان میدهد که در این محورها عمدتا با بررسی آراء 9 نفر: بیردزلی، هاسپرس، تولستوی، سوانه، ژیمنز، کروچه، نیوتن، اکو و میکله می توان به اهم موارد دست یافت.
مسئله پژوهش بررسی ملاکها و اصول زیباییشناسی و تاریخچه نظرات گوناگون در باب زیباییشناسی است. یافتههای پژوهش نشاندهنده آن است که برای بررسی تاریخچه و ملاکهای زیبایی در بازنگری آرای مطرح شده در این باب، سه دوره متمایز در زیباییشناسی وجود دارد: یونان باستان، دوره رنسانس و دوره معاصر و جامعه آماری پژوهش بر قرن 18 و 19 و 20 متمرکز شده. روش پژوهش تحلیل محتوای کیفی و پژوهش تاریخی است.»
انتهای پیام/