«خلّاقیت در پژوهش» به کمک مرکز تحقیقات آمد؛
دستاوردهای جدید موشکی و راداری ارتش رونمایی می‌شود
جانشین آماد و پشتیبانی نیروی پدافند هوایی ارتش گفت: آینده نزدیک در حوزه سامانه‌های موشکی و راداری دستاوردهای جدیدی خواهیم داشت که در رزمایش‌های بعدی از آنها رونمایی خواهیم کرد.
به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری علم و فناوری آنا، مهدی شهرودی؛ حضور پررنگ نظامی آمریکا و برخی قدرت‌های اروپایی در منطقه غرب آسیا و همچنین راهبرد تهاجمی هواپایه این کشورهای سلطه‌جو، تهدیدات هواپایه علیه کشورمان را افزایش داد و بر این اساس، پدافند هوایی و دفاع از حریم هوایی کشور در اولویت نخست نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. بر این اساس، در سوم شهریور ۱۳۸۷ قرارگاه پدافند هوایی خاتم‌الانبیا (ص) تشکیل شد.
با تشکیل این قرارگاه، فرماندهی پدافند هوایی از نیروی هوایی ارتش تفکیک شد و کنترل بخش پدافندی نیروی هوافضای سپاه و بخش هواپایه نیروی هوایی ارتش بر عهده این قرارگاه قرار گرفت. متعاقب این امر، در هشتم خرداد ۱۳۸۸ برابر تدابیر فرمانده معظم کل قوا (مدظله‌العالی)، نیروی پدافند هوایی ارتش تشکیل شد که مأموریت آن کشف، شناسایی، رهگیری و انهدام هر نوع هدفی در آسمان کشور است.
معاونت آماد و پشتیبانی نیروی پدافند هوایی ارتش یکی از معاونت‌های این نیرو محسوب می‌شود که مسئولیت‌های متعددی را بر عهده دارد. مدیریت و نگهداری سیستم‌های زمین به هوا، سیستم‌های راداری، مدیریت چرخه تأمین قطعات، تمامی حوزه‌های پشتیبانی اعم از ترابری، تحرک، قطعه رسانی، تأمین پوشاک، غذا و سوخت جزو وظایف معاونت آماد و پشتیبانی نیروی پدافند ارتش است.
همچنین تمامی قراردا‌دهای نیروی پدافند هوایی ارتش با صنایع تابعه ارتش و شرکت‌های دانش‌بنیان جهت ساخت محصولات جدید پدافندی و ساخت قطعات و تأمین نیازمندی‌های آمادی از طریق این معاونت انجام می‌شود.
بر این اساس سرهنگ مرتضی لاریجانی جانشین آماد و پشتیبانی نیروی پدافند هوایی ارتش پیرامون توانمندی‌های این نیرو توضیحاتی داده است که ماحصل آن را در ادامه می‌خوانید.
لطفاً درباره نقش و اهمیت آماد و پشتیبانی در مجموعه نیروهای مسلح توضیح دهید
اگر یک عملیات موفق را می‌بینید، لازمه آن یک آماد و پشتیبانی قوی است. ممکن است که یک آماد و پشتیبانی قوی به‌تنهایی باعث پیروزی در جنگ نشود، ولی قطعاً یک آماد و پشتیبانی ضعیف به‌تنهایی می‌تواند در یک جنگ باعث شکست باشد؛ بنابراین آماد و پشتیبانی در نیروهای مسلح از اهمیت بالایی برخوردار است.
رزمایش پهپادی ۱۴۰۲ ارتش که اخیراً در گستره وسیعی از جغرافیای کشور برگزار شد، چه دستاورد‌هایی برای نیروهای مسلح کشورمان داشت؟
در همه رزمایش‌ها سعی می‌کنیم که جدیدترین دستاورد‌ها را ارائه کنیم و در این راستا از سال ۸۵ تحولات بزرگی در نیروی پدافند هوایی ارتش صورت گرفت. شعار «ما می‌توانیم» همچون خونی بود که در رگ‌های نیروهای مسلح تزریق شد و ما به این ایمان رسیدیم که می‌توانیم روی پای خود بایستیم؛ لذا با کمک دانشمندان بومی کشورمان در حوزه پدافند هوایی ارتش، وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، دانشگاه‌ها‌ی سراسر کشور و شرکت‌های دانش‌بنیان شروع به ساخت تسلیحات موردنیاز کردیم؛ به‌گونه‌ای که در رزمایش‌های سال‌های اخیر تمامی تجهیزات به کار گرفته‌شده از محصولات بومی و با اتکا به توان داخلی کشور بوده است.
