ربات‌های اسکلت خارجی و ویلچر پله‌رو در انتظار حامی برای صنعتی شدن/ علت عدم حمایت مسئولان از مخترعان جوان چیست؟

به گزارش خبرنگار حوزه پایان‌نامه گروه دانشگاه خبرگزاری آنا، یکی از موضوعات مطرح در حوزه پژوهش، کاربردی بودن آن و پاسخگویی به نیازهای کشور است، از همین رو به سراغ مرتضی احمدی کرمانشاهی رفته‌ایم، وی در پایان‌نامه دوره کارشناسی‌ارشد خود رباتی برای راه رفتن افراد معلول ساخته است که در دنیا این ربات با این ویژگی‌ها تاکنون ساخته نشده است. احمدی کرمانشاهی مدرک کارشناس‌ارشد مکانیک گرایش طراحی کاربردی خود را از دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب اخذ کرده است.

آنا: رباتی که اخیراً ساختید را معرفی کنید.

احمدی کرمانشاهی: ربات برون پوش حامی گام زدن برای توانبخشی افراد کم توان حرکتی که با نام مستعار «ربات‌های اسکلت خارجی» را طراحی و ساخته‌ام. در این ربات کاربردهای متفاوتی ایجاد کردیم که در دنیا نو و جدید است؛ این ربات‌ها همانند یک پوشش بالا و پایین بدن را شامل می‌شوند که به پایین بدن تمرکز دارد. عضله‌های پایین‌تنه در اولویت طرح پایان‌نامه‌ام قرار داشت؛ زیرا فعالیت اصلی بدن وابسته به راه رفتن است.

آنا: هزینه ساخت این ربات چقدر است و چه ارگان‌هایی برای تجاری‌سازی آن از شما حمایت کردند؟

احمدی کرمانشاهی: با تجاری‌سازی ایده هر محصول هزینه‌های ساخت آن محصول نیز پایین می‌آید؛ به‌طور مثال در ساخت یک محصول قطعه‌ای نیازمند قالب است که برای ساخت یک قطعه توجیه مالی ندارد؛ اما برای ساخت ۱۰۰ قطعه ساخت قالب توجیه اقتصادی دارد.

تاکنون 20 میلیون تومان برای ساخت این ربات هزینه شده است،دو دستگاه از این ربات  ساخته‌ام که در نمونه نخست دارای نقص‌هایی بود که در نمونه دوم آنها برطرف کردم؛ البته نمونه فعلی نیز نقص‌های قابل‌ رفعی دارد که این نقص‌ها ازلحاظ مالی اگر تأمین شود برطرف می‌شود اما ازلحاظ فنی مشکلی ندارد.

ارگان‌هایی که باید از پایان‌نامه و پژوهش‌های دانشجویان حمایت کنند را همگی می‌شناسیم و نیازی نیست نامی از آن‌ها آورده شود! اما مسئله اینجا است که فرایند تحقیق و توسعه در کشور ما جایگاه خود را به دست نیاورده است و در بسیاری از جاها نیز در جایگاه نادرست قرار گرفته است.

اکنون در بسیاری از وزارتخانه‌ها پروژه‌های چند صدمیلیونی به یک شخص سپرده می‌شود که درنهایت شخص نیز با یک جستجوی ساده در گوگل بودجه را اخذ می‌کند؛ و این مشکل گرابان گیز تنها یک وزاتخانه نیست، به‌طورکلی روال تحقیق و پژوهش در کشور ما غلط چیده شده است.

افراد زیادی هستند که به دنبال این هستند که اولویت‌های آن‌ها تا و به تحقیق و پژوهش بپردازند و نتایج آن را به جامعه ارائه دهند؛ اما متأسفانه این میدان به این افراد داده نمی‌شود، به‌طور مثال بنیاد ملی نخبگان برای شناسایی افراد و نه مه به اساتید مطرح مراجعه می‌کند که اساتید، افراد نخبه را به این بنیاد معرفی کنند، اساتید نیز دانشجویان جلوی چشمی و شاگرداول خود را معرفی می‌کنند!

درحالی‌که بسیاری از افرادی که نمره‌های خوب دانشگاه را می‌گیرند، آماده فرایند تحقیق نیستند و این موضوع نیز قابل استنباط است. برخی از این شاگردان اول پس از تکمیل دوره تحصیلی خود وارد بازار کار می‌شوند، باید این پروسه شناسایی نخبگان تغییر ایجاد شود و به‌طورکلی این روند در کشور ما اصلاح شود.

اکنون تمرکزم به کار و درآمدزایی گذاشتم و به دنبال جذب حمایت ارگان‌ها نیستم؛ زیرا به این درک رسیدم که نباید منتظر دیگران بود. با سرعت تغییرات در کشور اگر منتظر حمایت ارگان‌ها بمانیم متضرر خواهم شد.

