یادداشت وارده؛
گسترش تشکل‌های اسلامی دانشگاه با ۲ رویکرد متفاوت
بسط و گسترش تشکل‌های اسلامی دانشگاهیان می‌تواند با ۲ رویکرد متفاوت «اتحادیه‌محوری» و «حمایت از تشکل‌های مستقل» انجام شود.
گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ همان‌طور که می‌دانیم اتحادیه‌ها شبکه‌ای سازمان‌دهی شده و منسجم از تشکل‌های همسو در کشور هستند که با نگاه جمعی و هماهنگ به انجام فعالیت‌های تشکیلاتی و سیاسی می‌پردازند. بسط و توسعه تشکل‌های اسلامی دانشگاهیان می‌تواند با دو رویکرد متفاوت انجام پذیرد: رویکرد نخست، اتحادیه‌محوری و رویکرد دوم حمایت از تشکل‌های مستقل.
بیشتر بخوانید:
اعضای تشکل‌ها باید با فرهنگ تشکیلاتی کار کنند
در رویکرد نخست تلاش بر این است که با توجه به مزایای قابل توجه اتحادیه‌ها در رونق فعالیت‌های تشکلی دانشگاه‌ها، استعدادهای تشکلی جدید به سمت این اتحادیه‌ها هدایت شوند. مهم‌ترین مزایای این امر عبارتند از:
استحکام تشکیلاتی: وجود اتحادیه‌هایی با تشکیلات قوی و منضبط در رأس تشکل‌ها به سازمان‌دهی قوی‌تر و هماهنگ‌تر تشکل‌های تازه تأسیس در اموری مانند تدوین اساسنامه، برگزاری انتخابات، برگزاری جلسات مجمع عمومی، سازمان‌دهی نیروها و تقسیم وظایف کمک قابل توجهی خواهد کرد.
حمایت مدیریتی و اجرایی: وجود ستادهای تخصصی و مجرب در اتحادیه‌ها، پشتوانه اجرایی و عملیاتی مناسبی برای تشکل‌ها به‌ویژه تشکل‌های تازه تأسیس فراهم خواهد آورد. این کمک‌ها، حوزه‌های مختلف سیاست‌گذاری، برنامه‌ریزی، سازمان‌دهی، راهبری، آموزش، کادرسازی و اقدامات اجرایی تشکل‌ها را شامل می‌شود.
اقتدار سازمانی: اتحادیه‌های استادی و دانشجویی به‌عنوان نهادهای تأثیرگذار در عرصه سیاسی و اجتماعی کشور محسوب می‌شوند که متناسب با وزن سیاسی و جایگاه اجتماعی‌شان می‌توانند برای تشکل‌های زیرمجموعه خود نیز وزن و جایگاه تشکیلاتی در دانشگاه و یا حتی شهر و منطقه فعالیت ایجاد کند.
تداوم فعالیت: یکی از آسیب‌های تشکل‌های دانشجویی، کوتاه بودن دوره فعالیت و به نوعی یک‌بارمصرف بودن آنهاست که وجود اتحادیه‌هایی در رأس تشکل‌ها می‌تواند این آسیب را به حداقل ممکن برساند.
در این رویکرد با وجود مزایای ذکرشده به جای سوق دادن ظرفیت تشکلی به سمت اتحادیه‌ها از ایجاد تشکل‌های مستقل حمایت می‌شود. برای این امر دلایل قابل توجهی وجود دارد که در زیر به برخی از آنها پرداخته می‌شود:
سهولت تشکیل: با توجع به اینکه تشکل‌های اتحادیه‌ای برای شکل‌گیری علاوه بر کسب مجوزهای قانونی لازم در داخل دانشگاه باید از اتحادیه‌های مربوطه نیز مجوز لازم را دریافت کند و هریک از اتحادیه‌ها نیز در این باره مقررات و رویه‌های ویژه خود را پیروی می‌کنند، فرایند ایجاد چنین تشکل‌هایی با سختی بیشتری همراه بوده و از آنجا که سیاست تسهیل فعالیت‌های دانشجویی همواره مورد توجه حوزه فرهنگی دانشگاه است، حمایت از ایجاد تشکل‌های مستقل به دلیل نبود نیاز به تصمیم‌گیری در نهادی خارج از هیئت نظارت دانشگاه، گامی مؤثر در این مسیر است.
نداشتن برچسب‌های کلیشه‌ای: علاقه‌مندی جوانان به موضوعات و عرصه‌های جدید و نوپدید ما را بر آن می‌دارد تا از ایجاد تشکل‌هایی با عناوین جدید و متفاوت از نام و نشان‌های کلیشه‌ای مصطلح در دانشگاه‌ها حمایت کنیم. انحصار تشکل‌ها در عناوین رایج که برخی قدمتشان به پیش از انقلاب نیز می‌رسد، می‌تواند قسمتی زیادی از استعدادهای تشکیلاتی موجود در فضاهای دانشگاهی را بی‌انگیزه و خنثی کند و این خلاف مشی فرهنگی و تربیتی دانشگاه است.
رفع موانع سیاسی در فضای سیاست زده دانشجویی و استادی: کاهش رغبت جامعه به عرصه‌های سیاسی که غالباً به دلیل پیچیدگی آن و ناتوانی در تحلیل و پیش‌بینی رویدادهای سیاسی و نداشتن ابزارهای معرفتی اصولی برای درک واقعی‌تر پدیده‌های آن رخ داده در فضاهای استادی و دانشجویی رسوخ کرده و باعث کاهش مشارکت این قشر فرهیخته در فعالیت‌های تشکلی شده است.
وجود اتحادیه‌هایی با کارکردهای اغلب سیاسی و کم‌بهره در حوزه‌های معرفت افزایی و کادر سازی نیز در دانشگاه‌ها مزید بر علت شده؛ بنابراین یکی از راهکارهای ترغیب هرچه بیشتر این دو عنصر مؤثر اجتماعی(استاد و دانشجو) برای مشارکت جدی‌تر در رونق تشکل‌های دانشگاهی، حمایت از تشکل‌های مستقل با کارکردهای نهادی بیشتر است. مطمئناً این‌گونه تشکل‌ها به دلیل نداشتن برچسب‌های سیاسی راحت‌تر می‌توانند برای عضوگیری و توسعه بدنه تشکیلاتی خود اقدام کنند.
به نظر می‌رسد با توجه به مزایای هر دو رویکرد در فضای تشکل‌های دانشگاهی، نمی‌توان از کنار هیچ‌کدام به‌سادگی عبور کرد؛ بنابراین بهتر است سیاستی در پیش گرفته شود تا با تقویت و حمایت از اتحادیه‌های موجود برای توسعه و گسترش شبکه دانشگاهی خود در کوتاه‌مدت از ایجاد و رونق تشکل‌هایی با ماهیت مستقل حمایت و در درازمدت نیز در راستای سوق دادن تشکل‌های مستقل به‌سوی شناخت و تعامل با دیگر تشکل‌های همسو و ایجاد اتحادیه‌های جدید گام برداشته شود.
یاسر آرین‌نژاد نماینده رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در هیئت نظارت بر تشکل های دانشگاهیان استان خراسان رضوی
انتهای پیام/۴۱۲۱/۴۰۶۲/
انتهای پیام/
