سگ‌گردانی نشانه مدنیت است یا اختلال روانی؟

به گزارش خبرنگار حوزه رفاهی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، مارک بودن لباس و کفش ورزشیش از چند صد متری هم معلوم است، هیکل درشت و سگی که  چند قدم جلوتر از پسر جوان حرکت می‌کند و قلاده‌اش به دستان او زنجیر شده هر بیننده‌ای را هرچند بی‌توجه ناگهان به خود جذب می‌کند.

گاهی پای درختی می‌ایستد و هر از گاهی تأمل می‌کند تا سگ بازیگوشی کند، رهگذران هستند که چند سالی است به دیدن این‌گونه صحنه‌ها عادت کرده‌اند اما هنوز هم خیلی هنگام عبور، اندکی از او و حیوانش فاصله می‌گیرند و غرولندکنان راهشان  را کج می‌کنند.

هزینه‌های بالای نگهداری از حیوانات خانگی در سال‌های اخیر باعث نشده که علاقه‌مندان به حیوانات خانگی، آن‌ها را  مهمان خانه‌هایشان نکنند. کسانی که انواع حیوانات را در خانه‌هایشان نگهداری می‌کنند، علاوه بر وابستگی‌هایی که به حیوانات دارند؛ احساس می‌کنند این موجودات زنده حق حیات دارند و یکی هم باید حامی آنها باشد.

سوگیری ممنوع!

محمد حیدرپور جامعه‌شناس و مدرس دانشگاه برخلاف عده‌ای که با حیوان گردانی مخالف هستند این امر و به‌ویژه سگ‌گردانی را نشانه مدنیت می‌داند و می‌گوید: نباید نسبت به این موضوع  سوگیری داشته باشیم، گاندی معتقد است نحوه برخورد مردم هر جامعه با حیوانات نشانه مدنیت آن جامعه است؛ پس نباید با پدیده‌های جدید برخورد حذفی و نقد داشته باشیم.

وی با بیان اینکه نباید کسانی که سگ نگهداری می‌کنند طرد شوند، اضافه می‌کند: ما باید فرهنگ نگهداری از حیوانات را از طریق رسانه‌ها به شهروندان جامعه نشان دهیم.

حیدرپور معتقد است که نگهداری از حیوانات در جوامع توسعه یافته وجود دارد، اما به نظر می‌رسد فرهنگ سگ‌گردانی در میان علاقه‌مندان به این موضوع در طبقات ابتدایی خود باقی مانده است.

وی در این باره می‌گوید: البته کسانی که سگی را به پارک می‌آورند، اما فضولات حیوانی او را جمع آوری نمی‌کنند باعث آسیب رسیدن به جامعه می‌شوند در حالی‌که نگهداری از حیوانات نباید منجر به آسیب رساندن به سایر عموم جامعه باشد. البته برخورد سلبی به هیچ وجه پاسخگو نیست و باید فرهنگ‌سازی‌های لازم با حضور همه گروه‌ها انجام شود.

در این میان عده‌ای هم معتقدند در حالی که عده‌ای تا آخرین رمق غرق در مشکلات اقتصادی هستند این گونه پدیده‌ها جز ایجاد شکاف اجتماعی هیچ سودی ندارد.

سگ‌گردان‌ها پز می‌دهند

امیرمحمود حریرچی پدیده سگ‌گردانی و حیوان‌گردانی را یک نوع پز اجتماعی می‌داند و می‌گوید: وقتی افراد جامعه مهارت و تخصصی برای مطرح کردن خود ندارند از حیوانات برای جلب توجه استفاده می‌کنند.

وی با بیان اینکه در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که آمار کتابخوانی بسیار پایین و تعداد افراد برای فعالیت‌های داوطلبانه بسیار کم است، ادامه می‌دهد: میانگین کتابخوانی در کشور دو دقیقه است اما جوانان برای حیوان‌گردی و دور دور در خیابان ساعت‌های بسیاری وقت می‌گذارند.

این جامعه‌شناس معتقد است چون این افراد نمی‌توانند شخصیت خود را با کارهای علمی و فرهنگی نشان دهند از این شیوه‌ها برای خودنمایی استفاده می‌کنند.

حریرچی با بیان اینکه خودنمایی به اشکال مختلف در کشور در حال افزایش است اما نه با توانایی‌ها و کمک به دیگران، می‌گوید: ما در جهت مهربانی و محبت کار نمی‌کنیم، بر‌همین اساس تحقیر‌کردن دیگران در جامعه به عنوان یک آسیب نوپدید در کشور قابل طرح و بررسی است.

وی با بیان اینکه عده‌ای با استفاده از حیوانات عجیب مختلف مانند مار، سگ، پلنگ و ایگوانا می‌خواهند فخر‌فروشی کنند، اضافه می‌کند: این افراد نمی‌توانند خود را آن طور که شایسته فرهنگ ایرانی است با این فرهنگ و تمدن غنی نشان دهند. به نظر می‌رسد کسانی که از حیوانات عجیب استفاده می‌کنند دارای اختلالات روحی و روانی هستند.

