یادداشت|
اکران اینترنتی «خروج» برای اولین بار در سینمای کشور/ آیا صدای محرومان با «خروج» شنیده می‌شود؟
«خروج» بیستمین اثر ابراهیم حاتمی‌کیا است که به گفته تهیه‌کننده فیلم قرار است برای اولین بار در تاریخ سینمای ایران به‌صورت آنلاین و از طریق سامانه‌های اینترنتی فیلیمو و نماوا قبل از اکران عمومی عرضه گردد.
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، با توجه به شیوع ویروس کرونا و حضور طولانی‌مدت مردم در خانه‌ها در چند ماه گذشته و آتی، سازمان هنری رسانه‌ای اوج تصمیم بر نمایش آنلاین فیلم سینمایی «خروج» به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا گرفت.
علی ستوده درباره این اقدام خلاقانه سازمان هنری رسانه‌ای «اوج» یادداشتی در اختیار خبرگزاری آنا قرار داده است که در ادامه می‌خوانید:
«خروج» با بازی درخشان فرامرز قریبیان در نقش رحمت بخشی، روایتگر گروهی از کشاورزان روستایی است که شرکت سهامی آب، هنگام تخلیه سد آب شور به‌اشتباه آب را روانه زمین‌های کشاورزی آنها می‌کند و باعث خرابی تمامی محصولات آنها می‌گردد. آنها پس از آن که از طریق مسئولان سد، دهیار، بخشدار و امام‌جمعه موفق به حل مشکل‌شان نمی‌شوند، تصمیم می‌گیرند که نزد رئیس‌جمهور بروند و مشکل‌شان را با او در میان بگذارند. این گروه با تراکتور از روستای خود به سمت تهران عازم می‌شوند و طولی نمی‌کشد که خبر سفر آنها در تمام رسانه‌ها پخش می‌شود و این موضوع باعث ایجاد محبوبیت و مشکلاتی برای آنها می‌گردد.
بیستمین ساخته حاتمی‌کیا که با مضمون اعتراضی در بیست و هشتمین جشنواره فیلم فجر به نمایش در آمد، توانست در پنج رشته بهترین بازیگر مرد نقش اول، بهترین صداگذاری و صدابرداری، بهترین چهره‌پردازی، بهترین طراحی لباس و بهترین جلوه‌های ویژه بصری کاندیدا و در دو رشته چهره‌پردازی و جلوه‌های ویژه بصری برنده سیمرغ بلورین شود.
شاید بتوان «خروج» را یکی از مهم‌ترین آثار حاتمی‌کیا دانست که علاوه بر مضمون اعتراضی‌اش به دولت، از جمله پربحث‌ترین آثار او در میان منتقدان با سلیقه‌های متفاوت بوده است. منتقدانی که این اثر را مانند آثار موفق دیگر حاتمی‌کیا ستوده‌اند و از سویی دیگر منتقدانی که بی‌رحمانه «خروج» را از لبه تیغ انتقاد گذرانده‌اند.
خسرو نقیبی منتقد سینما، «خروج» را صاحب قهرمانی کاریزماتیک، شبیه قهرمان‌های وسترن و افتتاحیه‌ای باشکوه می‌داند. وی درباره «خروج» می‌گوید: جاه‌طلبی‌های تکنیکی حاتمی‌کیا همچون سه‌گانه اکشن خود «چ» (۱۳۹۲)، «بادیگارد» (۱۳۹۴) و «به وقت شام» (۱۳۹۶) در «خروج» نیز مشاهده می‌شود. او معتقد است که حاتمی‌کیا داستان‌های به‌مراتب لاغرتر از «خروج» را توانسته به مدد بازی‌های درخشان و اتمسفر صحنه، به اثری تماشایی تبدیل کند اما در «خروج»، بازیگران نقش‌های فرعی به این روند ضربه می‌زنند. «خروج» سکانس‌ها و دیالوگ‌هایی دارد که از بهترین سکانس‌ها و دیالوگ‌های تمام سال‌های فیلم‌سازی حاتمی‌کیاست و در مقابل، سکانس‌هایی نیز دارد که از کلاس کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا بسیار فاصله دارند. وی درمجموع، «خروج» را فیلمی مهم در کارنامه این فیلم‌ساز می‌داند که میزان خشم و افت‌وخیزش یادآور «موج مرده» (۱۳۷۹) است.
