وعده‌های برفی مرد آفتابی/جنازه برجام را به دست آبه بدهیم؟
نخست‌وزیر ژاپن فردا برای رایزنی جهت مذاکره با آمریکا به ایران می‌آید و بهتر است به‌جای رفتارهای خشک و تعارف دیپلماتیک جنازه تعهدات برجام را به وی بدهیم.
گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا-محمدعلی حسن‌نیا؛ خبر سفر شینزو آبه، نخست‌وزیر ژاپن به ایران کنش‌گران و تحلیل‌گران حوزه بین‌الملل و سیاسی ایران و جهان را به یاد فیلم «مرد آفتابی» می‌اندازد؛ فیلمی با زمینه طنز و واقعیت از سفر دو ایرانی به ژاپن که هیچ دستاوردی برای آنها نداشت. شاید سفر تاریخی آبه به ایران هم این موضوع را تداعی کند.
نخست‌وزیر ژاپن در 40 سال اخیر نخستین مقام ارشد این کشور است که به ایران سفر می‌کند و قرار است با رئیس‌جمهور و رهبر انقلاب ایران هم دیدار داشته باشد. ژاپن یکی از بزرگترین خریداران نفت ایران در طول چهار دهه اخیر بوده است. از سوی دیگر شاید این سفر نتیجه دیدار شینزو آبه با دونالد ترامپ و گلف‌بازی آنها در توکیو باشد.
افزون بر این، وعده‌های توخالی و پوچ غربی‌ها به ایران، مردم کشورمان به یاد فیلم تماشایی «آدم برفی» می‌اندازد. به همین دلیل سفر اخیر نخست‌وزیر ژاپن به ایران را می‌توان به سفر تاریخی برای «وعده‌های یک آدم برفی از سرزمین آفتابی» نامگذاری کرد.
در یک‌سال اخیر که آمریکا عزم خود را جزم کرد تا ایران را به زانو دربیاورد، تحرکات دیپلماسی هم بسیار جدی شده است. بعد از شکست طرح «تابستان داغ» جان بولتون، مشاور جنجالی امنیت ملی رئیس‌جمهور آمریکا و از بین رفتن رؤیای او برای حضور در تهران در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی دوباره تحرکات طرف‌های منطقه‌ای و جهانی برای مذاکره ایران و آمریکا داغ شده است. البته پالس‌های مثبتی هم از برخی جریان‌های سازشکار در داخل کشورمان هم شنیده می‌شود.
این در حالی است که روز گذشته ماس، وزیر امور خارجه آلمان سفری به تهران داشت و با وزیر امور خارجه و رئیس‌جمهور کشورمان دیدار کرد. اصل مطلب ماس در تهران این بود که اروپا بدون واشنگتن سخت است که با ایران تجارت کند و در مورد برجام هم اروپا نمی‌تواند معجزه‌ای کند. این صحبت‌های ماس نشان می‌دهد تمام وعده‌های اروپا و کشورهایی از این دست برای کمک به ایران چیزی شبیه سراب است و شاید هیچ وقت محقق هم نشود.
اظهارات ماس برای مردم و مسئولان ایرانی تکراری نیست. لودریان، وزیر امور خارجه فرانسه و «پلیس بد» مذاکرات هسته‌ای 1+5 در اظهاراتی متناقض اعلام کرده بود، ایران در برجام از خود «بلوغ سیاسی» نشان دهد و برای مذاکره بیشتر پای میز با دولت ترامپ بیاید! این حرف در صورتی مطرح می‌شود که چند سؤال اساسی برای برخی از مخاطبان و تحلیل‌گران از مذاکره مجدد پیش خواهد آمد.
پرسش‌های اساسی؛برای چه مذاکره کنیم؟
ابتدا اینکه مذاکره جدید ایران و آمریکا آیا در مسائل هسته‌ای خلاصه می‌شود؟ اگر به این شکل است شبهه یا موردی در موضوع هسته‌ای ایران باقی نمانده و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی تمام برنامه هسته‌ای ایران را برای چهاردمین بار صلح‌آمیز معرفی کرده است.
مورد بعدی در باب مذاکره با ترامپ این است که ایران باید چه چیزی در قبال تعهدات قبلی آمریکا بدهد؟ دولت ترامپ حتی به تعهدات ضعیف خود در برجام عمل نکرده و حالا به‌دنبال چه چیزی در مذاکره جدید است؟ البته آنها ماهیت ذاتی خود در مذاکره جدید را نشان داده‌اند و آن موضوعات فراهسته‌ای است. بارها مسئولان آمریکایی، فرانسوی و اروپایی از ایجاد باب جدید مذاکره در موضوع موشکی و منطقه‌ای سخن به میان آورده‌اند.
