گروه جامعه خبرگزاری آنا- احسان یعقوبی، «همسرآزاری» از آن دست معضلات و آسیب‌هایی محسوب می‌شود که از گذشته در جهان وجود داشته است، اما با توجه به نگرش مردسالاری در جامعه ما این‌طور تداعی می‌شود که اغلب موارد «همسرآزاری» از سوی مردان شکل می‌گیرد. این موضوع درست است و براساس آمار و پژوهش‌های انجام شده درخصوص این موضوع، مشخص شد که ۹۵ درصد آسیب‌دیدگان زن‌ها هستند. ولی درحال حاضر با افزایش حضور زنان در جامعه و حضور آنها در محیط کار، موضوع «همسرآزاری» از سوی دو طرف صورت می‌گیرد.

«همسرآزاری» رفتاری است که یکی از زوجین آگاهانه یا ناآگاهانه موجب آزار فرد می‌شود. البته که این معضل به انواع مختلف در جامعه شکل می‌گیرد، اما در گذشته اگر حرف از «همسرآزاری» بود همگان تصور می‌کردند که این آزار فقط مربوط به آزار جسمی است. اما آزار جنسی، آزار روانی و آزار مالی از جمله دیگر مواردی است که آسیب‌دیدگان به سازمان‌های مربوطه مانند بهزیستی اعلام می‌کنند. تجربه نشان داده که بیشتر افرادی که مورد آزار از سوی همسر خود قرار می‌گیرند به این دلیل است که طرف مقابلشان در روابط اجتماعی مداخله‌گر بوده و بر رفتارش کنترل ندارد و از طرفی بدخلق بوده و از روحیه انعطاف ناپذیری رنج می‌برد.

به همین دلیل است که برخی از محققان معتقدند، افرادی که همسر خود را به هر نحوی آزار می‌دهند، با اراده نبوده و ناآگاهانه و به‌دلیل ویژگی‌های رفتاری دست به این کار می‌زنند. وگرنه آزار فردی که برای زندگی خود شریکی را انتخاب کرده است، با هیچ منطقی جور درنمی‌آید.

بیشتر بخوانید:

آسیب‌های اجتماعی کم نشد، بیشتر شد

کودک‌آزاری و همسرآزاری بیشترین فراوانی مأموریت‌های اورژانس اجتماعی

معاینات مربوط به نزاع بیشترین حجم پرونده ورودی به پزشکی قانونی/ برای ورود به پرونده قاضی منصوری آمادگی داریم

شایع‌ترین مورد «همسرآزاری» زمانی رخ می‌دهد که افراد با نیش و کنایه طرف خود را اذیت می‌کنند و اتفاقاً این احتمال وجود دارد که کار آنها به آسیب فیزیکی نیز کشیده شود. آزار همسر موجب می‌شود تا فرد از لحاظ روحی و روانی به هم بریزد و آزاردهندگان باید به این نکته واقف باشند که زمینه کشیده شدن فرد آسیب دیده به سمت آسیب‌های اجتماعی رایج در جامعه بیشتر از سایرین است. طبق گزارش‌های موجود زنانی که مورد آزار از سوی همسران خود قرار می‌گیرند، بعضاً به فکر برقراری ارتباط نامشروع با فردی دیگر می‌افتند. بنابراین این «همسرآزاری» می‌تواند علاوه بر پاشیده شدن بنیان خانواده، منجر به پایه‌ریزی برای بروز سایر آسیب‌های اجتماعی شود.

