۲۶ دی در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،‌ تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در بر می‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۲۶ دی برابر با ۱۶ ژانویه را ورق می‌زنیم.

****

فرمیوم

۱۶ ژانویه ۱۹۵۳ میلادی برابر با ۲۶ دی ۱۳۳۱ خورشیدی، نمونه‌ای با حدود ۲۰۰ اتم فرمیم، با علامت اختصاری Fm و عدد اتمی ۱۰۰ برای اولین‌بار از طریق کروماتوگرافی تبادل یونی کشف و در دانشگاه کالیفرنیا، برکلی شناسایی شد. مانند اینشتینیم، فرمیم برای اولین‌بار از بقایای آزمایش بمب هیدروژنی که باعنوان رویداد مایک در  نوامبر ۱۹۵۲ در اقیانوس آرام انجام شد، جداسازی شد. نمونه‌هایی از باقی‌مانده‌های این بمب را پهپادهای بدون‌سرنشین جمع‌آوری کردند و به دلایل امنیتی، تا سال ۱۹۵۵ این موضوع مخفی نگه داشته شد. ازآنجاکه عمر این عنصر بسیار کوتاه است، دانشمندان شک دارند که فرمیوم کافی برای وزن‌کردن به‌دست آید. فرمیوم هشتمین عنصر فرااورانیومی از سری اکتینیدها است که کشف شد و به افتخار انریکو فرمی، فیزیکدان ایتالیایی و عضو پروژه منهتن نامگذاری شد.

اولین آنژیوپلاستی

۱۶ ژانویه ۱۹۶۴ میلادی برابر با ۲۶ دی ۱۳۴۲ خورشیدی، چارلز داتر، پزشک و رادیولوژیست عروق اولین آنژیوپلاستی را انجام داد. این روش پیشرو برای بازکردن یک رگ خونی مسدودشده، بیمار را از قطع بالقوه پا نجات داد و او بیمارستان را فقط با یک چسب زخم ترک کرد. این روش پیشرو از هیچ جراحی پرهزینه و آسیب‌زا استفاده نکرد و بدون بخیه و بدون جای زخم انجام شد. در عوض، داتر فقط از سوراخ کوچکی برای دسترسی به رگ و از تصویربرداری پزشکی برای دیدن داخل بدن بدون نیاز به جراحی باز استفاده کرد. او رویکرد پزشکی جدیدی را از روش‌های حداقل تهاجمی و هدایت‌شده با تصویر (MIIP) به‌وجود آورد که اکنون برای درمان طیف گسترده‌ای از بیماری‌ها در سراسر بدن استفاده می‌شود. سال ۱۹۷۸، داتر نامزد دریافت جایزه نوبل پزشکی شد اما انتخاب نشد.

انتخاب فضانوردان شاتل

۱۶ ژانویه ۱۹۷۸ میلادی برابر با ۲۶ دی ۱۳۵۶ خورشیدی، سازمان فضایی آمریکا (ناسا)، ۳۵ فضانورد نامزد برای پرواز با شاتل‌های فضایی را معرفی کرد، ازجمله سالی کی. راید، که در ۱۸ ژوئن ۱۹۸۳ به اولین زن آمریکایی در فضا تبدیل شد و گیون اس. بلوفورد جونیور، که در ۳۰ آگوست ۱۹۸۳ عنوان اولین فضانورد سیاه‌پوست آمریکا در فضا را از آن خود کرد. بلوفورد در سال ۱۹۷۸ در مقطع دکتری در مهندسی هوافضا در موسسه فناوری نیروی هوایی دریافت فارغ‌التحصیل شد و در همان سال در آزمون ناسا شرکت کرد و از بین ۱۰هزار نفر به‌عنوان یکی از آن ۳۵ نفر انتخاب شد. سالی کی‌. راید هم پس‌از انتخاب‌شدن در این گروه ۳۵ نفری به کانون توجه رسانه‌ها تبدیل شد.

ویلیام هنری پیکرینگ  

۱۶ ژانویه ۱۹۳۸ میلادی برابر با ۲۶ دی ۱۳۱۶ خورشیدی، ویلیام هنری پیکرینگ، ستاره‌شناس آمریکایی که  فوئبه، نهمین قمر از ۶۲ قمر شناخته‌شده سیاره زحل را در ۱۸۹۹ کشف کرد درگذشت. فوئبه اولین قمر سیاره‌ای با حرکت پسگرا بود که شناسایی شد، یعنی با حرکت مداری مخالف سیارات. پیکرینگ تعدادی ایستگاه رصدی برای دانشگاه هاروارد راه‌‌اندازی کرد و رصدهای گسترده‌ای از مریخ انجام داد و همانند پرسیوال لاوول ادعا کرد که با مشاهده آنچه که آن را واحه در سطح مریخ در نظر گرفته بود، نشانه‌هایی از حیات را در این سیاره دیده است. او حتی لاوول هم پیشی گرفت و ادعا کرد که در ماه هم نشانه‌هایی از حیات دیده است.