نیکان و رستگاری در عبور از آتش

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری علم و فناوری آنا، «نیکان» را می‌توان در ادامه مجموعه‌های نمایشی صداوسیما در حوزه بازنمایی چهره نجیب و در عین حال فعال و پویای دختر نوجوان ایرانی دانست.

طی چهار دهه اخیر، نمونه‌های قابل تأملی در این زمینه از شبکه‌های مختلف سیما پخش شد؛ از «دنیای شیرین»، «دختران حوا» و «دنیای شیرین دریا» که نگاهی ساده و شیرین به زندگی بی آلایش دختران در دل خانواده و مدرسه پرداختند تا آثاری، چون «دبیرستان خضراء»، «نرگس»، «دختران»، «آسمان همیشه ابری نیست» و ... که با محوریت حضور دختران و زنان جوان در متن جامعه، مسائل پیچیده آن‌ها را مورد توجه قرار دادند.

«نیکان» در دسته دوم این گونه آثار قرار می‌گیرد. این سریال، مطابق شرایط امروز جامعه در دهه ۱۴۰۰ شمسی، به بازنمایی جهد و جدل یک بانوی نوجوان با خود، خانواده و چالش‌های پیش رویش برای حفظ زندگی و خوشبختی می‌پردازد. نیکان پیچیدگی مسائل زنان در جامعه امروز را ترسیم کرده است؛ آثار سینمایی و مجموعه‌های شبکه نمایش مختلفی نیز با همین مضمون ساخته شده اند، اما آنچه نیکان را متفاوت و متمایز از آن‌ها ساخته این است که شخصیت محوری این سریال، در مواجهه با مسیر پر پیچ و خم و گرگ و میش روبرویش، هیچ گاه دچار انفعال نمی‌شود و هر چالشی به مثابه یک آزمون جدید، وی را به مرحله‌ای والاتر و بالاتر می‌برد.

«نیکان» به کارگردانی علی سراهنگ، تهیه‌کنندگی کامران مجیدی و نویسندگی نسیم محمدی فارسانی و نسیم سیفی‌پور در ۳۰ قسمت از دوازدهم خرداد هر شب روی آنتن شبکه سه سیما رفته بود و امشب (شنبه ۲۴ تیرماه) آخرین قسمت آن پخش می‌شود.

این مجموعه راوی یک قصه پرفراز و نشیب درباره بخشی از زندگی یک دختر نوجوان در جامعه شهری امروز ماست. دختری که چالش‌های دشواری سر راهش قرار می‌گیرد، اما با تلاش و مراقبت از خودش، تلاش می‌کند تا راه رستگاری را بیابد. شخصیت محوری این مجموعه تلویزیونی، نیکان، دختری از یک خانواده مرفه است. درحالی که جشن تولد او نشان می‌دهد زندگی خوب وب‌ی دردسری دارد، اما اشتباه پدرش باعث می‌شود تا زندگی آن‌ها دستخوش تلاطم و آسیب قرار بگیرد. مسعود، پدر نیکان که تولیدی مکمل‌های دارویی را دارد، به عرضه محصول تقلبی و غیرمجاز متهم می‌شود و تحت تعقیب است؛ مسمومیت و فلج شدن یک جوان درست در روز ازدواجش، به خاطر مصرف این داروها، موجب پیچیدگی بیشتر مسئله برای مسعود می‌شود.

او همچنین به افرادی بدهکار است و این، شرایط اقتصادی بدی را برای خانواده ایجاد می‌کند. از طرفی، مادر نیکان نیز متهم ردیف دوم پرونده مکمل‌های تقلبی است و زندانی می‌شود. نیکان چاره‌ای غیر از خوداشتغالی و نجات خانواده اش ندارد. او کوشش فراوانی برای تولید ابزار‌های ساده تزئینی می‌کند تا برای آن‌ها بازار بیابد یا جواهراتش را بفروشد، اما هر بار مانعی بر سر راهش قرار می‌گیرد و ...

