چرا به حضرت زینب(س) عقیلهبنیهاشم میگویند؟
گروه دین و آیین خبرگزاری علم و فناوری آنا، امروز سالروز ولادت عقیله بنیهاشم حضرت زینب کبری (س) است. همان بانویی که نشان داد در بحرانها چگونه میتواند بهترین مدیریت را داشته باشد، به گونهای که قرنهاست از او مینویسند و میگویند. نکته جالب زندگانی حضرت زینب (س) این است که گزارشهای تاریخی درباره دوران کودکی و جوانی ایشان بسیار کم است، اما حضور ایشان در واقعه کربلا و پس از آن که به آخرین سالهای عمر پربرکتش منتهی میشود، روایتهای تاریخی بسیار است. اما چرا هنوز در گذر زمان از حضرت زینب (س) به عنوان الگو یاد میشود؟ نقش یک الگوی جامع در زندگی چیست؟
حضرت زینب کبری (س) با توجه به اینکه در شرایط خاص هم از نظر تربیت و هم از نظر شخصیت قرارگرفت، همچنین به الگوها دسترسی نزدیک داشت و درکنار آنها تربیت یافت و تلخترین صحنههای زندگی را دید و خود را در این شرایط نباخت واین پایداری و استقامت میتواند از یک انسان الگو وسرمشق بسازد. برای شناخت بیشتر درباره شخصیت وجودی حضرت زینب (س) با حجتالاسلام «امیرعلی حسنلو»؛ مدیرگروه تاریخ و سیره مرکز مطالعات و پاسخ به شبهات حوزههای علمیه گفتوگو کردیم که در ادامه میخوانیم:
بارزترین وجوه تربیتی یک زن
نقش تربیتی بانوی مهرو شجاعت در بحرانها و حوادث چگونه است؟
مهمترین و حساسترین بخش زندگی حضرت زینب (س)، سفر تاریخیاش به کربلا و متعاقب آن اسارت مظلومانهاش است که از این جهت شاید سهم او در نهضت عاشورا کمتر از نقش امام حسین (ع) نباشد، چون علاوه بر مصیبتهایی که آن دو به طور مشترک متحمل شدهاند، داغ از دست دادن برادری چون حسین بن علی (ع) و همچنین رنج سفر و مشکلات اسارت، سرپرستی بیماران و کودکان داغدار و زنان و... را زینب (س) به تنهایی به دوش کشید.
زینب کبری (س) هم مادر شهید، هم فرزند شهید، هم خواهر شهید و هم عمه شهید است. این ویژگیها را در کمتر کسی میتوان یافت. او حتی در برههای از زمان، یعنی پس از شهادت امام حسین (ع)، به دلیل بیماری امام سجاد (ع) و وظیفه سنگین هدایت، رهبری و مدیریت کاروان اسرا را نیز به دوش کشید و با سربلندی این بار سنگین را به مقصد رساند.
امروززنان امت اسلامی باید در برابر قتل عامهایی که در غزه و مناطقی از فلسطین انجام میگیرد به زینب (س) اقتدا کنند و از او الگو بگیرند و سرمشقش قرار دهند که چگونه در سختترین شرایط مصیبت الگوی تربیت انسان میشود. همان کسی که امام سجاد (ع) او را عالمه غیر معلمه معرفی کرد، این بارزترین وجوه تربیتی یک زن است که در او ج قلههای انسانیت بروز و ظهور پیدا میکند و زینب (س) در تربیت به جایی می رسد که امام معصوم او را چنین توصیف میکند.
راز بقای پیام کربلا در دل تاریخ
نقش حضرت زینب (س) در زنده ماندن اسلام و انتقال آن به نسلهای بعدی مسلمانان را در چه میدانید؟
یکی از مهمترین ارکان جاودانگی حادثه عاشورا نقش پیام رسانی حضرت زینب (س) و بازماندگان کربلا بود که این واقعه تاریخی را ماندگار و جاودان کرد، بدون شک نقش حیاتی حضرت زینب (س) در اهداف بزرگ عاشورا در جهت احیای دین و زنده ماندن احکام نورانی اسلام و فداکاری آن حضرت در این زمینهها بر کسی پوشیده نیست.
یکی از اهداف بزرگ دشمن نابودی اهل بیت (ع) به عنوان اسلام عینی و مجسم بود؛ شهادت همه مردان اهل بیت(ع) و اسارت بقیه اهل بیت کاشف از این حقیقت دردناک است؛ به همین علت حفظ و نگهبانی از اهل بیت به عنوان اهداف بزرگی است که دشمن را در مقصد پلیدش ناکام خواهد گذاشت، توجه به این نکته مهم است که باعث شده تا حضرت زینب (س) در کنار افشاگریش درباره حادثه عاشورا و تبیین حوادث دردناک آن روز، مسؤولیت دفاع از بازماندگان این حادثه را مد نظر و توجه خود قرار میدهد.