برخی منتقدان معتقدند فرامرز قریبیان با سکوت و بازی زیرپوستی خود، تصویری از یک قهرمانِ تنها اما آرمان‌گرا را به تصویر می‌کشد. قهرمانی که از جنس حاج کاظم در آژانس شیشه‌ای بوده و حالا برای گرفتن حق هم‌نسلان خود، خروج کرده است؛ اما قهرمانِ حاتمی‌کیا، این بار آرام است و بدون فریاد، دنبال حق می‌گردد. رحمت به‌عنوان قهرمان و شخصیت محوری فیلم، آدم موجهی است و انگیزه محکمی برای به پا خاستن و حرکت علیه ظلم دارد. چهره دهقانی، رنج‌کشیده و کاریزماتیک او، همدلی تماشاگر را برمی‌انگیزد.
علی زادمهر، خبرنگار حوزه سینما درباره «خروج» می‌نویسد: خروج یک فیلم جاده‌ای است که بیننده را به یاد فیلم‌هایی همچون «دیده‌بان» (۱۳۶۷) و «آژانس شیشه‌ای» (۱۳۷۶) می‌اندازد و همان نشانه‌ها را یادآوری می‌کند. اگر در دیده‌بان، شخصیت اصلی به دنبال ارتباط خط کمین با نیروهای خودی است که دشمن آن را قطع کرده و برای این کار مسیر طولانی را پیاده می‌رود، این بار شخصیت «رحمت»، مسیر طولانی را با تراکتور می‌رود تا صدای مردم را به رئیس‌جمهور برساند؛ و نیز اگر در آژانس شیشه‌ای، شخصیت «عباس» قبل از جنگ، زمین داشت و به جنگ رفت و زمانی که برگشت تراکتور نداشت، امروز «رحمت» قهرمان خروج هم پسر خود را برای کشور اهدا کرده و هم زمنیش را از دست داده است و دیگر تراکتور هم به درد او نمی‌خورد.
اما «خروج» که بیشتر از آنکه به نقد شخص رئیس‌جمهور بپردازد به نقد اطرافیان رئیس‌جمهور پرداخته و اینگونه وانمود می‌کند که «این اطرافیان رئیس‌جمهور و مشاورانش هستند که نمی‌گذارند حرف مردم به گوش رئیس‌جمهور برسد». مضمونی که البته با واکنش متفاوت رسانه‌های نزدیک به دولت و حسام‌الدین آشنا مشاور تأثیرگذار رئیس‌جمهور روبرو شد. حسام‌الدین آشنا، مشاور فرهنگی رئیس‌جمهور که به همراه علیرضا معزی، معاون ارتباطات و اطلاع‌رسانی دفتر رئیس‌جمهور و صاحب‌امتیاز وبگاه خبری خبر آنلاین، در نشست مطبوعاتی این فیلم در جشنواره حضور داشت، پس از پایان نشست، درباره شباهت ظاهری مشاور رئیس‌جمهور در این فیلم به خودش گفت: «حاتمی‌کیا بزرگ‌تر از این حرف‌هاست که به کسی طعنه بزند، من هم این موضوع را به خودم نگرفتم». همچنین علیرضا معزی، معاون ارتباطات نهاد ریاست جمهوری، «خروج» را به سخنرانی‌های حسن عباسی و علی‌اکبر رائفی‌پور تشبیه کرد!
اما علی‌رغم برخی ضعف‌های این اثر، «خروج» را می‌توان از جمله مهم‌ترین آثار ابراهیم حاتمی‌کیا دانست که دیدن آن توصیه می‌شود. شاید بتوان «عدل آباد» در فیلم «خروج» با لهجه‌های گوناگون را به ایران تشبیه کرد که البته «آب سمی» هم روانه آن شده است. اثری که در ژانر واقعی اعتراضی و نه سینمای برچسب‌دار «اجتماعی» ساخته شده تا نمادی از موقعیت بغرنج مردمان درد کشیده و رنجدیده‌ای باشد که صدای اعتراضشان در لابه‌لای موانع ایجادشده از سوی بالاترین مقامات اجرایی کشور هرگز شنیده نمی‌شود.
«خروج» محصول سازمان فرهنگی رسانه‌ای اوج است که با بازی فرامرز قریبیان، پانته‌آ پناهی‌ها، محمدرضا شریفی‌نیا، کامبیز دیرباز، جهانگیر الماسی، آتش تقی‌پور، محمد فیلی و… به کارگردانی ابراهیم حاتمی‌کیا قرار است هفته آینده برای اولین بار و با توجه به تعطیلی سینماهای کشور به‌صورت اینترنتی از طریق سامانه‌های فیلیمو و نماوا عرضه شود.
انتهای پیام/4028/پ
انتهای پیام/
