مشارکت حداکثری نیازمند افزایش نامزدها/ با نبود رقیب انتخاب معنا ندارد

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا به نقل از روزنامه ایران، نتیجه بررسی صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس خبرگان رهبری و رخدادهایی مانند 9 نامزد برای 9 کرسی در شش استان کشور، شکل‌گیری رقابت جدی و حضور گسترده انتخاباتی را با اما و اگرهایی همراه کرده است. به دلیل وظایفی که در قانون اساسی برای مجلس خبرگان رهبری مشخص شده، انتخابات آن نیز از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. حضور گسترده مردم پای صندوق‌های رأی، نه تنها سبب تقویت مجلس خبرگان رهبری خواهد شد، بلکه سبب استحکام تصمیم‌های آتی اعضای این مجلس نیز خواهد شد. اما در شرایط فعلی، به فقدان رقابت جدی در بسیاری از حوزه ها، مشارکت پرشور مردم در انتخابات نیز با دغدغه‌هایی مواجه کرده است. در گفت‌و‌گو با برخی چهره‌های برجسته حوزه و دانشگاه، نظر آنان را در این باره جویا شده ایم. آنان، فارغ از گرایش سیاسی خود، این نکته را تأیید کرده‌اند که با رقابت جدی و افزایش انگیزه حضور مردم پای صندوق های رأی الزاماتی دارد که تعدد نامزدها و فرصت انتخاب میان آنان، در زمره مهم‌ترین آنهاست.

غروی: مگر قرار است شورای نگهبان داوطلب تولید کند؟
یک عضو جامعه مدرسین حوزه علمیه قم، با اشاره به اینکه با این وضعیت، انتخاب و گزینش برای مردم سخت می‌شود، اما انتخابات از لحاظ قانونی مشکلی ندارد، به «ایران» گفت: البته این سؤال را باید از خود شورای نگهبان پرسید، ضمن اینکه کار این شورا، تنها مطالعه صلاحیت هاست، از این رو گاهی تعداد نامزد دو تا سه برابر تعداد کرسی هاست و گاهی هم این وضعیت پیش می‌آید.
آیت‌الله سیدمحمد غروی افزود: البته این طور نیست که انتخابات انجام نمی‌شود، بالاخره کسانی که نظام را قبول دارند به همه نامزدها رأی می‌دهند، اگر نخواستند به بعضی از آنان رأی می‌دهند، ممکن است برگ سفید در صندوق‌ها بیندازند.
وی با اشاره به اینکه این وضعیت، مشکل قانونی ندارد، اضافه کرد: اگر از شورای نگهبان سؤال شود، ممکن است گفته شود چه کار دیگری می‌تواند انجام دهد؟ مگر قرار است داوطلب تولید کند؟ شورای نگهبان تنها باید صلاحیتشان را مورد مطالعه قرار بدهد و این کار را هم کرده است، اما این طور پیش آمده است.
این استاد حوزه، خاطرنشان کرد: ممکن است شورای نگهبان با توجه به حجم نامزدها مجبور شده باشد صلاحیت‌ها را با سرعت بررسی کند، اما حال که کارشان سبک شد، این احتمال وجود دارد که راحت تر بتوانند موارد مورد اعتراضی را بررسی کنند.
ابراهیمی: برای ایجاد شور انتخاباتی برخی نامزدها به استان‌های دیگر منتقل شوند
یک عضو جامعه روحانیت مبارز تهران نیز با اشاره به اینکه عمده حضور مردم و شور و اشتیاق آنان برای انتخابات، مربوط به انتخابات مجلس شورای اسلامی است، گفت: انتخابات مجلس خبرگان به تنهایی شور و اشتیاقی نداشته است، از ابتدا نیز مردم این انتخابات را در یک فضای خصوصی قلمداد می‌کردند، یعنی قشر خاصی در آن حضور می‌یابند، در نتیجه شور و هیجان انتخابات‌ دیگر در مورد خبرگان نبوده است.
حجت‌الاسلام حسین ابراهیمی در گفت‌و‌گو با «ایران» افزود: از این رو، اگر انتخابات مجلس پرشور باشد، انتخابات خبرگان نیز پرشور خواهد بود و این درحالی است که انتخابات خبرگان مهم تر از مجلس شورای اسلامی است.
وی با بیان اینکه در انتخابات خبرگان همواره مشکل شکل‌گیری رقابت مطرح بوده است، اظهار کرد: گاهی تعداد نامزدها با تعداد کرسی‌ها برابر بوده است، هرچند هنوز فرصت برای بررسی‌های مجدد وجود دارد و علاوه بر این، برخی نامزدها می‌توانند به استان‌های دیگر منتقل شوند تا شور و نشاط لازمه تحقق یابد.
به باور این استاد حوزه، مسأله مشارکت و تعداد نامزدها، در وضعیت فعلی تاحدودی محل تأمل است و در عرف جامعه چندان پسندیده نیست که در برخی حوزه‌ها اصلاً رقابتی وجود نداشته باشد، اما هر تعداد که مردم به نامزدهای فعلی رأی بدهند، او منتخب مردم قلمداد خواهد شد.
