جزئیات طرح ایران برای حل منازعه قره‌باغ
جمهوری اسلامی ایران درصدد است که طرحی جامع برای پایان دادن به درگیری‌های منطقه قره‌باغ بین نیروهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان ارائه دهد.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، موضع‌گیری‌های کلی چند روز گذشته مقامات ارشد جمهوری اسلامی نسبت به درگیری‌ها بین دو همسایه شمالی در قره‌باغ حاکی از ارائه طرحی جامع برای پایان دادن به درگیری‌ها و به حداقل رساندن تنش‌ها در منطقه مهم قفقاز جنوبی است.
در همین راستا سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت امور خارجه در نشست خبری این هفته خود با خبرنگاران بار دیگر تصریح کرد که ایران اطمینان کامل دارد که راه‌حل نظامی نمی‌تواند به بحران در قره‌باغ پایان دهد.
وی در واکنش به خطرات این‌گونه درگیری‌ها برای دیگر کشورها ازجمله مرزهای شمالی ایران تأکید کرد که تهران هرگونه تعرض به مرزهایش را تحمل نخواهد کرد حتی اگر این تعرض‌ها عامدانه نباشند.
از سوی دیگر علی‌اکبر ولایتی مشاور امور بین‌الملل رهبر جمهوری اسلامی ایران و رئیس فعلی مرکز تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام در مصاحبه‌ای با کیهان به صورت مفصل موضع کلی نظام را در قبال تحولات قره‌باغ تشریح کرد.
با توجه به واکنش‌های وزارت خارجه از آغاز درگیری‌ها و مصاحبه دکتر ولایتی که سال‌های طولانی سکان وزارت خارجه کشور را در دست داشته است، می‌توان حدس زد که طرح جامع ایران برای حل بحران قره‌باغ از چه ویژگی‌های برخوردار خواهد بود و چگونه خواهد توانست راه را بر فرصت‌طلبان منطقه‌ای و جهانی برای گرفتن ماهی از آب گل‌آلود ببندد.
ایران درگیری اخیر در منطقه قره‌باغ را یک مناقشه ساده بین دو کشور نمی‌داند و با در نظر گرفتن اینکه کشورهای دیگری ازجمله ترکیه و رژیم صهیونیستی نیز خود را درگیر این مناقشه کرده‌اند وظیفه خود می‌داند که اجازه ندهد بازیگران منطقه‌ای و بین‌المللی فرصتی برای متشنج کردن منطقه بیابند.
طرح پیشنهادی ایران در وهله اول خواستار برقراری آتش‌بس فوری در منطقه مورد مناقشه و پرهیز از انجام هرگونه اقدام تحریک‌آمیز به‌وسیله هر دو سوی درگیری زیر نظر ناظران ذی‌صلاح و مورد اعتماد باکو و ایروان است.
در اسفندماه سال 1395 (فوریه سال 2016) شورای دائمی سازمان امنیت و همکاری اروپا در نشستی مسئله برگزاری رفراندوم در قره‌باغ را بررسی کرد.
آذربایجان برگزاری رفراندوم در قره‌باغ کوهستانی را مغایر با قانون اساسی آذربایجان و قوانین بین‌المللی دانست. نماینده‌های برخی کشورها، ازجمله ایران، ترکیه، اوکراین و گرجستان نیز این رفراندوم را غیرقانونی و نامشروع نامیدند. نماینده فرانسه هم اعلام کرد که هیچ کشوری در جهان قره‌باغ را به‌عنوان یک جمهوری مستقل به رسمیت نمی‌شناسد.
طرح ایران از ارمنستان می‌خواهد که نیروهایش را از بخش‌های جنوبی آذربایجان خارج کند
شکی نیست که طرح ایران خواستار جاری شدن یکی از اصول بی‌بدیل منشور سازمان ملل یعنی اصل احترام به تمامیت ارضی کشورهاست بنابراین طرح ایران از ارمنستان خواهد خواست که نیروهای نظامی خود را از بخش‌های جنوبی جمهوری آذربایجان ازجمله هفت شهر و اطراف آنها بیرون ببرد.