توسعه حوزه تسلیحات به‌صورت متوازن و همگن بود؛ درواقع این‌گونه نبود که فقط در خصوص یک نوع سلاح یا یک حوزه خاص تمرکز کنیم، بلکه در همه حوزه‌ها به‌صورت متوازن شروع به کارکردیم و لذا نیروی پدافند هوایی ارتش در حوزه‌های مختلف و به‌صورت متوازن توسعه یافت. رشد پدافند هوایی در سال‌های اخیر در حوزه‌های راداری و سیستم‌های موشکی، جنگالی و پهپادی به‌وضوح مشهود است.
در حوزه مأموریت‌های پدافند در ارتفاعات کم، متوسط و بالا محصولات متنوعی را در اختیارداریم که در داخل کشور توسط دانشمندان و نخبگان نیرو با همکاری وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته‌شده و در حال استفاده است.
در حوزه پهپاد به‌موازات سامانه‌های دیگر به‌موازات سامانه‌های دیگر رشد و توسعه داشتیم و کمتر کشوری در جهان وجود دارد که در تمامی حوزه‌های پدافندی رشد، توسعه و تنوع محصول بومی داشته باشد.
نیروی پدافند هوایی ارتش محصولاتی در اختیار دارد که نمونه خارجی نداشته و فقط مختص ایران اسلامی است که این برای کشورمان افتخار محسوب می‌شود.
در حوزه پهپاد، قبل از انقلاب اسلامی یک مدل پهپاد داشتیم که از نوع «وی است تی تی» و یک محصول خارجی بود که فقط در راستای آزمایش سامانه‌های موشکی از آن استفاده می‌شد؛ اما اکنون نیروی پدافند هوایی ارتش در جایگاهی است که در حوزه‌های مختلف مأموریتی پهپادهای تخصصی خود را دارد.
ما در نیروی پدافند هوایی ارتش به موضوع اقتصاد در دفاع نیز توجه می‌کنیم؛ ازاین‌جهت که در نیروی پدافند هوایی ارتش، پهپادِ متناسب با مقدورات هر سامانه‌ای را مورداستفاده قرار می‌دهیم.
در حوزه جنگال، جمع‌آوری اطلاعات و شناسایی پهپادهای متناسب با این حوزه‌ها را در اختیارداریم؛ همچنین در رزمایش اخیر جدیدترین دستاورد ما در حوزه پهپاد اتفاق افتاد که برگ زرینی در دفتر افتخارات نیروی پدافند هوایی ارتش بود.
در رزمایش اخیر پهپادی اقدامات متنوعی اتفاق افتاد که قابل‌توجه است؛ ازجمله اینکه یک موشک زمین‌پایه را با تغییرات جزئی به موشک هواپایه تغییر دادیم و این موشک را که «مجید» نام دارد، بر روی یکی از پهپادها نصب کردیم؛ سپس یک پهپاد مهاجم از منطقه‌ای به سمت منطقه موردنظر رزمایش حمله‌ور شد و پهپاد ره‌گیر «کرار» هم که به موشک مجید مسلح بود، جهت مقابله با پهپاد مهاجم به پرواز درآمد؛ در این عملیات، پهپاد کرار توانست با موفقیت، پهپاد مهاجم را رهگیری و با موشک هواپایه مجید، آن را منهدم کند.
ما جزو معدود کشور‌هایی هستیم که این فناوری را در اختیار داریم و این یک افتخار برای نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران است که توسط فرزندان این مرز و بوم انجام شد.
این عملیات تحت کنترل شبکه یکپارچه انجام شد و این در حالی بود که ما از موقعیت، ارتفاع و سرعت پرواز پهپاد مهاجم خبر نداشتیم. پهپاد مهاجم که از منطقه‌ای دور از محل انجام رزمایش پرواز کرده بود، توسط شبکه راداری مستقر در منطقه رزمایش کشف و اطلاعاتش به مرکز کنترل رزمایش ارسال شد و پس از شناسایی جهت انجام اقدام تاکتیکی توسط شبکه پدافندی، اطلاعات هدف در اختیار مرکز کنترل پهپاد قرار گرفت و پهپاد ره‌گیر (کرار) تحت کنترل شبکه پرواز کرد و به نقطه‌ای رفت که باید می‌رسید و عمل رهگیری را انجام داد.
دقت رادار‌های ما به‌قدری بود که به‌محض اینکه به پهپاد ارسال آدرس می‌کند، این پهپاد خود را به موقعیت می‌رساند و به‌راحتی هدف را کشف می‌کند.
علاوه بر مواردی که اشاره شد، در رزمایش اخیر پهپادی ارتش، پهپادهای انتحاری «آرش» و «امید» را داشتیم که اهداف از پیش تعیین‌شده را با موفقیت منهدم کردند و پهپادهای جمع‌آوری اطلاعات و سیگنال و جنگال نیز با موفقیت مأموریت خود را به انجام رساندند.
