دانشگاه‌ها نیاز به بازمهندسی دارند/ کاهش اتکا به شهریه در دانشگاه آزاد اسلامی

به گزارش خبرنگار گروه آموزش و دانشگاه خبرگزاری علم و فناوری آنا، دکتر محمدمهدی طهرانچی رئیس دانشگاه آزاد اسلامی صبح امروز در نشست خبری که در سازمان مرکزی این دانشگاه برگزار شد، اظهار کرد: در دانشگاه آزاد در چارچوب برنامه پنج ساله حرکت می‌کنیم و بنا داریم که وارد دانشگاه «از مردم و برای مردم» شویم و غلبه بر معضلات اجتماعی را مدنظر قرار دهیم، چراکه در مفهوم دانشگاه دچار تحول شده‌ایم. 

وی ادامه داد: حضور شرکت‌های دانش‌بنیان چندملیتی در عرصه علمی انکارناپذیر است و باید به سمت بازمهندسی در دانشگاه‌ها پیش رویم. 

از ۱۲ میلیون فارغ‌التحصیلان کشور ۷ میلیون متعلق به دانشگاه آزاد است

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: در گام دوم انقلاب، مقام معظم رهبری میلیون‌ها فارغ‌التحصیل دانشگاهی را نقطه قوت می‌دانند، از ۱۲ میلیون فارغ‌التحصیلان کشور ۷ میلیون متعلق به دانشگاه آزاد است. 

دکتر طهرانچی گفت: دانشگاه آزاد اسلامی فضای جدیدی را در گام دوم در نظر گرفته است که برای آن برنامه جامع و راهبردی دارد، ۳ محور اصلی در این زمینه در نظر گرفته شده است. که این سه محور ۱۰ بسته راهبردی دارد. 

وی ادامه داد: دانشگاه باید متناسب با زیست بوم پیش برود، در این زمینه اطلس آمایش آموزش عالی در دانشگاه تهیه شده است. شعار اقتصاد دانش بنیان خواهد بود و تغییر ماهیت اساسی در دانشگاه شکل گرفته است. 

دکتر طهرانچی بیان کرد: باید ساختار دانشگاه مولد باشد، در این زمینه دانشکده‌های موضوعی ایجاد می کنیم، از دانشکده‌های سنتی عبور کرده‌ایم و وارد دانشکده موضوع محور می‌شویم. 

وابستگی دانشگاه آزاد به شهریه از 81 درصد به 70 درصد می‌رسد

وی با اشاره به طرح‌های دانشگاه آزاد اظهار کرد: هیئت علمی وابسته، دستیار آموزشی، پایش و پویش از جمله طرح‌های مهم دانشگاه است که به جدیت دنبال می‌شود. 

طهرانچی اضافه کرد: اتکا دانشگاه به شهریه ۸۴ درصد بود، سال گذشته به ۸۱ درصد رسید، امسال به ۷۰ درصد می‌رسد. همچنین دو سال پیش ۷۸ درصد منابع دانشگاه صرف حقوق و دستمزد می‌شد، سال گذشته به ۷۲.۹ رسید و امسال ۵۸.۵ درصد منابع دانشگاه صرف حقوق و دستمزد می‌شود. متاسفانه در دانشگاه‌های دولتی ۹۵ درصد بودجه صرف حقوق و دستمزد می‌شود و این یعنی دانشگاه زنده نیست. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی درباره الگوگیری از رشته‌های پزشکی اشاره کرد و گفت: اقبال مردم از رشته‌های پزشکی نشان می‌دهد خروجی نظام پزشکی را می‌پسندند، اما وزارت علوم آموزش کیفی را مدنظر دارد، دانشگاه آزاد اسلامی کارآمدسازی و کیفیت بخشی را مدنظر دارد، در این مسیر ۸۰۰ مدرسه سمای دانشگاه آزاد به دانشکده‌های تعلیم و تربیت متصل می‌شوند. 