هدف ۹۶ درصد موارد «همسرآزاری» زنان هستند

موضوع «همسرآزاری» قبلاً درخصوص آزار جسمی بود که بعضاً از سوی مردان شکل می‌گرفت و آمار نیز همین نکته را تأیید می‌کند. به‌طوری که مجموع موارد معاینات مدعیان «همسرآزاری» در سال گذشته حکایت از آن دارد که حدود ۸۰ هزار مورد معاینه جسمانی از سوی پزشکی قانونی انجام شد که سهم زنان مدعی «همسرآزاری» ۷۷ هزار معاینه و مابقی نیز مردان بودند. در سال گذشته هدف ۹۶ درصد موارد همسرآزاری زنان و ۴ درصد نیز مردان بودند و از طرفی ۱۳ درصد از موارد معاینه که از سوی پزشکی قانونی با موضوع نزاع جسمی در سال گذشته انجام شد، درباره مدعیان «همسرآزاری» بوده است. نکته اینجاست که با اینکه موارد نزاع جسمانی در سال گذشته نسبت به سال ۹۸ روند افزایشی داشته است اما موارد «همسرآزاری» که به پزشکی قانونی اعلام شد، روند کاهش به خود گرفت که این نکته نشان از آگاهی زوجین از پیامدهای این «همسرآزاری» دارد. این نکته نیز قابل توجه است که تمام افرادی که در خانواده آزار می‌بینند، موارد را به نهادهای مربوطه اعلام نمی‌کنند اما همین کاهش موارد اعلامی به پزشکی قانونی نیز امری امیدوارکننده محسوب می‌شود.

بیشتر بخوانید:

قانون منع خشونت علیه زنان موجب تحکیم بنیان خانواده می‌شود

ثبت بیش از ٧٠ هزار همسر آزاری در سال/ همسرآزاری جسمی با ٤١ درصد رایج‌ترین است

«همسرآزاری» بخشی از مجموعه عظیم خشونت علیه زنان است. امروزه یک سوم زنان در جهان از خشونت جسمی و جنسی رنج می‌برند و براساس آمار جهانی نیمی از زنانی که در دنیا کشته می‌شوند، به وسیله شریک زندگی خود به قتل رسیده‌اند. متأسفانه در کشور ما نیز این خشونت علیه دختران و زنان به انواع مختلف دیده می‌شود که اتفاقاً افرادی که مورد آزار و اذیت قرار می‌گیرند، در آینده از لحاظ روحی و روانی به هم می‌ریزند. همه این موارد از این جهت عنوان شد که همه به این موضوع پی ببریم که «همسرآزاری» که امروز در جامعه وجود دارد می‌تواند موجب پیدایش آسیب‌های دیگر و چه بسا به وقوع جرم منتج شود. لذا تلاش ویژه‌ای از سوی مسئولان باید برای پایان دادن به خشونت علیه زنان انجام شود. منظور از تلاش، همان اجرای قوانین در این زمینه است. یکی از همین قوانین مربوط به لایحه «حمایت از زنان در برابر خشونت» است که باید در اسرع وقت به سرانجام رسیده و اجرایی شود.

آگاهی‌بخشی زوجین قبل از ازدواج می‌تواند جلوی «همسرآزاری» را بگیرد

قطعاً به سرانجام رسیدن لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت در مجلس می‌تواند تا حدودی جلوی همسرآزاری را بگیرد. نکته‌ای که اتفاقاً موردنظر رئیس اورژانس اجتماعی کشور نیز قرار دارد.

محمود علی‌گو رئیس اورژانس اجتماعی کشور در رابطه با این لایحه به خبرنگار آنا می‌گوید: «تصویب لایحه صیانت، کرامت و تأمین امنیت بانوان در مجلس قطعاً می‌تواند موجب کاهش «همسرآزاری» در کشور شود. وقتی ما یک قانون محکم و درست در این خصوص داشته باشیم، طبیعی است که به راحتی بتوانیم این معضل اجتماعی را کاهش دهیم. فقر اقتصادی و مشکلات روانی دو دلیل عمده‌ای است که افراد را به سمت همسرآزاری می‌کشاند.»

وی ادامه می‌دهد: «سال گذشته ۳۸ درصد تماس با اورژانس اجتماعی در ارتباط با خشونت خانگی بود و سامانه ۱۲۳ و خدماتی که به آسیب‌دیده ارائه می‌دهد، می‌تواند افراد را از وضعیت خشونت خارج کند. به همین دلیل به تمام مردم توصیه می‌کنیم درصورت مشاهده هر نوع آسیبی، با سامانه ۱۲۳ تماس بگیرند.»

علی‌گو در ادامه آموزش مهارت‌های زندگی قبل از ازدواج را در کاهش «همسرآزاری» موثر عنوان کرد و می‌گوید: «مهمترین اقدامی که باید صورت گیرد، آگاهی‌بخشی زوجین از آسیب‌های ناگواری است که می‌تواند بعد از «همسرآزاری» به سراغ فرد بیاید. لذا در این زمینه باید اقدامات لازم صورت گیرد.»

۸۰ درصد همسرآزاری‌ها مربوط به مسائل جنسی و جسمی است

البته ناگفته نماند که بی‌اعتنایی مردم به موضوع خشونت علیه زنان موجب ترویج این موضوع شده است.

در این خصوص زهرا ابهری آسیب‌شناس اجتماعی و فعال حقوق زنان درباره علل گرایش افراد به «همسرآزاری» که بیشتر از سوی مردان علیه زنان انجام می‌شود، می‌گوید: «برخی از افرادی که به همسرآزاری روی می‌آورند به‌دلیل اختلالات روانی است، بنابراین این ویژگی اگر سریع شناسایی شده و درمان شود قطعاً جلوی «همسرآزاری» گرفته خواهد شد. اما اعتیاد و بیکاری دو عامل اصلی هستند که موجب بروز «همسرآزاری» می‌شود. متأسفانه فردی که بیکار باشد و درآمد نداشته باشد، طبیعی است که از لحاظ روحی و روانی به هم بریزد و همین نکته منجر به این می‌شود که در خانه با کوچکترین حرف ناراحت شده و واکنش نشان دهد.»

وی ادامه می‌دهد: «همسرآزاری امروز به انواع مختلف شکل می‌گیرد اما ۸۰ درصد آزارها مربوط به آزار جسمی و جنسی است. آزار همسر نه تنها موجب از بین رفتن محبت در خانواده می‌شود، بلکه می‌تواند از لحاظ روحی روی فرزندان نیز تأثیر بدی داشته باشد.»

برای کاهش «همسرآزاری» چه کار کنیم؟

این آسیب‌شناس اجتماعی استفاده از روش‌های پیشگیرانه را بهترین روش برای جلوگیری از «همسرآزاری» عنوان می‌کند و در ادامه می‌گوید: «نه تنها در این مورد بلکه برای جلوگیری از هر نوع آسیب اجتماعی، روش‌های پیشگیرانه بسیار موثر خواهد بود. به این معنی که زوجین قبل از ازدواج کلاس‌های کسب مهارت زناشویی را بگذرانند و سپس با یکدیگر ازدواج کنند. افراد پیش از ازدواج در انتخاب همسر مناسب دقت کامل و کافی به خرج دهند. عدم توجه به ملاک‌های صحیح انتخاب همسر، ازدواج‌های اجباری، بی توجهی به مشاوره پیش از ازدواج و تحقیق نکردن درباره همسر آینده، برخی از اشتباهاتی است که به مرور زمان باعث «همسرآزاری» شده که می‌تواند موجب جدایی نیز شود.»

ابهری می‌گوید: «البته که مردم ما نیز نباید نسبت به خشونتی که در جامعه علیه زنان رخ می‌دهد، بی‌تفاوت باشند. از طرفی آگاهی‌بخشی به مردم در این خصوص نیز وظیفه رسانه ملی است که متأسفانه خوب عمل نکرده است و رسانه ملی باید پیامدهای ناگوار «همسرآزاری» را برای جامعه تبیین کند تا افراد دیگر به این سمت نروند.»

همان‌طور که اشاره شد، وجود قانونی صحیح و محکم می‌تواند موجب کاهش «همسرآزاری» شود. از این جهت لایحه «حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت» بعد از بررسی در کمیسیون اجتماعی مجلس، کلیات آن نیز تصویب شده است اما به دلیل مهم بودن موضوع، اعضای کمیته آسیب‌های اجتماعی مجلس روی جزئیات این لایحه درحال کار کارشناسی هستند و امیدواریم هر تصمیمی که گرفته می‌شود در نهایت منجر به کاهش معضل «همسرآزاری» در جامعه شود.

پرواضح است که موضوع همسرآزاری امری قبیح محسوب می‌شود که از منظر دینی و انسانی به دوری از این کار توصیه شده است و اگر آگاهی مردم در این زمینه افزایش پیدا کند و مسئولان نیز در اسرع وقت با وضع قوانین کارگشا اقدامی موثر در این زمینه انجام دهند، شاهد برچیده شدن معضل «همسرآزاری» در جامعه خواهیم بود.

انتهای پیام/ ۴۱۷۴