انتقاد کاکایی به رواج موسیقی پاپ در آیین‌های عزاداری محرم
ترانه‌سرا و کارشناس محفل «اتفاق ترانه» با انتقاد از رواج موسیقی و ترانه‌های پاپ در آیین‌های عزاداری، گفت: موسیقی پاپ به سنت نوحه‌خوانی آسیب زده است.
به گزارش گروه فرهنگ و هنر خبرگزاری آنا از حوزه هنری، سی و چهارمین محفل شعر و موسیقی «اتفاق ترانه» در تماشاخانه مهر حوزه هنری برگزار شد. در ابتدای این شب شعر که با اجرای اهورا ایمان همراه بود، امید محمودی و صدرا کاوه تازه‌ترین ترانه‌های خود را برای حاضران خواندند.
ایمان با بیان اینکه ترانه‌های شهری کمتر در حافظه مخاطبان ثبت شده‌اند، گفت: گویی باید دست کم 30 سال از عمر یک ترانه بگذرد تا در حافظه مخاطب ماندگار شود، زیرا می‌بینیم که با گذشت حدود 60 سال از مدرنیته و شهرنشینی، ترانه‌های به اصطلاح شهری کمتر در حافظه مخاطبان ثبت شده‌اند.
وی با اشاره به تفاوت شعر و ترانه بیان کرد: شعر کلاسیک هر چقدر درونی‌تر و متفاوت‌تر از فضای مخاطب باشد، جذاب‌تر است، اما در ترانه برعکس این حالت برای مخاطبان جذابیت بیشتری دارد و شاید همین ویژگی است که کار ترانه‌سرا را سخت می‌کند.
سجاد سامانی غزلی با ردیف «چه بر تو گذشته است؟!» و سامی تحصیلداری سروده خود را که در کتاب «شاید برای شما اتفاق بیافتد» نیز چاپ شده است، تقدیم حاضران کردند.
بخش بعدی محفل «اتفاق ترانه» به اجرای سه قطعه از آلبوم «رستاخیز سرخ» با نوازندگی ترومپت توسط سعید نبئی و کلارینت توسط مهدی آقایی اختصاص یافت.
خوانش یک غزل از کتاب «سر به سر» توسط مرتضی جهانگیری، ترانه‌خوانی امیرعلی سلیمانی و غزل‌خوانی سعید صاحب‌علم بخش‌های بعدی این محفل شعر و موسیقی بودند. همچنین محسن جلیلی آهنگساز آلبوم «رستاخیز سرخ» با ارائه مطالبی درباره ارتباط آیین‌های عاشورایی با آواها و موسیقی از سه منظر تاریخ پیدایش، فراز و فرودهای تاریخی و تأثیر فرهنگ‌های قومی بر آن گفت: می‌توان گفت هنر موسیقی به معنای صدایی خوش، محزون، موزون و تأثیرگذار اولین هنری بود که بعد از واقعه عاشورا شکل گرفت. این هنر در قالب آواها، کلام و ساز دنبال شد. در ایران نیز از شناخته‌شده‌ترین کتاب‌ها در زمینه موسیقی آیینی، «روضة الشهدا» است که در دوره سلطان حسین بایقرا نوشته شده و به همین دلیل سنت عزاداری به روضه‌خوانی معروف شده است.
وی به شکل‌گیری شبیه‌خوانی و دسته‌گردانی اشاره و عنوان کرد: در دوره ناصری پیدایش تکیه دولت در ترویج تعزیه نقش اساسی داشته است. در دوره پهلوی با افتتاح رادیو، اختلاف نظری بین نوحه‌خوانان و اهالی موسیقی پیش آمد و به تدریج میان موسیقی آیینی و اهالی موسیقی فاصله افتاد.
جلیلی درباره آلبوم «رستاخیز سرخ» که به تازگی روانه بازار موسیقی شده است، نیز توضیح داد: این آلبوم بی‌کلام بر پایه موسیقی آیینی و ردیف دستگاهی ساخته شده است و می‌تواند مورد استفاده عموم یا علاقه‌مندان به این‌گونه موسیقایی باشد.
در ادامه بشیر خفایی‌زاده، حسین اظهری، پری پورسکوتی ملقب به مامان پری و محسن خالقی به شعرخوانی پرداختند.
عبدالجبار کاکایی ترانه‌سرا و کارشناس محفل «اتفاق ترانه» نیز با حضور روی سن، به خاطره خود از صدای ساز چمر از سازهای ناحیه ایلام و استفاده بدیع و جذاب از سازهای سورنا و دهل در آیین‌های عزاداری اشاره کرد و گفت: موسیقی اولین بستر بیان و بروز احساسات بشر بوده است. کلام نیز همواره به کمک آن آمده است تا علاوه بر غنای احساسی، از عقلانیت نیز کمک گرفته شود. مرثیه‌سرایی نیز بر بستر موسیقی شکل می‌گیرد.
وی با اشاره به جریان‌های فاخر مرثیه‌سرایی در تاریخ، به وابستگی مفاهیم عدالت، محبت و عرفان در ارزش‌های عاشورایی تأکید و عنوان کرد: در دیدگاه عمومی این اعتقاد وجود دارد که امام حسین(ع) برای عدالت اجتماعی قیام کرده‌اند. اما عرفان این هدف را در گستره‌ای بزرگ‌تر می بیند.
کاکایی با انتقاد از برخی مضامین نوحه‌های امروزی گفت: متأسفانه در نوحه‌های امروزی شاهد کاربرد واژه‌هایی هستیم که به نوعی وهن دین هستند. جدا از گزافه‌گویی و مبالغه در مدح و وصف، ادبیاتی مرسوم شده است که در دوره‌ای از تاریخ رواج داشته است. برای مثال کاربرد عباراتی چون نوکر و ارباب و ترانه‌هایی که هیچ ارتباط معنایی با دینداری ندارند، از این دست است. به هر حال موسیقی پاپ تأثیر خود را بر جریان نوحه‌سرایی و نوحه‌خوانی گذاشته و به آن آسیب زده است.
وی گفته‌های خود را با غزلی با این مطلع به پایان رساند:
«تا صبح می زنند بر طبل گران حسین- جاماندگان گمشده از کاروان حسین»
اجرای پیانو توسط مهدی آقایی نیز بخش پایانی سی و چهارمین محفل «اتفاق ترانه» بود.
انتهای پیام/4072/4046/خ
انتهای پیام/