این موارد و پرسش‌ها نشان دهنده این است که اروپا در نقش پلیس خوب به‌دنبال ایجاد مذاکره در مورد مسائل غیرهسته‌ای است و پیام‌های آلمان، انگلیس و فرانسه هم از جنس این موضوعات دسته‌بندی می‌شود. حال چه دلیلی داشته است که آمریکا برای مذاکره جدید و دادن پیام به ایران از ژاپن استفاده می‌کن،د خود بحثی طولانی و پیچیده می‌تواند باشد.
ژاپن به دنبال چیست؟ مذاکره یا ...
البته بخش‌های از این موضوع قابل نمایش و رؤیت است. ژاپن یکی از بزرگترین واردکنندگان انرژی و نفت از ایران است و دونالد ترامپ با راهبرد «مرد دیوانه» می‌خواهد به ایرانی‌ها بگوید که مذاکره این بار بر سر انرژی و شریان حیاتی شماست. البته در تهران هم بارها آیت‌الله خامنه‌ای و بسیاری از مسئولان ارشد جمهوری اسلامی این پیام را به خارجی‌ها رساندند که اگر نفت و انرژی ایران دچار قطع و مشکلات صادراتی شوند، تهدیدی عملی علیه ایران به شمار می‌آید. به همین دلیل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی هم بحث بستن تنگ‌های حیاتی در منطقه را مطرح کرد.
گفتنی است؛ یک رسانه آمریکایی مدعی شد کاخ سفید در حال انجام بررسی‌های لازم جهت تصمیم‌گیری در مورد تحریم نهاد مالی ایرانی متناظر اینستکس است. به گفته این مقام آمریکایی، سازوکار تأمین مالی و تجارت ایران و اروپا (STFI) زیرمجموعه بانک مرکزی ایران است و بانک مرکزی ایران نیز تحت تحریم آمریکاست. این مورد هم نشان از رفتارهای دوگانه آمریکایی‌ها دارد. آنها به سیستم چماق و هویج با استراتژی مرد دیوانه روی آورده‌اند تا بتوانند تهران را برای مذاکرات جدید متقاعد کنند؛ البته جمهوری اسلامی هم در اقدامی متقابل، بخشی از تعهدات خود در برجام را لغو کرد و به اروپا هم برای عمل به تعهداتش 60 روز فرصت داده است.
چهار اقدامی که ایران بعد از 60 روز در قالب برجام می‌تواند انجام دهد؟
حالا این سؤال پیش می‌آید، اروپا اگر به تعهدات برجامی خود عمل نکند، ایران در مرحله بعدی چه عکس‌العملی نشان خواهد داد. آیا تهران از برجام به صورتکامل خارج می‌شود یا دوباره سطح تعهدات خود را کاهش خواهد داد؟ چند سناریو برای کاهش تعهدات جمهوری اسلامی بعد از 60 روز وجود دارد که می‌توان به موارد ذیل اشاره کرد.
اول اینکه ایران تعداد سانتریفیوژ موجود در برجام را که 5 هزار و 60 عدد بوده و از نوع IR1 است را افزایش دهد. ایران می‌تواند این تعداد را به 19 هزار سانتریفیوژ برساند و همچنین نوع آنها را از IR1 بیشتر کند و نمونه پیشرفته را به‌کار ببندد.
دومین گام که مهم‌ترین پیام به طرف آمریکایی و اروپایی است به غنی‌سازی سایت «فردو» بازمی‌گردد. این سایت که غنی‌سازی 20 درصد را دنبال می‌کرد هم‌اکنون در سطح تحقیق و توسعه باقی مانده است که با راه‌اندازی سانتریفیوژهای پیشرفته در آن توان خوبی برای غنی‌سازی ایران ایجاد می‌کند.
سومین مرحله هم به پروتکل الحاقی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی مربوط است که ایران باید بلافاصله از آن خارج شود و در چارچوب بازرسی‌های عادی آژانس قرار گیرد. البته ایران بارها نشان داده است که تمام همکاری خود را با نهادهای مرتبط انجام می‌دهد.
در مجموع می‌توان گفت، آبه، نخست‌وزیر ژاپن نماد همان تعهدات پوشالی آدم‌برفی سرزمین آفتاب است. باید به جای رفتارهای دیپلماتیک مصنوعی پرونده‌ای از کاهش و شمایی دقیق‌تر از توقف تعهدات ایران در برجام را به وی ابلاغ کرد تا او هم به دوست آمریکایی‌اش بدهد.
انتهای پیام/4106/4082/
انتهای پیام/
