تصفیه کامل طلای کثیف؛ کلید اقتصاد روستا و شهر/ توان شرکت‌های دانش‌بنیان برای باز فرآوری آب

به گزارش گروه اقتصاد خبرگزاری آنا، احیای منابع آبی فرآیندی است که با هدف بهبود کیفیت آب و استفاده مجدد از آن انجام می‌شود کشور‌های جهان برای حل معضل بی آبی عمده‌ی فاضلاب خود را تصفیه می‌کنند. این کار بخش اعظمی از مشکلات آن‌ها را برطرف کرده است مثلا در اروپا ۶۰ درصد و اسلواکی ۶۵ درصد از فاضلاب شهری دوباره تصفیه و به چرخه باز می‌گردد در حالی که کشور‌های چاد، سومالی و سودان کمتر از ۵ درصد فاضلاب را تصفیه می‌کنند و دقیقا این کشور‌های از ضعف در تولید مواد غذایی و فقر رنج می‌برند.

در ایران نیز به گفته‌ محمدرضا بختیاری رئیس پیشین شرکت آب و فاضلاب استان تهران، کشور در سال شش میلیارد و هشتصد میلیون متر مکعب فاضلاب تولید می‌کند که حدود یک میلیارد و هشتصد میلیون متر مکعب آن تصفیه می‌شود. حدود ۴ میلیارد متر مکعب به اندازه تقریبی مخزن سد گتوند، معادل ۷۰ درصد از فاضلاب هیچگاه به سیکل مصرف برنمی گردد. برای رسیدن به افق احیای ۱۰۰ درصدی آب مصرف شده در شهر‌ها نیاز به نوآوری و همکاری شرکت‌های دانش بنیان در فرآیند تصفیه آب به شدت احساس می‌شود.

در همین راستا احمد سلسبیلی مدیرعامل یک شرکت دانش بنیان فعال در حوزه تصفیه فاضلاب در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اقتصادوکارآفرینی خبرگزاری آنا درباره افزایش ظرفیت تصفیه، گفت: کشور باید با تمام قوا به سمت تصفیه کامل طلای کثیف برود ما راهی به جز تصفیه نداریم. هر طرح ارزشمندی که به این حوزه ارتباط دارد باید اجرایی شود. من در سفری که به آلمان داشتم تصفیه فاضلاب را بخشی از زندگی روزمره‌ی مردم دیدم؛ در آلمان اکثر ساختمان‌های بالای ۶ طبقه فاضلاب را در داخل ساختمان تصفیه می‌کنند. در این مدل جداسازی اولیه انجام می‌شود و فاضلاب جامد و مایع از هم تفکیک می‌شوند و آب به چرخه مصرف باز می‌گردد.

به گفته وی، این شیوه در ایران نیز سابقه دارد در حدود ۴۰ الی ۵۰ سال پیش بعضی از شهرک‌های پتروشیمی و ارتش که در آبادان بودند نیز همچین چیزی را داشتند. تصفیه فاضلاب به دلیل کود موجود در فاضلاب فوق العاده سودآور است امروز قیمت کودی که از فاضلاب استخراج می‌کنیم یک دهم قیمت کود وارداتی است. قیمت جهانی کود به خصوص کود‌های فسفاته متاثر از از جنگ اکراین و روسیه به شدت بالا رفته و تورم در اکثر کشور‌ها صعودی شده است.

سلسبیلی معتقد است در حال حاضر قیمت اوره از تنی ۲۲۴ دلار به ۹۰۰ دلار رسیده و تقریبا ۴ برابر افزایش داشته است؛ این تغییرات نجومی، فرصت تصفیه و سرمایه گذاری در این حوزه را جذاب کرده است. در تولید کود، سورس تامین مواد اولیه کود‌ها با هم فرقی نمی‌کنند مهم کیفیت خود کود است و مهم زنجیره‌ی تامین این کود است. ما در کشور مشکل کود نیتراته نداریم. پتروشیمی رازی، کرمانشاه و خراسان کود مورد نیاز کشور را در اوره تامین می‌کنند، اما کود‌های فسفاته به دلیل تعداد کم معادن فسفر کمتر تولید می‌شود. ما امسال به دلیل افزایش زمین‌های زیر کشت و فقر معدنی خاک، نزدیک ۲۰۰ هزار تن نسبت به پارسال افزایش مصرف کود را داریم. کشور از ۸۵۰ هزار تن به بالای یک میلیون تن واردات کود خواهد رسید که به نظر بنده قسمت اعظم این نیاز با توجه به شرکت‌های دانش بنیان حوزه تصفیه برطرف کردنی است.

