سهم مادران شاغل در مدیریت کرونا/پایانی
مشاوره کنید تا از آسیب های روانی کرونا در امان بمانید/ امکان بروز آسیب‌های روانی شدید در کودکان و نوجوانان در دوران پسا کرونا
کرونا به‌عنوان یک بحران اساسی و نوظهور در همه زمینه‌ها چالش‌های زیادی را با خود به همراه آورده است و در اساسی‌ترین نهاد اجتماع یعنی خانواده نیز چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است.
گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، هدی قبادی؛ کرونا به‌عنوان یک بحران اساسی و نوظهور در همه زمینه‌ها چالش‌های زیادی را با خود به همراه آورده است. این بحران در اساسی‌ترین نهاد اجتماع یعنی خانواده نیز چالش‌های زیادی را ایجاد کرده است و تا حدود زیادی سبک زندگی خانواده‌ها را دستخوش تغییر و آسیب کرده است. در این میان بیشترین آسیب شاید سهم مادران شاغل است که اگرچه پیش از شیوع این ویروس نیز مشکلات بیشتری از مادران خانه‌دار برای مدیریت خانواده داشتند اما هم‌اکنون نیز با شیوع این بیماری مشکلات آن‌ها دو چندان شده است.
از آنجا که توجه به سلامت روحی و روانی نهاد خانواده درنهایت سلامت روحی و روانی جامعه را در پی خواهد داشت. توجه به این امر مهم و آموزش در این زمینه همواره در اولویت قرار داشته باشد.
در این راستا خبرنگار حوزه زنان و خانواده گروه اجتماعی خبرگزاری آنا به سراغ برخی روان‌شناسان و جامعه‌شناسان رفته و نظر آنان را در این رابطه در پرونده‌ای تحت عنوان «سهم مادران شاغل در مدیریت کرونا» جویا شده است که آخرین گفت‌وگو از این سلسله مصاحبه‌ها را در زیر می‌خوانید.
پدر و مادرها اختلافات را کاهش دهند
سیما فردوسی، روانشناس در این رابطه با اشاره به اینکه در ایام کرونا سبک زندگی خانواده‌ها متفاوت شده است و تا حدی استرس‌های بیشتری به خانواده‌ها تحمیل می‌شود، گفت: در مورد مادران شاغل نسبت به مادران خانه‌دار این استرس‌ها دوچندان است چراکه هم باید مسائل شغلی را مدیریت کنند و هم باید نگران زمان‌هایی باشند که در منزل حضور ندارند.
وی ادامه داد: برخی مادران از افراد بزرگسال و نزدیکان و خانواده‌ها کمک می‌گیرند و تا حدی این مشکل را برطرف می‌کنند یا با پدر خانواده تقسیم وظایف می‌کنند که تقریباً در صورت قابل اعتماد بودن آن فرد بزرگسال راهکار مناسبی به نظر می‌رسد.
این روانشناس اظهار کرد: البته برخی به دلیل دوری از خانواده دسترسی به افراد قابل اعتمادی که کودک خردسال و یا فرزند مدرسه‌ای خود را به او بسپارند ندارند؛ در این شرایط بهتر است با رعایت پروتکل‌های بهداشتی فرزندان خود را به اولیا مدرسه که قابل اعتماد هستند بسپارند، چراکه مرتباً گفته می‌شود که مدارس تعطیل نیست و صرفاً اجبار برای حضور در مدارس وجود ندارد.
فردوسی افزود: اگر والدین نتوانند فرزندان خود را به مدارس بسپارند و از سویی خود نیز وقت و امکان رسیدگی به اوضاع تحصیلی کودکان و نوجوانان خود را نداشته باشند این مسئله هم برای دانش آموزان و نوجوانان و هم برای والدین اضطراب‌زاست.
بهترین کمک برای خانواده‌ها در شرایط فعلی مدارس هستند
وی افزود: بهترین کمک برای خانواده‌ها در شرایط فعلی مدارس هستند و خانواده‌ها و مادران شاغل نیز می‌توانند در پایان روز کاری بعد از استراحت از برنامه‌های آموزشی شبکه شاد استفاده کنند و به آموزش کوکان و نوجوانان در این فرصت اهتمام ورزند.
این روانشناس با بیان اینکه مادران وقتی به منزل می‌آیند باید در این زمان در دسترس کودکان و نوجوانان باشند، اظهار کرد: خانواده‌ها باید آرامش خود را حفظ کنند و در مسائل پیش‌بینی‌ناپذیر و کنترل تمرکز نکنند بلکه بر مسائل قابل کنترل توجه داشته باشند.
نباید مسئله کرونا را به سمت مسئله‌دار شدن و آسیب دیدن خانواده‌ها پیش برد
وی افزود: تمرکز بر رعایت شیوه‌نامه‌های بهداشتی بیشتر از تمرکز بر اینکه چه دارویی برای درمان کرونا می‌آید یا کی مدارس باز می‌شود مفیدتر است. اگر مادران این استرس و وسواس را داشته باشند که نتوانند با محدودیت‌ها خود را سازگار کنند از نظر روحی دچار اضطراب می‌شوند.