آنا: اکنون در کجا مشغول هستید؟

احمدی کرمانشاهی: اکنون سرپرست تأسیسات یک شرکت انبوه‌ساز ساختمان هستم.

شناخت اشتباه از فرایند پژوهش در کشور

اگر در یکی از مسیرهای که رفته بودم یک اثر مثبت می‌دیدم، اشتیاقم برای پژوهش بیشتر می‌شد و فعالیت‌های خود را با سازمان‌ها جهت‌دهی می‌کردم اما این نگاه مثبت را ندیدم. پروسه و فرایند تحقیق در کشور ما اشتباه شناخته‌شده است و متأسفانه راه پیشرفت را از مسیرهای نادرستی میسر کرده است و فرد برای تلاشی که کرده است باید چیزهای اضافه‌تری را ارائه کنند. وجود هدایایی گران‌قیمت در جلسات دفاع پایان‌نامه دانشجویان نیز همین موضوع را بیان می‌کند.

زمانی که فرد به یک اداره مراجعه کند و بی‌اینکه بدون رشوه کارش انجام شود، مریض نیست که رشوه دهد.  اینکه گفته می‌شود «شخصی که نیاز به‌دروغ ندارد، دروغ نمی‌گوید، هنری نکرده است»، اشتباه است؛ زیرا باید در نظر گرفت این موضوع اجتماعی است و چقدر این جمعیت خوب هدایت شدند که نیازی به کارهای غیراخلاقی در فرآیند روزمره خود ندارند.

معرفی سه ارگانی که باید از پژوهش حمایت کنند

معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت بهداشت، درمان و آموزش و وزارت علوم، تحقیقات و فناوری ارگان‌هایی هستند که می‌توانند بستر پژوهش را فراهم سازند.  پژوهش و فناوری باید در فضای علمی و تحقیقاتی به نتیجه برسد و دارای مبنا باشد؛ به‌طور مثال در شخصی که دارای دیپلم و چندین اختراع در شاخه‌های مختلف در یک برنامه تلویزیونی معرفی می‌شود، با احترام به این فرد اما این اختراعات خیلی بر اساس اصول و مبانی نیستند!

مبنا اگر درست باشد، «اختراع» دیگر نامی بزرگ نیست؛ زیرا اگر مبنا و مسیر تحقیقات درست باشد صد درصد به یک طرح نو جدید و موضوع کاربردی منتهی می‌شود. به‌طور مثال در دورانی که در دانشگاه قزوین سرپرست واحد تحقیقات دانشگاه بودم یکی از دانشجویان رشته مدیریت با مراجعه به این واحد تحقیقاتی گفت می‌خواهم نانو ربات خورشیدی بسازم از او پرسیدم چقدر با حوزه نانو و رباتیک آشنا هستی، گفت: «خیلی از این موضوع‌ها سررشته ندارم!»

هنگامی‌که مبانی علمی درست چیده شود نتیجه درستی در پی خواهد داشت؛ اما متأسفانه ما به دنبال ظاهرسازی هستیم و هیچ‌وقت زیرساخت‌های لازم را فراهم می‌کنیم اگر زیرساخت درست باشد ظاهر کار نیز درست می‌شود اما اگر صرفاً ظاهر کار درست باشد و مبانی درستی نداشته باشد به‌راحتی کار و فرومی‌ریزد و متزلزل خواهد بود.

آنا: آیا غیرازاین ربات اختراع دیگری داشتید؟

احمدی کرمانشاهی: پیش‌ازاین اختراع نیز چندین اختراع دیگر داشتم که برای ثبت آن‌ها کارهای خیلی دقیقی صورت نگرفته است. دوران سربازی که در سازمان تحقیقات نیروی هوایی می‌گذراندم در حوزه هوانوردی پدال هواپیما را ساختم. این طرح در پروسه ثبت به مشکل برخورد؛ در ابتدا این طرح را سازمان هواپیمایی کشور تأیید کرد؛ اما برای ثبت در اداره ثبت نیازمند اداره تأیید وزارت دفاع بود، اما این وزارتخانه به‌صورت امنیتی با این طرح برخورد کرد و از سوی این وزارت خانه گفته شد که یک ارگان محرمانه هستیم و نمی‌توانیم به این نامه آن پاسخگو باشیم.

در سال ۹۳ با پیگیری‌های که از سازمان اداره ثبت برای ارجاع به وزارتخانه دیگری صورت گرفت اما این اداره پاسخگو نبود؛ تمامی درخواست‌های من از اداره ثبت به‌صورت اتوماسیون صورت گرفت و درخواست‌های من نیز موجود است.

