شفافیت آراء؛ وعدهای در انتظار تحقق
گروه سیاست خبرگزاری آنا، طرح شفافیت آراء نمایندگان از جمله طرحهای پرحاشیه مجلس یازدهم است و از همان ابتدای تشکیل این مجلس، برخی از نمایندگان وعده تصویب آن را داده بودند.
این طرح تنها به مجلس یازدهم محدود نمیشود بلکه در مجلس دهم نیز برخی به دنبال تصویب آن بودند؛ برای نخستین بار بحث شفافیت آراء از سوی نمایندگان در مجلس دهم مطرح شد. آذر ۹۶ برخی از نمایندگان مجلس این طرح را ارائه و تأکید داشتند که هر نماینده باید مسئولیت رأی خود را برعهده بگیرد.
در دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی نیز بعد از گذشت یکسال و نیم از عمر مجلس، همچنان سرنوشت این طرح در مجلس انقلابی مانند مجلس دهم مبهم مانده است.
به باور عموم مردم، شفافیت آراء نمایندگان، نماینده مجلس را مسئول میکند که پای رأی خود بایستد و مشخص شود کدام نماینده به چه طرحهایی رأی مثبت یا منفی داده و یا به چه طرحهایی اصلا رأی نداده است.
گفتنی است در آستانه انتخابات دور یازدهم مجلس شورای اسلامی نزدیک به ۵۰۰ نفر از کاندیداهای نمایندگی مجلس شورای اسلامی با امضاء تعهدنامهای تحت عنوان «پویش مجلس شفاف و ضد فساد» در ۱۰ بند با اثر انگشت و امضاء خود متعهد شدند تا در صورت نماینده شدن به تکتک بندهای مندرج در تعهدنامه وفادار بمانند؛ در بند ۹ این پویش آمده است که نمایندگان مجلس متعهد میشوند در اولین فرصت ممکن، طرح شفافیت آراء نمایندگان و پخش زنده کمیسیونهای مجلس را ارائه و اگر تصویب نشدند، آرای خود را داوطلبانه اعلام و حتیالمقدور ریز مذاکرات و مصوبات غیر محرمانه کمیسیونهای مجلس را منتشر کنند.
بیشتر بخوانید:
- نهایی شدن طرح شفافیت آراء در کمیسیون آییننامه مجلس
- متن کامل مصوبه کمیسیون آییننامه مجلس درباره طرح شفافیت رای نمایندگان
اما در واقعیت سرنوشت این طرح جور دیگری رقم خورد؛ ۱۵ بهمن ۱۳۹۹ نمایندگان مجلس شورای اسلامی با کلیات «طرح شفافیت آراء نمایندگان» موافقت نکردند. این اتفاق در حالی روی داد که بسیاری انتظار تصویب آن را داشتند.
مالک شریعتی نیاسر نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی دراینباره گفته بود: «روزهای اول، در مشورت با امیرآبادی (مسلط به آیین نامه)، پیش نویس طرح را نوشتم. با سه همکارم (نجابت، متفکرآزاد و ایزدخواه) تا ساعت یک بامداد متن را نهایی کردیم. در جلسه علنی بعدی مجلس، امضای ۱۷۶ نماینده را اخذ و طرح را تقدیم هیئت رییسه کردیم.
چون هنوز طرحی در دستور نبود، برای بررسی دقیق، طرح به صورت عادی ثبت، به سرعت اعلام وصول و به کمیسیون آیین نامه ارجاع شد. بعنوان نماینده طراحان، تقریبا در همه جلسات کمیسیون و نیز مرکز پژوهشها شرکت کردم. گزارش بسیار خوب کمیسیون، فردای روز پر التهاب رد کلیات بودجه ۱۴۰۰ به جلسه علنی آمد.
در رأیگیری کلیات طرح، تنها ۳ رأی کمتر از دوسوم حدنصاب لازم کسب کرد».