در ادامه و بر اساس قطعنامه‌های سازمان ملل ارامنه‌ای که در این هفت شهر و اطراف آن ساکن شده‌اند منطقه را ترک کنند تا حدود یک‌میلیون آواره آذربایجانی بتوانند به محل زندگی خود بازگردند.
این طرح هیچ امکانی برای حل بحران از طریق نظامی قائل نیست و اصل در همه مراحل اجرای صلح را دیپلماتیک می‌داند.
بیشتر بخوانید:
این طرح راه را برای حضور مثبت تمام کشورها به‌جز رژیم صهیونیستی باز می‌گذارد تا روند تنش‌زدایی و استقرار صلح پایدار در منطقه سریع‌تر فراهم شود.
طرح ایران از همه کشورها می‌خواهد که به‌جای حمایت ازیک‌طرف خاص و ایجاد جنگی بزرگ‌تر به دنبال حل مسئله و خاتمه خونریزی و تأمین منافع هر دو طرف درگیری باشند.
این طرح باز کردن پای نیروهای نظامی کشور ثالث و نیز گروه‌های تروریستی به منطقه قره‌باغ را به‌شدت محکوم می‌کند و از هر دو سوی درگیری می‌خواهد که اگر قدمی در این سمت برداشته‌اند به‌سرعت جبران کنند.
با توجه به اینکه منطقه قفقاز ازجمله قره‌باغ از اهمیت زیادی برای مقامات و مردم ایران برخوردار است، دانستن اینکه مناقشه قره‌باغ از چه زمانی شروع شد و اینکه موضع رسمی ایران چه بوده به خواننده کمک می‌کند تا دیگر نکات پنهان طرح ایران را حدس بزند.
منطقه قره‌باغ یا آرتساخ که در مرز دو کشور ارمنستان و آذربایجان است، دارای اکثریتی ارمنی است اما از زمان شوروی سابق تحت کنترل حاکمان آذربایجان بوده است. در سال 1988 (قبل از فروپاشی شوروی) ساکنان آن زمان قره‌باغ در تجمعی بزرگ، خواهان جدایی از باکو و الحاق به ایروان شدند.
این تجمع به‌جایی نرسید و بعدها پس از فروپاشی شوروی بار دیگر این خواسته جان گرفت که به ورود ارتش ارمنستان به منطقه و اعلام خودمختاری آرتساخ انجامید اما ارتش آذربایجان ساکت ننشست و با اعزام نیروهای نظامی به منطقه وارد جنگی با ارمنستان شد که به جنگ قره‌باغ معروف شد و هزاران کشته و زخمی برجای نهاد.
محسن رضایی: تعداد زیادی ایرانی در جنگ قره‌باغ به نفع آذربایجان شرکت کردند
نکته‌ای که در بسیاری از رسانه‌ها و کشورها در زمینه موضع ایران در قبال درگیری قره‌باغ مطرح می‌شود این است که تهران از ارمنستان حمایت کرده و آذری‌ها را مورد حمایت قرار نداده است. مصاحبه روزنامه رسالت در دهم اسفند 1391 با محسن رضایی فرمانده اسبق سپاه پاسداران انقلاب اسلامی ثابت می‌کند که این ادعاها صحت چندانی ندارند.
رضایی در آن زمان تأیید کرده بود که تعداد زیادی ایرانی در جنگ قره‌باغ شرکت کردند که علاوه بر زخمی‌ها که به ایران بازگردانده شدند، تعداد زیادی از شهدای ایرانی آن جنگ در باکو دفن شده‌اند.
رضایی ادامه داد که خودش دستور مجهز کردن ارتش آذربایجان را صادر کرده بود و به نیروهای مخصوص آذری هم آموزش نظامی شده بود.
رضایی همچنین تصریح کرده بود که قره‌باغ بخشی از یک کشور اسلامی است و باید سعی شود تمامیت ارضی آذربایجان از راه‌های مسالمت‌آمیز تأمین شود.
انتهای پیام/4106/
انتهای پیام/