وی با اشاره به اقدامات صورت گرفته در زمینه فناوری گفت: در فناوری اتفاقات خوبی در دانشگاه آزاد اسلامی شکل گرفته است، هم اکنون ۷ درصد بذرهیبریدی در دانشگاه آزاد تولید می شود و امسال به ۳۰ درصد می‌رسد. 

 سرمایه صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد ۳۷۴ میلیارد تومان است

دکتر طهرانچی اعلام کرد: سرمایه صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه آزاد اسلامی هم اکنون ۳۷۴ میلیارد تومان است و سال آینده به هزار میلیارد می‌رسد که به عنوان کنش‌گر فعال هدایتگر فعالیت‌های دانش بنیان خواهد بود. پژوهش برای ما زینت و دکور نیست بلکه عرصه زیست دانشگاه است. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: بودجه دانشگاه از ۱۸.۵ همت به ۳۲.۹ همت در آینده تحصیلی می‌رسد و این موفقیت به خاطر افزایش شهریه نبوده چراکه افزایش شهریه‌ها عمدتا ۱۰ تا ۱۵ درصد بوده است، این نتیجه به خاطر تلاش اساتید و کارکنان و تلاش دانشی که به نوآوری ختم می شود، است. اینگونه نشان خواهیم داد که بدون بودجه نفت می‌توان زندگی کرد، ان‌شاءالله این زندگی اثربخش و امیدبخش خواهد بود. 

وی درباره جایگاه جهانی دانشگاه بیان کرد: رهبری جهان مبتنی بر علم است، در این زمینه رقابت‌هایی بین هند، چین، آمریکا و اروپا وجود دارد که در این زمینه هر یک رتبه‌بندی‌های مختص به خود را دارند، اما آنچه مهم است نسبت خروجی علم به تولید ناخالص ملی است و برای نتیجه گرفتن در این زمینه باید اقدامات جدی صورت گیرد، برنامه توسعه ششم باید به سه درصد تولید ناخالص در پژوهش هزینه می‌شد اما این عدد به ۰.۴ درصد رسید. اما دانشگاه آزاد در این زمینه برنامه جدی دارد، هم اکنون به جایی رسیدیم که می‌توانیم به خاطر اقدامات اثرگذار دانشجوی خارجی جذب کنیم. 

دکتر طهرانچی درباره نقص واحدهای زیان ده دانشگاه آزاد اسلامی اظهار کرد: رسالت دانشگاه اگر صرفا مبتنی بر آموزش باشد، باید میزان شهریه‌های آن ارزیابی شود. 89 درصد واحدها یعنی 4 هزار و 200 میلیارد از 5 هزار و 200 میلیارد در 5 سال گذشته تا کنون واحدها زیان ده بوده‌اند. 

وی افزود: از 32 هزار میلیارد بودجه امروزه دانشگاه آزاد اسلامی 70 درصد صرف شهریه ها می شوند و عمده افزایش شهریه ها به علت استقبال مردم به دانشگاه است و اقبال عمومی مردم از این دانشگاه به صورت فزاینده ای رشد داشته است  که سالانه 150 هزار میلیارد تومان افزایش داشته ایم.

دکتر طهرانچی تصریح کرد: وقتی که از 800 هزار میلیارد تومان در سال گذشته به هزار و 200 میلیارد تومان رسیده ایم، معنای زیان ده بودن از واحدها رخت بر می بندد. حدود 50 هزار هکتار به گلخانه برق تبدیل می شود که امسال 10 هزار هکتار از آن فعال بوده است که از منظر آموزش زیان ده است، اما از نظر فعالیت های دانش بنیان زیان دهی ندارند و روایت زیان دهی دانشگاه از نظر آنها در مباحث آموزشی است.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی گفت: امروز ساختمان های دانشگاه باید به منظور پیشرفت منطقه بکار گرفته شود، چرا که هدف مردم از ساخت دانشگاه تنها آموزش نبوده بلکه توسعه بوده است. 

