2 تجربه متفاوت از برگزاری رویدادهای فرهنگی در روزهای کرونایی/ یاران مهربانی که زیر سایه سیمرغ‌ها دیده نشدند

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا یک هفته از پایان سی و نهمین دوره جشنواره فیلم فجر گذشته است. با این‌حال حواشی این رویداد  هنری همچنان ادامه دارد.

اظهار‌نظرها و نارضایتی‌ها، تحسین‌ها و تقدیرها و انتقادات از تصمیم هیئت داوران و روند اعطای سیمرغ‌ها، روال هرساله این جشنواره است. وضعیتی که امسال هم با اعلام نامزدهای دریافت سیمرغ بلورین وسپس صاحبان آن بار دیگر تکرار شد.

 حواشی کرونایی جشنواره سی و نهم

اما علاوه بر این حواشی همیشگی، امسال به خاطر شرایط کرونایی و محدودیت‌های ناشی از آن خبرسازی این جشنواره جنس و رنگی دیگر نیز داشت. از همان روز اول جشنواره، اخبار و تصاویری مبنی بر رعایت‌نشدن شیوه‌نامه‌های بهداشتی در سالن‌های مردمی و سالن اهالی رسانه منتشر شد. این وضعیت با واکنش مدیران ستاد ملی مقابله باکرونا و وزارت بهداشت همراه شد و در نهایت متولیان برگزاری جشنواره را به حساسیت بیشتر و نظارت در این زمینه ملزم کرد.

نمایشگاه مجازی کتاب تهران و جشنواره فیلم فجر دو رویداد فرهنگی  بودند که امسال با توجه به شرایط کرونایی با شیوه‌ای  متفاوت و تقریباً به صورت همزمان برگزار شدند

درگذشت مرحوم علی انصاریان بر اثر ابتلا به کرونا در چهارمین روز برگزاری جشنواره  باز هم  این  ویروس ناخوانده را به صدر اخبار حاشیه‌ای جشنواره کشاند. فوتبالیست محبوبی که پس از چند تجربه بازیگری در سینما و تلویزیون، امسال با فیلم «رُمانتسیم عماد و طوبا» برای اولین بار در جشنواره فیلم فجر حضور داشت و البته هرگز فرصت دیدن فیلمش را نیافت.

اما در چند روز اخیر خبر ابتلای ایمان امیدواری و مارال جیرانی که به ترتیب برنده سیمرغ بلورین چهره‌پردازی و طراحی لباس این دوره از جشنواره شده بودند در رسانه‌ها دست به دست چرخید، چند بار تأیید و تکذیب شد و درنهایت هم مشخص نشد که کم و کیف و صحت آن تا چه اندازه است.

این حواشی کرونایی درحالی رقم خورد که بسیاری از کارشناسان از مدت‌ها قبل نسبت به برگزاری این جشنواره به صورت فیزیکی ابراز نگرانی کرده بودند. آنها معتقد بودند که در شرایط شکننده کنترل کرونا، برگزاری این رویداد هنری ضرورتی ندارد. به‌ویژه این که پیش از آن، جشنواره‌ها و رویدادهای فرهنگی مختلف یا لغو شده و یا  همچون «سینما حقیقت» و «جشنواره فیلم کودک و نوجوان» و «جشنواره تئاتر فجر» به صورت مجازی برگزار شده بودند. اتفاقی اکه این روزها برای جشنواره موسیقی فجر هم افتاده است و این رخداد هنری به صورت کاملا ًمجازی در حال برگزاری است.

بااین‌حال استدلال مدیران سینمایی کشور این بود که جشنواره فیلم فجر ماهیت متفاوتی از سایر رویدادهای فرهنگی دارد و هنوز زمینه‌های فنی و فرهنگی لازم برای برگزاری آن به صورت مجازی آماده نیست. از طرف دیگر روشن نگه‌داشتن چراغ سینما، جلوگیری از تلنبارشدن آثار  تولیدی پشت سد جشنواره در سال‌های بعد و دادن انگیزه به اهالی سینما  از دلایل دیگر آنها برای برگزاری جشنواره فیلم فجر به هر کیفیت ممکن بود که آن هم در جای خود قابل نقد و بررسی است.

 برگزاری بی‌دردسر و تروتمیز یک رویداد فرهنگی در فضای مجازی

به موازات برگزاری این رویداد پرحاشیه، یکی از نمونه‌های برگزاری یک رویداد فرهنگی به صورت غیرفیزیکی و در بستر فضای مجازی رقم خورد. نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران  با مشارکت هزار و ۷۳۲ ناشر داخلی و ۱۸۰ ناشر خارجی با عرضه بیش از ۱۲۰ هزار عنوان کتاب از سوی ناشران، از اول  بهمن 1399 آغاز به کار کرد. ساعت بازدید و خرید در این نمایشگاه مجازی  به صورت ۲۴ ساعته بود و کتاب‌‌های ناشران داخلی با تخفیف ۲۰درصدی و کتاب‌های ناشران خارجی با تخفیف ۵۰درصدی ارائه شد.