رهبر: برخی حوزه‌ها رقابتی نیست
امام جمعه موقت اصفهان نیز با تأیید این نکته که در وضعیت فعلی، در برخی حوزه‌ها رقابت نیست، به «ایران» گفت: این امر، حضور و مشارکت مردم را در انتخابات کمرنگ می‌کند، ممکن است گفته شود چاره‌ای نبود، مگر اینکه نامزدهای برخی استان‌ها به حوزه‌های خلوت، منتقل شوند که این هم نمی‌تواند اجباری باشد.
حجت‌الاسلام محمدتقی رهبر با اشاره به اینکه طبیعتاً در پاره‌ای از حوزه‌ها عدم رقابت هست و مشارکت هم طبعاً ضعیف تر خواهد بود، خاطرنشان کرد: اما اینها چیزهایی است که آقایان باید پاسخ دهند و من هم وکیل مدافع آنها نیستم. امام جمعه موقت اصفهان درباره بررسی صلاحیت نیز گفت: اگر قرار بود داوطلبان با امتحان تأیید صلاحیت شوند، چرا از برخی امتحان گرفته نشد.
غرویان: مشارکت حداکثری مردم نیازمند تعدد گزینه ها
یک استاد حوزه و دانشگاه نیز با بیان اینکه انتخاب در جایی صورت می‌گیرد که تعدد و کثرتی وجود داشته باشد، عنوان کرد: اگر کثرتی در گزینه‌های انتخاب نباشد، انتخاب معنا پیدا نمی‌کند و زمینه‌ای برای انتخاب وجود ندارد.
حجت الاسلام محسن غرویان، با اشاره به اینکه مشارکت حداکثری مردم با تعدد گزینه‌ها رقم می‌خورد، افزود: نامزدها باید به تعدادی باشند که مطالبات و سلیقه‌های مختلف مردم را نمایندگی کنند. زیرا در شرایط فعلی کشور، مردم حداقل دو نوع سلیقه، تمایل و مطالبه دارند، بنابراین، وقتی انتخاب حداکثری شکل می‌گیرد که آن منتخبین، به تعدادی باشند که جاذبه ایجاد کرده و گروه‌های مختلف سیاسی جامعه را نمایندگی کنند. وی افزود: وجود یک نامزد در برخی حوزه‌ها به این معنی است که آن یک نفر، فقط یک سلیقه و جریان فکری و سیاسی را نمایندگی کرده و مردم هوادار این جریان را به سمت خود جلب می‌کند، در این صورت نه تنها سایر گروه‌ها و احزاب جذب نخواهند شد، بلکه جذب حداکثری نیز محقق نمی‌شود.
غرویان با بیان اینکه باید به الزامات مردم سالاری پایبند باشیم، خاطرنشان کرد: وقی وارد رقابت انتخابات می‌شویم، باید پیامدهای آن را بپذیریم. اگر میدان، میدان انتخاب و رقابت، اما همراه با رفاقت است، باید شرایط انتخاب و حضور حداکثری فراهم شود.
ایازی: با نبود رقیب انتخاب معنا ندارد
یک استاد حوزه و دانشگاه نیز معتقد است که اگر در برخی حوزه‌های انتخابیه برای مجلس خبرگان، به تعداد کرسی‌ها نامزد وجود داشته باشد، در این صورت انتخاب معنا ندارد.
حجت‌الاسلام محمدعلی ایازی گفت: در گذشته برای حل این موضوع، نامزدها را بین حوزه‌های مختلف جابه‌جا می‌کردندکه مشکلاتی به همراه دارد.
پورفاطمی: رقابت نامزدهای متعدد، وحدت را خدشه دار می‌کند
باوجود همه این دیدگاه‌های انتقادی، نماینده دشتی و تنگستان در مجلس معتقد است که اگر برای حوزه‌های انتخابیه، تعدد نامزد وجود داشته باشد، رقابت میان آنان یا طرفدارانشان، ممکن است به وحدت در جامعه آسیب برساند.
حجت‌الاسلام سیدمحمد مهدی پورفاطمی، با بیان اینکه در انتخابات خبرگان، رقابت بزرگان با هم امر چندان پسندیده‌ای نیست، افزود: معمولاً در برخی استان‌ها بزرگان به احترام هم رقیب هم نمی‌شوند. به همین دلیل است که در این انتخابات، رقابت چندان جدی نمی‌شود، باوجود این مردم رأی بالایی در صندوق‌ها می‌ریزند.
وی در پاسخ به این سؤال که آیا حضور یک نامزد برای یک کرسی، می‌تواند به حضور حداکثری مردم منتهی شود، گفت: در هر استان، چهره‌های برجسته‌ای هستند که اگر بخواهند با هم رقابت کنند، ممکن است برای استان و حتی کشور ضرر داشته باشد. برای همین این چهره‌ها از حوزه‌های مختلفی در انتخابات شرکت می‌کنند.
به باور پورفاطمی، مجلس خبرگان رهبری مانند مجلس شورای اسلامی نیست، زیرا در مجلس شورای اسلامی، افرادی با سلایق و جایگاه مختلف حضور دارند، اما در انتخابات خبرگان صلاح نیست که به خاطر یک کرسی همدیگر را تخطئه کنند تا دیگری رأی بیاورد.