آموزش و یادگیری ترکیبی، ضرورت انکارناپذیر آموزش عالی در دوران پساکرونا
نرگس کشتیآرای در گفتگو با خبرنگار خبرگزاری آنا در اصفهان درباره آموزش مجازی و نکات و چالشهای آن اظهار کرد: «یکی از چالشهای اساسی حوزه آموزش عالی گفتمان تدریس و یادگیری است، آموزش و آموزشگری در حوزه آموزش عالی سالها بدون تغییر مانده بود و ساختار آن مقابل هر تغییری مقاومت میکرد؛ اما بحران کرونا شوک اساسی را به این بدنه مقاوم در برابر تغییر وارد کرد و ساختار ثابت آن را دستخوش تغییرات کرد.»
وی افزود: «این تغییر در حالی رخ داد که زیرساختهای نرمافزاری و سختافزاری فناوری اطلاعات در آموزش عالی در سطح بالایی قرار نداشت و از شبکه ملی و بومی آموزشی در حد مطلوب نیز برخوردار نبود.»
مدیر گروه مقطع کارشناسی رشته علوم تربیتی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان با اشاره به آماده نبودن دانشگاهها در امر آموزش خاطرنشان کرد: «اعضای هیئت علمی و دانشجویان در استفاده از فناوریهای جدید و LMS از توانمندی لازم برخوردار نبوده و ناکافی بودن مدلهای آموزش مجازی، ضعف در ارائه دروس عملی و فنی و کافی نبودن زیرساختهای قانونی برای استفاده از شبکههای آموزشی از دیگر مشکلات ایجادشده در این راستا هستند.»
کشتیآرای اضافه کرد: «یادگیری ترکیبی اصطلاح نسبتاً جدیدی بوده که میتوان آن را بهعنوان نوعی رویکرد آموزشی قلمداد کرد که فلسفه زیربنایی آن این است که همه افراد به یک شیوه یاد نمیگیرند؛ بنابراین استفاده از روشهای مختلف برای آموزش ضروری به نظر میرسد.»
ارتقای یادگیری با آموزش ترکیبی
وی ادامه داد: «آموزش و یادگیری ترکیبی، برنامه آموزشی مبتنی بر استفاده همزمان از چند روش آموزشی است که در نهایت باعث ارتقای یادگیری و استفاده بهینه از همه امکانات آموزشی در شرایط عادی و بحرانی پساکرونا میشود.»
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد اصفهان به آنا گفت: «محیط یادگیری خوب شامل ترکیب درست از محتوا و انواع مختلف تعامل بوده که این ترکیب منجر به تجارب یادگیری معتبر خواهد شد. سادهترین و شایعترین تعریف واژه یادگیری ترکیبی، ادغام فعالیتهای آموزشی سنتی با فعالیتهای آموزش از راه دور آنلاین است.»
کشتیآرای عنوان کرد: «با توجه به اینکه نیاز به انعطافپذیری در یادگیری، انگیزه برای افزایش آموزش و یادگیری ترکیبی (Be,BL) را در سراسر نهادهای آموزش عالی ایجاد کرده، تعریف و توجه به آموزش و یادگیری ترکیبی ضرورت انکارناپذیر آموزش عالی در دوران پساکرونا است.»
وی مطرح کرد: پیشرفتهای تکنولوژیکی و در دسترس بودن رایانههای شخصی، لوحهای فشرده، اینترنت، وب، پهنای باند اینترنت و غیره به آموزش الکترونیک منجر میشود که در این یادگیری حداقل سه بعد کلیدی در نظر گرفته شده که شامل یادگیری در کلاسهای فیزیکی یا مجازی، یادگیری رسمی یا غیررسمی و یادگیری برنامهریزیشده و یا خود راهبر که یادگیری ترکیبی را میتوان بهعنوان«ترکیبی از دو یا چند نوع از انواع یادگیری ممکن» تعریف کرد.
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی واحد اصفهان مطرح کرد: «در 15 سال گذشته، تعداد زیادی از مدلهای یادگیری ترکیبی مطرح شده یکی از این مدلها توسط هورن واستاکر سال 2012 مطرح شد که دارای چهار مدل اصلی آموزش ترکیبی ازجمله مدل چرخشی مدل انعطافپذیر، مدل خود ترکیبی و مدل مجازی غنیشده است.»
آموزش و یادگیری ترکیبی ضرورتی انکارناپذیر
کشتیآرای تشریح کرد: «در مدل چرخشی نوعی فعالیت گروهی، پروژه فردی و یا تکالیف نوشتاری را به همراه یک دوره آموزشی آنلاین انتخاب میکند. در مدل انعطافپذیر، ابتدا محتوای آموزشی از طریق اینترنت در اختیار فراگیر قرار میگیرد سپس سیستم پشتیبانی مبتنی بر وب از طریق ارائه کلاس خصوصی، کلاس تعاملی، پروژههای فردی و کارگروهی یادگیری را بهبود میبخشد.»
وی افزود: «در مدل خودترکیبی فراگیر یک یا چند محتوا را بهصورت کاملاً فردی و مبتنی بر وب طی کرده و سایر مباحث را در کلاس و بهشیوه سنتی تجربه میکند. مدل آموزش مجازی غنیشده فراگیر زمانی را برای تعامل در کلاس درس فیزیکی بهسر میبرد و بیشتر تجربیات در محیط آنلاین اتفاق میافتد.»
عضو هیئت علمی دانشکده علوم تربیتی و روانشناسی واحد اصفهان عنوان کرد: «مدل دیگری برای یادگیری ترکیبی شامل مدل RASE است منابع در این مدل به دانشجویان تمرینات ساختاریافته و محتوای منظم ارائه میکند که دانشجویان را برای موفقیت از طریق مجموعه فعالیتها قادر میسازد و مرحله ارزیابی در محیط ترکیبی هم باعث میشود تا استادان بتوانند پیشرفت دانشجویان را در دوره مورد نظارت قرار دهند و مرحله ارزیابی میتواند چراغراهنما برای استادان فراهم کرده و دانشجویانی را که نیازمند حمایت آموزشی بیشتری هستند را شناسایی کند.»
کشتیآرای تصریح کرد: «تأکید و توجه به آموزش و یادگیری ترکیبی بهعنوان ضرورت انکارناپذیر آموزش عالی در دوران پساکرونا نیاز به بازطراحی و تدوین برنامههای درسی، تغییر در شاخصهای جذب، نگهداشت و توانمندسازی اعضای هیئت علمی و کارکنان، تغییر در منابع مالی و تخصیص بودجه، تغییر در ساختارهای سازمانی و پشتیبانی را به همراه خواهد داشت, ازاینرو باید در تلاش باشیم تا نگاه دیگری به این نوع آموزش در کنار آموزش سنتی داشته باشیم.»
انتهای پیام/4121/4062/پ
انتهای پیام/