جامعه افسرده است

این استاد دانشگاه نگهداری از حیوانات را امری شخصی می‌داند و می‌گوید: اما اگر شهروندان این رفتار را به نمایش بگذارند، بسیار متفاوت است زیرا با نمایش گذاشتن این رفتار نشان می‌دهند که تابع یک فرهنگ خودستایانه و تحقیرآمیز نسبت به دیگران هستند. کسانی که حیوانات را در منزل و حریم شخصی خود نگه می‌دارند، مانعی ندارد ولی اینکه بخواهند نوع خاصی از حیوان را داشته باشند و دائماً آن را به اشکال مختلف به نمایش بگذارند به نوعی آن حیوان را هم اسیر می‌کند.

وی ادامه می‌دهد: برخی با این سبک اقدامات آزادی‌های حیوان را از او می‌گیرد و حتی کسانی که حیوانات را به‌عنوان مونس و همدم انتخاب می‌کنند بیشتر از جنبه بازیچه به حیوان نگاه می‌کنند.

حریرچی توضیح می‌دهد: در واقع برای فرار از تنهایی‌هایی است که نسل جوان دچار این سبک رفتارها شده‌اند و حتی اکثر این افراد خودستایی و خودنمایی با حیوانات را در شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام به نمایش می‌گذارند. جامعه ما بسیار افسرده است و نسل جوان ما به اشکال مختلف می‌خواهد این تنهایی و افسردگی خود را درمان کند.

وی با بیان اینکه عده‌ای آنقدر به ظواهر و خودنمایی‌ها سرگرم هستند که لحظه‌ای به مسائل و مشکلات درونی نمی‌پردازند، عنوان می‌کند: این دست اقدامات سواد عاطفی ما را کمرنگ می‌کند و با این نمایش‌ها به خود و جامعه صدمه می‌زنیم، در حالی که جنبه عاطفی مسائل بین افراد بسیار مهم است.

این جامعه‌شناس با بیان اینکه حیوان رها شده در پارک خطرات و تهدیدهای بسیاری برای سایر شهروندان دارد، اضافه می‌کند: سالمند یا کودکی که در پارک در حال گذران اوقات فراغت هستند در برخی از موارد، با رفتار غیر‌طبیعی حیوانات مواجه می‌شوند.

وی با تأکید بر این نکته که برخی از این افراد به نوعی درگیر اختلالات شدید عاطفی هستند، می‌گوید: باید با آموزش‌های غیر‌مستقیم از طریق رسانه فرهنگ‌سازی شود و آموزش دهیم که این رفتارها چه صدمات و آسیب‌هایی به حیوانات وارد می‌کند.

عواقب معطل ماندن یک طرح

عده‌ای نبود یک قانون بازدارنده را عامل اصلی بروز این نوع رفتارها در سطح جامعه می‌دانند. اسفند سال 89 طرحی در قالب الحاق یک ماده به قانون مجازات اسلامی در صحن علنی مجلس اعلام وصول و بعد از آن به آرشیو سپرده شد. یک بار دیگر  در سال 93 هم ۳۲ نماینده طرح مشابهی به هیأت‌رئیسه مجلس فرستاده‌اند که در صورت تصویب آن،  با «گرداندن سگ و میمون در اماکن عمومی» برخورد شود. براساس این طرح نه‌تنها سگ‌گردانی در شهر که معامله و نگهداری این حیوان‌ها در خانه نیز مجازاتی چون ۷۴ ضربه شلاق و جریمه نقدی از یک تا ۱۰ میلیون‌ تومان داشت. طرح پیشنهادی در آن سال در کمیسیون‌های فرهنگی، بهداشت و درمان و همچنین شوراها و امور داخلی مورد بررسی قرار گرفت و در کمیسیون شوراها و امور داخلی اصلاح و برای نهایی‌شدن به کمیسیون حقوقی و قضایی ارجاع شد، اما در این کمیسیون معطل ماند.

طبق ماده 688 قانون مجازات اسلامی هم گرداندن حیوانات خطرناک یا حیواناتی که مضر برای سلامت عمومی بوده یا نجس لعین هستند از قبیل سگ در اماکن و معابر عمومی و وسایل نقلیه ممنوع است و مرتکب علاوه بر جزای نقدی از یک میلیون تا پنج میلیون ریال جریمه و به ضبط حیوان مذکور محکوم می‌شود.

جست‌وخیزهای زیاد حالا هم سگ را خسته کرده و هم نگاه‌های مکرر پسر جوان به ساعتش نشان می‌دهد که وقت گشت و گذار سگ تمام شده و باید منتظر یک روز دیگر باشد. به طور حتم این آخرین باری نیست که یک سگ در خیابان دیده می‌شود و شاید مسئولان باید برای مطالبه بخشی از مردم جامعه فکر جدی‌تری کنند.

انتهای پیام/۴۰۴۴/خ