جمهوریخواهان میخ آخر را به تابوت برجام میزنند؟ / شمول توافق هستهای ایران ذیل اصل دوم قانون اساسی آمریکا
به گزارش گروه بینالملل خبرگزاری آنا از ایندیپندنت، تد کروز و لیندسی گراهام دو سناتور جمهوریخواه در تلاش هستند که دونالد ترامپ را قانع کنند که با ارسال توافق هستهای ایران و موافقتنامه اقلیمی پاریس به سنا و تبدیل آنها به معاهده رسمی راه را برای عدم بازگشت جو بایدن به این دو توافقنامه ببندند.
کروز و گراهام مطمئن هستند که این دو لایحه در سنا بهعنوان معاهده داخلی رسمی شناخته خواهند شد اما نخواهند توانست رأی دوسوم سنا را کسب کنند و به تصویب برسند. به این صورت هر دوی این معاهدهها مشمول اصل دوم قانون اساسی آمریکا قرار خواهند گرفت. بر اساس اصل دوم قانون اساسی رئیسجمهور برای اجرایی کردن معاهدهای که سنا آن را تصویب نکرده نیاز به رایزنی و کسب رضایت سناتورها دارد زیرا در غیر اینصورت از بابت حقوقی تضاد بین تصمیم رئیسجمهور و سنا پیش خواهد آمد.
لیندسی گراهام
باز کردن دست سیاسیکارها و لابیگرها در توافق احتمالی بایدن با ایران
بایدن چه در دوره کمپین انتخاباتی چه پسازاینکه برنده رأی مستقیم مردم و رأی الکترال کالج شد از تمایلش برای بازگشت به برجام سخن گفته بود.
این سایت ""RealClearPolitics بود که برای اولین بار خبر مربوط به نامه تد کروز را منتشر کرد. این وبسایت به نقل از یکی از مشاوران کنگره نوشت که عملی شدن پیشنهاد تد کروز "کوبیدن میخ آخر بر تابوت برجام" است.
تد کروز در نامهاش به صراحت و گستاخانه ترامپ و مایک پمپئو وزیر امور خارجه ایالاتمتحده را ملزم کرده است که با ارسال توافق هستهای ایران و موافقتنامه اقلیمی پاریس به سنا از صدمات این دو توافق با تبدیل آنها به معاهده قانونی جلوگیری کنند.
تد کروز در نامهاش این دو توافق را خطرناک میخواند و تأکید میکند که این تنها راهی است که ما میتوانیم با تکیهبر قانون اساسی کاری کنیم که دولت بعدی برای احیای این دو معاهده نیاز به مشورت و رضایت سنا داشته باشد.
نامه تد کروز یک هفته پسازاین بود که لیندسی گراهام با ارسال یک سری توییت تأکید کرد که او سخت مشغول بوده که زمینه را برای تأیید سنا برای هرگونه بازگشت به توافق هستهای ایران فراهم کند.
در سال 1394 در زمان امضا برجام وزارت خارجه آمریکا آن را توافق سیاسی "غیر الزامآور" دانست یعنی اینکه توافق هستهای پیمانی رسمی نیست که نیاز به تصویب سنا داشته باشد. به گفته منابع آگاه همان زمان هم در کنگره آمریکا مخالفتهای زیادی با برجام بهعنوان یک توافق سیاسی شد اما درنهایت به نتیجه نرسید.
بیشتر بخوانید:
شروط ایران برای بازگشت آمریکا به برجام
برجام در سال 2015 بین ایران و پنج عضو دائم شورای امنیت سازمان ملل متحد شامل آمریکا، فرانسه، انگلیس، چین، روسیه بعلاوه آلمان معروف به 1+5 منعقد شد. بر اساس برجام ایران ملزم شد که کلیه فعالیتهای هستهای خود را بر اساس مندرجات برجام و تحت نظارت آژانس بینالمللی انرژی اتمی انجام دهد و دیگر طرفهای برجام هم ملزم شدند که همه تحریمهای شورای امنیت سازمان ملل، اتحادیه اروپا و آمریکا علیه ایران را لغو کنند. با روی کار آمدن دولت جدید دونالد ترامپ در ژانویه سال ۲۰۱۷ وی شروع به فراهم کردن زمینه خروج یکجانبه آمریکا از توافق هستهای کرد و بالاخره در اردیبهشتماه سال 1397 (2018) کشورش را از توافقی قانونی با ایران خارج کرد و بهصورت یکجانبه نهتنها تمامی تحریمهای لغو شده علیه ایران را فعال کرد بلکه سیاست فشار حداکثری برای بهاصطلاح از پا درآوردن ایران را در سرلوحه امور قرار داد. ترامپ سپس با ارائه یک طرح ۱۲ بندی اعلام کرد درصورتیکه ایران شرایط ما را بپذیرد حاضر به مذاکره با تهران و انعقاد توافقی جدید خواهد بود اما ایران به درخواست غیرمنطقی دولت ترامپ تن نداد.