توان پهپادی نیروی پدافند هوایی ارتش در چه سطحی است؟
زمانی که برای تمام حوزه‌های مأموریتی که تکلیف شده و جزو برنامه‌ها و اهداف مأموریتی است، پهپاد تخصصی آن حوزه را در اختیار داریم، یعنی در واقع در سطحی هستیم که بسیاری از کشور‌ها آرزومند رسیدن به این سطح از توانمندی هستند.
نیروی پدافند هوایی ارتش پهپادهای تخصصی ویژه در ارتفاعات مختلف را در اختیار دارد؛ همچنین این نیرو برای جمع‌آوری سیگنال، عملیات جنگال، و عملیات انهدامی و یا رهگیری، پهپاد تخصصی آن موارد را در اختیار دارد.
توانمندی و دستاوردهای نیروی پدافند هوایی ارتش در حوزه جنگال در چه سطحی است؟
ما در نیروی پدافند هوایی ارتش متوقف به موضوعات نیستیم؛ زیرا تهدیدات روزبه‌روز در حال تغییرات هستند؛ لذا ما متناسب با تهدیدات و آشنایی‌ای که با تهدیدات داریم، خودمان را به‌روز می‌کنیم و این‌گونه نیست که توقف داشته باشیم؛ می‌توان به جرأت گفت که تهدیدات موجود را می‌شناسیم و متناسب با آن، محصولات متنوعی را در اختیارداریم.
آیا تحریم‌ها تأثیری بر عملکرد نیروی پدافند هوایی در دستیابی به اهداف و برنامه‌های خود داشته است؟
یک درخت که در بیابان رشد می‌کند، برای اینکه بتواند به آب برسد، مجبور است که ریشه خود را خیلی عمیق در زمین فرو ببرد، درنتیجه آن درخت استوارتر از درختانی است که خیلی راحت ریشه‌اش به آب می‌رسد؛ تحریم همین اثر را روی ما گذاشته است و ما برای اینکه بتوانیم متکی‌به‌خود باشیم، مجبور بودیم که به‌صورت ریشه‌ای و عمیق روی مسائل پدافندی کارکنیم؛ درنتیجه با هر نسیم و طوفانی از پای نمی‌افتیم و خیلی استوارتر و محکم‌تر هستیم.
هیچ گلوگاهی برای فرزندان ایران‌زمین وجود ندارد و هر آنچه که نیاز داشتیم به آن رسیدیم؛ البته بروز ناکامی در هر راهی طبیعی است و ما نیز ناکامی‌هایی را پشت سر گذاشتیم و با بررسی علل این ناکامی‌ها توانستیم امروز به موفقیت برسیم.
ما از تجربه‌های گذشته و شناسایی نقاط ضعف خود درس گرفتیم و در رزمایش اخیر پهپادی ارتش به محصول کنونی رسیدیم که اکنون عملیاتی و قابل‌استفاده است.
آیا نیروی پدافند هوایی ارتش با شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان همکاری دارد؟
ما در حوزه آماد و پشتیبانی و جهاد خودکفایی رابطه تنگاتنگی با نخبگان دانشگاه‌ها و شرکت‌های دانش‌بنیان داریم. فرزندان ایران‌زمین در مجموعه جهاد خودکفایی و آماد و پشتیبانی در کنار نخبگان مشغول به کار هستند و ما سیستم‌هایی در حوزه آماد و پشتیبانی در اختیارداریم که نیاز به به‌روزرسانی دارند.
ما در حوزه به‌روزرسانی تجهیزات، از شرکت‌های دانش‌بنیان و نخبگان استفاده می‌کنیم؛ همچنین در حوزه تسلیحاتی که خود نیرو ساخت آن را به عهده دارد، مثل رادار‌های «مراقب» و «آرش»، دانشمندان نیرو به همراه شرکت‌های دانش‌بنیان در حال کار و انجام‌وظیفه هستند.
نیروی پدافند هوایی ارتش با دیگر نیروهای مسلح کشورمان در ارتباط بوده و در پروژه‌هایی به‌صورت مشترک همکاری می‌کنیم؛ در برخی پروژه‌ها بخشی از کار را ما به عهده می‌گیریم و بخش دیگری را عزیزان ما در نیروی هوافضای سپاه به عهده‌دارند و مدیریت آن‌هم با ستاد کل نیروهای مسلح است.
آیا نیروی پدافند هوایی ارتش رونمایی از دستاورد جدیدی را در دستور کار دارد؟
در آینده نزدیک در حوزه سامانه‌های موشکی و همچنین حوزه سامانه‌های راداری دستاورد جدیدی خواهیم داشت که ان‌شاءالله در رزمایش‌های آتی از این محصولات جدید رونمایی خواهیم کرد.
انتهای پیام/
دایرةالمعارف دانشبنیانها ۹۶؛
