توجه ویژه‌ به رشته‌های کارآفرینی در کمربند سبز دانشگاه آزاد اسلامی

خبرگزاری علم و فناوری آنا ـ حسین بوذری؛ دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در راستای آمایش و ساماندهی رشته‌های دانشگاه اقدام به راه‌اندازی برخی رشته‌های مرتبط با فناوری‌های نوین را در دستورکار قرار داده است.

استان گیلان مستعد کشاورزی و گردشگری است، به‌همین دلیل رشته‌های مرتبط با این حوزه‌ها در دانشگاه آزاد اسلامی گیلان بسیار مورد توجه است و دانشجویان زیادی در این رشته به تحصیل می‌پردازند.

از سویی طرح مأموریت‌گرایی مبتنی بر آمایش استان گیلان از سوی دانشگاه آزاد اسلامی این استان انجام شده و رشته‌های مدنظر مشخص شده است.

علاوه بر این، حدود ۹ درصد از رشته‌های از رده خارج شده که متقاضی ندارند در دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان منسوخ و رشته‌هایی مرتبط با هوش مصنوعی و تحلیل داده جایگزین آن شده‌اند.

دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان همچنین علاوه بر راه‌اندازی رشته‌های فنی ـ مهندسی و رشته‌های مرتبط با هوش مصنوعی اقدام به تأسیس مدارس عالی مهارت مانند مدرسه عالی مانا تجارت و مدرسه طراحی و دوخت ترنج کرده که اتفاقاً با استقبال بسیار خوبی مواجه شده است.

در راستای تحلیل و بررسی رشته‌های دانشگاهی و لزوم نوسازی و بازنگری برخی رشته‌های منسوخ شده با بتول مهرگان معاون آموزش و تحصیلات تکمیلی دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان و واحد رشت به گفت‌وگو نشسته‌ایم که در ادامه می آید:

بازمهندسی و توزیع متعادل رشته‌های دانشگاه آزاد گیلان

آنا: استراتژی دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در راستای آمایش و ساماندهی رشته‌های دانشگاهی چیست؟

مهرگان: اجرای طرح مأموریت‌گرایی مبتنی بر آمایش دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در قالب سه بخش اصلی انجام می‌شود، در بخش نخست احصای اقلام آماری و تدوین اطلس محیط درونی و بیرونی دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان صورت گرفت، در بخش دوم بازطراحی آمایش‌محور دانشگاه آزاد اسلامی در قالب نواحی آمایشی، خوشه‌های دانشگاهی، تعیین حوزه‌های موضوعی فعالیت و سطوح عملکردی براساس تحلیل شاخص‌های آمایشی انجام شد.

در بخش سوم نیز بازمهندسی و توزیع متعادل، متوازن و آمایش‌محور ظرفیت‌ها و زیرساخت‌ها بر مبنای وضعیت مطلوب آمایش‌محور دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان صورت گرفت.

بر پایه نتایج حاصل از اطلاعات به دست آمده در طرح فوق مأموریت‌هایی برای واحد‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان تعریف شد؛ به این صورت که با توجه به رونق کشاورزی و گردشگری در استان گیلان روی رشته‌های مرتبط با این حوزه‌ها تمرکز بیشتری صورت گرفت.

البته در گام نخست این فرآیند در بازه زمانی یک ساله انجام شد و اکنون در بازه زمانی پنج ساله طرح مأموریت‌گرایی مبتنی بر آمایش استان گیلان در حال تکمیل است.

آنا: با توجه به حرکت دانشگاه آزاد اسلامی به سمت دانشگاه کارآفرین و مهارت‌محوری، هنوز برخی رشته‌های دانشگاهی منسوخ شده در حال فعالیت هستند، در راستای جذب دانشجویان در رشته‌های مهارت‌آفرینی و کارآفرینی چقدر موفق بوده‌اید و رشد داشته‌اید؟

مهرگان: اصلی‌ترین مأموریت دانشکده‌ها گسترش کارآفرینی و مهارت است که لزوماً این امر با مدرک تحصیلی دانشجویان ارتباط مستقیم ندارد، بنابراین دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان در این مسیر اقدام به تأسیس مدارس عالی مهارت مانند مدرسه عالی مانا تجارت و مدرسه طراحی و دوخت ترنج کرده که در این مدارس دوره‌های مهارتی در حوزه‌های مختلف برگزار می‌شود.

آنا: مأموریت آینده شما در راستای نوسازی رشته‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان چیست؟

مهرگان: برای نوسازی رشته‌های تحصیلی بر پایه نتایج حاصل از ارزیابی آمایشی استان گیلان، نگاه ویژ‌ه‌ای به رشته‌های کشاورزی، گردشگری و صنایع تبدیلی داشته و در این راستا دانشکده هوشمند کشاورزی در دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت تأسیس شد.

همچنین برای توسعه رشته‌های مهارتی مرتبط با خدمات گمرکی، لجستیکی و واسطه‌گری‌های مالی با توجه به ویژگی‌های اقلیمی استان گیلان، ایجاد مراکز تحقیقاتی در حوزه انرژی با تأکید بر انرژی‌های نو و تجدیدپذیر در دستورکار قرار گرفت.