به گفته این کارشناس، در صورتی که ما تکنیک‌های رایج تصفیه فاضلاب که در جهان جا افتاده است را اجرایی کنیم در بلندمدت مطمئنا سوددهی خواهیم داشت. یکی از این موارد می‌تواند تولید گاز باشد در حال حاضر در آلمان شرکتی وجود دارد که از پسماند منزل مثلا پوست میوه، اضافه غذا، نان خشک و در کل پسماندی که در روز تولید می‌شود گاز تولید می‌کند. این شرکت دستگاهی را به خانوار ارائه می‌دهد که می‌تواند برای یک ساعت و نیم گاز خانه را تامین کند. شاید اجرای این کار برای ما که تقریبا گاز رایگان داریم توجیه اقتصادی نداشته باشد، اما برای مردم آلمان که ۱۸ برابر قیمت ایران گازب‌ها پرداخت می‌کنند موضوعیت پیدا می‌کند. البته ما درآینده برای تقویت صنعت خود مجبوریم که استاندارد‌های جهانی در مصرف سوخت را در تولیدات صنعتی خود به رسمیت بشناسیم و توجه داشته باشید که ایران هم تا ابد گاز نخواهد داشت.

اظهارات سلسبیلی در حالی است که برای افزایش همکاری شرکت‌های دانش بنیان فعال در حوزه فاضلاب و دولت نیاز به برنامه کارآمد نیاز است، وی در همین رابطه نیز می‌گوید برای افزایش همکاری دولت و دانش بنیان‌ها نیاز به یک قدرت اجرایی کلان داریم تا اتصال را محکم‌تر کند. امروز بخش فاضلاب نیاز به سرمایه گذاری زیادی دارد. در حال حاضر وقتی به تصفیه خانه‌ها می‌رویم با یک تصفیه حداقلی آب را تخلیه می‌کنند که آب به قنات، رود‌های سطحی، دریا چه‌ها یا آب‌های زیر زمینی هدایت می‌شود. استاندارد‌ها نیاز به بازنگری دارند چرا که تاکید بیشتر بر تصفیه فاضلاب، محیط زیست را نجات خواهد داد. ما باید حرکت به سمت فناوری را تسریع ببخشیم در سفری که به سنگاپور داشتم تصفیه خانه‌های متفاوتی نسبت به نقاط دیگر داشتند. سنگاپور تقریبا اندازه یک محله تهران است و به خاطر کوچک بودن فقط سه مرکز دفن زباله صنعتی داشت که هر کدام آن‌ها پتانسیل دفن ۴۰ سال زباله را داشتند. در آنجا به دلیل کمبود زمین، دفن زباله بسیار سخت و پیچیده انجام می‌شد و مراکز دفن زباله به صورت طبقه‌ای و چندین لایه بود که در آن انواع پلیمر تفکیک می‌شد و شیرابه با لوله کشی خارج می‌گشت. بالای مرکز دفن چمن می‌شد که درصورت نشتی گاز چمن را زرد می‌کرد.


این فعال حوزه حوزه شرکت‌های دانش بنیان درباره اینکه آینده اقتصاد کشاورزی و روستا را بدون مدیریت آب چطور ارزیابی می‌کنید؟ می‌گوید: ما باید مصرف آب را کنترل کنیم. فرانسه در قاره سبز و پرباران قرار دارد، اما در بحران خشکسالی پیش آمده از ۱۷ رآکتور هسته‌ای ۸ مرکز را به خاطر کم آبی تعطیل کرده است. آلمان و پرتغال نیز به همین منوال رفتار کرده اند. اگر کمبود آب داشته باشیم با مشکلات بسیار زیادی روبرو می‌شویم کار به قطعی برق و گاز هم کشیده می‌شود حتی اگر برق ما هسته‌ای باشد.

به گفته وی کلید اقتصاد روستا و شهر در مسئله آب بازیافت و بازفرآوری است ما باید به این شعار جهانی پایبند باشیم که می‌گوید کمتر مصرف کنید، درست مصرف کنید و بازیافت کنید. ما به جز این فرمول راهی نداریم. امروز قیمت گاز و آب و برق پایین است، اما اگر به بحران آب بخوریم دچار مشکلات عدیده‌ای می‌شویم. مطلع می‌گویم که اگر در یک ماه آینده بارش خوبی نداشته باشیم احتمالا اب جیره بندی شود.

نکته اساسی دیگر که در اقتصاد روستا باید توجه شود مدل کشاورزی و طریقه‌ی مصرف آب در کشور است. ۹۰ درصد مصرف آب کشور در بخش کشاورزی مصرف شده و کمتر از ۱۰ درصد برای بخش خانگی است. هلند تقریبا به اندازه گیلان و مازندارن است، اما ۱۹ برابر کل ایران صادرات کشاورزی دارد نه آب زیادی دارد و نه زمین زیادی، اما از تکنولوژی نهایت استفاده را می‌کند. اکثر زمین‌های کشاورزی در هلند به صورت گلخانه‌ای است و آن‌ها از یک گلخانه ۹ برابر مساحت زمین برداشت می‌کنند. اما در ایران گلخانه‌ها به صورت سنتی اداره می‌شود و نهایت تکنولوژی کار شده در این مراکز مدیریت دما و آب است.

انتهای پیام/