روایت پژوهشگر تاریخ از قیام ۱۵ خرداد

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، «رضا کاشانی اسدی» نویسنده و پژوهشگر تاریخ انقلاب اسلامی است که از کودکی در جریان قیام ۱۵ خرداد بود، ضمن اینکه پژوهش‌هایی در زمینه این رویداد مهم تاریخی داشت که حاصل آن در چند فیلمنامه و یک رمان با عنوان «پایان سکوت» دیده می‌شود.

وی طراحی فیلمنامه‌هایی با محوریت واقعه ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ از جمله فیلم سینمایی «مثل یک پدر»، سریال «سالهای برف و بنفشه»، سریال «مطلع‌الفجر» را برعهده داشت.

کاشانی اسدی درباره علت توجه به این واقعه تاریخی می‌گوید: «من ۵ ساله بودم که قیام ۱۵ خرداد ۱۳۴۲ اتفاق افتاد. ما در پیشوای ورامین زندگی می‌کردیم. بعد از خبر دستگیری امام(ره)، مردم از صحن امامزاده جعفر(ع) پیشوا حرکت را شروع کردند تا به تهران بروند و برای آزادی امام خمینی تحصن کنند. مردم می‌دانستند در این مسیر هر اتفاقی ممکن است برایشان بیفتد اما با این حال قیام کردند و تا امروز نشنیدم کسی از قیام منصرف شده باشد.»

این پژوهشگر درخصوص حضور مردم ورامین و بستگانش در قیام ۱۵ خرداد بیان می‌کند: «عموهایم، پدرم، بستگان و داماد عمه‌ام در این قیام حضور داشتند. لحظه‌ای که پدرم برای حضور در این قیام از مادرم خداحافظی کرد را به خاطر دارم. اگر بخواهیم قیاس کنیم، روز ۱۲ فروردین ۱۳۵۸ حدود ۹۸ درصد از مردم به جمهوری اسلامی رأی آری دادند.؛ به همین میزان مردان شهر بعضاً کفن‌پوش در این قیام حضور داشتند؛ حتی افرادی که بالای ۸۰ سال بودند، حدود ۱۰ کیلومتر حرکت کردند و بخاطر اینکه نتوانستند مسیر را ادامه بدهند، بازگشتند. اما بقیه مردم به راهشان ادامه دادند.»

وی درباره تعداد تقریبی از حضور مردم پیشوا و ورامین در این می‌گوید: «حدود ۵ هزار نفر در ۱۵ خرداد حضور داشتند. حتی در طول مسیر روستائیان و کشاورزان که سرِ زمین کار می‌کردند به سایر مردم پیوستند. تا اینکه مردم به پل باقرآباد رسیدند که در آنجا نیروهای نظامی گارد شاهنشاهی به مردم اعلام کردند که برگردید!

عزت‌الله رجبی گفت: اگر می‌خواستیم برگردیم تا اینجا نمی‌آمدیم. بخاطر این ایستادگی مردم، نیروهای شاه، مردم را به گلوله بستند.»

کاشانی اسدی درخصوص تعداد شهدا و مجروحان این حرکت بزرگ تاریخی اظهار می‌دارد: «آن طور که من تحقیق کردم ۷ نفر فقط از پیشوا و ورامین به شهادت رسیدند؛ البته به جز این ۷ شهید، کارگران فصلی در قیام حضور داشتند که از استان‌های دیگر از جمله لرستان و آذربایجان به ورامین آمده بودند و در این قیام شهید شدند. اما با توجه اینکه هیچ جنازه‌ای از این شهدا تحویل خانواده‌ها ندادند، آمار غیربومی‌ها را نداریم.»

با توجه به اینکه تعداد حاضران در قیام ۱۵ خرداد ورامین بیش از ۵ هزار نفر بوده، در تیراندازی که از سوی نیروهای ارتش شاه صورت گرفت تعداد زیادی هم مجروح شدند. این پژوهشگر درباره تعداد مجروحان و وضعیت آنها بیان می‌کند: «تعداد قابل توجهی در این تیراندازی مجروح شدند. افرادی که مجروح شده بودند امکان درمان نبود، برای اینکه گرفتاری بیشتری پیش نیاید، پیگیر درمان نشدند. بعضاً شغل آنها کشاورز بود، تا آخر عمرشان با عصا زندگی کردند. علی‌محمد اسدی وعلی اصغر کریمی جانباز ۱۵ خرداد بودند که چند سال پیش به رحمت رفتند.»

وی یادآور می‌شود: «علاوه بر این مشکلات، نظام جاسوسی‌ رژیم طاغوت به قدری گسترده شده بود که هر کسی از صحبت کردن درباره امام در جمع خانوادگی ترس داشت. حتی عوامل سازمان امنیت رژیم پهلوی در محافل و هیئت‌های مذهبی حضور داشتند. محمدتقی علایی، حسینقلی محمدی، سیدمحمد طباطبایی از جمله کسانی بودند که در جریان ۱۵ خرداد زندانی و به شدت شکنجه شدند.»