نظام آموزشی در دوران پساکرونا همچنان تحت تأثیر آموزش مجازی باقی خواهد ماند/ نقش بازیهای رایانهای در نظامهای آموزشی آینده
گروه علم و فناوری خبرگزاری آنا- علیرضا باجلان؛ اگرچه روند واکسیناسیون مردم برای ایمنسازی در برابر کرونا با سرعت در کشور در حال انجام است و خوشبختانه تعداد مبتلایان و درگذشتگان روزانه بر اثر این بیماری کمتر از گذشته شده است همچنان تمامی فرایندهای آموزشی بر بستر فضای مجازی انجام میشود و این روزها میلیونها دانشآموز و دانشجو به صورت برخط در آزمونهای پایان ترم خود شرکت میکنند.
بیشتر بخوانید:
اندر احوالات مدارس هوشمند در روزهای کرونایی/ عدالت آموزشی با مدارس دانا محقق میشود؟
در بیش از ۱ سال گذشته اهمیت فناوری اطلاعات و ابزارهای ارتباط مجازی بیش از هر دورهای از زندگی انسانها مشخص گردید و تغییرات گستردهای در زندگی و رفتارهای روزانه مردم ایجاد شد. در ایران سازمانهای متولی توسعه زیرساختهای ارتباطی و فناوری اطلاعات در دوره کرونا تلاش زیادی برای پیشگیری از هرگونه مشکل و اختلال در شبکه اینترنت انجام دادند. یکی از این سازمانها که نقش مهمی در حوزه زیرساختهای مرتبط با آموزش مجازی در کشور دارد سازمان فناوری اطلاعات است. اکنون که مدت تقریباً زیادی از شیوع بیماری کرونا گذشته و یک سال تحصیلی کامل نیز به پایان رسیده است مردم میتوانند با آگاهی بیشتری عملکرد این سازمان را نقد و بررسی کنند. برای اطلاع از آخرین برنامههای سازمان فناوری اطلاعات ایران در روزهای پایانی دولت دوازدهم با مشکات اسدی مشاور زنان و توانمندسازی اجتماعی رئیس سازمان فناوری اطلاعات ایران گفتوگو کردیم. در ادامه مشروح این گفتوگو را مشاهده میکنید:
آنا: با توجه به اینکه به روزهای پایانی دولت دوازدهم نزدیک میشویم تکلیف طرحهای سازمان فناوری اطلاعات پس از تغییر در مدیریت این سازمان چه میشود؟ آیا برنامهای برای ادامه طرحهای آغاز شده دارید؟
اسدی: از روز اولی که گروه مدیریتی فعلی وارد سازمان فناوری اطلاعات شدند برنامهها و چشمانداز به نحوی تعیین شد که فعالیتهای آغازشده تنها منحصر به دورهای خاص نباشد و در آینده نیز ادامه یابد. درحقیقت برای گروه فعلی پایداری طرحهای در حال اجرا اهمیت زیادی دارد. به عنوان مثال سازمان فناوری اطلاعات رویدادهای دانشآموزی متعددی را در حوزه توانمندسازی اجتماعی برگزار کرد و یا دورههای آموزش کارآفرینی فناورانه و برنامهنویسی در سراسر کشور آغاز شد و حدود ۴ هزار نفر تاکنون آموزش دیدند و تا پایان بهار این تعداد به ۷ هزار نفر خواهد رسید.
تربیت معلم برای پایدارسازی طرحهای آموزشی
در این شرایط مدیران سازمان فناوری اطلاعات از خود پرسیدند راهکار پایداری این طرحها چیست؟ برای پاسخ به این سؤال وارد فاز بعدی فعالیتهای آموزشی یعنی تربیت مربی شدیم. در این مرحله برنامه مشخصی برای آموزش به هزار و ۶۰۰ مربی آموزش و پرورش در دو حوزه کارآفرینی فناورانه و برنامهنویسی در نظر گرفته شد. وقتی در پروژهای معلم تربیت میشود یعنی پایداری آن از اهمیت ویژهای برخوردار است. فارغ از اینکه چه دولتی سر کار باشد معلمها در بدنه و ساختار آموزش و پرورش باقی خواهند ماند و به مقیاسپذیر شدن طرحهای آموزشی کمک میکنند. واقعیت این است که چشمانداز و محور فعالیتهای سازمان فناوری اطلاعات در دوره کنونی توجه به آینده است.