فردوسی بیان کرد: نباید مسئله کرونا را به سمت مسئله‌دار شدن و آسیب دیدن خانواده‌ها پیش برد و باید تلاش کرد سبک زندگی را با شرایط تطبیق و سازگاری را افرایش داد.
وی تأکید کرد: پدر و مادرها باید در دوران کرونا از اختلافات، بگومگوها و کش‌مکش‌ها پرهیز کنند؛ چراکه در دوران مدرسه بچه‌ها با مشاور معلم و دوستان در ارتباط بودند و تا حدودی این هیجانات و فشارها را تخلیه می‌کردند اما در حال حاضر این مسائل بحران روحی کودکان و نوجوانان را افزایش می‌دهد.
والدین خلق افسرده خود را به نوجوانان انتقال می‌دهند
همچنین پادرا پولادسنج، روانشناس کودک و نوجوان، در این زمینه اظهار کرد: با شیوع ویروس کرونا و خانه‌نشین شدن فرزندان و گاهی والدین شاغل که به علت دورکاری در خانه فعالیت‌های شغلی خود را انجام می‌دهند تعداد مراجعان مشاوره و روان‌درمانی برای مشکلات کودکان و نوجوانان بیشتر شده است.
وی اظهار کرد: مراجعه بیش‌ازپیش والدین به مراکز مشاوره نشان‌دهنده این است که در دوران کرونا درگیری‌های والدین با فرزندان بیشتر شده است؛ درحالی‌که در گذشته مشکلات در این حد نبوده است.
این روانشناس گفت: مسئله مهم دیگری که در دوران کرونا خانواده‌ها و نوجوانان را تهدید می‌کند سرایت خلقیات است به این معنی که به دلیل مجاورت زیاد، افراد خلق یکدیگر را به هم می‌گیرند و این مسئله در خانواده به دلیل انتقال خلق افسرده والدین به نوجوانان و کودکان تهدیدکننده است.
افزایش سن اضطراب جدایی در دوران کرونا
پولادسنج یکی دیگر از آسیب‌هایی بروز کرونا برای نوجوانان را افزایش اضطراب جدایی برشمرد و گفت: این اضطراب در شرایط عادی در سنین 4 تا 5 سالگی برای کودکان وجود دارد اما در حال حاضر به دلیل مجاورت بیش‌ازاندازه والدین با نوجوانان سن این اضطراب افزایش‌یافته است.
وی افزود: اضطراب جدایی موجب می شود درحالی‌که نوجوانان از به سر بردن مداوم در کنار خانواده لذت نمی‌برند اما درعین‌حال نمی‌توانند به‌راحتی از خانواده جدا شوند و دچار آسیب روانی و عذاب وجدان می‌شوند. درست مثل زمانی که خاری در دست شما فرورفته است و نه می‌توانید آن را خارج کنید و از بودن آن در دست خود احساس رضایت دارید.
این روانشناس ادامه داد: در این حالت فرزندان خود را ملزم می‌دانند والدین را راضی نگه دارند درحالی‌که خود ناراحت هستند و این مساله اضطراب از نوع اضطراب جدایی است و اضطرابی از نوع بیماری نیست.
تهیه محتواهای آموزشی و اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها برای مدیریت این دوران بسیار کمک‌کننده است. ضمن اینکه استفاده از سرگرمی‌های مجازی جدای از همه آسیب‌هایی که فضای مجازی دارد می‌تواند برای کاهش تنش و اصطکاک بین اعضای خانواده اثرگذار باشد.
لزوم اهمیت به بهداشت روانی در دوران کرونا
پولادسنج با اشاره به لزوم اهمیت به بهداشت روحی و روانی هم‌زمان با بهداشت جسمی تأکید کرد: به نظر می‌رسد راهکار در چنین شرایطی این باشد که با رعایت دقیق تمام پروتکل‌های بهداشتی خانواده‌ها اجازه حضور نوجوان در محیط‌های خارج از منزل و جمع‌های دوستانه را بدهند و خود نیز حتی درصورتی‌که به دلیل دورکاری در منزل به سر می‌برند ساعاتی را خارج از خانه سپری کنند تا میزان اصطکاک و آسیب درون خانواده کاهش یابد.
آسیب‌زا بودن حضور مادران شاغل در خانه
وی ادامه داد: آسیب حضور مادران شاغل در منزل به دلیل دورکاری یا تعطیلی در دوران کرونا بیشتر از مادران خانه‌دار است. و اصطکاک این مادران با نوجوانان بیشتر است چراکه مادران خانه‌دار به حضور در منزل عادت دارند و در برابر نوجوانانشان صبورتر هستند اما مادران شاغل به مخصوصاً به دلیل تداخل شرایط کار در زمان دورکاری با فعالیت‌های منزل و مدیریت خانه از صبر کمتری برخوردارند.
پولادسنج تأکید کرد: در زمان دورکاری مادران شاغل در منزل هم فشار روی مادر است و هم نوجوان و این مساله سطح تنش را بیشتر می‌کند.
