قوانین «من‌درآوردی» بانک‌ها برای پرداخت وام ازدواج/ وقتی هر بانکی قانون خودش را دارد!

به گزارش خبرنگار حوزه جوانان گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، مسائل و مشکلات مالی همیشه یکی از دلایل جوانان برای تعویق انداختن ازدواج است و به همین دلیل، دولت‌ها همواره سعی داشته‌اند تا با افزایش وام ازدواج مسیر این امر را هموار و راحت کنند.

بر همین اساس بود که در سال‌های گذشته میزان وام پرداختی به زوج‌ها از 3 میلیون تومان در سال 95 به 30 میلیون تومان در سال 98  و سپس به 50 میلیون تومان افزایش یافت، اما امروز جوانان باید راه‌ ناهمواری را برای رسیدن به وام ازدواج طی کنند.

قرار بود دولت‌ها با پرداخت وام ازدواج به زوج‌ها بخشی از مشکلات جوانان را رفع کنند؛ اما امروز شاهد سنگ‌اندازی برخی بانک‌ها در زمینه وام ازدواج هستیم. اگر چه افزایش وام ازدواج به رقم 50 میلیون تومان به عنوان یکی از اقدامات مثبت بانک مرکزی تلقی می‌شود، اما چند ماهی است برخی بانک‌های عامل نهایت سختگیری در اعطای این وام را در دستور کار خود قرار داده‌اند. و باعث ایجاد مشکلاتی برای جوانان شده‌اند.

اهمیت ازدواج از نگاه اسلام

ابتدا باید به موضوع اهمیت ازدواج پرداخت که از نگاه دین مبین اسلام، ازدواج نخستین سنگ بنای تشکیل خانواده و بالطبع، جامعه و اجتماع است و میزان اندیشه و تدبر در آن در میزان پیشرفت یا انحطاط و صعود یا سقوط جامعه تاثیر دارد. ازدواج دارای آثار و نتایج بسیاری است از جمله ارضای غریزه جنسی، تولید و بقای نسل، تکمیل و تکامل انسان، آرامش و سکون، پاکدامنی و عفاف؛ از این رو در دین اسلام نه تنها امر ازدواج اقدامی محبوب و مقدس است بلکه جوانان مؤکدا به انجام این امر توصیه شده‌اند.

ازدواج از دیدگاه مقام معظم رهبری

در این بین روایت رهبر معظم انقلاب هم در مورد اهمیت ازدواج شنیدنی است. ایشان در مجلسی فرمودند: «خداي متعال از زن و مرد تنها خوشش نمی‌آيد، مخصوصا آن‌هایی كه جوانند و بار اولشان است. مخصوص جوان‌ها هم نيست. خدای متعال از زندگی مشترک و مزدوج خوشش می‌آيد. آدم تنها، مرد تنها و زن تنها كه همه عمر را به تنهایی می‌گذراند، از ديد اسلامي چيز مطلوبي نيست . مثل يك موجود بيگانه است در مجموعه پيكره انسانی. اسلام اين طور خواسته كه خانواده، سلول حقيقی مجموعه پيكره جامعه باشد نه فرد تنها.»

مخالفت دولت تدبیر و امید با افزایش وام ازدواج

اهمیت موضوع ازدواج همیشه به‌عنوان یکی از شعارهای دولت‌هایی که در نظام جمهوری اسلامی بر سر کار آمدند، مطرح بوده است.

در کابینه دولت تدبیر و امید نیز بارها به موضوع ازدواج جوانان اشاره شده؛ اما تلاشی برای افزایش وام ازدواج صورت نمی‌گرفت و این مجلس بود که افزایش وام ازدواج را پیشنهاد می‌داد و تصویب می‌کرد.

در سال 94 و زمانی که وام ازدواج 3 میلیون تومان بود، در قالب قانون بودجه ‌95 و به پیشنهاد برخی از نمایندگان مجلس قرار شد وام ازدواج به 10 میلیون تومان افزایش یابد که در جلسه 24 فروردین ماه 95 مجلس، این افزایش وام ازدواج به تصویب رسید. در واقع در آن زمان، نه تنها این موضوع پیشنهاد دولت یازدهم نبوده است بلکه نماینده دولت در جلسه مجلسی‌ها که یکی از معاونان رئیس سازمان برنامه و بودجه بود، مخالفت شدید دولت با تصویب این پیشنهاد را صراحتاً در صحن علنی مجلس اعلام کرد. حتی بعد از تصویب این موضوع، هم بانک مرکزی و هم بانک‌ها مواضع شدیداً منفی نسبت به آن داشتند و نهایتاً بعد از ابلاغ قانون بودجه 95، مجبور به اجرای این قانون بسیار مهم شدند؛ همچنین پیشنهاد افزایش وام ازدواج جوانان به 30 میلیون و در اواخر سال 98 به 50 میلیون تومان نیز در سال 98 بازهم از سوی مجلس شورای اسلامی به تصویب رسید که جای تأمل دارد.

وامی که بلای جان شد

با توجه به شرایط اقتصادی امروز کشور جوانان برای گرفتن وام ازدواج هدفی جز حل مشکلات اولیه زندگی مانند اجاره بها و یا هزینه تاأمین مایحتاج اولیه منزل خود ندارند، اما وام‌هایی که قرار بود بعد از افزایش با سهولت به دست متقاضیان جوان برسد تا بدین طریق بتوانند گرهی از مشکلات خود حل کنند حالا این روز‌ها به یکی از معضلات برخی جوانان تبدیل شده است.