در مرحلهای دیگر برای اینکه مطمئن باشیم آموزشهای مهارتمحور حوزه فناوری اطلاعات پایدار خواهند ماند با همکاری سازمان فنی و حرفهای، استانداردهای رشته IT را مصوب کردیم و به سراغ تأسیس هنرستانهای فناوری اطلاعات رفتیم. پس آن چیزی که اهمیت دارد این است که آن طرحی که اکنون اجرا میشود پایدار بماند و نتایج آن مقیاسپذیر باشد.
آنا: در طرحهای آیندهنگرانه سازمان فناوری اطلاعات نظیر ایران ۱۵۰۰ و آیقصه چه برنامهای را دنبال میکنید؟
اسدی: در این طرحها سؤالات جذابی را مطرح کردیم مانند: «در قرنی که گذشت چه اتفاقاتی افتاد؟» و «در قرن آینده چه میشود؟». شیوع بیماری کرونا در سال ۹۹ سبب شده زندگی مردم زیادی در سراسر جهان تغییر کند و توجه عمده مردم به ظرفیتهای فناوری اطلاعات معطوف شد. در حقیقت تمامی سازمانهایی که تا قبل از کرونا برای برخط شدن از خود مقاومت نشان میدادند فرایندهایشان را تغییر داده و به طور گستردهای شروع به استفاده از توانمندیهای فناوری اطلاعات کردند.
تقویت قوه خیالپردازی در عموم مردم
هدف اصلی سازمان فناوری اطلاعات در رویداد آیقصه همکاری کردن و استفاده از ظرفیتهای بخش خصوصی برای تخیل و رویاپردازی در مورد اینکه در آینده و ۱۰۰ سال بعد چه اتفاقاتی خواهد افتاد؟ و ظرفیتهای فناوری اطلاعات یا فناوریهای دیجیتال در این تغییر چقدر تأثیرگذار هستند؟ مخاطبان در این کمپین رویداد لزوماً کودکان نبودند ولی میدانیم که کودکان بالاترین خلاقیت را دارند و هدف اصلی این بود که اعضای خانواده در کنار همدیگر با توجه به ظرفیتهای خلاقانهای که بچهها دارند و با توجه به تجربه زیستهای که افراد بعد از شیوع کرونا برای ارتباط روزمره با فناوری اطلاعات برایشان ایجاد شده، شروع به تخیل کردن در مورد ۱۰۰ سال آینده کنند.
کمپین ایران ۱۵۰۰ یکی دیگر از برنامههایی بود که هدف اصلیاش فراهمسازی شرایط تقویت قوه تخیل و خیالپردازی کودکان در کنار خانوادههایشان است و میتوان گفت در این برنامه نیز اهدافی مشابه آیقصه را دنبال میکنیم. یعنی در این رویداد کودکان و بزرگسالان میتوانند خیالپردازی کنند و بگویند که ۱۰۰ سال دیگر قرار است چه اتفاقی بیفتد. علاقهمندان میتوانند وارد سایت سازمان فناوری اطلاعات شده و از شرایط حضور در کمپین آگاه شوند. این برنامه ارتباط بسیار نزدیکی با تخصص مدیران سازمان فناوری اطلاعات در زمینه آیندهپژوهی دارد.
