فقر و بررسی ابعاد آن در اقتصاد ایران/ وجود فقر در جامعه ناشی از چه عواملی است؟
محسن زایندهرودی در گفتگو با خبرنگار گروه استانهای خبرگزاری آنا با موضوع مسئله فقر و ابعاد آن در جامعه اظهار کرد: مسئله فقر و بررسی ابعاد آن همیشه در همه دولتها مورد توجه بوده است و یکی از ریشهایترین، مهمترین و خطیرترین مسائل جامعه ماست؛ اما این مفهوم زوایای پنهانی دارد که کمتر به آن توجه شده است.
70 درصد جامعه در فقر زندگی میکنند
وی افزود: فقر مسئلهای پیچیده و یا مستلزم تحولات و تغییرات اساسی در ساختارهای سیاسی و اجتماعی و حتی اقتصادی نیست که ما و سیاستگذاران را اینقدر ناامید کند و موجب شود کمتر به آن توجه کنیم. فقر یک مسئله کاملاً روزمره و عادی و اجتماعی و مربوط به افرادی است که توانایی مدیریت درست منابع و دانش لازم آن را ندارند.
مدیرگروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان ادامه داد: آنچه اهمیت دارد، این است که تمام تلاش نظریهپردازان و صاحبنظران و دلسوزان این امر فقط به بهبود وضعیت این گروه از انسانها معطوف شده است نه به اجرای موفق سیاستها و عملکرد دولتها در اجرای سیاستهای کلان که هیچ تأثیری تاکنون روی فقر نداشته است.
این دانشیار اقتصاد اضافه کرد: شاید بیاغراق نگفته باشیم که با این مفهوم از فقر در جامعهای که ما در آن زندگی میکنیم بالای 70 درصد در فقر زندگی میکنند.
فقر ناشی از انتخابهای نادرست، کجرفتاری و انتظارات غلط است
زایندهرودی بیان کرد: فقر لزوماً ناشی از کمبود منابع و درآمد نیست. فقر ناشی از انتخابهای نادرست، کجرفتاری، انتظارات غلط و باورهای نادرست است که تقریباً زندگی تکتک ما را دربرمیگیرد.
وی عنوان کرد: اگر مسائل سبک زندگی و مشکلات شکلی و محتوی آن را بهدرستی مورد بررسی قرار دهیم، متوجه میشویم که فقر از این دیدگاه یک مسئله عمومی و عادی بوده که زندگی بیشتر مردم را فراگرفته است.
عضو کارگروه تخصصی اقتصاد معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی توضیح داد: اتفاقاً فقرا شاید در زمینه مسائل شکلی سبک زندگی و بروز رفتارهای عقلانی بیشتر از افراد ثروتمند دقت دارند و حساسیت بیشتری از خود نشان میدهند.
مدیرگروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان تأکید کرد: آنها چیزی برای ازدستدادن ندارند که تعصب بیجا برای آن داشته باشند و راحتتر میتوانند خودشان را با واقعیات زندگی و جامعه منطبق کنند؛ اما دانش و ابزار آن را ندارند و بلد نیستند.
فقرا برای بهبود حداقل شکلی سبک زندگی آمادهتر هستند
این دانشیار اقتصاد به آنا گفت: مشاهدات و بررسیهای بودجه خانوار نشان میدهد که فقرا برای بهبود حداقل شکلی سبک زندگی از بقیه مستعدتر و آمادهتر و پیشتازتر هستند. آنان راحتتر میتوانند چشم و همچشمی را کنار بگذارند و هزینه فرصت را بهتر میبینند.
زایندهرودی افزود: فقرا مطلوبیت ناشی از مالکیت را درنظر میگیرند نه مطلوبیت ناشی از مبادله و هزینههای هدررفته را بهواسطه اعمال حسابداری ذهنی و به اصطلاح حساب کوزهها و بودجهها راحتتر فراموش میکنند، کافی است که همراهی کنیم و به حرفهای آنان گوش دهیم و ابزارهای مناسب را برای خارجشدن از دام فقر به آنها بدهیم.
