مصاحبه مسئولان مختلف در هنگام زلزله موجب تعارض در آمارها

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، شب گذشته مردم کرمانشاه شاهد زلزله‌ای با قدرت ۶.۴ ریشتر بودند. بعد از وقوع این زلزله  شاهد اطلاع‌رسانی دیرهنگام نهادها و رسانه‌ها رسمی در واکنش به این حادثه بودیم. با توجه به اینکه در طول یک سال گذشته،کشور با بحران‌های زیادی از جمله زلزله مواجه بوده است آیا وقت آن نرسیده که تغییرات آرایش رسانه‌ای به‌صورت جدی در رسانه‌های رسمی و واکنش مسئولان نسبت به این بحران اتفاق بیافتد؟ چرا در هنگام هر بحرانی تنها به گفتگو با مسئولان بسنده می‌کنیم و مخاطب را از نزدیک در جریان جزئیات حادثه قرار نمی‌دهیم؟

اکبر نصراللهی رئیس دانشکده ارتباطات و مطالعات رسانه دانشگاه آزاد اسلامی درباره عملکرد دیشب صدا وسیما و خبرگزاری‌ها بعد از وقوع زلزله گفت: سرعت عمل خبرگزاری‌ها و صداوسیما در شبکه ملی و استانی نسبت به قبل خیلی بهتر شده و فاصله واکنش آن‌ها نسبت به فضای مجازی کم شده است؛ قبلاً صداوسیما، خبرگزاری‌ها و مطبوعات خیلی از فضای مجازی عقب بودند ولی در حال حاضر این فاصله کمتر شده و اخبار وقوع زلزله را با فاصله کمی از زمان وقوع، اطلاع‌رسانی کردند. اما به این معنا نیست که عملکردشان خیلی خوب شده است ولی خب طبیعی است که همچنان فضای مجازی خبرها را زودتر اطلاع‌رسانی کنند.چرا که مثل رسانه ای رسمی،دغدغه صحت ماجرا را ندارند.

نویسنده کتاب «راهنمای پوشش اخبار بحران در رسانه‌های حرفه‌ای» با انتقاد از نگاه اداری برخی رسانه‌ها و مسئولان به بحران‌ها بیان می‌کند : برخی از  روزنامه‌ها امروز  تیتری از وقوع زلزله  را به صفحه یک خود نیاورند در حالیکه  از مطبوعات انتظار داریم  تا بعد از اطلاع‌رسانی موضوع مهم مثل زلزله دیشب، آن را از ابعاد مختلف تحلیل و عملکرد بخش‌های مختلف را نقد کنند. سال گذشته انتقادهایی جدی به روزنامه ایران(که رسانه دولتی است) وارد شد از این جهت که در روز بعد از زلزله ازگله رد و نشانی از آن نبود ولی امسال این روزنامه خوب کار کرده و در صفحه اول خود زلزله دیشب را پوشش داده که درخور قدردانی است.

نصراللهی با اشاره به مؤلفه‌هایی که رسانه‌ها بعد از وقوع زلزله باید آن را اجرا کنند، می‌گوید: رسانه‌ها باید اطلاع‌رسانی دقیق و سریع و همچنین «آموزش» را در اولویت کاری خود در زمان زلزله قرار دهند چرا که در این مواقع،مردم چسبندگی و مراجعه بالایی به رسانه‌ها دارند. بنابراین بهترین زمان برای متولیان بحران و رسانه در این زمان است که به مردم آموزش دهند که تاب آوری آن‌ها در مواقع بحرانی بالاتر برود.

نصرالهی با توضیح درباره عملکرد صداوسیما  در واکنش به زلزله کرمانشاه می‌گوید: این رسانه از دیشب تا الان عملکرد خوبی را  از جهت چینش اخبار و پوشش کمی این اتفاق داشته است ؛چینش بخش خبری ۲۳ شبکه خبر مانند  اخبار ۲۲ شبکه ۳ سیما متناسب با نیاز مخاطبان بوده است و این خبر مهم در خبر اول و قبل از اخبار مقامات پخش شده است اما اخبار ۲۱ سیما برخلاف ارزش خبری و انتظار و نیاز مخاطب،خبر زلزله را اولا در عناوین پخش نکرد و ثانیا آن را در حدود یک ربع بعد از شروع اخبار در  مشروح خبر و بعد از خبر مقام معظم رهبری و رییس جمهور گزارش منتشر کرد.