امثال زینب (س) کمیاب و نادر هستند
علاوه بر صبر و شجاعتی که از خصوصیات آن حضرت(س) است چه خصوصیت مهم دیگری بوده که ایشان را متمایز میکند؟
مرحوم سیدمحسن امین (رض) مینویسد: حضرت زینب (س) در واقعه طف در تمام حالات و مواقع جایگاهى بارز و آشکار داشت، هم از برادرزادهاش حضرت زین العابدین (ع) پرستارى میکرد، هم لحظه به لحظه مراقب حال برادرش حسین (ع) بود و با او درباره جریانات گفتوگو میکرد و هم تدبیر امر زنان و اطفال را برعهده داشت. ما در کارنامه درخشان زینب، این زن نمونه هم روایت احادیث و اخبار مىبینیم، به عنوان مثال خطبه مفصل و بلند مرتبه فاطمیه را ایشان در حالیکه حدودا شش یا هفت سال داشتند به خاطر سپرده و نقل کردند.
هم مجلس تدریس و تعلیم و تفسیر قرآن، هم خانهدارى و تربیت فرزند میبینیم، هم هجرت فى سبیل الله و تبعیت محض از امام زمان، هم پرستارى از امام سجاد (ع) و مراقبت اطفال و زنان را مشاهده کنیم، هم فدا کردن فرزند را و هم حفظ جان امام را. در رفتار ایشان هم سوگوارى میبینیم، هم استقامت و قوت قلب و شجاعت، هم خطبه خواندن و تبلیغات دشمن را خنثى کردن و هم حیا و شرم و عفت. هم عبادت و یاد خدا مشاهده میشود هم جهاد و مبارزه و در طول تاریخ چه اسوهاى کاملتر و جامعتر از ایشان میتوان یافت؟
حقیقتاً تعمق در صفات حضرت (س) که گاه به ظاهر متضاد و بعضا از یک زن بعید به نظر میرسد ما را به نتایج بسیار جالبى میرساند!
بله، درست است اسلام هرگز به زن و وظایف او به صورت تک بعدى نظر نکرده است و او را انسانى که تنها براى کنج خانه و تولید نسل مفید باشد، نخواسته است. حضرت زینب (س) تجسم عینى اسلام است و با عملکردش در طول حیات، تبلیغات مخالفان اسلام و پندار خلاف بعضى را به کلى ابطال کرده است. همان بانویى که وقتى به خانه شوهر میرود و مسؤولیت تربیت فرزند بر عهدهاش قرار مىگیرد به نحو احسن در انجام وظیفهاش مىکوشد.
آنگاه که دین منوط به یارى و همراهى اوست، خانه و همسر را رها کرده فرزندانش را برداشته و با امام زمانش همراه مىشود، آن هم با چنان قدرت و ابهتی که علامه بزرگوار سیدهبةالدین شهرستانى مینویسد: در بین زنان عرب، امثال زینب (س) جداً کمیاب و نادر است که این چنین در راه مساعدت و یارى مردان قیام کرده باشد. این مخدره در طول سفر برادر همراه با او تلاش مى کرد. با دست راستش تدارکات مردان کاروان را فراهم مىساخت و با دست چپش نیازهاى کودکان را برآورده مىکرد.
بزرگی مقام زینب (س) در اینجا بیشتر شناخته میشود
صبر سازنده بر مصائب از زندگی زینب (س) چگونه می تواند الگو باشد ؟
حضرت زینب (س) در طول عمر خود انواع مصائب و بلایا را با چشم خود دید و صبر پیشه کرد. همچنین از القاب آن حضرت صدیقه صغری، عصمت صغری و عقیله بنی هاشم است. «عقیله»، زن کریمه ای را گویند که میان خانواده و خویشان بسیار عزیز و محترم و در خاندان خود ارجمند باشد.
در میان رخدادهای شگفت، رخداد «طف» است که در روز دهم سال 61 هجری در سرزمین سوزان نینوا در ناحیه کربلا اتفاق افتاد. جایگاه زینبکبری (س) را در این واقعه اگر تشریح شود بزرگی مقام زینب بیشتر شناخته و شایستگی الگو بودنش نمایانتر میشود.
این حماسه از زاویه دیدها و منظرهای مختلف تحلیل و بررسی و گزارش شده است. برخی از زاویه حماسی، برخی سیاسی، برخی نظامی و برخی دیگر عرفانی و بعضي از بعد زیباشناختی به این رخداد نگریسته و به گزارش بخشی از آنها پرداختهاند زینب (س) همه را زیبا میبیند و این بینش را زینب (س) به دست آورده است و همین گونه بدون آزمایش و پیمودن این راه نگفته است.
بلکه زینب (س) به جایگاهی معنوی بزرگ و رفیعی میرسد که در راه معشوق طی کرده و صبر پیشه کرد تا به این پله از ترقی معنوی میرسد و میفرماید: جز زیبایی چیزی ندیدم؛ پس جلوههایی از طریق سلوک ختم به صبر میشود و مقام رفعت صبر ختم به زیباییها میشود که زینب (س) همه را دیده است و به آن نائل شده است.
انتهای پیام/