جلال آل احمد در دوران زندگی خود نماد مبارزه با شاهنشاهی و پرچمدار جریان معترض روشنفکری بود

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، نخستین نشست «شب‌های روشن» با یاد «جلال آل احمد» با حضور عبدالله انوار و سعید محبی در موزه کتاب و میراث مستند سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برگزار شد.

در این نشست عبدالله انوار به عنوان قدیمی‌ترین دوست جلال آل احمد به توصیف او پرداخت و گفت: من 76 سال پیش با جلال آل احمد در دانشسرای عالی آشنا شدم. او در خانواده ای مذهبی متولد شد و پس از جدایی او از خانواده نیز آثار تربیت مذهبی در کارهایش دیده می‌شد.

این پژوهشگر با اشاره به میهن پرستی جلال آل احمد گفت: جلال چیزی را برای مقام نمی ‏نوشت و آزادی در خونش بود و با نهایت قدرت کار می‌‏کرد.

وی ادامه داد: نسل جدید باید آثار جلال را بخواند، او معتقد بود پول و مقام نسل جدید را به نابودی می‌کشاند و نباید برای پول و مقام اخلاق را از دست داد و بر اساس فسلفه یونانی در جامعه‌ای که پول ارزش پیدا کند احترام از بین می‌رود.

انوار با اشاره به کتاب «خسی در میقات» پیاده‌سازی مذهب به صورت واقعی در جامعه را موجب ایجاد اتحاد دانست و افزود: وقتی جلال صحبت از مذهب می‌کرد صحبت از اخلاق بود و براین باور بود اگر همه در یک افق اخلاقی جمع شوند جامعه نجات پیدا می‌کند ولی متاسفانه آثار جلال به خوبی انتشار نیافته است.

وی ذات جلال آل احمد را آزادی دانست و از جمله ویژگی‌های او را پایداری و استقامت در دوستی برشمرد و تأکید کرد: نسل جوان باید حرف جلال را بخواند و بفهمد، در این صورت جامعه از بسیاری مسائل نجات می‌یابد.

در ادامه محبی به بررسی چهره جلال در سیمای روشنفکری عصر خود پرداخت و گفت: نگاه روشنفکران آن عصر از جمله جلال، نگاهی کل نگر به تحولات اجتماعی بود.

این نویسنده و مترجم در ادامه به بررسی کتاب نون و القلم پرداخت و پیام اصلی داستان را تلاش روشنفکران برای نجات جامعه و اشاره به اعتقادات متعالی انسانی و ارزش‌های اخلاقی و دینی دانست. 

وی افزود: توجه و اقبال جلال به مذهب از موضع یک روشنفکر بومی معترض است نه از موضع انجام تکالیف دینی و یا اصلاح دینی و ما با دو آل احمد مواجه هستیم که ابعاد وجودی‌اش مغفول مانده است آل احمد قصه‌نویس و آل احمد مرجع.

محبی با تأکید بر ابعاد مختلف وجودی آل احمد و میراثی که برای امروز باقی گذاشته است ادامه داد: ویژگی مشترک در آل احمد نویسنده، فعال سیاسی و روشنفکر، وجدان بیدار او به نسل خود است که از لحاظ فیزیکی و فکری جوان مرگ شد و همانند بسیاری از چهره‌ها، آل احمد نیز عمر کوتاهی داشت.

وی آل احمد را مشغولیت نسل‌های بسیاری دانست و مرجعیت آل احمد را به علت تحول، شجاعت، صداقت و نثر آل احمد در آثاری چون «خسی در میقات»،«نفرین زمین»، «نون والقلم» و بسیاری دیگر برشمرد.

در ادامه این نشست، علی دهباشی با اشاره به زندگی جلال آل احمد گفت: کار آل احمد علی‌رغم عمر کوتاه او شعاع و دامنه وسیعی دارد که در هر زمینه‌ای قابل بررسی است.

وی افزود: در زمانه ما دو نویسنده وجود دارد که وضعیت مشابهی دارند، جلال آل احمد و صادق هدایت که این دو تن در دو دوره مورد ارزیابی قرار می‌گیرند، دوره‌ای که زیستند و دوره‌ای که پس از فوت آنها بررسی می‌شود.

این نویسنده ادامه داد: آل احمد در دوران زندگی خود نماد مبارزه با شاهنشاهی و پرچمدار جریان معترض روشنفکری بود و در سنی از دنیا رفت که آغاز سن یک نویسنده محسوب می‌شود.

دهباشی با اشاره به آثار آل احمد گفت: آثار آل احمد در زمینه داستان کوتاه، رمان و سفرنامه نویسی از جمله بهترین آثار ادبی است و سفرنامه حج او پس از گذشت سال‌ها از سفرنامه ناصرخسرو از جمله مهمترین سفرنامه‌ها به شمار می‌آید.

وی آل احمد را از جمله سیاسی‌ترین نویسندگان روزگار خود دانست و گفت: تلقی او از جامعه و آزادی متفاوت بود و مبنای ما از آل احمد، باید متن کتاب‌ها و نامه‌های او باشد.

در حاشیه این نشست که توسط موزه کتاب و میراث مستند سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران و با همکاری مجله بخارا برگزار شد، مجموعه‌ای از وسایل شخصی، دست‌نوشته‌ها، نشریات و اسناد تاریخی مرتبط با زندگی جلال، متعلق به سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران برای بازدید عموم علاقه مندان به نمایش گذاشته شد.

انتهای پیام/4028/