در دوران کارشناسی نزدیک به هفت عنوان ازجمله عنوان قهرمانی کشور رباتیک را در لیگ‌های مختلف از آن خود کردم؛ در یکی از دانشگاه‌های کشور کانادا برای تحصیل دوره کارشناسی ارشد پذیرش شدم اما به علت تصادف و چندین ماه بستری شدن و از طرفی با مشکل سربازی دوره ارشد را در داخل کشور خواندم.

 بااین‌وجود مقطع ارشد خود را با این دید آغاز کردم که به‌دوراز حواشی موجود و صرفاً باکارهای علمی و مسیر خود را ادامه دهم، از طرفی در دوران تحصیل خود با برنامه‌ریزی گام‌به‌گام برای مسیری که چشم‌انداز آن را داشتم، ادامه دادم.

آنا: هدف اصلی شما ساخته این ربات چه بود؟

احمدی کرمانشاهی: عمویی دارم که به دلیل استفاده نکردن از واکسن فلج اطفال دچار فلجی شده است؛ از همین رو با مشکلات مواجه است همین موضوع برای من انگیزه‌ای شد که با گرایش رباتیک به سمت حوزه پزشکی بروم.

فرایند کارهای تحقیقاتی من در هیچ دوره‌ای از زندگیم متوقف نشد؛ به‌طور مثال مقاله ژورنال پیپر خود را پس از پایان دوره کارشناسی منتشر شد؛ از طرفی پیش‌ازاین که وارد دوره کارشناسی ارشد می‌شوند با یکی از اساتید جلساتی داشتم. این استاد به من پیشنهاد کرد که تحقیقی انجام دهم با این موضوع که در مراکز علمی مطرح دنیا در حوزه رباتیک چه‌کارهایی در حال برگزاری است.

۲۰ دانشگاه برتر دنیا در حوزه فنی و مهندسی را اختراع انتخاب کردم و موردبررسی قراردادند پس از بررسی این دانشگاه‌ها متوجه شدند به حوزه رباتیک اما با یک نگاه خاص و اینکه صرفاً در حوزه پزشکی و توان‌بخشی باشد علاقه‌مند هستم حوزه رباتیک مرز باریکی با حوزه نظامی دارد که من با این حوزه خیلی گرایش ندارم.

پایان‌نامه دوره کارشناسی ارشد خود را در شهریورماه سال جاری دفاع کردم؛ یکی از علت‌های اصلی  طولانی شدن پروسه دفاع از پایان‌نامه من نوسانات ارزی کشور بود؛ زیرا فروشنده‌ها از خریدوفروش ابزارآلات خودداری می‌کردند پس‌ازاین برهه زمانی ابزار موردنیاز خود را با سه برابر قیمت خریداری کردم.

ساخت این ربات، یکی دیگر از دلایل طولانی شدن پروسه نگارش پایان‌نامه من است؛ زیرا نمی‌خواستم پایان‌نامه من صرفاً به‌عنوان یک کتاب در کتابخانه دانشگاه قرار بگیرد؛ بلکه هدف من این بود پایان‌نامه دوره کارشناسی‌ام یک خروجی چشمگیر داشته باشد.

هزینه‌های ساخت ربات برگرفته از پایان‌نامه‌ام را خودم پرداخت کرده‌ام؛ و هیچ ارگانی در تهیه این ربات حمایت مالی نکردند؛ زیرا در پروژه‌های گذشته در این خصوص سرخورده شده بودم؛ برای ساخت پدال هواپیمایی محمد نوریان قائم‌مقام وقت وزیر راه (سال ۹۳) نامه‌ای خطاب به سورنا ستاری معاونت فناوری ریاست جمهوری برای تأمین بودجه این پژوهش داد و باوجود پیگیری‌ها به هیچ نتیجه‌ای نرسیدم.

ساخت ویلچر پله رو یکی دیگر از اختراعات من است که در سال ۸۸ بنیاد جانبازان و معلولین طرح این پروژه را به‌صرفه ندانست.

آنا: ساخت ویلچر پله رو به چه میزان حمایت مالی لازم داشت؟

احمدی کرمانشاهی: هزینه ساخت ویلچر پله‌رو تنها ۶ میلیون تومان بود؛ اما با عدم‌حمایت این بنیاد از ساخت آن صرف‌نظر کردم.

آنا: از دیگر برنامه‌های علمی و پژوهشی خود بگویید.

احمدی کرمانشاهی: افزایش توانمندی‌ها و کیفیت ربات اسکلت خارجی در اولویت قرار دارد. در پایان‌نامه من این ربات برای یک فرد با یک وزن مشخص طراحی‌شده است و تنها راه می‌رود؛ در حالی که این ربات می‌تواند  کارهایی نظیر از پله بالا رفتن، پریدن و دویدن را نیز انجام دهد.  

*گفتگو از محدثه حسینی

انتهای پیام/4084/