صادرات برق به‌جای گاز ارزش‌افزوده دارد/ عدم تمرکز بر صادرات گاز

علی محمدی در گفتگو با خبرنگار حوزه نفت و انرژی گروه اقتصادی خبرگزاری آنا با اشاره به رشد بالای مصرف گاز دنیا گفت: باوجوداینکه نتیجه پژوهش‌ها در جهان به برابری مصرف نفت و گاز از 15 سال آینده دلالت دارد، هنوز برای صادرات گاز کشور برنامه نداریم.

*مدیریت متنوع  به جای سبد صادراتی متنوع 

وی با تأکید بر نبود متولی واحد در بخش گاز اظهار کرد: بخشی از صادرات گاز در اختیار شرکت ملی گاز است و یک بخش آن در دست شرکت نفت است و قسمتی از آن‌هم در دست وزارت نفت است و درواقع گاز چندتکه شده و در اختیار چند بخش وزارت نفت است که هرکدام جداگانه اداره می‌شوند و به‌صورت متمرکز مسائل آن پیگیری نمی‌شود و تکلیف نامعلوم وزارت نفت با شرکت نفت که از جنس شترگاوپلنگ است در بخش گاز نیز وجود دارد.

این کارشناس حوزه نفت و گاز با توضیح تنوع اداره مسائل مربوط به صادرات گاز ادامه داد: درصورتی‌که  صادرات گاز توسط لوله انجام شود شرکت گاز آن را اداره می‌کند و درباره LNG موضوع تحت مدیریت شرکت نفت است و امور مربوط به خط لوله عمان نیز به  شرکت نفت واگذارشده  و همین‌طور هر موضوع گازی در حوزه میدان‌ها نفتی مدیریتش در اختیار شرکت نفت است؛ البته در مورد پاکستان نه شرکت نفت و نه شرکت گاز کاری ندارند و در داخل ستاد وزارت نفت مدیریت می‌شود. این مسئله هنوز در وزارت نفت حل‌نشده و کشور دارای مدیریت واحدی در حوزه گاز  نیست.

* وزارت خارجه به صادرات گاز ورود کند

محمدی لزوم ورود وزارت امور خارجه در بحث صادرات گاز را کلید موفقیت کشور برشمرد و افزود: چون صادرات گاز با بحث‌های سیاسی گره‌خورده است و نیازمند فعالیت جدی در حوزه سیاست خارجی کشور است بنابراین باید با مذاکرات زیاد، طرفین بین‌المللی تجارت گاز را مجاب کنیم و آن‌ها را پای میز مذاکره بیاوریم.

وی با استناد به عملکرد آمریکایی‌ها در این خصوص  گفت: در دورانی که امریکا سعی در کم کردن سلطه گازی روسیه بر اروپا داشت برای کشیدن خط لوله گاز از آذربایجان به اروپا سفیر ویژه انرژی در آسیای میانه و قفقاز تعیین کرد که او کار چانه‌زنی سیاسی‌ در کشورهای آسیای میانه و قفقاز را پی می‌گرفت و همیشه بین این کشورها در رفت‌وآمد و گفتگو بود که بعداً سفیر امریکا در آذربایجان شد؛ این‌یک الگوی موفق برای اجرای توأمان سیاست در کنار صادرات نفت و گاز است که برای ما نیز می‌تواند مؤثر باشد زیرا صادرات گاز از جنس مذاکره و اقناع کردن است.

این کارشناس با توضیح آورده‌های گوناگون صادرات گاز به کشورهای منطقه افزود: حتی اگر در این مذاکرات سیاسی ما تخفیف هم بدهیم بازهم بهره‌های اقتصادی درازمدت و بهره‌های امنیتی آن برای کشور قابل‌توجه است زیرا  آورده‌های سیاسی و امنیتی خودش نوعی آورده اقتصادی برای هر کشور تلقی می‌شود.

*عراق به گاز ما وابسته خواهد ماند

وی با تشریح قرارداد گازی کشور با عراق تصریح کرد: در مورد عراق قرارداد ما 6 ساله است که اشتباه کردیم باید با عراق هم قرارداد 30 ساله می‌بستیم و در آن صورت بازار صادرات گاز تضمین‌شده می‌شد و عراق نمی‌توانست تا تکمیل توان تولید خود زمان بخرد اما نقطه برتری ما هنوز پابرجاست زیرا عراق مشکلات جدی در تأمین گاز مصرفی و تولید برق مصرفی دارد و 3 میدان گازش هم چندان معتبر نیست ولی اشکال این است که هنوز روی تصاحب بازار عراق تعلل می‌کنیم که باید فکری برای این موضوع کرد.

*ترکیه به واردات گاز از ایران  یک نگاه همکاری متقابل دارد

محمدی با اشاره به قرارداد 25 ساله ایران با ترکیه گفت: حدود ۹۰ درصد صادرات گاز ما به ترکیه است که با توجه به پارامترهای تأثیرگذار در قیمت گاز صادراتی که  به کیفیت، حجم خرید سالانه، مسافتی که لوله طی می‌کند، شرایط آب و هوایی، امنیت و همچنین تعداد مرزهایی که لوله تا رسیدن به مقصد طی می‌کند بستگی دارد و مقایسه قیمت‌ها از روی قیمت‌های اعلام‌شده ساده‌انگارانه است. بااین‌حال، به نظر می‌رسد ترکیه برای خرید گاز، گزینه‌های ارزان‌تری دارد اما ملاحظات اقتصادی و سیاسی دو کشور تداوم  صادرات گاز  را در پی داشته است.

*با خرید گاز ترکمنستان، صادرکننده انحصاری در منطقه خواهیم شد

این کارشناس حوزه نفت و گاز با ارائه راهبرد بلندمدت کشور برای تبدیل به صادرکننده گاز در منطقه اظهار کرد: با خرید گاز ترکمنستان و احتساب ذخایر گازی کشور و از طرفی  چون موقعیت جغرافیای کشور نیز این اجازه را به ما می‌دهد که به صادرکننده انحصاری گاز در منطقه تبدیل شویم.

* کاهش تأثیر تحریم‌ها حتمی است

محمدی با در نظر گرفتن شرایط تحریم ادامه داد: وزارت امور خارجه می‌تواند با رایزنی مستمر شرایط را برای صادرات گاز کشور مهیا کند و یادمان باشد روزی امریکا هم در همین موقعیت بود و با  چانه‌زنی بسیار توانست این سطح از تأثیرگذاری در بازار بین‌المللی نفت را برای خود ایجاد کند. کاری که وزارت خارجه ما در آن ورود نکرده است؛ البته همه کشورها نیز در بلندمدت بر اساس منفعت اقتصادی‌شان عمل می‌کنند و مطمئناً ترکمنستان به تجارت گاز با ما به‌عنوان یک مزیت منحصربه‌فرد نگاه خواهد کرد زیرا با 35 کیلومتر خط لوله به‌راحتی گازش را به ما خواهد رساند تا کشور چین که باید هزینه زیادی را بابت صادرات گاز متحمل شود که معادل نصف درآمد حاصله از صادرات  آن است.

* صادرات پایدار گاز از طریق صادرات برق

وی با اشاره به صادرات برق به‌عنوان یک رویکرد صادراتی در حوزه انرژی تصریح کرد: 10 درصد صادرات گاز کشور می‌تواند در این حوزه به‌کار گرفته شود و این مقدار برای برنامه‌ریزی و توسعه صادرات گاز و همچنین صنعت برق کشور می‌تواند منافع مشترکی نه‌تنها در حوزه صادرات بلکه در اجرای سیاست‌های کلان کشور در قالب یک گروه متمرکز داشته باشد.

* الزام وزارت نفت در اجرای سیاست‌های اقتصاد مقاومتی 

این کارشناس حوزه نفت و گاز با خاطرنشان کردن ویژگی‌های مدیریتی وزارت نفت در انجام اموری که باید به‌صورت مشترک با سازمان‌ها یا وزارتخانه‌های دیگر انجام دهد ادامه داد: وزارت نفت چندان به صادرات گاز توجه ندارد و ازآنجاکه صادرات گاز خیلی پیچیده است و قراردادهای آن بلندمدت است و قراردادهایش دولت - دولت است  بهتر است یک‌نهاد بالاتر وزارت نفت و وزارت خارجه را کنار هم در موضوع صادرات گاز راهبری کند.

*باید صادرات گاز مطالبه شود

وی با عدم توجه مردم و نخبگان به صادرات گاز تصریح کرد: صادرات گاز یک موضوع تخصصی است که جزء مطالبات مردم نیست و باید در سطح نخبگان، هسته این مطالبه‌گری شکل بگیرد و کارشناسان و رسانه‌ها به این موضوع بپردازند تا حساسیت جامعه در این حوزه بالا برود  زیرا در  آینده  مصرف انرژی دنیا گاز خواهد بود و ما که دومین دارنده منابع گازی جهان هستیم باید روی این موضوع تمرکز و مطالبه جدی داشته باشیم.

به گزارش آنا، راهکار پایان دادن به مشکلات ساختاری، تجمیع مدیریت و پیگیری صادرات گاز در نهادی مشخص، با اختیارات لازم و مشخص که هماهنگی و هم‌افزایی با دستگاه دیپلماسی کشور در قراردادهای صادرات گاز باید مدنظر مسئولان ارشد کشور باشد. مطمئناً مزیت گره­ خوردن امنیت انرژی کشورهای منطقه به گاز ایران، گسترش روابط سیاسی-اقتصادی با کشورهای منطقه، تحریم­ ناپذیری صادرات گاز و جایگزینی درآمد صادرات گاز به‌جای بخشی از درآمد صادرات نفت، ارزش آن را دارد که مشکلات ساختاری صادرات گاز با جدیت و سرعت بیشتری اصلاح شود.

انتهای پیام/4083/ن