قوانین «من‌درآوردی» بانک‌ها برای پرداخت وام ازدواج

اما سؤال اصلی اینجاست که مشکل پرداخت وام ازدواج چیست؟ با تصویب مجلس شورای اسلامی، مبلغ وام ازدواج از ابتدای سال 1398 دو برابر شد و به 30 میلیون تومان برای هر نفر رسید و در روزهای پایانی سال 98 نیز سلطانی‌فر، وزیر ورزش و جوانان خبر از اعطای وام 50 میلیون تومانی ازدواج به جوانان داد، اما دریافت این تسهیلات از بانک‌ها برای برخی از زوجین اندکی مشکل‌ساز شده است. در ابتدا قرار بود که بانک‌ها کارت یارانه سرپرست خانوار را به عنوان ضامن تسهیلات قبول کنند، اما با توجه به این مبلغ پرداختی یارانه سرپرست خانوار، عمدتاً کمتر از اقساط تسهیلات بود و بانک‌ها از پذیرفتن این کارت خودداری کردند به این ترتیب، پیدا کردن ضامن برای دریافت وام ازدواج به معضلی تبدیل شد که گریبان برخی از متقاضیان این تسهیلات گرفت.

همچنین بر اساس یکی از بندهای شرایط پرداخت وام ازدواج، برای هر وام 50 میلیون تومانی تنها یک ضامن معتبر و سفته نیاز است؛ اما نه‌تنها این بند رعایت نمی‌شود بلکه برخی بانک‌ها از دریافت‌کننده وام خواستار ارائه سند منزل به عنوان وثیقه شده‌اند! البته بانک مرکزی نیز طی چند بخش‌نامه بانک‌ها را موظف کرده تنها با اخذ یک ضامن وام ازدواج را پرداخت کنند و همکاری لازم در جهت پرداخت وام ازدواج با یک ضامن را انجام دهند و در غیر این صورت تخلف محسوب می‌شود.

با این وجود شاهد سنگ‌اندازی برخی از بانک‌ها در اعطای وام ازدواج به جوانان هستیم.

رضا ر. که در آستانه ازدواج است در خصوص مشکلات دریافت وام ازدواج به خبرنگار آنا گفت: «وقتی برای دریافت وام ازدواج به بانکی که مشخص شده بود رفتم، کارمند بانک گفت که باید 2 تا ضامن، کسر از حقوق خودم و ضامن‌هایم، چک 70 میلیونی، سفته 70 میلیونی و اصل و کپی سند خانه خودم و ضامن‌هایم را بیاورم؛ اما وقتی به شرایط پرداخت وام ازدواج اعتراض کردم که دولت شرایط دیگری را عنوان کرده است با واکنش تند کارمند بانک مواجه شدم که به‌صراحت گفت، بانک این موارد را مشخص می‌کند و کاری به قانون نداریم!»
شاید این روایتی عادی برای هر جوانی باشد که برای دریافت وام ازدواج به بانک مراجعه کرده و این جواب‌ها را می‌شنود و مجبور است به دلیل نیازی که برای شروع زندگی به منابع مالی دارد با هر سختی و مشقتی که هست به شرایط ناجوانمردانه بانک‌ها تن دهد.

توپ در زمین مجلس است

در این زمینه عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه در خصوص وام ازدواج بزرگ‌نمایی می‌شود، گفت: چند مورد سخت‌گیری در این خصوص پیش می‌آید که یکی از علل این امر به مصوبه مجلس شورای اسلامی در این خصوص بر می‌گردد؛ چرا که در قانون ضامن معتبر عنوان شده و ممکن است برخی ضامن‌ها از دید برخی بانک‌های عامل، معتبر نباشند.

همتی ادامه داد: اگر در قانون به این موضوع اشاره نمی‌شد، بانک‌ها راحت‌تر می‌توانستند این وام‌ها را پرداخت کنند چرا که با وجود عنوان معتبر بانک‌ها باید بیشتر تحقیق کنند.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه از بین ۲۰ هزار شعبه بانکی چند مورد تخلف می‌کنند، گفت: مجدداً از تمامی همکارانم در سیستم بانکی تقاضا دارم که در خصوص وام ازدواج سخت‌گیری نکنند. تقریباً ماهیانه به ۱۰۰ هزار نفر وام داده‌ایم و انتظار می‌رود برخی تخلفات این چنینی سبب نشود که تمام زحمات سیستم بانکی را زیر سئوال ببریم.

جوانان را دریابید!

با توجه به سنگ‌اندازی بانک‌ها برای پرداخت تسهیلات ازدواج به جوانان مشخص نیست کدام نهاد نظارتی باید به این قضیه ورود کند تا کمتر چنین شرایط سختگیرانه‌ای پیش پای جوانان ایجاد شود. آیا بانک‌ها واقعا برای پرداخت وام‌های میلیاردی هم اینقدر سختگیرانه عمل می‌کنند؟

البته به گفته رئیس بانک مرکزی بخشی از سختگیری بانک‌ها به مصوبات مجلس برمی‌گردد که راه تعامل را با افراد وام‌گیرنده بسته است و باید صبر کرد و منتظر ماند تا مجلس شورای اسلامی چه تصمیمی برای جوانان می‌گیرد، همچنین ورود معاونت جوانان وزارت ورزش و جوانان به این موضوع نیز بسیار مهم است، زیرا با توجه به شرایط اقتصادی کشور دریافت وام 50 میلیون تومانی ازدواج قطعاً یکی از نیازمندی‌های زوج‌های جوان برای تشکیل خانواده است.

انتهای پیام/4148/پ