او در ادامه با انتقاد از مصاحبه‌ها و گفتگو‌هایی که «شبکه خبر» سعی دارد مدام بر روی آن‌ها متمرکز شود،بیان می‌کند :بیشترمصاحبه که در این شبکه بوده متاسفانه با مسئولان بوده و سهم کارشناسان برای توصیف علمی و دقیق زمین لرزه، آموزش به مردم، نحوه مواجهه مردم با این پدیده، راههای کاهش تلفات و خسارات در زلزله و تحلیل و ارزیابی زلزله‌های قبلی در این مصاحبه‌ها بسیارکم بوده است اما در مقابل مسئولان حرف‌هایی هم که بیان می‌کنند شبیه به همان اظهارات در سال‌های گذشته است یعنی ادبیات همان ادبیات سال قبل است که؛ همه چیز خوب است اقدامات موثری انجام شده است،خب این محور و راهبرد از جهتی قابل درک است که باید در شرایط اولیه بحران، به مردم امید و اطمینان می‌دهد اما کاملاً یک طرفه،گزارش گونه و اغلب تبلیغاتی و برخی مواقع خلاف واقع است.

نصراللهی ادامه می‌دهد: اطلاع‌رسانی در مورد اقدامات جاری مسئولان ضروری است اما برجسته سازی اینکه همه چیز خوب است و در اقدامات و عملکردها هیچ اشکالی نیست، مقداری آزار دهنده است. این حرف‌ها را باید مردم در صحنه عمل ببینند که هر کسی در حال انجام وظیفه خود است چرا که اگر فقط گفته شود و مخاطب چیزی در عمل نبیند این باعت اعتماد زدایی می‌شود. توصیه ام این است که مسئولان و رسانه‌ها کمتر حرف بزنند و بیشتر عمل کنند. ارتباط با رسانه‌ها کار یک یا دو سخنگو است اما متاسفانه همه سازمان‌ها در رقابت با یکدیگر حجم زیادی از پوشش خبری بحران را به خود اختصاص می‌دهند.مصاحبه حضوری و تلفنی مسئولان مختلف با رسانه‌ها هم موجب تعارض در بیان آمارها و سایر خبرهای مرتبط با بحران‌ها می‌شود و هم اینکه باعث می‌شود کارها بر روی زمین بماند و امداد رسانی با کندی صورت گیرد.

نویسنده کتاب «راهنمای پوشش خبری» در ادامه با انتقاد از عملکرد دیرهنگام سایت سازمان مدیریت بحران کشور پس از وقوع زلزله می‌گوید: عملکرد سازمان مدیریت بحران بسیار جای تاسف دارد که با آن همه امکانات و بودجه تا حدود ۲ساعت بعد از زلزله، گزارشی از وقوع این حادثه در سایت شان منتشر نشده بود وحدود ساعت ۲۲ یک خبر را از موسسه زلزله شناسی را با عکس گرافیکی کار کرده بود.

نصراللهی ادامه می‌دهد: خب از طرفی مسئولان از جمله آقایان معزی و سعیدی از اطلاع‌رسانی دولت و سخنگوی سازمان مدیریت کشور، امروز از مردم درخواست کردند تنها اخبار را از طریق نهادها و رسانه‌ها رسمی و اجرایی دریافت کنند بنا به این گفته،سایت سازمان مدیریت بحران باید جزء سریع ترین و به روز تر ین رسانه‌ها در مواقع بحرانی با مخابره گزارش و فیلم و عکس‌ها باشد ولی می‌بینیم اولین خبر در این سایت در چه ساعتی بارگزاری شد. وقتی دستگاه‌های رسمی چه رسانه‌های رسمی و چه سازمان مدیریت بحران کار خود را خوب بموقع،درست و جامع انجام نمی‌دهند چه توقعی دارند که مردم از بخش‌های رسمی اخبار را پیگیری کنند.

وی با اشاره به تبعات دریافت اخبار از بخش‌های غیررسمی و فضای مجازی بیان می‌کند: طبیعی است که مردم در این مواقع اخبار رسمی را از منابع غیر رسمی می‌گیرند و این مهم ترین چالشی است که امروزه در حوزه رسانه‌های کشور وجود دارد. متاسفانه سازمان مدیریت بحران ما خود در بحران است و در ساعات و رورزهای تعطیل،اغلب تعطیل هستند و با توجه به آرایش رسانه ای که اتفاق افتاده و بالا رفتن سواد رسانه ای مخاطب و دسترسی آن‌ها به انواع رسانه‌ها، مردم منتظر نمی‌مانند تا مسئولان هر وقت خواستند خبر‌ها را کار کنند وقتی نهاد‌های رسمی غایب باشند کار به دست فضای غیررسمی و مجازی می‌افتد و شایعات و اطلاعات متناقض منتشر می‌شود و این باعث نگرانی مردم می‌شود. به عنوان کسی که در حوزه بحران کار می‌کنم می‌توانم بگویم متاسفانه در رفتار مسئولان و متولیان بحران تغییرمعنی داری ایجاد نشده و همان اشکالات و ایراداتی که در سال گذشته را داشتند. تکرار می‌کنند یعنی رویکرد رویدادی و سنتی و تشریفاتی و کمی و راهبرد انفعالی و واکنشی  دارند.

منبع: شفقنا

انتهای پیام/4028/