ردپای هدایت در هند در کتاب‌فروشی آینده/ ندیم اختر: در هندوستان کسی مخالف صادق هدایت نیست
کتاب‌فروشی آینده صبح پنجشنبه میزبان دکتر ندیم اختر از هند بود تا برای حاضران بگوید چگونه خانه صادق هدایت را در هند پیدا کرد.
به گزارش گروه فرهنگی آنا، در ابتدای این دیدار علی دهباشی به معرفی کوتاهی از دکتر ندیم اختر پرداخت . گفت: «ندیم اختر در سال ۱۹۸۷ در ایالت بیهار هندوستان از پدر و مادری هندی متولد شد. تحصیلات ابتدایی و متوسطه را در ایالت بیهار گذرانده و در سال ۲۰۰۶ موفق به ورود به دانشگاه جواهر لعل نهرو برای تحصیل در رشته ادبیات فارسی شده و تا مقطع دکتری این رشته را ادامه داده است. موضوع پایان‌نامه مقطع دکتری را شخصیت‌پردازی در رمان بوف کور انتخاب کرد.»
دهباشی افزود: «وی تاکنون در کنفرانس‌هایی مختلفی درباره ادبیات فارسی در کشورهای نروژ، کانادا، انگلیس و ترکیه همچنین در شهرهای مختلف هند شرکت کرده است. در دانشگاه کمبریج درباره ادوارد ایستک (کسی که حاصل سفر ۶ ماهه خود به ایران را در قالب سفرنامه نوشته است) مقاله ارایه داد.»
وی خاطر نشان کرد: «دکتر ندیم تا به حال مقالات تحقیقی فراوانی در مجلات متعدد هندی و ایرانی منتشر کرده است. وی هم اکنون به منظور گذراندن فرصت مطالعاتی ۶ ماهه در دانشگاه تهران به ایران آمده و در حال یادگیری زبان پهلوی نزد یکی از استادان همین رشته است.»
در بخش دیگر از این نشست، ندیم اختر درباره چگونگی یافتن رد پای صادق هدایت با اشارهای به محبوبیت آثار صادق هدایت اظهار کرد: «آثار صادق هدایت در شمار نوشته‌های ممتاز ادبیات ایران قرار گرفته و ترجمه آنها در کشورهای بزرگ جهان انتشار یافته است.»
وی افزود: «داستان صادق هدایت در ایران نیز بر سر زبان‌ها افتاده و موافقان و مخالفان بسیار پیدا کرده است. اما خوشبختاته در هندوستان کسی مخالف صادق هدایت نیست زیرا برای فارسی‌دانان هند مایه افتخار است که در زمانی که زبان فارسی به فراموش می‌رفت هدایت به هند آمد و ارتباط فرهنگی و ادبی در کشور هند و ایران را در آثار خود دوباره زنده کرد.»
او پس از آن به تشریح سفر هدایت به هند پرداخت و اظهار کرد: «صادق هدایت در ماه سپتامبر 1937 میلادی به تهران برگشت. اما برای ما معلوم نیست که در کدام ماه سال 1936 به هند آمد و چند ماه یا سال در هند زندگی کرد. صادق هدایت وقتی در هند بود به چند استان مانند بانگلور، حیدراباد، میسور وغیره سفر کرد و هر جایی که رفت تاثیری از آن گرفت و در داستان‌های خود منعکس کرد. صادق هدایت اگر چه شیوه‌ای نو در داستان‌های خود و ادبیات هند و ایران ایجاد کرد، متا سفانه کسی به زندگی هدایت در هند نگاهی نکرد و رد پای هدایت در این سرزمین با گذشت زمان گم شد.»
وی ادامه داد: «سید اختر حسین استاد زبان و ادبیات فارسی و هدایت‌شناس در هند در مقاله‌ای به نام هندستان در آیینه بوف کور اظهار نظر کردند که فارسی‌دانان هند باید در برابر التفات هدایت به هند، با نوشتن تاریخچه مفصل اقامت او در این کشور، دین خود را به او ادا کنند.»
وی افزود: «صادق هدایت در سال 1936 میلادی با زحمت بسیار به کشور هند آمد. او که تجربه این سفر خود را در داستان میهن‌پرست انعکاس داده است، با کمک دوستانش مثل جمال‌زاده و مخصوصاً ش. پرتو که در کنسولگری ایران در بمبئی مشغول به کار بود برای ویرایش فیلمنامه فیلم فارسی که در هند ساخته می‌شد، به بمبئی آمد.»
ندیم اختر گفت: «صادق هدایت با سفر به هند از زبان و فرهنگ این کشور تاثیر بسیاری گرفت به‌طوری که عناصر سنت و فرهنگ هند جا‌به‌جا در داستان های او دیده می‌شود و داستان بوف بهترین نمونه این تاثیرپذیری اوست.»
وی ادامه داد: «صادق هدایت نزدیک به دو سال در بمبئی ماند و زبان پهلوی را از استاد بهرام گور انکلیسریا یاد گرفت. آن زمان استاد انکلیسریا در دانشگاه بمبئی معلم زبان اوستایی و پهلوی بود و به این دلیل می‌توانیم بگوییم که هدایت زبان پهلوی را در این دانشگاه یاد گرفت و آثاری مانند «هنر ساسانی در غرفه مدال‌ها»، کارنامه اردشیر بابکان... را از زبان پهلوی به فارسی ترجمه کرد.»
در ادامه دکتر اختر به نامههای هدایت از هند اشاره کرد که شاید دستورالعملی برای او بود تا بتواند خانه هدایت را در هند بیابد.
انتهای پیام/