الیاس نادران، نماینده مردم تهران، شمیرانات، ری، اسلامشهر و پردیس در مجلس به عنوان مخالف با کلیات طرح شفافیت آراء نمایندگان معتقد است: باید ملاحظه نمایندگان شهرستانی را نیز بکنیم مثلا برای استیضاح یک وزیر، از وزیر گرفته تا استاندار و فرماندار او را تحت فشار میگذارند لذا نمیتوان از او انتظار داشته باشیم رأی خود را شفاف بگوید. تهران همه ایران نیست و باید ملاحظات نمایندگان شهرستان نیز در این مصوبه مورد توجه قرار می گرفت.
همچنین محمد باقری در مخالفت با کلیات طرح شفافیت آراء نمایندگان بیان میکند که این طرح حاوی تبصرههایی است که عملاً آن را از شفافیت خارج میکند و به یقین عقلانیت را از مجلس خواهد گرفت. به عبارت دیگر با تصویب این طرح منافع ملی را زیر سوال خواهیم برد و ما دیگر با عقلانیت تصمیم نخواهیم گرفت.
این در حالی است که موافقان این طرح معتقد هستند امروز شفافیت یک مطالبه عمومی و حق شهروندی است.
حسینعلی حاجی دلیگانی، نماینده مردم شاهین شهر در مجلس نیز در موافقت با کلیات طرح شفافیت آراء، میگوید: اصل ۶۹ قانون اساسی صراحتا اعلام میکند که باید تمام مذاکرات مجلس پخش شود زیرا که مردم نامحرم نیستند بنابراین شفافیت به معنای یکرنگی و صداقت بوده است و قطعاً هیچ کس با صداقت نیز مخالف نخواهد بود لذا طرح شفافیت آراء اعتمادسازی مردم را به دنبال خواهد داشت اگر برخی از افراد اعتمادشان نسبت به بعضی از مسئولان سلب شده به دلیل عدم شفافیت بوده است.
بعد از ناکامی این طرح در جلسه علنی مجلس، به درخواست بیش از ۵۰ نماینده مجلس در جلسه علنی ۲۸ بهمن ۱۳۹۹ مجلس، نمایندگان موافقت کردند که طرح شفافیت آراء نمایندگان مجددا در دستور کار مجلس قرار گیرد. با این مجوز، هیئترئیسه طرح را برای بررسی دوباره به کمیسیون آیین نامه داخلی ارجاع داد.
نیک بین در نشست علنی ۲۴ مرداد ماه ۱۴۰۰ مجلس در تذکری مشابه خطاب به هیئت رئیسه گفته بود چرا موضوع شفافیت آراء که موجب جلوگیری فساد است به صحن مجلس نمیآید تا سر و صداها از میان برود و همه با استدلال و منطق صحبت کنند؛ خیلی از حرفهایی که رسانهها مطرح میکنند و خودیها و بیخودیها میگویند به خاطر عدم طرح شفافیت آراء است.
حجت الاسلام علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس شورای اسلامی در این باره میگوید: کار بررسی و تصویب طرح شفافیت آراء نمایندگان در کمیسیون آیین نامه داخلی مجلس به پایان رسیده و گزارش آن برای بررسی در صحن مجلس به هیئترئیسه ارسال شده است اما با توجه به اینکه طرح شفافیت یک طرح عادی و بدون فوریت است در نوبت بارگذاری برای قرار گرفتن در دستورکار جلسات علنی مجلس قرار دارد.
در روزهای اخیر هم محمدتقی نقدعلی، نماینده خمینی شهر در گفتوگویی اشاره کوتاهی به این موضوع داشته و یادآور شد: طرح شفافیت آراء نمایندگان در کمیسیون آییننامه داخلی مجلس شورای اسلامی تصویب شده و در نوبت صحن قرار گرفته است، اما به دلیل بررسی گزینههای پیشنهادی کابینه، این موضوع در هفتههای آینده در صحن مطرح خواهد شد.
کارشناسان و اغلب نمایندگان مجلس شورای اسلامی معتقدند که بهطور قطع، تصویب این طرح میتواند باعث افزایش اعتماد مردم نسبت به قوه مقننه و نمایندگان مجلس شورای اسلامی شده و زمینه بسیاری از فسادها و رانتهای موجود نیز از بین برود.
انتهای پیام/
انتهای پیام/