امیدوارم افتتاح تالار گفتگو منجر به یک جریان عمومی در حوزه علوم انسانی بشود

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا از مرکز ارتباطات و اطلاع رسانی نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه‌ها، حجت الاسلام مصطفی رستمی در جلسه آغاز سلسله نشست‌های تالار گفتگو در دانشکده علوم اجتماعی ضمن ابزار امیدواری از آغاز چنین حرکت ارزشمندی در این دانشکده با اشاره به ایام نزول سوره هل اتی و روز خانواده گفت: بحث خانواده و نامگذاری روز خانواده در چنین روز ارزشمندی نکات فراوانی را به خصوص در حوزه نگاه اسلام به نظام خانواده به ما یادآور می شود سوره هل عطا در فضای سخت و معیشت سخت مردم مدینه  نازل می شود به خصوص خانواده  پیامبر هم جزو کسانی بودند که در بین مردم مدینه در سخت ترین شرایط بودند. دوره صدر اسلام و دوره رسالت نبوی را اگر از نظر وضعیت اقتصادی بخواهیم به دو دوره تقسیم کنیم مردم مدینه و مردم مسلمان در اواخر دوره رسالت وضعیت مناسبی را از نظر رفاه پیدا کردند اما خانواده پیامبر اینگونه نبودند در فلسفه شان نزول برخی از آیات قرآن نقل شده است که بعد از گسیل شدن غنائم به مدینه و باز شدن دست مسلمانان بعضی همسران پیامبر به حضرت گفتند از جمله غنائمی که رسیده و مسلمانان بهره‌مند شده‌اند ما را هم بهره مند کن چون خانواده های شما در سختی هستند آیه قرآن نازل شد که ای پیامبر به همسران بگو که اگر دنیا و زینت دنیا را تمایل دارند و دوست دارند که از دنیا دستتان باز شود بیایید با جدایی زیبا و بدون گلایه از پیامبر بهره مند شوید اما اگر می‌خواهید پیامبر را داشته باشید باید این سختی را در زندگی خودتان هموار کنید.

وی افزود: خانواده ای که در شرایط سخت قرار دارد در نذری که بناست ادا شود و برای سلامتی کودکان و فرزندان خانواده امیرالمومنین و پیامبر سه روز قرار است که روزه بگیرند، افطار این روزه‌داری ها که فرقی در عظمت این کار ندارد با قرض تهیه می شود و زمان افطار با سه دسته از مردم مواجه می‌شود که  یتیم و اسیر و مسکین بودند که طبق آیات قرآن به آن اشاره شده است و همه اعضای خانواده بی‌شائبه هر چه را که برای افطار دارند ایثار می کنند و می بخشند وجه بخشش هم خالی از شائبه های مادی گرایانه و منفعت طلبانه و سود گراست «إنّما نطْعمکمْ لوجْه اللّه لا نريد منْکمْ جزاءً و لا شکوراً» چون طرف مقابل کسانی هستند که توانایی جبران را ندارد زیرا یکبار انسان نسبت به فرد توانمندی هدیه میدهد به امید اینکه بعداً جبران شود گاهی وقت ها به افراد هدیه داده می شوند و توقع دارند که بعد از آن تشکر صورت گیرد ولی در این باره خداوند تایید می کند که این ها نه به دنبال پاداش طرف مقابل بودند و به دنبال جبران هدیه نبودند و حتی به دنبال تشکر و سپاس از فرد مقابل نبودند و فقط برای خدا چنین کاری را انجام دادند و آن وقت با شکوه ترین آیات قرآن درباره توصیف بهشت و نعمت‌های او و تشکر خداوند از بندگان شکورش سوره هلْ أتیٰ نازل می شود، یک خانواده تراز در یک اقدام باشکوه مورد تجلیل خداوند قرار می‌گیرند و امروز را ما به عنوان روز خانواده شناختیم و روز بسیار ارزشمندی است.

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها با تاکید بر موضوع خانواده افزود: موضوع خانواده یکی از موضوعاتی است که قطعاً دانشمندان علوم اجتماعی به صورت جدی به آن پرداختند هم اهمیت این کانون و بنا و جامعه کوچک و هم تغییراتی که این جامعه کوچک در طول زمان و در جوامع مختلف و به خصوص در عصر حاضر در حال پیدا کردن است، مجموعه نظام خانواده یک اهمیت ویژه‌ای در باورهای اسلامی و طرز تفکر مومنانه نسبت به محیط دارد، پیامبر می فرمایند که زیباتر از نظام خانواده هیچ بنایی وجود ندارد و تاسیس نشده است، قران خانواده را مایه سکون و آرامش در تلاطمات زندگی میداند و در ادامه درباره چگونه زیستن و زیست خانوادگی تراز در نگاه اسلامی مجموعه در روایات و آیات  در این باره وجود دارد.