اقشار ثروتمند جامعه کجرفتاریهای بیشتری در سبک زندگی دارند
وی ادامه داد: اما اقشار ثروتمند جامعه اتفاقاً در این موارد بیشتر دچار مشکل هستند و در نتیجه در ترکیب هزینهها و نوع هزینهها که شکل سبک زندگی را تشکیل میدهند، دچار کجرفتاری بیشتری هستند.
عضو کارگروه تخصصی اقتصاد معاونت علوم انسانی و هنر دانشگاه آزاد اسلامی خاطرنشان کرد: بههرصورت اکنون مسئله مهم در جامعه، محتوای سبک زندگی است که حدود 70 درصد از افراد جامعه در این خصوص دچار مشکل هستند و این موضوع آثار زیانباری در جامعه فراهم میکند که در کاهش کارایی و بهرهوری و ایجاد دام فقر و آنچه که ما در اقتصاد کلان میبینیم، قابل مشاهده است.
بسیاری از سیاستهای دولتها متوجه نیازهای اصلی جامعه در اصلاح سبک زندگی نیست
این دانشیار اقتصاد اضافه کرد: در این دیدگاه، مسئله مهم صرفاً افزایش درآمد نیست (حداقل برای گروههای پایین درآمدی)؛ بلکه در دادن اطلاعات و آگاهی درست و مفید و اصلاح باورهای نامناسب و ایجاد خودباوری فرهنگی و دادن اعتمادبهنفس و تغییر انتظارات بوده و نکته مهم این است که بسیاری از سیاستهای دولتها متوجه نیازهای اصلی آنها نیست.
مدیرگروه اقتصاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمان اظهار کرد: باز هم تأکید میکنم فقر و کمبود درآمد سهم ناچیزی در انتخابهای نادرست و موقعیتهای نامناسبی است که افراد در آن قرار گرفتهاند.
بازتاب سیاستهای غلط دولتها
زایندهرودی اضافه کرد: مسئله مهم بازتاب سیاستهای غلط دولتها، مانند سياست پولی انبساطى در شرايط رکودى، کسری بودجه نجومى که منشأ استقراض از بانک مرکزى و صندوق توسعه ملى است و سياستهاى مالياتى که درآمدهاى بادآورده و ناشى از دلالى را مشمول ماليات نکرده و بیتوجهی به محتوای سبک زندگی است که بهراحتی میشود با سیاستهای درست آن را تنظیم کرد.
وی عنوان کرد: کافی است دولتها در سیاستگذاریها به این موضوع توجه نشان دهند و اگر بتوانند منطق و قانونمندیهای مربوط به انتخاب افراد جامعه را دریابند، آنگاه توجه به یکسری عوامل ظاهراً بیارتباط با هزینه کم؛ ولی تأثیرات بزرگ میتواند در شکست دام فقر در جامعه ما اثر داشته باشد که متأسفانه مغفول مانده است.
ضعف دانش اقتصادی و بیتدبیری در مدیریت هزینه زندگی
این دانشیار اقتصاد ادامه داد: متأسفانه نگاه دولتها به سیاستهای کلان برای حل این مسائل ریشهای و مهم است که مطالعات اقتصاد رفتاری نشان میدهد این سیاستها نمیتوانند کارساز باشند. ضعف دانش اقتصادی و بیتدبیری در مدیریت هزینه زندگی موجب کاهش درآمد واقعی افراد میشود.
زایندهرودی افزود: میتوان با ثابتبودن درآمد اسمی و حتی در بعضی شرایط اقتصادی با کاهش درآمد اسمی؛ ولی با افزایش درآمد واقعی که عصاره اصلی محتوای زندگی را تشکیل میدهد و به نوع ارتباطات اجتماعی و فرهنگسازی در این زمینه و دانش مدیریت کاهش هزینه زندگی که آثار آن در تخصیص درست منابع ظاهر میشود، رفاه و شادمانی را در زندگی حفظ کرد و این موضوع قطعاً اثرات مثبت در حل مشکلات کلان جامعه نیز خواهد گذاشت.
انتهای پیام/4103/4062/
انتهای پیام/