آموزش الکترونیکی، ضرورت و چالش

گروه استان‌های خبرگزاری آنا؛ پس از همه‌گیر شدن بیماری کووید- 19 در کشور و تعطیلی سراسری فعالیت‌های آموزشی، به‌منظور تداوم آموزش و با شعار محوری – آموزش تعطیل‌پذیر نیست-  تعدادی از دانشگاه‌ها از بستر داخلی خود، آموزش برخط را بلافاصله آغاز کردند که با مشکلات و ناهماهنگی‌هایی روبه‌رو و بعضاً بخشی از مشکلات برطرف شد.

دانشگاه آزاد اسلامی هم با بهره‌گیری از تجربه واحد الکترونیکی، خدمات لازم را متناسب با امکانات سخت و نرم‌افزاری خود در بستر شبکه اینترنت کشوری به واحدهای سراسر کشور ارائه کرد؛ گرچه این موضوع، ابتدا با استقبال نشدن و رغبت بخشی از استادان مواجه شد؛ اما پس از گذشت چند روز و آشنایی هرچه بیشتر با سیستم تا قبل از آغاز سال جدید، این مسئله تا حد مطلوبی جاافتاد.

 از آنجا که  این مهمان ناخوانده بنا ندارد به این زودی دست از سرکشور بردارد  نیز با توجه به اظهارات مسئولان امر درباره ادامه‌دار بودن آموزش‌های برخط بعد از تعطیلات رسمی، نکاتی را در راستای مشکلات سیستم در امر تدریس که در این مدت با آن مواجه بوده‌ایم ذکر کرده  و نوع تعاملی را که در این خصوص لازم است، داشته باشیم به خود و همکاران بزرگوارم یادآور می‌شوم. 

بیشتر مشکلات در گروه ریاضی فنی است که این سامانه به‌دلیل محدودشدن  قابلیت‌های آن، انعطاف لازم را برای دروس  رشته‌های مربوطه ندارد و ممکن است در یک موضوع درسی کمتر از 50 درصد حق مطلب ادا شود

سیستم آموزش الکترونیکی با امکانات موجود که اکنون مورد استفاده قرار می‌دهیم،  عموماً برای موضوعاتی جوابگوست که معمولاً به غیر از کلام و گفتار، کار تحلیلی و فرایندی و نوشتاریِ طولانی، رسم شکل و گراف و ... را نداشته باشند و معمولاً استادان این قبیل موضوعات درسی، در کلاس‌های واقعی هم از وایت‌بورد کمتر استفاده می‌کنند. اکثر رشته‌های علوم انسانی و رشته‌های مشابه حسب موضوعیتی که دارند در این دسته قرار می‌گیرند به‌طوری که با نمایش اسلاید و فهرست کردن عنوان و ارائه توضیح روی آن، کار را تکمیل می‌کنند.

می‌دانیم حدود 70 درصد دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی در چنین رشته‌هایی در حال تحصیل هستند. شاید به همین دلیل و بنا به ضرورت، سازمان مرکزی خواسته حقوق اکثریت را رعایت کرده باشد. از اینرو به‌رغم به‌روز بودن سیستم مدیریت الکترونیکی که در اختیار دارد و قابلیت‌های خوبی که داراست؛ بخش‌های خیلی مفید آن غیرفعال بوده و به‌صورت محدود به مدرسان و دانشجویان سرویس می‌دهد.

بیشتر مشکلات در گروه ریاضی فنی است که این سامانه به‌دلیل محدودشدن  قابلیت‌های آن، انعطاف لازم را برای دروس  رشته‌های مربوطه ندارد و ممکن است در یک موضوع درسی کمتر از 50 درصد حق مطلب ادا شود.

 همه آگاهیم که یک سیستم آموزشِ مجازیِ خوب، یک سیستم  فول اسمارت است که قدرت انطباق و ادغام قابلیت‌هایی مانند استفاده از سیستم‌های نوری، دسترسی به پلت‌فرم‌های اجتماعی و موتورهای گیم فیکشن، ساپورت محتواهای صوتی، ویدیویی و انیمیشنی، ترکیب همزمانِ محتواهای آفلاین و آنلاین، شخصی‌سازیِ منابع آموزشی آنلاین برای فراگیران و .... را داشته باشد. یعنی یک سامانه آموزش الکترونیک نرمال، باید یوزِر فرِندلی بوده و در ارتباط با موضوعِ  مورد ارائه هرآنچه را که در ذهن کاربرانش است، بتواند در زمانی کوتاه  و با وضعیت مطلوبی به نمایش بگذارد.

در شرایط فعلی هم که احتمالاً امکان آماده‌سازی سیستمی بی‌نقص برای سازمان مرکزی فراهم نیست و حجم ترافیک بالا و نبود پهنای باند کافی در ارتباطات اینترنتی نیز مشکل مضاعفی است که به سایر مشکلات افزوده شده است.

با این حال و در این شرایط، چاره‌ای جز بهره‌برداری از این سامانه محدود را نداریم تا بلکه در آینده فکری اساسی به حال این موضوع بشود و مسئولان امر تلاشی جدی و عاجل و همتی مضاعف  برای رفع نواقص و ارتقای سیستم  داشته باشند.

 از طرفی بعضی از واحدهای دانشگاهی ممکن است که خود از سامانه lms  برخوردار باشند که در این صورت می‌طلبد سازمان مرکزی اجازه بهره‌برداری از آن را در واحدهای مربوط صادر کند تا ضمن کم‌شدن بارِ ترافیکیِ واحدِ الکترونیکی، این قبیل واحدها نیز در راستای کسب تجربه و ارتقای کیفیت خدمات الکترونیکی پویاشده و به شکوفاییِ لازم برسند.

لازم به ذکر است اگر از این بحرانِ کرونایی هم  به سلامتی عبور کنیم باز هم ناگزیر از به‌کارگیری تکنولوژی در کار حرفه‌ای خود خواهیم بود. در آینده‌ای نزدیک آموزش‌های مجازی در دنیا به عنوان یک ضرورت در راستای استفاده از تکنولوژی‌های روز در امر آموزش برای همه، کنارگذاشتن روش‌های سنتی و جذب مخاطبان بیشتر که نسل جدید هستند،  فراگیر می‌شود به سرعت فراگیری شیوع کرونا ویروس!.

عبدالله رفاعی استادیار فیزیک نظری دانشگاه آزاد اسلامی و معاون سابق پژوهشی واحد سنندج

انتهای پیام/4062/