هفته سوم آوریل؛ از درمان وزوز گوش تا قصه آتش و انسان

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مجلات علمی عامه‌فهم برای ارتباط جامعه علمی با مردم عادی بسیار اهمیت دارند. این مجلات می‌توانند پژوهش‌ها و دستاوردهای علمی را به زبانی قابل فهم برای مخاطبان عرضه کنند. از آنجایی که این نشریات به‌سرعت (در فواصل حداکثر ماهانه) به‌روزرسانی می‌شوند، جریانات و پارادایم‌های جدید علمی را در دسترس عموم قرار می‌دهند. در این سلسله گزارش‌ها، مروری بر پرونده‌های جلد مجلات اصلی ترویج علم جهان خواهیم داشت.

*** 

نیچر

مسیرهای جنگلی برای برداشت چوب، بلای جان تنوع زیستی

بیش از یک چهارم جنگل‌های استوایی جهان به منظور استفاده از چوب مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد.

قطع درختان بر تنوع زیستی اکوسیستم این جنگل‌ها تاثیر می‌گذارد اما چطور؟ با ایجاد جاده‌های جنگلی حیوانات شکارچی می‌توانند در مناطق وسیع‌تری شکار کنند و این موضوع بر جمعیت جانداران مختلف در این جنگل‌ها تاثیرات جدی دارد. طرح صدور گواهی‌نامه مدیریت جنگل با عنوان (FSC) قرار است تاثیرات این تغییرات بر تنوع زیستی را کاهش دهد و جلوی احداث جاده‌های غیر ضروری را بگیرد اما هنوز اطلاعات کمی درباره میزان تاثیرگذاری این طرح وجود دارد. در مقاله اصلی مجله نیچر، یکی از پژوهش‌های مربوط به این مسئله با تفصیل آمده است. مقاله‌ای که شامل ۳/۱ میلیون عکس دوربین با لنز تله است که ۵۵ گونه پستاندار در ۱۴ نقطه مختلف از جنگل‌های استوایی غرب آفریقا را نشان می‌دهد و نشان می‌دهد مدیریت جنگل‌ها و جاده سازی در آنها بر تعداد برخی از پستانداران به طور محسوسی موثر بوده است. یعنی جنگل‌هایی که طرح FSC در آن‌ها اجرا شده تنوع زیستی آسیب کمتری نسبت به جنگل‌های فاقد این طرح، دیده است. گرچه حفظ جنگل‌های باقی‌مانده به همان شکلی که هستند در درجه الویت بالاتری  قرار می‌گیرد اما طرح مدیریت جنگل‌ها و جاده‌سازی در آن، توانسته تا حدود خوبی تنوع زیستی این مناطق را حفظ کند به ویژه برای پستانداران بزرگ جثه‌ای مثل گوریل، فیل و شامپانزه‌ها که در معرض انقراض هستند این طرح مفید و عملیاتی بوده است.

ساینتیفیک امریکن

آتش دوست یا دشمن ما انسان‌ها؟

پرونده ویژه این شماره مجله ساینتیفیک امریکن به یکی از شگفت‌انگیزترین پدیده‌های جهان ارتباط دارد، آتش! در گوشه‌هایی از این مقاله که بخش‌هایی از آن را یک آتش‌نشان با سابقه نوشته است، آمده: ‌«۱۸ ساله بودم که بعد از فارغ‌التحصیلی از دبیرستان، خودم را در پارک ملی گرندکانیون آریزونا و به عنوان خدمه آتش‌نشانی دیدم! سال‌ها گذشت و من دانشگاه رفتم و اطلاعات زیادی درباره آتش پیدا کردم، پدیده شگفت‌انگیزی که در سیاره زیبای ما وجود دارد. ۵۶ سال گذشت و من درباره آتش در قاره‌های مختلف کتاب‌ها و مقالاتی نوشتم و سعی کردم راهی برای آشتی با آتش پیدا کنم. درست است آتش می‌تواند نابودی به بار آورد اما زندگی و حیات انسان با آتش گره خورده است. انسان با کمک آتش غذایش را پخت و به این ترتیب اندام فشرده‌تری پیدا کرد و سرش بزرگتر شد و مغزش فعالتر. آتش باعث شد انسان زمین را به جایی برای پختن تبدیل کند و اهلی کردن معنا پیدا کرد چرا که انسان باید از محصولاتش که قرار بود روزی پخته شوند و او را سیر کنند مراقبت می‌کرد و نیاز به حیواناتی داشت تا در کنارش زندگی کنند. آتش کمک کرد سنگ معدن را به فلز تبدیل کنیم و کم‌کم ایده‌ای شد برای ساخت سلاح‌های گرم! داستان اجداد نخستی‌مان تا به امروز همیشه با آتش گره خورده است.

نیوساینتیست

افق‌های روشن برای درمان وزوز گوش!

حتما شما هم وزوز گوش را تجربه کرده‌اید، حس بسیار ناخوشایندی که می‌تواند روان آدم را به هم بریزد.

این شماره مجله نیوساینتیست به تحقیقات جدیدی که درباره وزوز گوش انجام شده پرداخته است تحقیقاتی که نشان می‌دهد ارتباط متناقضی بین وزوز گوش و کاهش شنوایی وجود دارد این نشانه‌ها می‌تواند راه‌های جدیدی برای درمان‌های احتمالی پیش پای پزشکان و محققان بگذارد.  جیمز رند که یک دهه پیش به عنوان دی‌جی در لیورپول بریتانیا کار می‌کرد، اغلب با شنیدن صداهای عجیب و غریبی که می‌دانست واقعی نیستند، کار را ترک می‌کرد. این علائم وزوز همیشه تا زمانی که او از خواب بیدار می‌شد شنیده می شدند. یک پزشک تأیید کرد که صداها احتمالاً ناشی از قرار گرفتن رند در معرض موسیقی بلند برای ساعت‌ها بوده است اما هیچ درمانی وجود نداشت، راه‌هایی برای کمک به عادت کردن او وجود نداشت. او می‌گوید: «می‌دانستم که دیگر هرگز سکوت را نخواهم شنید و این بسیار وحشتناک بود. با این حال چشم‌انداز درمان وزوز گوش چندان تیره و تار نیست تحقیقات جدید نشان می‌دهد با دستگاه‌های تحریک عصبی می‌شود حجم صداها را کاهش داد و این مقاله به طور ویژه درباره روش‌های جدید درمان وزوز گوش است.