روایت «چرخ» از وضعیت سلامت روانی ایرانیان
به گزارش خبرنگار حوزه رادیو و تلویزیون گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا، قسمت دهم «چرخ» در فصل تابستان به گفتگویی درباره سلامت روانی ایرانیها اختصاص داشت. در «میز علم» برنامه یکشنبه 30 تیر، حسین فروتن بهعنوان مجری - کارشناس «چرخ» میزبان مسعود نامجو، روانپزشک بود.
نامجو در ابتدای این گفتگو تخصص و سیر تحصیل روانپزشکها را تشریح کرد: روانپزشک همان متخصص اعصاب و روان است. پزشکی که دوران عمومی پزشکی را به پایان رسانده، در امتحان دستیاری پزشکی شرکت کرده، در رشته روانپزشکی قبول شده، دوره چهار ساله دستیاری روانپزشکی را گذرانده و به پزشک متخصص روانپزشکی تبدیل شده است.
در ادامهی این گفتگو فروتن این سؤال را مطرح کرد که چرا آمار مرگ و میر بیماریهای جسمانی در طول سالهای گذشته کاهش داشته اما درباره بیماریهای روانی این نمودار روند ثابتی را طی کرده است، مشکلات زیاد شده یا روانپزشکها موفقیتهای کمی داشتهاند؟
نامجو در پاسخ به این سؤال گفت: با کاهش بیماریهایی که موجب کوتاه شدن عمر میشوند، طبیعتاً سن و میانگین امید به زندگی افراد بیشتر میشود. ما میدانیم که در سالمندی یکی از مواردی که شیوع بیشتری پیدا میکند، اختلالات روانی است. پس یک عامل، بالا رفتن بهداشت عمومی و افزایش میانگین سنی جوامع است. علت دیگر عوامل استرسزایی است که در اطراف زندگی انسانها وجود دارد. با صنعتی شدن دنیا این استرسها زیادتر شده است. این تنشها شانس ابتلا به اختلالات روانپزشکی را بالا میبرد. بهطور کلی درمانهای روانپزشکی، مخصوصاً درمانهای دارویی، نسبتاً جوان است.
نامجو درباره آمارهای مرتبط با اختلالات روانی و وضعیت سلامت روانی در ایران توضیح داد: بهطور کلی از نظر آماری، اختلاف آمار اختلالات روانی ما با آمارهای جهانی اختلاف فاحشی نیست. در جوامع شهری، مانند شهر تهران، این آمار واقعاً بالاتر از 36 درصد است. زمانهایی که فشارهای روانی و عوامل استرسزا، مانند شرایط جنگ، حوادث و بلایای طبیعی یا بیثباتی اقتصادی بیشتر است، این آمار را بیشتر خواهد کرد. اما واقعیت این است که وضعیت سلامت روانی ما با میانگین جهانی اختلافی ندارد.
نامجو در ادامه توضیحاتش، در تعریف اختلال روانی گفت: اختلال روانی شامل هر نوع بیماری و اختلالی است که روی تفکر یا رفتار افراد اثر میگذارد و باعث ایجاد ناراحتی یا ناتوانی در آن فرد میشود. این مسئله مهمی است که ما به چه کسانی بگوییم که دچار اختلالات روانی و نیازمند درمان هستند. کسی که به طور دائم در شرایط اکثر افراد جامعه، دچار مشاجره میشود، باید بررسی روانی شود.
این روانپزشک درباره اینکه افراد دارای اختلال روانی باید چه متخصصی مراجعه کنند، گفت: بهطور کلی پاسخ این سؤال یک جواب یککلمهای نیست اما این را باید در نظر داشته باشیم که در زمینه اختلالات روانپزشکی علم امروز به این نتیجه رسیده که جنبههای زیستی نقش بسیار چشمگیری دارند. به همین دلیل توصیه میشود در قدم اول یک ارزیابی پزشکی انجام شود. یعنی مراجعه به روانپزشک اولویت دارد. چون دیده شده که بهطور مثال اختلال در بعضی غدد داخلی میتواند باعث بروز علائم روانپزشکی شود.
نامجو دربارهی مراجعه مردم به متخصصان روانی توضیح داد: متأسفانه دیدگاه جامعه نسبت به روانپزشکی مخدوش است. مردم خیلی علاقهمند به مراجعه به روانپزشک نیستند. مهمترین دلیل انگی است که به افراد مراجعهکننده به روانپزشک از طرف خانواده و جامعه زده میشود. خیلی از این افراد اصلاً آگاهی ندارند که باید به چه کسی مراجعه کنند. گاهی علائم روانپزشکی تبدیل میشود به یکسری از اختلالات و علائم جسمانی. بهخصوص وقتی که درمان به موقع آغاز نشود. یکی از شایعترین علائم اختلالات روانپزشکی سردردها هستند. متأسفانه ما زیاد نمیبینیم که این افراد به روانپزشکها ارجاع داده شوند. روانپزشک پس از بررسی بیمار، به روشهای دارویی و غیردارویی از جمله رواندرمانی میپردازد. رواندرمانی روشی است که هم روانپزشک میتواند انجام بدهد، هم روانشناسان بالینی؛ بنابراین افرادی که مراجعه درست و در زمان درست با ارجاع مناسب به رواندرمانگر داشته باشد، کارکرد مناسبی برای درمان خواهند داشت.
در بخش روایت خبری «چرخ» هم محمود حاجزمان، روزنامهنگار علم، خبر اعلام وضعیت اضطراری بهداشت بینالمللی درباره شیوع بیماری ابولا را بررسی کرد. او توضیح داد که ابولا در اثر یک نوع ویروس به وجود میآید و معمولا مرگ و میر بالایی دارد. علائم اولیهی این بیماری کمکم شدت میگیرند و ممکن است به مرگ هم منجر شود. تب، تهوع، سردرد، خستگی، استفراغ، اسهال، سرفه و خونریزی از علائم اولیه و شدید این بیماری هستند. در آفریقا ویروس ابولا از خفاش به میمون، گوریل، شمپانزه و آهو آفریقایی یا خوک منتقل شده و انسانهایی که این حیوانات را شکار کرده و میخورند، یا به ترشحات آلودهی این حیوانات دست میزنند به این بیماری مبتلا میشوند.
در بخش دیگری از برنامه هم گزارش مستندی از جزییات کار سید هادی اسلامی، طراح جلوههای بصری، با کارگردانی جواد خداوردیان روی آنتن رفت.
«چرخ» در تابستان امسال در سه روز یکشنبه، دوشنبه و سهشنبه، از ساعت 19 بهصورت زنده از شبکهی 4 سیما پخش میشود. مجری «چرخ» حافظ آهی است و محمد جباری سردبیری برنامه و الهه بهبودی تهیهکنندگی «چرخ» را بر عهده دارند.
انتهای پیام/4072/
انتهای پیام/