انجمنهای علمی؛ پرکار اما فاقد امتیاز در بنیاد ملی نخبگان
گروه استانهای خبرگزاری آنا؛ بخش عمده ظرفیتهای انجمنهای علمی در دانشگاهها، ابتدای کار بهصورت بالقوه هستند و اگر بستر مناسبی برای فعالیت آنها فراهم شود؛ بالفعلشدن این ظرفیتها دور از دسترس نخواهد بود؛ بنابراین در راستای ترویج روحیه علمی، توانمندسازی و ایجاد انگیزه در دانشجویان، دانشگاهها باید انجمنهای علمی دانشجویی را فعال و حمایت بیشتری کنند.
انجمنهای علمی دانشجویی متشکل از دانشجویان فعال، باانگیزه و با ظرفیتهای بالایی هستند که موجب تجمیع و متمرکزشدن دانشجویان مشتاق به فعالیتهای پژوهشی و علمی میشوند.
انجمنهای علمی در دانشگاه آزاد اسلامی چند سالی است که زیر نظر باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه در هر واحد دانشگاهی فعالیت میکنند و سالانه فعالیت آنها رتبهبندی و اعلام میشود.
بیشتر بخوانید:
آشنایی دانشجویان با دانشهای نوین در انجمنهای علمی
فعالیت گسترده و پربازده انجمنهای علمی در گرو افزایش بودجه
یک تیر و ۳ نشان انجمن علمی روانشناسی در دوره جنجالی کرونا
انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان در تازهترین رتبهبندی دفتر مرکزی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی با امتیاز ۳۰۸ و با ۵۲ فعالیت در گروه +A قرار گرفت.
خبرنگار خبرگزاری آنا در شماره ۷۳ از پرونده «توسعه دانشهای نو با انجمنهای علمی» درباره مأموریتها، اهداف، برنامهها، دستورکارها و دستاوردهای انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان با زهرا عزتخانی دانشجوی رشته زیستشناسی سلولی مولکولی و دبیر این انجمن گفتوگو کرده است.
عزتخانی، فارغالتحصیل سال ۹۶ از دبیرستان فرزانگان ۲ (استعداد درخشان) استان زنجان با معدل ۱۹.۱۵، دانشجوی کارشناسی ورودی ۹۸ دانشگاه آزاد اسلامی زنجان در رشته زیستشناسی سلولی مولکولی با میانگین معدل ۱۸.۲۵، از اعضای مؤسس انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه در سال ۹۹، دبیر دو دوره انجمن، نماینده استانی شاخه دانشجویی اتحادیه انجمنهای علوم زیستی کشور(FIrBs)، معاون علمی پژوهشی حوزه خواهران بسیج دانشجویی دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان، عضو شورای صنفی تعامل دانشگاه و دانشجو و از فعالان فرهنگی در بستر کانونها، تشکلها، نشریات و کرسیهای آزاداندیشی و پژوهشی این دانشگاه است.
گپوگفت آنا با عزتخانی در پی میآید:
معرفی اجمالی انجمن علمی زیستشناسی و ژنتیک
آنا: انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی زنجان را با ذکر جزئیات، چگونگی تشکیل، نوع و حیطه کارکرد آن (زمینههای کاری) معرفی کنید.
عزتخانی: انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان یک انجمن علمی پژوهشیِ بین رشتهای در تمام گرایشهای زیستشناسی (میکروبیولوژی، بیوتکنولوژی، ژنتیک و...) است که از تابستان سال تحصیلی ۱۳۹۹ ـ ۱۴۰۰ به همراهی دانشجویان علاقهمند، استادان و مدیرگروهی رحیم امینی راستابی راهاندازی شد.
انجمن علمی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی زنجان تاکنون به برگزاری کارگاهها، دورههای کمک آموزشی دروس عملی، سخنرانیهای علمی، بازدید علمی، تور علمی، فعالیتهای خیریهای، ارتباط با دانشآموختگان دانشگاه، جذب دانشجویان، طراحی لوگو، مشارکت با ۲۲ انجمن علومزیستی دانشگاههای مطرح کشور در برگزاری کارگاه و وبینار، برگزاری جلسات معارفه برای نودانشجویان، برقراری تفاهمنامه با هفت انجمن علمی دانشجویی علومزیستی کشور، عضویت در اتحادیه، برگزاری وبینارهای موفقیت به سبک رتبه برترها (مصاحبه با رتبههای زیر ۱۵ کنکور ارشد و دکتری وزارتخانههای علوم و بهداشت)، ایجاد صفحات مجازی در چهار پیامرسان و مشارکت در برگزاری نمایشگاه هنری اقدام کرده است.
انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان اسفند ۹۹ موفق به دریافت مجوز فعالیت با اعضای هیئت مؤسس (زهرا عزتخانی، زهرا کلانتری، مهسا دهقاندار، صالحه اشکور وکیلی، شادی گیوهای، سینا مرتضوی و حامد عباسی) شد و در نخستین دوره با همراهی اعضای هیئت مدیره (زهرا عزتخانی، شادی گیوهای، سینا مرتضوی و حامد عباسی)، امینی راستابی استاد مشاور و فرید اسماعیلی رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان با رتبه ۱۵ کشوری موفق به کسب رتبه A+ در یکچهارم دوم سال ۱۳۹۹ و در دومین دوره فعالیت خود به همراهی هیئت مدیره (زهرا عزتخانی، مائده محمودی، ساناز بازرگان، آنیتا خاناحمدلو، آرمان یوسفی، احمدرضا صائنی، محمدرضا الوندی و حامد عباسی)، استاد مشاور، رئیس باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان دانشگاه آزاد اسلامی استان زنجان، بسیج دانشجویی، معاونت پژوهشی، معاونت فرهنگی، مدیر مرکز تحقیقات نانوبیوتکنولوژی و مرکز رشد دانشگاه به رتبه ۱۰ کشوری (رتبه نخست در میان انجمنهای علمی دانشحویی علوم زیستی کشور) رتبهA+ دست یافت.
انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان یک انجمن علمی پژوهشیِ بین رشتهای در تمامی گرایشهای زیستشناسی است.انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک واحد زنجان اکنون ۳۱۰ عضو داشته و سعی در ارائه کارت عضویت معتبر و رسمی انجمن برای اعضای خود برای رزومه دانشجویی دارد.
نقش انجمنهای علمی دانشگاه آزاد اسلامی در توسعه علم
آنا: اکنون جایگاه و وظایف انجمنهای علمی در دانشگاهها را چگونه ارزیابی میکنید و وجود آنها را چقدر مفید میدانید؟
عزتخانی: انجمنهای علمی دانشجویی نهادی مستقل در حوزه علمی، پژوهشی، فرهنگی و مرکز رشد شخصیتی، اجتماعی و علمی هستند که چگونگی و چالشهای یک کار تیمی علمی، اداری و فرهنگی را به بهترین نحو برای دانشجویان تداعی میکنند؛ بنابراین باید از نظر بودجه، امکانات و تسهیلات و معرفی و شناساندن ارزش و جایگاه آن به معاونتها و اعضای هیئت علمی دانشگاه برای همکاری با آنها بها داد؛ چراکه انجمنهای علمی دانشجویی نه تنها مجری امور فرهنگی بین دانشجویان و از جنس آنها هستند، بلکه میتوانند پایهگذار شرکتهای دانشبنیان آینده نیز باشند.
وسعت وظایف انجمنهای علمی دانشجویی به وسعت مسئولیتهای اداری یک دانشگاه است؛ اما در جمعی کوچکتر که مختص رشته یا گرایشی خاص است. انجمنها میتوانند تسهیلکننده فرآیندهای آموزشی، پژوهشی و فرهنگی دانشجویان باشند. علایق، استعدادها، آینده شغلی و پژوهشی دانشجو در این بستر دانشجویی شکل میگیرد؛ اما متأسفانه در بسیاری از دانشگاهها جایگاه و ارزش انجمنهای علمی دانشجویی برای دانشگاه تبیین و شفافسازی نشده و گاه ناشناختهتر از کانونهای فرهنگی دانشجویی هستند؛ چراکه ساختار این نهاد مستقل از دانشجویان یک رشته دانشگاهی است.
آنا: انجمنهای علمی بهعنوان هستههای تخصصی چه نقشی در پیشبرد علمی و توسعه علم و دانش بهویژه دانشهای نوین دارند؟
عزتخانی: هیچ کانون دانشجویی نمیتواند به اندازه یک انجمن علمی دانشجویی به عنوان هسته پژوهشی و تخصصی مؤثر باشد و مهارتهای مورد نیاز دانشجویان یک رشته را شناسایی کرده و بتواند این نیازها را با برقراری تفاهمنامه با مراکز تخصصی، اتحادیههای علمی مربوط و شتابدهندهها در سطح استانی، ملی و بینالمللی در قالب کارگاه و پروژه پژوهشی و فراخوانحل مسئله فراهم آورد.
