تاریخچه و نقشه جامع شهر اسلام‌آباد غرب در ویکی آنا
نقشه جامع شهر اسلام‌آباد غرب را میتوانید در این گزارش مشاهده کنید.
به گزارش خبرنگار حوزه سفر و گرشگری گروه اجتماعی خبرگزاری آنا, اسلام‌آباد غرب با نام های پیشین شاه آباد غرب و هارون آباد یکی از شهرهای استان کرمانشاه است. به لحاظ جمعیت دومین شهر استان کرمانشاه بعد از شهر کرمانشاه است. این شهر تا قبل از انقلاب ۵۷ شاه آباد (شاباد) نام داشت.از کارخانه‌های این شهر کارخانه کاشی کاژه و کارخانه بزرگ آن کارخانه قند است. در شامگاه ۲۱ آبان ماه ۱۳۹۶ زلزله‌ای به بزرگی ۷/۳ریشتری شهر سرپل ذهاب را لرزاند و خسارات زیادی به این شهر وارد کرد و بیش از ۳۰۰ کشته و زخمی به جای گذاشت. زبان مردم این شهر کردی کلهری است.
پژوهشهای باستان شناسی نشان داده که دشت اسلام آباد از دوره پارینه سنگی میانی مورد سکونت انسان بوده است. قدیمیترین بقایای سنگواره انسان که در ایران یافت شده مربوط به غار وزمه در شهرستان اسلام آباد است. این نمونه یک دندان آسیای کوچک مربوط به کودکی حدودا هشت ساله از گونه نئاندرتال است.
آثار سکونت نخستین روستا نشینان زاگرس در چیا جانی کشف شده است که حدود نه هزار سال قدمت دارد. علاوه بر این پژوهشگران دانشگاه ماینس آلمان، موزه تاریخ طبیعی پاریس و موزه ملی ایران موفق به استخراج دی ان ای باستانی از یک تکه استخوان کف پای انسان دوره نوسنگی از غاری در شهرستان اسلام آباد شدند. این استخوان به روش کربن ۱۴ سالیابی شده و حدود ۹ هزار سال قدمت دارد. مطالعات ژنتیک نشان داده که وی مرد بوده و دارای موهای سیاه، چشمان قهوه‌ای و پوستی نسبتاً تیره بوده است. بررسی ایزوتوپی استخوان حاکی از این است که رژیم غذایی فرد مذکور بیشتر متکی بر غلات بوده است. نتایج این کشفیات مهم در ژورنال ساینس در تیر ماه ۱۳۶۵ منتشر شد.قدمت لایه‌های مکشوفه «تپه چقاگاوانه» در مرکز این شهر به گفته باستان شناسان و طبق اعلام میراث فرهنگی حداقل هشت هزار سال پیش بر می‌گردد. از مهم‌ترین آثاری که از این تپه بدست آمده لوحه‌های گلی این تپه باستانی است. الواح گلی طی کاوشهای محمود کردوانی در تپه باستانی چغاگاوانه در سال ۱۳۴۹ خورشیدی کشف و به موزه ملی ایران منتقل شد. طبق اظهار باستان‌شناسان این مجموعه شامل ۵۶ لوح گلی نسبتاً سالم و ۲۸ قطعه شکسته‌است که به (خط میخی) نوشته شده و مربوط به دوره بابل قدیم (حدود ۳۸۰۰سال پیش) است. موضوع بیشتر این نامه‌ها مرتبط با کشاورزی و دامداری از جمله ارسال یا دریافت محموله‌هایی چون جو، روغن و پارچه محاسبه کار انجام شده توسط کارگزاران و حیوانات بارکش است. همچنین در این گل نبشته‌ها نام اشخاص زیادی دیده می‌شود که بسیاری از آنان زنانی هستند که در کارگاه‌های پارچه بافی مشغول فعالیت بوده‌اند. علاوه بر گل نوشته‌ها، به همراه این بایگانی یک مهر استوانه‌ای با نقش یک نیایشگر در مقابل رب‌النوعی دیده می‌شود که بر تخت نشسته و عصای سلطنتی به شکل دو رعد در دست گرفته‌است. متن میخی روی این مهر اطلاعات مهمی را در زمینه نقوش آن در اختیار باستان شناسان قرار می‌دهد که از جمله آن‌ها می‌توان به شمی توم، دختر نوری ری، خدمتگزار خدای رعد اشاره کرد. تپه باستانی چغاگاوانه حاوی بقایای سکونت انسان از حدود هشت هزار سال پیش تاکنون است.
اسناد بسیاری قدمت اسلام‌آباد غرب را ثابت می‌کنند؛ که یکی از این ادله نام ئاروینیاوا می‌باشد که به اشتباه «هارون آباد» خوانده می‌شود. به باور عمادالدین دولتشاهی این نام زمانی بر این شهر نهاده شده که سرداری به نام «سولوسونو» در این شهر زندانی بوده و پس از رهایی از زندان دست به عمران این شهر زده و نام او به افتخار خدماتش بر این شهر می‌ماند، لقب این سردار «ئاروینیا» بوده. همچنین در کتاب تاریخ ماد اشاره شده که در کتیبه‌های آشوری، از شهری یاد می‌شود به همین نام «ئاروینایاوا» که محل آن را جنوب شهر تاریخی الی پی (حوالی کرماشان کنونی در شرق کردستان) است.
در دوران پس از اسلام می‌توان به ورود کریم خان به اسلام‌آباد و پیشواز علی خان ایوانی خان وقت کلهر و ازدواج دخترش شاه پسند (قدم خیر) با کریم خان اشاره کرد، این مکان هنوز با نام چشمه شاه‌پسند (کیه‌نی شاپسن) در نزدیکی اسلام‌آباد قرار دارد.
پیترو دلاواله در سفرنامه اش این‌گونه از اسلام‌آباد یاد می‌کند: «روز شنبه چهاردهم، بعد از اینکه سراشیبی تندی را پیمودیم؛ بر روی چمن‌زار وسیعی که از تپه‌های متعدد و زیبا احاطه شده و یکی از زیباترین مناظری بود که در عمرم دیده بودم، چادر زدیم. نزدیکترین ده که بر روی تپهٔ کوتاهی بنا شده و آبشاری از وسط آن می‌گذشت، هارون‌آوا نامیده می‌شد، که بعضیها به غلط، به آن هارون‌آباد می‌گفتند.»
هارون‌آباد تا سال ۱۳۱۴ یک روستا بود، اما با ساخته‌شدن کارخانۀ قند اهمیت اقتصادی یافت و به شهر تبدیل شد.
انتهای پیام/
با استفاده مجدد از زبالههای زیستی:
