اهالی موسیقی مقامی در زمان انقلاب پیشگام مردم بودند

به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از حوزه هنری، هوشنگ جاوید با اشاره به اهمیت نقش هنر و موسیقی مقامی در ابتدای انقلاب بیان کرد: از آنجا که هنرمندان مردمی در میان مردم زندگی کرده‌اند و جزئی از مردم هستند و هنر و موسیقی از زندگی تا مرگ با مردم همراه هست، در حرکت‌های مردمی و انقلاب نیز همراه مردم بوده است.

پژوهشگر و مؤلف مطرح موسیقی نواحی ایران: اصولا انقلاب مردمی در سال ۵۷ هنرمندان موسیقی مناطق مختلف کشور را برانگیخته کرد و زمانی که هنرمندان حرکت پرشور مردم را می‌بینند و جرقه‌های انقلاب اسلامی زده می‌شود بنا بر ویژگی ذاتی خودشان شروع به همراهی می‌کنند و یک گام هم جلوتر از مردم حرکت می‌کنند.

وی در ادامه با اشاره به گستره موسیقی مقامی در اقصی نقاط کشور گفت: در برخی از مناطق و نواحی این موسیقی به‌گونه‌ای بود که داستان انقلاب را به همان گویش و زبان محلی اجرا می‌کردند و این کار باعث حرکت و تهییج مردم می‌شود، مثلا حرکت‌های انجام‌شده در میان ترکمن‌های استان گلستان که در ایجاد انگیزش برای شکستن قرق دریا توسط شاه اتفاق افتاد. وی تشویق نوازندگان آذربایجانی معروف به عاشق‌های آن منطقه برای انقلاب علیه شاه را از نمونه‌های دیگر حرکت‌های نوازندگان مقامی در کشور یاد کرد.

جاوید به نوازندگان در غرب کشور نیز اشاره کرد و افزود: در غرب کشور همچون شهر پاوه کسانی که آیین‌خوان بودند و در فضاهای خانه باغی می‌خواندند در زمان انقلاب آوازهایشان را با مردم همراه کردند.

وی برخی از خوانندگان مقامی در خراسان شمالی و شمال خراسان را مورد اشاره قرار داد و عنوان کرد: در هنگامه انقلاب اسلامی در خراسان شمالی دست‌کم پنج بخشی‌خوان کار روایت انقلاب را انجام می‌دادند که علی بابارستمی روایت انقلاب اسلامی را از سال ۴۲ تا پیروزی انقلاب اسلامی خوانش می‌کرد که در سال ۸۰ به‌عنوان بهترین حماسه‌خوان کرمانج انتخاب شد.

این پژوهشگر موسیقی مقامی کشور سهراب محمدی را از جمله دیگر روایان انقلاب اسلامی و دفاع مقدس در استان خراسان شمالی دانست و گفت: با شروع دفاع مقدس با اجرای ترانه‌های حماسی بر روی آهنگ‌های محلی، اثر فاخر شهیدان را خلق کرد و به کمک حوزه هنری ۶ اثر از ۴۰ اثر استاد تحت عنوان حماسه خوانان انقلاب اسلامی ارائه‌ شده است.

وی سعید باقری در اسفراین را بخشی‌خوان دیگر این منطقه عنوان کرد و ادامه داد: این فرد در حادثه منا به شهادت رسید و روایت انقلاب اسلامی و حماسه‌های انقلابی را با دوتار اجرا می‌کرد و این آثار را در زمان شاه به‌صورت مخفیانه به دوست‌داران انقلاب اسلامی می‌رساند.

جاوید در ادامه همچنین از اهمال دستگاه‌های فرهنگی برای ترویج این نوع موسیقی اظهار تأسف کرد و گفت: این‌گونه آثار در بین اقوام دیگر نظیر خراسان جنوبی، قشقایی‌ها، لرها و کردها ساخته‌ شده و رایج بود ولی متأسفانه این آثار به دلیل اهمال دستگاه‌های هنری فراموش شدند.

وی بی‌توجهی به موسیقی محلی و مردمی را علت این فراموشی عنوان کرد و گفت: سه دوره جشنواره تحت عنوان خنیاگران انقلاب اسلامی در خرم‌آباد لرستان برای حفظ و ترویج آثار مقامی و محلی کشور آغاز شد که با عدم‌ حمایت‌های مالی و بی‌توجهی به‌ کارهای بنیادی و اصیل فرهنگی، برگزاری این جشنواره متوقف شد.

این پژوهشگر عرصه موسیقی مقامی درباره عدم اقبال نسل جوان به این نوع موسیقی بیان کرد: مشکل از دستگاه‌های فرهنگی که متولی پرورش فرهنگ شده‌اند بوده که خوب عمل‌ نکرده‌اند و باعث فسق فرهنگی شده‌اند و این باعث از بین رفتن این‌گونه هنرها می‌شود.

وی با انتقاد به برخی از ارائه آمارها در عرصه فرهنگ موسیقی گفت: دستگاه‌های فرهنگی در تورم آماری آموزشگاه‌ها موفق بوده‌اند ولی در ایجاد مکتب‌خانه‌های آموزشی موسیقی به‌صورت بومی و  خاص و ارائه متن آموزشی موفق نبوده‌اند.

جاوید در ادامه نسبت به از بین رفتن نسل بخشی‌ها و موسیقی مقامی در آینده کشور هشدار داد و افزود: در سال‌های آینده با خلا بخشی‌های خود بلد، اصالت فرهنگی و هنری در میان آنان از بین می‌رود و بخشی‌های زبان‌گیر موفق نشده‌ایم که افرادی با اطلاعات کامل در این حوزه تربیت کنیم.

وی در انتها با ارائه پیشنهادی گفت: رادیو و تلویزیون، حوزه هنری و وزارت ارشاد همت کنند و جشنواره‌های داستان‌خوانی برگزار کنند و افراد روایت‌گر کامل مثل روشن گل‌افروز و علی غلامرضایی را معرفی کنند و قدر وجودی این افراد در حد نکوداشت نباشد و باید اقدامی در جهت حفظ و نشر آثار صورت گیرد و از فقر فرهنگی نگرش به خودمان خارج شویم.

انتهای پیام/4100/