وی بیان کرد: همه دانشگاه‌ها با برنامه دقیق مبتنی بر سند آمایش پیش می روند، برخی از دانشگاه ها از ماموریت آموزشی به مهارتی و فناوری و آموزشی پژوهشی تغییر شکل می دهند.   روز به روز جامعه از نظر فناوری پیچیده‌تر می‌شود  و جوان بی سواد نمی خواهیم و باید متناسب با زیست‌بوم آموزش‌ها را تغییر دهیم و دوران آموزش ‌های کلاسیک گذشته است. 

دکتر طهرانچی با بیان اینکه کمتر از 40 واحد دانشگاه آزاد در شرایط یکسان به سر نمی روند، تاکید کرد: در بودجه امسال برای خروج بحران واحدها برنامه ریزی کرده ایم و منابع آموزشی سرمایه مردم است و باید آن را پاس داشت. 

وی افزود: در مناطق محروم زیان دهی داریم و این موضوع طبیعی است و دانشگاه باید آن را پشتیبانی کرده و به واحد فناوری تبدیل کند.

حضور 6 هزار دانشجو در طرح پویش

دکتر طهرانچی با بیان اینکه طرح پویش ما این طور است که دانشجو در هر ترم، سه روز در بخش صنعت فعالیت می کند، گفت:  اما ما این طرح را در بخش دولتی شروع نکرده ایم. 

وی افزود: در سالی که گذشت 6 هزار نفر دانشجو به انتخاب صنعت، به درخواست خودشان، طرح پویش خود را شروع کردند و توسط صنعت شهریه آنها پرداخت شد و بالای 20 درصد این افراد به استخدام صنعت درآمدند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی با اشاره به اینکه خیلی خوب است که تعداد زیادی از دانشجوها به این طرح پیوستند و بنده خوشحال هستم که صنعت دولتی هم به صحنه آمده است گفت: این 6 هزار دانشجو باید به 60 هزار دانشجو افزایش پیدا کند و علت اینکه افزایش پیدا نمی کند عدم اعتماد صنایع غیر دولتی به مباحث بیمه و مالیات است که ما این موضوع را  در جلسه وزارت کار به وزیر محترم اطلاع دادیم. 

وی تشریح کرد: دانشجوها در غالب کارورزی در بخش صنعت فعالیت می کنند و در بعضی از استان ها ما توانسته ایم  با مجوز های تامین اجتماعی و اداره مالیات قانع کنیم که این دانشجوها کارورز هستند. 

دکتر طهرانچی با بیان اینکه در حال حاضر اگر یک دانشجوی پزشکی بخواهد وارد بیمارستان شود، اداره تامین اجتماعی متعرض بیمارستان نمی شود گفت: ولی متاسفانه هنوز در بعضی از نقاط کشور وقتی یک دانشجوی پزشکی در محیط صنعتی حضور پیدا می کند سازمان بیمه متعرضرض می شود و این موضوع باید حل شود و ما خوشحایم که دانشگاه های دولتی هم به راهی که دانشگاه آزاد سه سال پیش آن را شروع کرده  پیوسته است.

وی اضافه کرد: در سالی گذشت یک میلیون و ۲۵۰ هزار دانشجو داشتیم که ۵۶ هزار دانشجوی غیر ایرانی بوده اند، امسال یک میلیون و ۹۰ هزار دانشجو از قبل داریم و حدود ۴۰۰ هزار دانشجو ثبت نام خواهند کرد و پیش بینی ما این است که در سال پیش رو یک میلیون و ۳۵۰ تا یک میلیون و ۴۰۰ هزار دانشجو باشد.