درخواست کروز و گراهام برای به معاهده رسمی تبدیل کردن توافق هستهای ایران را میتوان از دو جنبه بررسی کرد اول اینکه همین توافقنامه سیاسی بودن برجام هم با انتقاد شدید خیل عظیمی از سیاستمداران و نیز کارشناسان حقوقی در ایران روبرو شد زیرا وجاهت قانونی و الزامآور نداشت و با تغییر رئیسجمهور میشد آن را زیر پا نهاد اما بههرحال با همه این انتقادات برجام به همین صورتی که هست منعقد شد.
پس از پیروزی بایدن در کسب آرا مردمی و رأی الکترال بود که همگان منتظر زمانی شدند که ریاست جمهوری وی پس از تأیید در ششم ژانویه در کنگره قطعیت یابد و وی به قولش برای بازگشت به برجام عمل کند. مقامات وزارت خارجه ایران که از قبل احتمال پیروزی بایدن را میدادند شروع به سخن راندن در خصوص شروط ایران کردند.
ایران هم میخواهد برجام وجاهت حقوقی یابد اما در سطح بینالمللی نه کنگره آمریکا
در اوایل مهرماه مجید تختروانچی، نماینده دائم ایران در سازمان ملل در گفتوگو با بخش جهانی بیبیسی اعلام کرد که در صورت پیروزی جو بایدن و تصمیم دولت جدید آمریکا برای بازگشت به برجام، تهران شرایطی برای ازسرگیری کامل تعهدات برجامی خود خواهد داشت. وی اعلام کرد که بازگشت باید بدون پیششرط باشد. محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه هم در گفتگو با اسپوتنیک تصریح کرد که دولت آمریکا در صورت تصمیم به بازگشت به توافق هستهای، باید خسارات واردشده به ایران به دلیل خروج ترامپ از برجام را جبران کند و تعهد بدهد که به اقدامات غیرقانونی و غیرمنطقی مثل خروج از برجام دست نخواهد زد.
بهوضوح میتوان دید که یک توافقنامه سیاسی دیگر مدنظر مقاماتی که خود پای این توافقنامه را امضا کردند نیست آنها هم میخواهد که این توافقنامه جنبه الزامآور و حقوقی داشته باشد پس میتوان طرح این دو سناتور آمریکایی را از جهتی به نفع ایران دانست. اگر این توافقنامه به معاهدهای رسمی تبدیل شود دیگر با رفتوآمد روسای جمهور کنار گذاشته نمیشود و این کنگره ایالاتمتحده است که باید در خصوص رعایت مفاد معاهده پاسخگو باشد. البته مقامات ایرانی تمایل دارند که برجام در قالب بینالمللی به یک سند الزامآور و حقوقی تبدیل شود. بهعنوانمثال در شورای امنیت سازمان ملل به سندی حقوقی تبدیل شود زیرا مرجع مناقشات بینالمللی سازمان ملل است نه کنگره آمریکا.
جنبه دوم طرح کروز و گراهام که محتملتر است همانا سنگاندازی درراه پیکر نیمهجان برجام است تا با لابی و سیاسیکاری سناتورها، هیچ رئیسجمهوری در آمریکا نتواند این توافق قانونی بینالمللی را احیا کند تا اینکه دولت جدید در کاخ سفید به فکر نگارش متن دیگری به جز مندرجات برجام باشد تا نهتنها صنعت هستهای و موشکی ایران را بهشدت محدود کنند بلکه بتوانند سیاست مستقل منطقهای ایران را نیز تحت کنترل خود درآورند.
انتهای پیام/4155/
انتهای پیام/