طراحی الگوی برنامه درسی فرهنگ ایمنی در دوره ابتدایی

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ مجتبی سرهنگی کالیجانی، حدود ۲۴ سال در سازمان آتش‌نشانی تهران سابقه کار دارد و حدود ۱۴ سال از این زمان را در مرکز آموزش به عنوان مربی آموزشی در دوره‌های مختلف از آتش‌نشان داوطلب گرفته تا آموزش‌های تخصصی تدریس کرده است.

او دوره‌های مختلفی را در کشور زیر نظر استادان انگلیسی و سه ماه در انگلستان دوره‌های «جست‌وجو و نجات شهری» را دیده است و اکنون به‌صورت تخصصی روی آموزش‌های نجات کار می‌کند و آوار و آواربرداری و زلزله‌های و حوادث مختلفی ازجمله بم، ورزقان، حادثه پلاسکو و سیل‌های سال ۹۸ را تجربه کرده است.

بیشتر بخوانید:

ارائه الگوی مفهومی فرهنگ سازمانی ایمنی بیمار با رویکرد مدیریت خطا

کادیجانی فارغ‌التحصیل دکتری رشته علوم تربیتی گرایش برنامه‌ریزی درسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر است. او نیت اصلی خود از تحصیلات تکمیلی را اجرای برنامه آموزش شهروندی خود می‌داند تا تحقیقاتش تکمیل‌تر و کامل‌تر شود. او می‌گوید: «چند روز که از حادثه تلخ پلاسکو گذشت با استادانم مشورت کردم و به‌رغم اینکه بخشی از پروپوزال(طرح پژوهشی) را جلو رفته بودیم به آنان گفتم که تصمیم گرفته‌ام اصلاً این نسل را رها کنم و سراغ نسل آینده بروم و ببینیم آیا می‌توانیم کاری برای نسل آینده انجام دهیم؟ و این شد آغاز کار ما برای طراحی الگوی برنامه درسی فرهنگ ایمنی با تکیه بر بلایا چه طبیعی و چه غیرطبیعی برای برنامه درسی دوره ابتدایی.

کسب رتبه دوم جشنواره «دکتر علی شریعتمداری»

رساله مجتبی سرهنگی فارغ‌التحصیل دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر به‌تازگی موفق شد بین رساله‌های برتر رشته مطالعات برنامه درسی در سطح کشور و بالاتر از بسیاری از دانشگاه‌های دولتی رتبه دوم جشنواره «دکتر علی شریعتمداری» را کسب کند.

در این جشنواره دوسالانه برترین رساله‌های دکتری رشته مطالعات برنامه درسی از دانشگاه‌های دولتی و آزاد اسلامی مورد ارزیابی و داوری قرار می‌گیرند. در جشنواره امسال که تاریخ آذر ۱۴۰۰ در دانشگاه علامه طباطبایی برگزار شد، برترین آثار بعد از سه مرحله داوری به مرحله نهایی راه یافته بودند. در مرحله نهایی بررسی رساله‌های برتر، رساله مجتبی سرهنگی بین رساله‌های دانشگاه‌های دولتی با موضوع «طراحی الگوی برنامه درسی فرهنگ ایمنی در دوره ابتدایی» به راهنمایی علیرضا عراقیه و پری سوسهابی و به مشاوره علیرضا صادقی و امیرحسین مهدی‌زاده موفق به دریافت لوح سپاس و تندیس جشنواره شد.

براساس یافته‌های این رساله، الگوی مطلوب برنامه درسی ایمنی طراحی و بر اساس نتایج به دست آمده شرایط، نیازسنجی، اهداف، محتوا، روش‌های یادگیری، تعالی برنامه و شیوه ارزشیابی مورد نیاز آن ارائه شده است.

سرهنگی به همین مناسبت در گفت‌وگو با خبرنگار خبرگزاری آنا به تشریح چکیده رساله خود با عنوان «طراحی الگوی برنامه درسی فرهنگ ایمنی در دوره ابتدایی» (مطالعه موردی شهر تهران) پرداخت و اظهار کرد: پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی برنامه درسی فرهنگ ایمنی در دوره ابتدایی نظام آموزشی ایران انجام شد.