رشته‌های آماری و هوش مصنوعی پرکاربردترین فناوری‌

آنا: نحوه تعامل دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان با سازمان فنی و حرفه‌ای چگونه است؟

مهرگان: برای اخذ مجوز تأسیس برخی از رشته‌های دانشکده‌های مهارت و کارآفرینی واحد‌های دانشگاهی از استادکار‌های ماهری که مجوز‌های لازم را از سازمان فنی و حرف‌های دریافت کرده بودند، استفاده شد، درخواست‌های مطرح شده ابتدا در شورای گسترش دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان مورد بررسی قرار گرفت و سپس برای تأیید نهایی به معاونت آموزش‌های عمومی و مهارتی سازمان مرکزی دانشگاه ارسال شد.

در این زمینه برای شناسایی استادکار‌های ماهر تعامل خوبی با سازمان فنی و حرف‌های استان برقرار کردیم.

آنا: جایگاه رشته‌های جدید آماری (تحلیل داده و هوش مصنوعی) از منظر آینده شغلی دانشجویان چگونه است؟

مهرگان: رشته‌های جدید آماری مانند هوش مصنوعی یکی از پرکاربردترین فناوری‌ها در دنیای امروز است که تأثیر بسزایی در تمامی صنایع و حوزه‌های علمی دارد.

بخش عظیمی از فعالیت‌های دانشگاه‌ها شامل آموزش و پژوهش است و با توجه به پویایی و تغییرات روزافزون در جامعه علم و فناوری، همچنین نظام آموزش و پرورش، دانشگاه‌ها نباید به رفتار سنتی خود ادامه دهند؛ بلکه با استفاده از فناوری‌های جدید، می‌توانند کیفیت آموزش و پژوهش را بهبود بخشند.

با توجه به رشد سریع صنعت هوش مصنوعی، آموزش و پژوهش در این حوزه می‌تواند فرصت‌های شغلی جدیدی را برای دانشجویان و فارغ‌التحصیلان این رشته ایجاد کند، بنابراین دانشگاه‌ها می‌توانند نقش مهمی در تأمین نیروی کار متخصص در حوزه‌های مختلف هوش مصنوعی ایفا کنند.

آنا: در راستای به‌روزرسانی و تبدیل شیوه‌های سنتی و کهن مدل‌های آموزشی به شیوه‌هایی که نیاز روز جامعه است چه اقداماتی داشته‌اید؟

مهرگان: برای به‌روزرسانی شیوه‌های سنتی به روش‌های مدرن آموزشی اقداماتی همچون تأسیس دانشکده هوشمند کشاورزی، درخواست اخذ مجوز برای تأسیس دانشکده موضوعی هوش مصنوعی، توانمندسازی استادان رشته‌های ریاضی و فیزیک در زمینه مباحث نوین در هوش مصنوعی و ارائه بسته‌های آموزشی مبتنی بر هوش مصنوعی برای رشته‌های پرمخاطب در واحد رشت انجام شد.

آنا: برای تغییر فرآیند آموزشی در برخی دانشگاه‌ها که به شاخصه‌‌های غربی اهمیت می‌دهند و شاخصه‌های غربی در این دانشگاه‌ها پیاده می‌شود و  تبدیل آن به شاخصه‌های اسلامی و ایرانی چه پیشنهادی دارید؟ژ

مهرگان: تحول هر جامعه یکی از شاخص‌های ارزیابی پیشرفت آن جامعه محسوب می‌شود. دانشگاه‌ها در این زمینه بسیار تاثیرگذار هستند و ازجمله نهاد‌های متولی این امر هستند. رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز برای
تحول صحیح دانشگاه ضرورت توجه به دانشگاه اسلامی و علم اسلامی را مطرح کرده‌اند.

دانشگاه به‌عنوان یکی از نهاد‌های اصلی متولی تربیت نیروی انسانی و تولید کننده علم، نقش حیاتی در اسلامی کردن جامعه و فرهنگ دارد. برای این منظور باید به متدین کردن دانشجویان، جهت‌دار کردن دانشگاه به سمت ارزش‌های اسلامی و ایرانی، اصالت دادن به اسلام و تمرکز روی استقلال فکری و عدم وابستگی به غرب تأکید کرد.

آنا: آیا در مسیر حرکت به سمت مهارت‌محوری به ایده‌آل‌ها دست پیدا کرده‌اید؟

مهرگان: در این زمینه اقدامات مناسبی آغاز شده، اما تا رسیدن به ایده‌آل نیاز به تلاش و اقدامات بیشتری وجود دارد. برای تحقق این امر برنامه‌ریزی‌هایی بر پایه بسته کاری ارتقای کیفیت و کارآمدی دوره‌های تحصیلی براساس راه‌کنش متناسب‌سازی و تعادل‌بخشی به دوره‌های تحصیلی و حجم آموزش نظری، عملی و مهارتی به تناسب اهداف رشته تحصیلی و ماهیت دروس با اولویت مقاطع کاردانی و کارشناسی سند تحول و تعالی دانشگاه در دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان صورت گرفت.

آنا: چند درصد رشته‌های منسوخ شده دانشگاه متبوع شما کنار گذاشته شده‌اند و چه رشته‌های جدید تأسیس کرده‌اید؟

مهرگان: پنج درصد از رشته‌های منسوخ شده دانشگاه آزاد اسلامی استان گیلان کنار گذاشته شده‌اند، اما در سرفصل سایر رشته‌های منسوخ شده با هدف فعال کردن مجدد این رشته‌ها بازنگری صورت گرفت.

همچنین در سال‌های اخیر تعدادی رشته میان رشت‌های تعریف و سرفصل آن‌ها تدوین و برای اخذ مجوز‌های لازم به سازمان مرکزی دانشگاه ارسال شده است، ازجمله این رشته‌ها می‌توان به رشته مدیریت تولید ارگانیک، اگروتوریسم و ... اشاره کرد.