حواشی کرونایی جشنواره فیلم فجر درحالی رقم خورد که بسیاری از کارشناسان از مدت‌ها قبل نسبت به برگزاری این جشنواره به صورت فیزیکی ابراز نگرانی کرده بودند

نمایشگاه مجازی کتاب تهران جایگزین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران شده بود که به خاطر ویروس ناخوانده کرونا چاره‌ای جز تعویق و تغییر شکل برگزاری نداشت. رویدادی که سی و سومین دوره آن باید به روال هرساله در بهار سال ۹۹ برگزار می‌شد که این‌گونه نشد.

پس از آن اعلام شد که نمایشگاه در مردادماه به صورت فیزیکی برگزار خواهد شد که با توجه به تداوم شرایط کرونایی آن گزینه نیز منتفی شد. سرانجام متولیان برگزاری نمایشگاه کتاب تهران اعلام کردند که این نمایشگاه امسال به صورت مجازی در هفته اول بهمن ماه برگزار خواهد شد.

نخستین نمایشگاه مجازی کتاب تهران قرار بود تا ششم بهمن  ادامه داشته باشد. با توجه به استقبال  علاقه‌مندان کتاب و البته مشکلاتی که در  روند خرید اینترنتی کتاب‌ها پیش آمد، اول برای دو روز و تاپایان چهارشنبه و در مرتبه دوم تا ساعت ۲۴ روز جمعه دهم بهمن ماه ادامه پیدا کرد.

در این رویداد فرهنگی متقاضیان با مراجعه به سایتی که در آن ناشران غرفه های مجازی داشتند کتاب خود را انتخاب کرده و پس از ثبت‌نام، واریز مبلغ کتاب  و درج نشانی، محصولات خریداری‌شده  از سوی ناشران برای آنها به صورت رایگان ارسال می‌شد. این ارسال رایگان هم با توافق  معاونت فرهنگی وزارت ارشاد و  شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران صورت گرفت.

در پایان برگزاری این نمایشگاه  و طبق آمار«خانه کتاب و ادبیات ایران»   یک میلیون و ۲۵۴هزار و ۵۹۹ نسخه کتاب به ارزش ۶۴۰ میلیارد و ۲۵۸میلیون و ۷۷هزار و ۵۶۸ ریال در این نمایشگاه به فروش رفت.

علاوه بر صرفه‌جویی قابل‌توجه در هزینه‌های برگزاری و حل مشکل رفت و آمد اهالی تهران و سایر نقاط کشور به محل برگزاری نمایشگاه، شفافیت در کیفیت و تعداد ناشران و کتاب‌های ارائه شده نیز می‌تواند یکی از امتیازات این نمایشگاه بود. از سوی دیگر، به استثنای تعدادی معدود، همه ناشران مطرح و پرمخاطب کشور  کتاب‌های خود را در این نمایشگاه عرضه کرده بودند. ضمن این که بررسی‌های مجازی و میدانی نشان می‌دهد مدت زمان و کیفیت ارسال کتاب‌ها برای خریداران هم نمره قبولی می گیرد.

 تجربه‌ای که در حواشی سینما و سیمرغ‌ها گم شد

به این ترتیب نمایشگاه مجازی کتاب تهران و جشنواره فیلم فجر دو رویداد فرهنگی و هنری بودند که امسال با توجه به شرایط کرونایی با شیوه‌ای  متفاوت و تقریباً به صورت همزمان برگزار شدند(پایان نمایشگاه کتاب تهران دهم بهمن و آغاز جشنواره فیلم فجر دوازدهم بهمن‌ماه بود). با این تفاوت که نمایشگاه کتاب تهران به صورت کاملاً مجازی کار خود را آغاز کرد اما جشنواره فیلم فجر با اعمال برخی محدودیت‌ها برگزار شد.از جمله این محدودیت‌ها می‌توان به کاهش تعداد آثار منتخب برای نمایش، کاهش ظرفیت تماشاگران، لغو مراسم افتتاحیه و برگزاری آیین اختتامیه با حداقل تعداد مدعوین و... اشاره کرد. با این حال این راهکارها هم نتوانست مانع از خبرسازی کرونایی جشنواره فیلم شود که در ابتدا به برخی از آنها اشاره شد.

حتی با درنظرگرفتن تفاوت ماهوی این دو رویداد، می‌توان گفت نمایشگاه مجازی کتاب تهران یک تجربه موفق در برگزاری  رخدادهای فرهنگی بود که که زیر سایه حواشی جشنواره فیلم دیده نشد.

شیوه جدید و نسبتاً موفق برگزاری نمایشگاه کتاب (خرید مجازی و ارسال کتاب) امسال تحت‌الشعاع حواشی جشنواره  فیلم فجر  قرار گرفت و رسانه‌ها و افکار عمومی کمتر به آن پرداختند؛ در حالی که انجام آن با این گستره و در شرایط کرونایی حتی با وجود برخی اشکالات،  اقدامی بدیع وقابل تحسین بود.

انتهای پیام/4104/