بیشتر بخوانید:
انجمنهای علمی؛ قطب جذب دانشجو، معرفی رشته و دانشبنیانها
تولید «پادکست» در رشته حقوق دانشگاه آزاد برای نخستین بار
سیر تا پیاز اهمیت و وظایف انجمنهای علمی
تسهیل تحقق اهداف انجمنهای علمی با اختیارات خاص
انجمنهای علمی بهروزترین مهارتهای تخصصی و مورد نیاز یک حوزه را به دقت بررسی کرده و با توجه به دسترسی و شناختی که از استادان و مراکز تخصصی آن رشته در داخل و خارج دانشگاه دارند، این توانمندیها را کاملاً بهروز و تخصصی در اختیار اعضای خود قرار میدهند؛ اما اعتبار، ارزش و حتی دامنه اختیارات انجمنهای علمی دانشجویی منفی است و حتی امتیازی در بنیاد ملی نخبگان کشور ندارند و در مقابل، شاهد ۱۰۰ درصد اختیارات انجمنهای علمی غیردانشجویی کشور هستیم، در حالی که دانشجویی بودن و شبیهسازی انجمنهای علمی در بستر دانشجویی میتواند با تقویت خودباری و استعداد نیروی جوان و دانشجو بسیار مفید و سازنده باشد.
در واقع انجمنهای علمی دانشجویی زمانی رابط دانشجو با متخصصان حوزه تحصیلی دانشجو هستند و بستر فعالیت دانشجو در کنار متخصصان را فراهم میکنند که هیچ نهادی بهطور مستقل این دانشجو را به عنوان نیروی متخصص امر قبول ندارد و فرصتی برای اثبات و مهارتافزایی در او فراهم نمیکند؛ چراکه به عنوان نیروی مبتدی به او مینگرد و معتقد بوده دانشجو در سطح ابتدایی است و سودی برای آن نهاد ندارد.
رتبهبندی انجمنهای علمی با دقت و عدالت
آنا: حمایت دانشگاه از انجمنهای علمی دانشجویان را چگونه ارزیابی میکنید و مشکلات و چالشهای مسیر فعالیت خود را چه چیزهایی میدانید؟
عزتخانی: دانشگاه در حد توان سعی در برقراری تعامل با انجمنهای علمی دانشجویی داشته و در این راستا جلساتی با رئیس دانشگاه، معاونتهای علمی و پژوهشی، مرکز رشد و مرکز تحقیقات نانوبیوتکنولوژی تنظیم و برگزار شده است؛ اما اینها به خودی خود مؤثر نیست؛ چراکه دانشگاه باید هیئت علمی خود و مراکز تخصصی سطح استان زنجان را به همکاری و راهنمایی انجمنهای علمی دانشجویی تشویق کند.
علاوه بر این، هیچ انجمنی آنقدر اعتبار و ارزش ندارد که بتواند بهطور مستقل با مراکز تخصصی و مرتبط با رشته در استان تعاملی اداری و علمی داشته باشد. اعضای انجمن هیچگونه تسهیلات و رزومه در ازای فعالیت خود دریافت نمیکنند و حتی ارائه بودجه درباره فعالیتهای انجمن به قدری ضعیف است که با نبود بودجه تفاوتی ندارد و این موضوع سبب بیانگیزه شدن و عضویت نداشتن دانشآموختگان و دانشجویان متخصص در امور علمی و پژوهشی میشود.
آنا: انجمنهای علمی چگونه تقویت شوند تا در پیشبرد علم موفق باشند؟
عزتخانی: تسهیلات برای اعضای انجمن و در شأن فعالیتهای ارزشمند دانشجویی، تخصیص امتیاز نخبگی در بنیاد ملی نخبگان به هیئت مدیره انجمنهای علمی دانشجویی، ارائه بودجه برای تمام بندهای درج شده در جدول امتیازات انجمنهای علمی بدون تفاوت قائل بودن بین شهرستانها و کلانشهرها، ارائه کارت عضویت رسمی و معتبر برای هئت مدیره و اعضای انجمن، ارائه رزومه و گواهی از سوی سازمان مرکزی که در ظاهر کار دشواری نیست؛ اما میتواند نشان از اعتبار و ارزش به انجمنهای علمی و فعالیتهای پژوهشی باشد، همه اینها میتواند انجمنها را تقویت کرده تا در عرصه علم موفق باشند.
حداقل کاری که برای تقویت انجمنهای علمی میتواند از سوی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان صورت گیرد، آن است که رتبهبندی انجمنهای علمی کشور را با دقت و عدالت پیش ببرند تا باشگاه پژوهشگران نتیجه را به رسمیت بشناسد و همهساله تلاش انجمنها با بیدقتی سازمان نادیده گرفته نشود تا بتوانند لوح سپاس و جوایزی به منزله حداقلِ قدردانی از فعالیتها و وقت ارزشمند دانشجویان فعال در انجمنهای A+ ارائه کنند.
