نگاهی به فرصت‌های همگرایی مردم منطقه با محوریت «نوروز» / رسانه‌های برون‌مرزی از حالا به فکر ۱۱ ماه دیگر باشند

به گزارش خبرنگار حوزه رسانه گروه فرهنگ خبرگزاری آنا،  کشورهای منطقه پیرامون ایران نیازمند افق‌های نو و رویکردهای نوین هستند و اتفاقاً در حوزه تمدنی مشترک با ایران قرار دارند. رویکرد به موضوعاتی که قابلیت بالایی برای ارسال پیام دوستی و همگرایی به ملت‌های منطقه دارد می‌تواند بیش از گذشته رویکردی خوب برای رسانه‌های برون‌مرزی به‌ویژه برای فعالیت در میان ملت‌های همسایه ایران باشد. موضوعاتی که فارغ از مسائل سیاسی روز است.  

مواردی مانند همکاری سپس همگرایی اقتصادی و تأمین نیازهای هر کشور با خرید از قابلیت‌های صادراتی کشور همسایه‌اش می‌تواند موضوعاتی جذاب باشد اما پیش از آن استفاده از یک ظرفیت تمدنی پدیده‌ای فرهنگی مانند نوروز می‌تواند برای همگرایی فرهنگی میان کشورهای منطقه جذاب باشد.  

رسانه‌های برون‌مرزی و حوزه تمدنی نوروز

جشن نوروز در کشورهای بسیاری از آسیای میانه تا آسیای صغیر هزاران سال است که برگزار می‌شود و فرهنگ بومی هر یک از کشورهای منطقه به فرهنگ عمومی بزرگ‌تری که شباهت‌های تاریخی بسیاری دارد، از همین علقه فرهنگی پیوند می‌خورد.   

کشورهای ایران، تاجیکستان، افغانستان، جمهوری آذربایجان، ازبکستان، قرقیزستان، قزاقستان، بخشی از گرجستان، بخشی از استان اویغور در شمال غرب چین، بخشی از کشمیر، اقلیم کردستان عراق و شرق ترکیه هر ساله جشن نوروز را برگزار می‌کنند. به بیان دیگر بعد از دین اسلام، جشن تحویل سال در روز اول نوروز، دومین مشترک همه مردم منطقه محسوب می‌شود که همه جنگ‌ها و لشکرکشی‌ها و حتی سلطه شوروی سابق به مدت ۷۰ سال هم نتوانسته است مانع از حفظ این فرهنگ در میان مردمی شود که هر یک به زبانی متفاوت از کشور همسایه خود سخن می‌گویند.  

نوروز که در سازمان ملل متحد نیز پذیرفته شده است، یکی از مواردی است که می‌توان به عنوان رویکرد ژئوکالچر در رسانه‌های برون‌مرزی ما مورد توجه قرار گیرد.  هماهنگی ملت‌های منطقه در پذیرش نوروز و نبود هیچ مانعی، می‌تواند بهترین بهانه برای نزدیکی و همگرایی فرهنگی ملت‌های منطقه باشد.  

اکنون کانال آی فیلم ۲ که از انتهای سال ۹۶ تاسیس شده و شبکه‌ای کاملا فرهنگی است، بیش از گذشته می‌تواند در همگرایی فرهنگی نقش آفرین باشند. این کانال که یکی از چهار کانال شبکه آی فیلم است، ویژه فارسی زبانان منطقه بوده و چشم اندازی همگرایانه و فرهنگی میان فارسی‌زبانان آسیا را که همگی در حوزه تمدنی نوروز زیست می‌کنند، دنبال می‌کند.  

در روابط بین‌الملل تنها مسائل ژئوپلیتیک مطرح نیست و بسیاری از فعالیت‌های میان کشورها و طراحی سیاست خارجی بر اساس همین رویکردهای فرهنگی تبیین می‌شود. از این رو علاقه مندی مشترک مردم منطقه به یک مفهوم (مانند جشن نو شدن سال) می‌تواند بهترین بهانه برای ایجاد و ارتقا همبستگی میان کشورهای این منطقه باشد. از همین روست که آی فیلم۲ در چند سال کوتاهی که از عمرش سپری شده، همواره توجه خاصی به این مناسبت داشته است.  

