محقق: زیبایی‌های تهران می‌تواند الهام‌بخش داستان‌نویسان باشد

جواد محقق در گفت‌‌وگو با خبرنگار گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، با اشاره به اینکه تاکنون در دو فعالیت جمعی در حوزه شعر و با موضوع تهران مشارکت داشته است، عنوان کرد: در حوزه داستان توانستم نقش کوچکی را در برگزاری جایزه داستان تهران که پیش از این از سوی نشریه همشهری برگزار شد، ایفا کنم. در حوزه شعر با موضوع تهران نیز مدت مدیدی پیگیر یک برنامه با همکاری سازمان فرهنگی و هنری شهرداری بودم که به برپایی یک شب شعر در بنیاد شعر و ادبیات داستانی نیز منجر شد ولی آثار آن برنامه به چاپ نرسید.

وی افزود: هدف من از حضور در این گونه برنامه‌ها تشویق نویسندگان و شاعران به خلق آثاری درباره حقایق، ظرفیت‌ها و زیبایی‌های پایتخت بوده است. باید به صورت جدی‌تری در ادبیات داستانی به تهران بپردازیم و هرچه بیشتر از زیبایی‌ها و ظرفیت‌هایی که در شهر وجود دارد بگوییم.

این شاعر با تاکید بر اینکه در همه کشورهای پیشرفته دنیا شاعران و نویسندگان پایتخت و شهرهای مهم را موضوع خلق آثار ادبی قرارمی‌دهند، گفت: در دوره‌های اخیر که ادبیات معاصر گستره بیشتری در بین مخاطبان یافته، پرداختن به پایتخت یکی از مسائل جدی در آثار نویسندگان است و جوایز ادبی نیز در تحقق این امر تاثیر داشته‌اند. البته هنوز در این حوزه به نقطه مطلوب نرسیده‌ایم و باید تلاش‌های بیشتری انجام شود.

محقق با بیان اینکه «تهران مخوف» نوشته مرتضی مشفق کاشانی از قدیمی‌ترین آثار داستانی درباره تهران است، توضیح داد: در پیش از انقلاب معدود رمان‌هایی درباره تهران خلق شدند که در آن‌ها بیشتر به مشکلات و آسیب‌ها و بحران‌های اجتماعی این شهر پرداخته شده است. گویی این شهر جز بی‌سامانی، شلوغی و مشکل چیزی ندارد. همچنین امروز نیز متأسفانه تعداد اشعار و داستان‌های مرتبط با تهران بسیار کمتر از ظرفیت‌های این شهر است. این درحالی است که به اذعان بسیاری از گردشگران خارجی، تهران یکی از زیباترین شهرهای منطقه است و تاکنون چهره واقعی این شهر در حجاب ظواهر مشکلات پنهان مانده است.

وی با تاکید بر اینکه هر اندازه شاعران و نویسندگان در حوزه تهران به خلق اثر بپردازند، باز جای کار وجود دارد، افزود: باید قبل از هرکار به یک پژوهش کاربردی اقدام شود تا وضعیت کمی و کیفی رمان‌ها و داستان‌های کوتاه قبل از انقلاب و سال‌های اخیر مشخص شود تا بتوانیم به برنامه‌ریزی صحیح و ترسیم چشم‌انداز در این حوزه اقدام کنیم. مسلما آثار تحقیقی با موضوع معرفی ظرفیت‌های تهران مانند آثار مرحوم جعفر شهری می‌تواند راهگشای نویسندگان باشد. آثاری که شهری درباره تهران نوشته از بهترین کتاب‌هایی است که در تهران دوره قاجاریه به رشته تحریر در آمد. وی به زبان تهران احاطه داشت و با جست‌وجو در آثارش می‌توانیم با فرهنگ و ادبیات تهران در دوران قاجار آشنا شویم.

محقق در پایان سخنانش تأکید کرد: بیشتر نویسندگان در خلق آثار با موضوع شهری بیشتر نگاهی محله‌ای دارند و کمتر به کلیت شهر تهران به عنوان یک موضوع خاص پرداخته‌اند. دلیل این نگاه محله‌ای علاقه خاص هر نویسنده به یک منطقه ویژه و محله‌ای است که خاطرات کودکی یا سال‌های زیبایی از زندگی خود را در آن گذرانده‌اند. این امری بدیهی است و با پرداختن به کلیت شهر تهران منافاتی ندارد.