این روانشناس گفت: در رابطه با رابطه والدین با نوجوانان اصطلاحی به نام بازتاب اصلاحی وجود دارد، به این معنی که مادران شاغل به‌محض مشاهده مشکل اعلام می‌کنند که این مشکل وجود دارد درحالی‌که مادران خانه‌دار صبورتر هستند و مثلاً اگر اتاق نوجوان کثیف است تا بعدازظهر صبر می‌کنند و بعد این مسئله را به نوجوان اطلاع می‌دهند.
لزوم حمایت نهادهای اجتماعی از خانواده‌ها در دوران کرونا
وی با تأکید بر لزوم حمایت نهادهای اجتماعی از خانواده‌ها و مادران شاغل در دوران کرونا تأکید کرد: تهیه محتواهای آموزشی و اطلاع‌رسانی به خانواده‌ها برای مدیریت این دوران بسیار کمک‌کننده است. ضمن اینکه استفاده از سرگرمی‌های مجازی جدای از همه آسیب‌هایی که فضای مجازی دارد می‌تواند برای کاهش تنش و اصطکاک بین اعضای خانواده اثرگذار باشد.
امکان بروز آسیب‌های روانی نوجوانان در دوران پسا کرونا یک تهدید است
لزوم نظارت از راه دور والدین با تماس آنلاین
مژگان نیکنام روانشناس در این خصوص بیان کرد: می‌توان فضای درسی نوجوانان در منزل را تا حدودی با فضای مدرسه شبیه‌سازی شود انجام گیرد. می‌توان از تهیه میز و صندلی شبیه میز مدرسه یا تهیه یونیفرم بهره گرفت تا فرزندان تمرکز داشته و ازنظر روانی آگاه باشند که در حال درس خواندن هستند.
کودکان به محل کار در دوران کرونا توسط مادران شغل با اصول بهداشتی سازگار نیست، گفت: باید در شرایط بحرانی و سخت همه دست‌به‌دست هم دهند و مدیران سازمان‌ها و ادارات نیز باید حمایت کنند تا شرایط به نحوی اداره شود که کمترین آسیب در این دوران متوجه کودکان و نوجوانان باشد.
این روانشناس با تأکید بر لزوم نظارت از راه دور و تلفنی و تصویری والدین شاغل اظهار کرد: قطعاً کودکان خردسال نباید تنها بمانند و باید از حضور بزرگ‌سالان قابل‌اعتماد یا مربی استخدامی در شرایطی که معیشت خانواده اجازه می‌دهد استفاده کرد.
وی خاطرنشان کرد: تنها مساله مهم درس خواندن بچه‌ها نیست و باید تحرک و تفریح کودکان و نوجوانان نیز در دوران کرونا موردتوجه قرار گیرد و به نحوی برنامه‌ریزی شود که از کسالت و یکنواختی دربیایند و از پناه بردن به فضای مجازی دور شوند.
نیکنام گفت: کلاس‌های آنلاین فوق‌برنامه می‌تواند بچه‌ها را ازنظر روانی سالم نگه دارد و به‌طورکلی باید تمام فعالیت‌هایی که در دوران عادی انجام می‌شود در دوران کرونا در فضای محدودتر انجام شود.
این روانشناس تأکید کرد: در هر دوره‌ای بحران‌هایی ایجاد می‌شود اما این بحران‌ها و فشارها به‌هیچ‌وجه نباید توسط والدین به فرزندان وارد شود و باید از طرق مختلف از قبیل کمک گرفتن از افراد قابل‌اعتماد، مربی خصوصی یا استفاده از دورکاری این فشارها را کاهش داد.
امکان بروز آسیب‌های روانی شدید در کودکان و نوجوانان در دوران پسا کرونا
وی با بیان اینکه بردن کودکان به محل کار در دوران کرونا توسط مادران شغل با اصول بهداشتی سازگار نیست، گفت: باید در شرایط بحرانی و سخت همه دست‌به‌دست هم دهند و مدیران سازمان‌ها و ادارات نیز باید حمایت کنند تا شرایط به نحوی اداره شود که کمترین آسیب در این دوران متوجه کودکان و نوجوانان باشد.
نیکنام در پایان خاطرنشان کرد: اگر برنامه‌ریزی مناسبی برای گذر از بحران کرونا انجام نشود، قطعاً مشکلات و آسیب‌های روانی شدیدی را در کودکان و نوجوانان بعد از دوران کرونا شاهد خواهیم بود.
در پایان
به نظر می‌رسد، مادران باید بیشتر از اینکه تحت کنترل شرایط و آسیب‌های غیرقابل پیش‌بینی بر بیایند می‌توانند با استفاده از یک مشاوره یک‌ساعته با یک روانشناس بتوانند به برنامه دقیق و درستی متناسب با شرایط خانوادگی خود برای مدیریت خانواده در دوران کرونا دست پیدا کنند و از خانواده خود در برابر آسیب‌های احتمالی آینده و اکنون محافظت کنند و صد البته این مهم جز با همکاری پدر خانواده و فرزندان امکان‌پذیر نخواهد شد.
انتهای پیام/4159/پ
انتهای پیام/