آنا: سازمان فناوری اطلاعات در برنامههای خود تا چه میزان از ظرفیت بازیهای رایانهای بومی استفاده میکند؟ آیا این سازمان با بنیاد ملی بازیهای رایانهای همکاری دارد؟
اسدی: شرکتکنندگان در مسابقه ایران ۱۵۰۰ در زمینه محتوای ارسالی هیچ محدودیتی ندارند و امکان ارسال فیلم یا عکس یا تصویرسازی، پادکست، بازی و انیمیشن وجود دارد و سازمان فناوری اطلاعات با بنیاد ملی بازیهای رایانهای ارتباط بسیار خوبی دارد. در پروژه آموزش الکترونیک سازمان فناوری اطلاعات یکی از آن ۲۴ حوزه آموزش دیجیتال، بازی است. اساساً بازیها در دنیای آینده بهشدت سازوکار خوبی برای تولید محتوی هستند یعنی نباید به آنها فقط برای سرگرمی نگاه کرد بلکه به طور مشخص از طریق بازی میتوان بچهها را آزمایش کرد و از آنها آزمون گرفت. بازیها در دنیای آینده دیگر فقط بازی نخواهند بود بلکه بستری جدی را برای تجربه کردن و یادگیری و تولید محتوی فراهم میکند.
آنا: با توجه به اینکه روند واکسیناسیون در کشور با سرعت ادامه دارد و احتمالاً بهزودی شیوع ویروس کرونا به طور کامل مهار میشود، آیا دانشآموزانی که یک سال کامل از مدرسه دور بودهاند، آماده حضور فیزیکی در مدرسه هستند؟ شما چه توصیهای در این زمینه دارید؟
اسدی: امیدواریم تا سال آینده ویروس کرونا به طور کامل مهار و مدیریت شده و دوباره شاهد حضور فیزیکی دانشآموزان و دانشجویان در کلاسهای درس باشیم. سازمان فناوری اطلاعات موضوع آموزش الکترونیک و بحث هوشمندسازی مدارس را خیلی قبل از شیوع ویروس کرونا آغاز کرده بود و اگر بسترهای زیرساختی برای چنین شیوهای از آموزش در کشور وجود نداشت عملاً آموزش مجازی بیمعنا بود. البته ممکن است هنوز هم در بعضی از مناطق کشور کیفیت اینترنت پایین باشد ولی اقداماتی برای رفع این مشکلات صورت گرفته است. نباید فراموش کنیم شیوع ویروس کرونا تنها حوزه آموزش را تغییر نداد بلکه موجب دگرگونی در بخش بزرگی از رفتارهای روزانه انسانها گردید. به عنوان مثال سبک خرید مردم در این دوره با پیش از شیوع کرونا تفاوت زیادی پیدا کرد.
آموزش مجازی در دوران پساکرونا نیز وجود دارد
پیشبینی بنده این است که حتی در دوران پساکرونا نیز درصدی از تغییرات کنونی باقی خواهد ماند. بسیاری از دانشجویان و اساتید در روزهای اول کرونا نسبت به آموزش مجازی مقاومت میکردند ولی پس از یک سالونیم همه به مزیتهای این شیوه آموزش پی بردند و البته معایب هم مشخص گردید. از همین رو پس از کنترل بیماری کرونا نیز سبک زندگی مردم همچنان تحت تأثیر آموزش مجازی باقی خواهد ماند. از طرفی اینترنت فرصتی را در اختیار دانشآموزان در شهرها و روستاها اقصی نقاط کشور قرار داد تا در نمایشگاههای مجازی که شاید پیش از این امکان صورت در آنها را نداشتند پیدا کنند.
اگرچه اکنون به دلیل الزام رعایت دستورالعملهای بهداشتی نمایشگاهها به صورت مجازی برگزار میشود ولی مطمئناً در آینده که دیگر کرونایی وجود ندارد و قادر به برگزاری نمایشگاههای حضوری هستیم همچنان از زیرساختهای فناوری اطلاعات و آموزش مجازی استفاده شده و بخشی از نمایشگاههای آینده هم به صورت برخط برگزار میشود. در دورههای تحصیلات تکمیلی نیز قطعاً شرایط به همین صورت خواهد بود.
انتهای پیام/۴۱۴۴/پ
انتهای پیام/