«روایت و ذهن نویسا» تبیین روایت از منظر علوم شناختی است

کوروش علیانی در گفتگو با خبرنگار حوزه ادبیات و کتاب گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا گفت: مدتی است کتاب «روایت و ذهن نویسا» که به سفارش بنیاد شعر و ادبیات داستانی تألیف کرده‌ام، آماده چاپ است. قرار بود کتاب امسال چاپ شود، اما به دلیل تلاطم بازار ارز و گرانی کاغذ چند بار به تعویق افتاد. از سوی دیگر نمی‌خواستم این اثر پژوهشی با کیفیت پایین چاپ شود. آن گونه که شنیده‌ام ظاهراً انتشارت علمی و فرهنگی کار چاپ آن را به عهده گرفته و در مرحله کارهای فنی است.

این کارشناس رسانه و ادبیات در توضیح محتوای کتاب «روایت و ذهن نویسا» گفت: گاهی اوقات در حوزه ادبیات و اندیشه از برخی عبارت‌ها و مفاهیم استفاده می‌شود و به نوعی این مفاهیم مُد می‌شود؛ مثلاً زمانی «گفتمان» خیلی پرکاربرد و پراستفاده شد. چند سال هم هست که از عبارت روایت در مطالعات ادبی و رسانه‌ای زیاد استفاده می‌شود. معمولاً چون تعاریف و کاربردهای گوناگونی از این مفاهیم ارائه می‌شود، ابهام درباره آن هم افزایش می‌یابد.

علیانی در ادامه افزود: من به خاطر رشته تحصیلی‌ام در دانشگاه یعنی زبان‌شناسی و پایان‌نامه‌ای که با موضوعش روایت‌شناسی تاریخ‌نگارانه بود به بحث روایت علاقه‌مند شدم. سعی من این بود که با پیوند مفهوم روایت با علوم شناختی تبیین درست از آن ارائه کنم؛ یعنی به جای تحلیل روایت از منظر فلسفه و ادبیات از جنبه مغز و ذهن به آن بنگریم. در این کتاب به دنبال این هستم که از روایت یک تعریف شناختی ارائه بدهم و بگویم که نسبت روایت با واقعیت، خیال، زندگی و حتی مفهومی مثل پزشکی چیست.

علیانی اظهار کرد: در فصل اول درباره این که «چرا روایت مهم است؟» صحبت می‌شود؛ عنوان فصل دوم کتاب «روایت چیست؟» است. در فصل سوم به دنبال پاسخ به این پرسش هستیم که روایت چه طور پدید می‌آید و ذهن چطور کار می‌کند؟ عنوان فصل چهارم «خیال، واقعیت، جعل و خیالینگی» است و در فصل پنجم هم ربط روایت و باور بررسی شده است. در فصل ششم به دنبال این موضوع هستیم که روایت چطور موقعیت‌ها را می‌سازد. ما مفهومی تحت عنوان روایت زندگی داریم که معمولاً خیلی در ایران روی آن کار نشده است. در فصل هفتم کتاب «روایت و ذهن نویسا» درباره این که روایت‌های زندگی چه هستند و چه می‌کنند بحث می‌شود و در نهایت فصل هشتم که فصل مفصلی هم هست درباره روایت‌های پزشکی است.

این پژوهشگر حوزه ادبیات عنوان کرد: علاوه بر این فصول هشت‌گانه، پنج یادداشت یا یه تعبیری ضمیمه هم در کتاب آمده است؛ درباره اطلاعات ضمنی در روایت، یادداشت اول است. یادداشت دوم درباره تأثیر و تأثر مخاطب، راوی و روایت است. عنوان یادداشت سوم درباره روایت شاهدان عینی است. چهارمین یادداشت درباره نسبت ادبیات و روایت و یادداشت پنجم درباره نسبت ذهن، جهان و روایت است.

علیانی با اعلام این که فعلاً نمی‌تواند زمان دقیقی برای چاپ این کتاب اعلام کند، در انتها گفت: به نظرم می‌رسد این کتاب برای علاقه‌مندان به حوزه نویسندگی و فیلمنامه‌نویسی، دانشجویان رشته‌های ادبیات، زبان‌شناسی و مطالعات فرهنگی مفید باشد.

انتهای پیام/4072/4104/خ