زن، شهر تهران و مناسبات میان آن‌ها در «زنانه شدن شهر»

به گزارش خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، زن در فرهنگ و دانش انسان ایرانی پیوندی نزدیک و ناگسستنی با تمامی نیازهای حیاتی روزمره دارد. زنده بودن، زنده شدن و زنده ماندن با زن گره خورده است. زن به‌‌عنوان مادر، زاینده انسان است. زن، کسی است که مسئولیت امور خانه و خانواده را بر دوش دارد. کسی که عواطف و احساسات در محیط خانواده را مدیریت می‌کند. نقشی کانونی نه‌تنها در کلیت زندگی ایرانی، بلکه در مدیریت و هدایت واقعی جریان جاری و ساری امور جزئی آن بر عهده دارد. این نقش و جایگاه در طول تاریخ ناگزیر به اشکال مختلفی زن را با یک دیگر ارکان اقتصادی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی پیوند زده است. ازجمله اینکه فضاها در جامعه ایرانی به اشکال مختلف متأثر از «ذائقه زنانه» است. ما در دوران معاصر به دلایل مختلف قادر به مشاهده و درک درست و جایگاه و اهمیت این «ذائقه زنانه» در شکل دادن به فضاهای گوناگون اعم از «فضاهای معمارانه» و فضاهای اجتماعی نبوده‌ایم.

نعمت‌الله فاضلی در کتاب «زنانه شدن شهر»، به تحلیل این موضوع می‌پردازد که زن و شهر و مناسبات میان آن‌ها، تأثیر عمیقی بر تحولات جامعه معاصر ایران گذاشته و در عین حال از این تحولات تأثیر پذیرفته است. نویسنده در این کتاب از دیدگاه «زنانه شدن فضا در جامعه شهری» دفاع می‌کند و زنانه شدن را به معنای، افزوده شدن کارکردها، نقش‌ها و اهمیت زنان در فرایندهای تولید، توزیع و کاربست فضاهای شهری و به‌ویژه کلانشهری در نظر می‌‌گیرد. امروزه نه‌تنها انواع فضاهای شهری با حضور گسترده زنان، «زنانه» می‌شود، بلکه زنان، نقش تعیین‌کننده‌‌ای در نظام بازنمایی فضای شهری هم ایفا می‌کنند.

فاضلی در بخشی از مقدمه طولانی خود آورده است: «اساس دیدگاه من در دفاع از «زنانه شدن فضای شهری» در ایران امروز در این نوشتار نیز از این واقعیت‌های اجتماعی آشکار سرچشمه می‌گیرد که به‌طور کلی پیوند ناگسستنی و اجتناب‌ناپذیر میان «زن» و «زندگی» و به‌ویژه «زندگی شهری» امروزی ایران وجود دارد و هر چه زمان به پیش می‌رود و به امروز نزدیک‌تر می‌شود، به دلیل مجموعه تحولات اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی که طی دوران معاصر و مدرن در جامعه جهانی و «جهان ایرانی» رخ داده است بر اهمیت، جایگاه، نقش‌ها و کارکردهای زن در زندگی فردی و اجتماعی «جامعه شهری» و «زندگی روزمره شهری» افزوده می‌شود. این امر یعنی وزن زن در فضاهای شهری (مانند فضاهای مصرفی، فضاهای فراغتی، فضاهای شغلی، فضاهای خدماتی، فضاهای عمومی و غیره) هر روز سنگین‌تر شده و می‌شود. «زنان شدن» در معنایی که اینجا به کار می‌برم، یعنی افزوده شدن کارکردها، نقش‌ها و اهمیت زنان در فرآیندهای تولید، توزیع و کاربست فضاهای شهری به‌ویژه کلانشهری».

این کتاب در دو فصل بلند تنظیم شده است که در فصل اول «زنانه شدن شهر به مثابه مسئله» مورد بحث و بررسی قرار گرفته و فصل دوم به «پیشروی آرام و پیشروی انقلابی زنان در فضاهای شهری» پرداخته است.

چاپ سوم «زنانه شدن شهر» نوشته نعمت‌الله فاضلی در یکصد صفحه با قیمت 20 هزار تومان از سوی انتشارات علمی و فرهنگی وارد بازار کتاب شده است.

انتهای پیام/4072/4028/