امسال بودجه دانشگاه در مجموع به ۳۲ همت افزایش پیدا خواهد کرد

رئیس دانشگاه آزاد درباره بودجه دانشگاه به ارایه آماری پرداخت و گفت: بودجه دانشگاه طی ۳ سال پیاپی حدود ۵ همت توقف کرده بود و کم و کمتر هم می شد، سالی که گذشت بودجه دانشگاه ۱۸ و نیم همت و امسال بودجه دانشگاه در مجموع به ۳۲ همت افزایش پیدا خواهد کرد که علت عمده افزایش بودجه استقبال عمومی از دانشگاه است و نه به خاطر شهریه. شهریه دانشگاه سالانه ۱۵ تا ۲۵ درصد رشد داشته و اتکا بودجه دانشگاه به شهریه از ۸۴ درصد به ۵۷ درصد کاهش پیدا کرده است.

وی در پاسخ به سوالی درباره وضعیت دانشگاه آزاد در رده بندی های علمی جهانی و افت جایگاه برخی دانشگاه ها گفت: متاسفانه علی رغم اینکه اسناد بالا دستی تاکید دارد که ۳ درصد از GDP برای پژوهش هزینه شود، اما طی سال های زیادی فقط ۰.۴۵ هزینه شده است و وقتی در حوزه پژوهش هزینه نشود خروجی ها کاهش می یابد؛ کاهش افت دانشگاه ها در حوزه پژوهشی به این علت است که بودجه لازم از GDP در پژوهش و فناوری هزینه نشده است.

طهرانچی با اشاره به اینکه دانشگاه آزاد در نظام رتبه بندی شانگهای در ۵ رشته رتبه زیر ۱۰۰ دارد، گفت: زمانی که می خواستیم شعبه دانشگاه را در عراق تاسیس کنیم به ما گفتند که باید دانشگاه در شانگهای رتبه زیر ۱۰۰ داشته باشد ‌و اسناد خود در این رابطه را ارائه دادیم؛ به طور مثال در رشته مهندسی معدن و عمران در رتبه ۷۵ قرار داریم و در ۳ سال رشته از ۹ هزار مقاله برونداد به ۱۲ هزار مقاله رسیدیم. خوشبختانه با صدور مجوز از سوی عراق در حال تاسیس واحد دانشگاه در این کشور هستیم.

وی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه دانشگاه آزاد در برخی رتبه بندی های علمی جهانی افت داشته است، علت چیست، گفت: تایمز و کیو اس دانشگاه ها را مبتنی بر دادن اطلاعات و و ثبت اطلاعات رتبه بندی می کند و از آنجایی که ما به هیچ وجه علاقه مند نیستیم که جزییات اطلاعات درآمدی خود را به این دو موسسه انگلیسی بدهیم، بنابراین اصلا برای قرارگیری دانشگاه ازاد در رتبه بندی تایمز و کیو اس ورود نکرده و فقط یک واحد نجف آباد حضور داشت که تذکر دادیم خارج شود. بنابراین اینطور نیست که رتبه نداشته باشیم بلکه بنا نداریم آمار دقیق دانشگاه را به انگلستان بدهیم. بنابرین دانشگاه آزاد نه ثبت نام نکرده و و نه اطلاعاتی داده است.

رئیس دانشگاه آزاد در پاسخ به سوال دیگری، درباره میزان افزایش نرخ شهریه در مهر ۱۴۰۲ گفت: نرخ افزایش شهریه در مهر ۱۴۰۲ بیشتر از سال گذشته نخواهد بود البته هنوز جلسه هیات امنا برگزار نشده و عدد دقیق هنوز مشخص نیست.

سامانه «ایران تحصیلات» جعلی است و ربطی به دانشگاه آزاد ندارد

وی درباره سامانه دانشیار نیز اظهار داشت: خانواده‌ها بدانند تنها سامانه رسمی دانشگاه آزاد اسلامی «آموزشیار» است و به هیچ وجه نمی‌توانند از طریق سامانه‌های دیگر که کار کلاهبرداری انجام می‌دهند، وارد دانشگاه آزاد اسلامی شوند، سامانه «ایران تحصیلات» که در یک کشور خارجی فعالیت می‌کند، هیچ ربطی به دانشگاه آزاد اسلامی ندارد و جعل کامل است.