آی فیلم۲ به‌خوبی بر این نکته تأکید دارد که منطقه ما که سال‌های بسیار سختی را گذرانده و در دسیسه‌های ژئوپلتیک و انواع تفرقه‌های بی معنا، دشواری‌های طولانی را تحمل کرده، باید برای رسیدن به جهانی بهتر بر رویکردهای مشترک فرهنگی تاکید کند.  

حوزه نوروز و همگرایی تمدنی

تاریخ مشترک ملت‌های منطقه در قرن‌های گذشته موجب شده تا چنین همبستگی فرهنگی نهادینه شود. حتی زمانی که مرزهای بی‌معنای تحمیلی میان مردم جدایی ایجاد کرد، این علاقه به نوروز همچنان پابرجا ماند و اکنون که با گسترش ارتباطات، مرزهای میان ملت‌ها به شدت تحلیل رفته است، می‌توان همین علقه مشترک به نوروز را بهانه‌ای برای همگرایی کامل ملت‌های منطقه حتی در ابعاد اقتصادی و تجاری نیز دستاویز قرار داد.  

وقتی مناطقی مانند اروپا یا جنوب شرق آسیا که مشترکات کمتری نسبت به کشورهای منطقه حوزه نوروز داشتند، توانسته‌اند به همگرایی و ساخت مجموعه‌های موفقی مانند اتحادیه اروپا و اتحادیه آسه‌آن دست یابند؛ این رویای شیرین برای همگرایی میان ملت‌های همسایه در منطقه پر تنش در غرب آسیا نیز می‌تواند مطرح باشد.  

در این راستا شبکه‌های برون مرزی جمهوری اسلامی به‌ویژه آی فیلم۲ با استفاده از چنین رهیافتی باید پیشگام توسعه روابط میان ملت‌های منطقه باشند تا زمینه نفوذ و تفرقه افکنی دولت‌های استکباری کاسته شود و مناسب است که از الان برای ۱۱ ماه دیگر و فرارسیدن نخستین نوروز قرن ۱۵ هجری شمسی برنامه ریزی مناسبی داشته باشند.

همه این موارد در حالی است که جدای از فضای مجازی، می‌توان دید که چگونه رسانه‌های غربی یا الگوگرفته از غرب مانند قارچ در کشورهای مسلمان رشد می‌کنند و  تاثیرات آنها طبعا نمی‌تواند به رشد همکاری‌های منطقه‌ای منجر شود.  

البته سازمان همکاری اقتصادی اکو دقیقا در همین منطقه تشکیل شده و می‌تواند به سازمان همکاری‌های ملت‌های حوزه نوروز تغییر یابد. منطقه‌ای که از نظر جمعیت و گستردگی شایستگی بیشتری دارد.  

ملت‌های منطقه واگرایی گزنده و تلخی را در دهه‌های اخیر تجربه کرده‌اند و چه خوب است ایده تشکیل اتحادیه نوروز با همکاری دولت مطرح شود و با رسانه‌ای شدن آن زمینه برای نزدیکی بیشتر ملت‌های منطقه فراهم شود. اتحادیه‌ای که در ابتدا نقش و جایگاه فرهنگی و تمدنی دارد و سپس می‌تواند برای تقویت بنیه اقتصادی کشورها به مسائل تجاری و اقتصادی نیز رویکرد کند.  

طبعاً با گسترش مناسبات فرهنگی است که زمینه رشد همکاری‌های اقتصادی مشترک نیز فراهم می‌شود. ابتدا باید دل‌های مردم منطقه با یکدیگر پیوند بخورد سپس می‌توان به افقی بلند اما قابل دسترس برای همکاری و هماهنگی در سایر زمینه‌ها امیدوار بود.  

به‌یقین از این ظرفیت خوب باید برای کاهش مشکلات و برطرف کردن سردی روابط میان کشورهای همسایه بهره برد و شبکه‌های برون‌مرزی می‌توانند ایفاگر نقش خوبی باشند. طبعا هر چه بر اختلافات تمرکز بیشتری شود زمینه برای رشد مشکلات افزایش می‌یابد و برعکس هر چه بر فعالیت رسانه‌ای به منظور همگرایی در منطقه توجه شود راه بر مداخله بیگانگان مسدود می‌شود.

انتهای پیام/۴۱۳۹/پ