مجموعه «نیکان» از همان قسمت اول با طرح یک داستان کنجکاوی برانگیز و معمایی و با ریتمی سریع، مخاطب خود را وسط یک جهان داستانی پرکشمکش قرار می‌دهد. به همین دلیل هم مخاطب این سریال، هیچ گاه دچار کسالت و ملالت نمی‌گردد. این وضعیت در هر قسمت تداوم می‌یابد و نقاط تعلیق و ماجرا‌های تازه و غافلگیر کننده یکی پس از دیگری شکل می‌گیرند.

انتخاب ماجرای قاچاق مکمل‌های ورزشی تقلبی به عنوان نقطه عزیمت این روایت، هوشمندانه بود و ضمن ایجاد فضایی دراماتیک و ملتهب که به شروعی گرم و مهیج دامن زد، پرداختی نمادین هم درباره وجود جریان‌های مخرب و ضدِ زندگی، اما به ظاهر زندگی بخش را صورت بخشید. گویی «نیکان» این هشدار را می‌دهد که همه گرفتاری‌ها از جایی آغاز می‌شود که پای عناصر نابودگر در لوای زیبایی و شادی به میان می‌آید.

«نیکان» در سه قالب، قابل دسته بندی است؛ هم یک مجموعه خانوادگی محسوب می‌شود، چرا که به گرفتاری‌های یک خانواده و تلاش عضوی از آن‌ها –نیکان- برای نجات دیگر اعضای خانواده می‌پردازد، هم اجتماعی است، چون به بخشی از آسیب‌های اجتماعی توجه دارد و هم یک سریال معمایی-پلیسی به شمار می‌آید، چرا که به تعقیب و گریز و طرح معمای یافتن مجرمان و خلافکاران هم می‌پردازد.

اما آنچه به این سریال تشخص بخشیده، برجسته سازی جایگان زن جوان در شرایط کنونی جامعه است؛ به ویژه اینکه طی سال‌های اخیر یکی از محور‌های اصلی جنگ ترکیبی علیه ایران از سوی غرب، تلاش برای تغییر ذائقه و سبک زندگی دختران جوان و نوجوان به سود منافع سیاسی و تجاری غرب است. «نیکان» را می‌توان استعاره‌ای از تقابل دختر ایرانی با این شرایط و عبور توأم با رستگاری او از آتش افروخته در مقابلش دانست. این سریال، راوی دختر جوانی است که با حفظ شخصیت و شأنیت و منزلتش، خود و خانواده اش را به ساحل امن و نجات می‌رساند.

یکی از نکات قابل توجه «نیکان» گروه بازیگران این سریال است که ویترین پرباری ر ا رقم زده است و در مجموع شاهد بازی قابل قبول و تأثیرگذار هنرمندان در این سریال هستیم؛ به ویژه پژمان بازغی که متفاوت و پویا در قاب این سریال حضور یافته است. بهنام تشکر، سیما تیرانداز، شقایق فراهانی، رضا داودنژاد، مریم سعادت و اصغر نقی‌زاده از دیگر بازیگران شناخته شده و قدیمی این سریال هستند.

اما چهره‌های جوان و نوخاسته نیز در «نیکان» حضور پررنگی دارند؛ مه‌لقا می‌نوش‌زاد، ایفاگر شخصیت نیکان در این مجموعه، از بازیگران جدید است و می‌توان گفت این محصول صداوسیما، موجب شکوفایی استعداد او شده است. همچنین چهره‌های جوان دیگری، چون رویا جاویدنیا، سام کبودوند، مهدی صباغی، فروغ قجابگلو، نادر شهسواری، آزاده مهدی‌زاده، مریم شعبانی، امید سلیمی، نوا نعمتی، محمد یادگاری، نسیم مسلمی، رزا ماندنی، حسین شفیعی، حسین توکلی، فریده دریامج، مهری آل‌آقا، سعید بحرالعلومی، صادق سراهنگ، رونیکا بهرام‌زاده، محمدعلی اکبرشاهی، نیز در این مجموعه تلویزیونی دیده می‌شوند.