وی افزود: این تحقیق مبتنی بر رویکرد پژوهش‌های ترکیبی از نوع اکتشافی آمیخته (کیفی و کمی) بود. بخش کیفی بر اساس روش‌های تحقیق داده بنیاد و تحلیل محتوا و در بخش کمی بر پایه روش پیمایش مقطعی داده‌های مورد نیاز گردآوری و شرکت‌کنندگان بخش کیفی خبرگان حوزه آموزش ایمنی بودند که به روش نمونه‌گیری هدفمند از نوع گلوله برفی تعداد ۱۸ نفر به عنوان نمونه انتخاب شد.

فارغ‌التحصیل دانشکده علوم تربیتی و روان‌شناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اسلامشهر با بیان اینکه داده‌ها با استفاده از مصاحبه نیمه ساختارمند گردآوری شد، عنوان کرد: در هجدهمین مصاحبه ، داده‌ها به اشباع نظری منتج و مصاحبه‌ها متوقف شد. جامعه بخش کمی، شامل همه معلمان ابتدایی شاغل به کار در شهر تهران بودند که با استفاده از جدول مورگان ۳۴۹ نفر به عنوان نمونه انتخاب شده بودند.

سرهنگی گفت: نتایج حاصل از تحلیل محتوا و کدگذاری مبتنی بر روش داده بنیاد تعداد ۱۴۶ شاخص، ۲۱ مؤلفه و هفت بعد شناسایی شد که در قالب مدل مفهومی شامل: شرایط، نیاز، اهداف، محتوا، روش‌های یاددهی-یادگیری، تعالی و ارزشیابی، برنامه درسی آموزش فرهنگ ایمنی در مقطع تحصیلی ابتدایی را منعکس می‌کردند.

وی اضافه کرد: بر مبنای یافته‌های حاصل از تجزیه و تحلیل داده‌های مرحله کیفی، پرسشنامه و مدل اولیه طراحی شد و در نهایت با مشارکت ۲۸۹ نفر از معلمان مدارس ابتدایی شهر تهران (با توجه به شرایط پاندمی کرونا) اجرا و تحلیل شد. تجزیه و تحلیل داده‌های کمی در قالب تحلیل توصیفی داده‌ها، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی مرتبه اول و دوم و مدل معادلات ساختاری برای بررسی روایی پرسشنامه، شناخت متغیرهای درونزا و برونزا و تعمیم یافته‌های مرحله نخست انجام شد.

به گفته فارغ‌التحصیل مقطع دکتری دانشگاه آزاد اسلامی در مدل مرحله کمی پژوهش نیز روابط ارائه شده در قالب فرضیه‌های منبعث از تحلیل یافته‌های کیفی، تأیید شد. در نهایت نتایج نشان از آن داشت که داده‌های کمی با مدل مفروض برازش مطلوبی داشته است. بعد از تحلیل داده‌ها مدل مفهومی یا الگوی مطلوب برنامه درسی فرهنگ ایمنی استخراج شده است.

سرهنگی بیان کرد: بر اساس نتایج به دست آمده این الگو دارای شرایط (منابع، محیط، فرهنگ)، نیازسنجی (نیاز دانش‌آموز، نیازهای آموزشی، نیاز جامعه)، اهداف(شناختی، مهارتی، نگرشی)، محتوا (اصول انتخاب محتوا، اصول سازماندهی محتوا)، روش‌های یادگیری(نوآورانه، تعاملی، عملی-مهارتی، میدانی-تجربی)، تعالی برنامه (ذی‌نفعان، فرآیند یاددهی-یادگیری، فعالیت‌های فوق برنامه، تعالی) و ارزشیابی (معلمان، مدیران، دانش‌آموزان) است.

انتهای پیام/۴۰۶۲/