حجت الاسلام رستمی با اشاره به یکی از احادیث پیامبر اسلام عنوان کرد: در حدیث شریف نبوی آمده است که اگر خداوند بخواهد خوبی به یک خانواده برسد و خانواده یک خانواده سعادتمند شود یک ویژگی ها و عنایتی به این خانواده خواهد داشت، در قسمت اول می‌فرمایند این خانواده کسانی هستند که به باورهای خود ایمان دارد و نگاه عمیق نسبت به آن دارد خصوصیاتی که خداوند به اینها می دهد این است که اینها یک آگاهی عمیقی دارند در بخش دوم این روایت آمده است که این افراد کسانی هستند که مناسبات احترام آمیز در درون خانواده بین این افراد حاکم است کوچکترها شان و احترام بزرگترها را رعایت می‌کنند در ادامه آمده است که این ها مدارای در درآمد زندگی و در معیشت در هزینه های زندگی و در آنچه که به دست می‌آورند می‌دهد و از کمبود معیشت دچار به هم ریختگی نمی شود و در این مسیر تحمل و مدارا دارند از سوی دیگر یک ویژگی این است که این افراد در هزینه کرد و زندگی شامل میانه‌روی هستند در ادامه خداوند به این افراد بصیرت و بینشی می دهد که آسیب ها را می شناسند و دائماً در حال رشد هستند و در حال کمال هستند.

وی ادامه داد: در روایت دیگر آمده است که انسان مومن کسی است که مناسبات داخل خانواده اش بر اساس تمایل اعضای خانواده اش می باشد و تحمیل و دیدگاه‌های خودش را به اعضای خانواده تحمیل نمی کند و برعکس کسی که ایمانش ضعف دارد اهل تحمیل دیدگاه های خودشان به اعضای خانواده هستند  مجموعه ای از روایات داریم که اگر به آنها توجه جدی صورت بگیرد به یک تعریف جدی و جایگاهی برای خانواده می‌رسیم از سوی دیگر به چارچوب هایی برای حرکت در مسیر زندگی دست پیدا می‌کنیم.

رئیس نهاد نمایندگی مقام معظم رهبری در دانشگاه ها با اشاره به جایگاه دانشکده علوم اجتماعی در نظام آموزش عالی و جامعه خاطر نشان کرد: دانشگاه علوم اجتماعی مجموعه‌ای از تجمع دانشمندان این حوزه است که یکی از مهمترین کانون‌های این حوزه در فضای علمی کشور است قطعاً ظرفیت و وظیفه ای که برای اثر گذاری بر جریان مجموعه مسائل مربوط به حوزه علوم اجتماعی در کشور وجود دارد بر عهده این دانشکده است و هم ظرفیت آن به واسطه وجود دانشمندان و تجربه گران قیمتی که در این دانشکده انباشت شده است، از سوی دیگر ضرورت مطالعه ای که از سوی جامعه در این حوزه وجود دارد چه در حوزه چشم اندازها و ظرفیت‌ها و آنچه که باید به سمت آن حرکت کرد و چه در حوزه آسیب‌های اجتماعی که امروزه یکی از دغدغه های جدی همه دلسوزان جامعه است، اینها مسائلی است که به صورت جدی در حوزه مطالعات و اندیشه استادان گرانقدر دانشکده علوم پزشکی اجتماعی هست و کار در این حوزه بسیار است و با توجه به همه این ظرفیت ها و چارچوب ها، حتماً این دانشکده دانشکده ای است که می‌تواند این نقش را ایفا کند و امیدواریم با راه‌اندازی این تالار گفتگو بر ناملایمات که در مسیر وجود دارد صبر وجود داشته باشد و خروجی این بسته مسیر منجر به یک جریان عمومی گفتگو در مجموعه کانون های علمی کشور به خصوص حوزه علوم انسانی بشود من توصیه می کنم که این عزیزان این ظرفیت را قدر بدانند و هم وظیفه ای که نسبت به مجموعه جامعه وجود دارد که به واسطه این ظرفیتی در این دانشکده وجود دارد با احتمال و مدارا و حرکت بی‌شائبه بی وقفه ان‌شالله ادا شود.