از برگزاری کارگاههای کشت سلول تا مقالهنویسی با موضوع زیستی
آنا: نحوه همکاری مسئولان دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان با انجمن زیستشناسی و ژنتیک چگونه بوده است؟
عزتخانی: حمایت و همکاریهای دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان با انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک بسیار خوب بوده است؛ اما همواره نبود، کمبود بودجه و تسهیلات از سوی سازمان مرکزی براساس جدول فعالیتهای امتیازی انجمنهای علمی موجب فعالیت نداشتن مستقل انجمنها یا همکاری انجمنها با کانونها و تشکلها برای استفاده از بودجه بخشهای دیگر دانشگاه میشود.
آنا: ضمن بیان دلایل برتری انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی زنجان، تازهترین فعالیتهای اجتماعی، علمی، فرهنگی و موفقیتها و دستاوردهای انجمن را تشریح کنید.
عزتخانی: از دلایل برتری انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان میتوان توانمندی انجمن در برقراری تعاملات مثبت با انجمنهای مرتبط در دانشگاههای مطرح کشور، انجمنهای علمی رشتههای مختلف درون دانشگاه، تشکلها، مراکز علمی تخصصی در دانشگاه و شرکتهای استان، انجمنها و اتحادیههای مرتبط در کشور را ذکر کرد.
حداقل کاری که برای تقویت انجمنهای علمی میتواند از سوی باشگاه پژوهشگران جوان و نخبگان صورت گیرد، آن است که رتبهبندی انجمنهای علمی کشور را با دقت و عدالت پیش ببرند.بههمین دلیل میتوان تعامل، سلسله وبینارهای موفقیت به سبک رتبه برترها در ۱۲ جلسه (مصاحبه با رتبههای زیر ۱۵ کنکور ارشد و دکتری وزارت علوم و وزارت بهداشت با مشارکت ۲۲ دانشگاه و انجمن علمی علوم زیستی کشور، پوشش ۲۰ گرایش علوم زیستی و گزارش و ویدئو هر جلسه در قالب فایل در دسترس دانشجویان قرار میگرفت)، برگزاری کارگاههای کشت سلول، کار با حیوانات آزمایشگاهی، مقالهنویسی، خونگیری، روش تحقیق، بازدید علمی از نمایشگاه و حضور در کنگره بینالمللی محصولات بیوتکنولوژی پزشکی کشور در بهمن ۱۴۰۰، ایجاد تیمهای تحقیقاتی برای ایجاد مرکز مشاوره ژنتیک مؤسسه خیریه کلبه مهربانی در استان زنجان، شرکت تیم پژوهشی در گام دوم دانشگاه آزاد در حوزه ایده آرا و ... را از عوامل برتری انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانست.
در نهایت این فعالیتها انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزاد اسلامی واحد زنجان موفق به کسب رتبه A+ در هر دو دوره از فعالیت خود تا به امروز شده است.
آنا: آیا در انجمن علمی دانشجویی زیستشناسی و ژنتیک دانشگاه آزراد اسلامی واحد زنجان در دوره بیش از دوساله کرونا موفق به تولید محصول یا انجام فعالیتهای دیگری شدهاید؟
عزتخانی: دوره کرونا مصادف با تأسیس انجمن و فعالیت آن تا به امروز بوده است و تمام عملکردها و تعاملات با انجمنهای علوم زیستی نقاط مختلف کشور و مشارکتهای آنلاین و در نهایت بازدیدها، تورهای علمی، کارگاهها، وبینارها و ... و کسب رتبه برتر در کشور به لطف گسترش فعالیتها و تعاملات مجازی بود.
آنا: و سخن پایانی ...
عزتخانی: انجمنهای علمی با وجود اینکه رزومه، تقدیرنامه و هدایایی مادی و معنوی برای اعضای هیئت مدیره و هیئت مؤسس ندارند در امور علمی و پژوهشی پیشگام بوده و در مقابل به همان اندازه مسئولان سازمان مرکزی و باشگاه پژوهشگران و نخبگان در ارائه تسهیلات، بودجه، تجلیل از فعالان علمی و پژوهشی انجمن دانشجویی عقب هستند.
بارها اشاره کردم کمبود تسهیلات علمی (امتیاز نخبگی، دانشجوی نمونه و ...) سبب حضور نداشتن دانشجویان متخصص امر در انجمنها و در نتیجه فعالیت دانشجویان مبتدی در انجمن منفی و بالعکس رشد و شکوفایی استعدادهایشان خواهد شد؛ چراکه راهنمایی (دانشجویان متخصص و مجرب) ندارند.
انتهای پیام/۴۰۷۸/۴۰۶۲/
انتهای پیام/