طهرانچی با بیان اینکه میثاق دانشگاه آزاد اسلامی با دانشجویان این است که کم‌فروشی نکرده و هیچ‌گاه مصلحت دانشگاه به مصلحت دانشجو ترجیح داده نخواهد شد، گفت: در دانشگاه آزاد اسلامی دانشکده‌های موضوع‌محور بین رشته‌ای خواهیم داشت.

به گفته وی، روند جذب اعضای هیئت علمی ابتدا از طریق فراخوان، در درجه دوم بررسی هیات‌‎های اجرایی جذب استانی و سپس نظر هیأت مرکزی جذب صورت می‌گیرد و هیچ روزنه دیگری برای جذب اعضای هیأت علمی در دانشگاه آزاد اسلامی وجود ندارد.

دکتر طهرانچی گفت: بنای دانشگاه آزاد اسلامی این است که در حوزه‌های دانش بنیان طوری رفتار کند که مانع مهاجرت دانشجویان نخبه شود و دانشجویان احساس مؤثر بودن در دانشگاه داشته باشند، دانشگاه محیط علم است و تبرج نقطه مخالف یادگیری است که باید جلوی آن گرفته شود، در دانشگاه آزاد اسلامی با حرکات جریانی که بخواهد مخل یادگیری دانشجویان باشد، قاطعانه رفتار خواهد شد.

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پاسخ به سوالی درباره نپیوستن دانشگاه آزاد اسلامی به سامانه یکپارچه دولت اظهار کرد: دانشگاه آزاد اسلامی بیشترین حد سامانه سپاری یکپارچه را داشته است  برای داده‌هایی که تولید می‌شود باید هزینه پرداخت شود آقایان حاضر به پرداخت هزینه برای تحویل داده‌ها نیستند و از طرفی تضمین نگهداشت داده‌ها را ارائه نمی‌دهند. ما آماده دادن اطلاعات هستیم متاسفانه وزطارت علوم هیچ سامانه ای که داده ای جامع ندارد. هم اکنون به دلیل انتخابات دانشگاه آزاد اسلامی 7 میلیون فارغ التحصیل دارد، 5 میلیون فارغ التحصیل دارد، برای گرفتن داده این 7 میلیون باید با دانشگاه ازاد اسلام تعامل داشته باشد، می گوید من در اتاقم می‌نشینم و اطلاعات را از دانشگاه آزاد می گیرد. امروز امنیت داده مهم است،‌ هزینه دارد، من نمی توانم از پول دانشجویان برای داده‌هایی که پول آن را گرفتند، هزینه کنم. دانشگاه آزاد اسلامی داده‌های خود را در سامانه دولت ثبت کرده است. 

وی درباره مشکل سربازی دانشجویان پسر برای استفاده از طرح پویش بیان کرد: متاسفانه به دلیل مشکل سربازی دانشجویان پسر، صنایع این دانشجویان را جذب نمی‌کنند و این یک نقظه ضعف است که ستاد کل نیروهای مسلح باید برای آن فکر کند. 

رئیس دانشگاه آزاد اسلامی درباره جذب نخبگان خارج از کشور در دانشگاه آزاد اسلامی گفت: آماده ایم که به میزان 100 نفر در استان تهران و سایر استانها، نخبگانی که از 200 دانشگاه برتر دنیا هستند را جذب کنیم، با بنیاد نخبگان در این زمینه هماهنگی لازم صورت گرفته است. 

دکتر طهرانچی درباره افت رشد علمی کشورمان بیان کرد: امید، خودباوری و نشاط سه عامل مهم رشد است، برای خودباوری به بروز و ظهور علمی نیاز داریم، در این مسیر جریان ملی دانش باید ایجاد شود که در پس آن جریان جهان دانش را نیز به همراه داشته باشد، به نظر می‌رسد که جریان ملی دانش هنوز قوام لازم را ندارد، بنابراین برون داد علمی ضروری است و نباید بگذاریم که افت پیش بیاید.