حجت‌الاسلام رستمی ضمن اشاره به تاکید مقام معظم رهبری به برپایی کرسی های آزاد اندیشی گفت: بحث بعدی بحث آزاد اندیشی و گفتگوست که در سالهای اخیر بیشتر مورد گلایه رهبر معظم انقلاب بوده است و این مطالبه ای که ایشان در حوزه آزاداندیشی داشتند آن گونه که باید در دانشگاه مورد توجه قرار نگرفت مخاطب اصلی ایشان در این مطالبه اساتید و دانشگاه‌ها هستند. در بحث آزاد اندیشی، تردیدی در ضرورت اجرای آن وجود ندارد و در میراث علمی کهن خودمان در اسلام و ایران از این دست تجربیات زیاد به چشم می خورد و رهبر انقلاب مثالی دارند در فرمایشات که دو نفر از علمای مکتب تفکیک که به شدت نگاه ضد فلسفی داشتند و به هیچ عنوان با فلسفه صدرایی کنار نیامدند شیخ مجتبی قزوینی و مجتبی تهرانی بودند که از علمای مشهد بودند و عملا فلسفه صدرایی را مخالفت می‌کردند و رد می‌کردند و حضرت امام از یک سوی دیگر جزو سرآمدان فلسفه صدرایی بود و در فضای علمی این ها کاملاً نظرات را رد می‌کردند ولی در فضای سیاسی عاطفی جزء حامیان جدی امام خمینی(ره) بودند که به تهران می آیند و برای این که امام را ببینند و تایید کند مرحوم تهرانی کسی است که به جبهه‌ها میرود و این یک کنش کاملا سیاسی و اجتماعی است و لباس رزم می‌پوشد و خودش را در جبهه حاضر می کند و بعد از اینکه از دنیا  می رود وصیت می کند که من را در جوار این شهدا دفن کنید، همان کسی که به شدت نگاه فلسفی و علمی امام خمینی(ره) را رد می‌کند و تحمل نمی کند، این نوع برخورد را و ارتباط را با ایشان دارد، یا مسئله مرحوم صاحب حدائق و مرحوم بهبهانی که یکی بنیانگذار جریان اصول و یکی دیگر از سرآمدان جریان اخباری هست در یکی از نقل ها هست که این دو نفر یک شب تا صبح در حرم امام حسین تا اذان صبح با هم مناظره داشتند و با دیدگاه های علمی هم دیگر کنار نمی آمدند و کاملاً هم در دو سوی اخباری‌گری و اصولی بودند این افراد کسانی بودند که شاگردانشان در کلاس‌های یکدیگر شرکت می‌کردند و شاگردان مرحوم بهبهانی جزو شاگردان صاحب حدائق بودند و هیچ ابایی از این نداشتند.

وی خاطرنشان کرد: ما میراث ارزشمندی از این بخش داریم اما ما را به سمتی کشانده اند که بین دوگانه تحجر یا وادادگی در مقابل یک نظر یکی را باید انتخاب کنید و یا کاملاً باید رد کننده دیدگاه های جدید دیدگاه های غیر باشیم یا کاملا تسلیم و پذیرنده این دیدگاه ها باشیم اما راه سومی وجود دارد که اتفاقا آن راه، راه درستی است که فضای نقد و ارزیابی و گفتگو وجود داشته باشد و در پی این گفتگو و ارائه راهکارهایی برای حرکت رو به جلو قطعا ضرورت گفتگوی علمی و موازین علمی و احساس آزادی در طرح و نقد جزء لازمه چنین گفتگو هایی و گاهی وقت ها نیاز داریم که نقاط مشترک را تقویت کنید و لزومی نیست در این گفتگوها اصرار شود که حتماً نقاط اختلاف بیان بشود و نهایتاً خروجی جلسه و گفتگوی بشود که دو نظر در دو نقطه متفاوت بیان شده باشد شاید ضرورت داشته باشد که چه بسا بخشی از این نقاط مشترک به بحث گذاشته شود و مفاهمه شود و بر سر این نقاط مشترک بشود راهکارهایی را برای حرکت رو به جلو پیشنهاد داد و در هر صورت بنده این تأسیس و این آغاز گفتگو و نشست را مبارک می‌دانم و تبریک می‌گویم و تقاضا دارم که خستگی و خمودگی  در این مسیر اتفاق نیفتد چرا که می تواند جامعه از آغاز چنین اتفاقات ارزشمندی در مجموعه دانشگاه های ما بهره‌مند شود.

انتهای پیام/۴۰۸۴/