محسن قمی: اعضای خبرگان در تصمیمات خود جز در مقابل خدا به کسی پاسخگو نیستند/ پاسخی درباره کهنسالی اعضای خبرگان رهبری

به گزارش خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، مدیران خبرگزاری‌ها، سایت‌های خبری و دانشجویان رشته علوم سیاسی با حجت‌الاسلام والمسلمین محسن قمی نماینده مجلس خبرگان رهبری دیدار کردند.

در این دیدار حجت الاسلام قمی با تأکید بر اینکه اظهاراتش از جایگاه حقوقی نیست و تنها نظر شخصی وی است گفت: تصمیمات اعضای مجلس خبرگان برخلاف مجلس است که باید به تائید شوررای نگهبان برسد و یا مصوباتی دولتی که نباید با قانون مجلس در تناقض باشد.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی تأکید کرد: در واقع اعضای خبرگان در تصمیمات خود جز در مقابل خدا به کسی پاسخگو نیستند زیرا تصمیمات آن‌ها در جای دیگر بررسی و وتو نمی‌شود و این موضوع از اهمیت و نقش مجلس خبرگان رهبری است.

وی ادامه داد: مجلس خبرگان در کنار مجلس شورای اسلامی که در آن رنگ و بوی جناحی وجود دارد،

مجلسی است که اساس آن جناحی نیست.

حجت الاسلام قمی با بیان این مثال که در ورزش فوتبال در کنار تیم‌های باشگاهی، یک تیم ملی وجود دارد که در آن رنگ و باشگاه مطرح نیست، اظهار کرد: رقابت جناح‌ها و فعالین سیاسی در غالب گروه‌ها، احزاب و لیست‌های انتخاباتی بسیار خوب و اتفاقا لازم است. اما نگاه و هدف مجلس خبرگان ملی است. بنابراین باید این مجلس در راستای اقتدار ملی و وحدت ملی گام بردارد.

وی درخصوص ائتلاف‌های انتخاباتی خبرگان رهبری در پاسخ به پرسشی گفت:همه آزادند در ائتلاف‌های انتخاباتی بر اساس دیدگاه‌هایشان حضور داشته باشند. اما مجلس خبرگان متفاوت از دیگر مجالس است و طیف‌بندی‌های سیاسی نباید بعد از انتخابات در آن وجود داشته باشد. باید به کسانی که کار انتخاباتی، سیاسی و حتی خبری می‌کنند یادآور شد که مجلس خبرگان در ایران نقشی فراحزبی و جناحی دارد.

حجت‌الاسلام قمی، با اشاره به ارائه لیست از سوی گروه‌ها و احزاب سیاسی و مذهبی افزود: این لیست‌ها جنبه مشورتی دارند و بنا به فرموده امام(ره) هیچگونه تکلیفی بر رای دهندگان ایجاد نمی‌کنند. بلکه خود رای دهندگان باید با حساسیت و دقت شرایط لازم برای نمایندگان را احراز می کنند.

پاسخی درباره کهنسالی اعضای مجلس خبرگان رهبری

همچنین در این جلسه عضو مجلس خبرگان رهبری در پاسخ به سؤالی درباره پیری و کهنسالی اکثریت اعضای مجلس خبرگان تشریح کرد: فرآیند مجتهد شدن و واجد شرایط شدن کاندیدا‌های مجلس خبرگان، فرآیندی است که به طور طبیعی نمی‌تواند در کمتر از سن 40 یا 45 سال محقق شود. ولی با وجود برخی کاندیدا‌های به نسبت جوان‌تر و کارآمدتر که در رقابت‌های مجلس خبرگان حضور دارند، می‌توان امیدوار بود شاید در صورت موفقیت شاهد مجلس خبرگانی پویاتر و کارآمدتر باشیم.

تفاوت جناح‌ها در مسئله مذاکرات هسته‌ای

عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به توافق هسته‌ای تأکید کرد: در مسئله مذاکرات هسته‌ای مسلما اگر جناحی دیگر یا شخص دیگری بر مسند ریاست جمهوری و وزارت خارجه می‌نشست، سیاست‌ها را به گونه‌ای دیگر اجرا می‌کرد. مسلما هر دولتی در برابر رأی مردم و وعده‌هایی که می‌دهد، مسئول است.

نماینده شورای‌عالی انقلاب فرهنگی در شورای‌عالی جوانان در پاسخ به سؤالی در خصوص رویکردهای کلی جمهوری اسلامی در مسائل بین‌المللی چگونه است و چرا هیچ‌گاه نقطه ثقلی بر این سیاست‌ها مشخص نشده است که با تغییر دولت‌ها این رویکرد سیاست خارجی نیز تغییر می‌کند؟ گفت: ما از ابتدای انقلاب سیاست‌های ثابتی را در مسائل بین‌المللی داشته‌ایم. هیچ‌گاه اینگونه نبوده است که با عوض شدن دولت‌ها، سیاست‌های نظام دستخوش تحول و جابه‌جایی شود. سیاست صدور انقلاب از همان ابتدا وجود داشته است. امام(ره) از همان ابتدا فرمودند که ما می‌خواهیم انقلاب مان به تمام دنیا صادر شود. البته این امر به این معنا نبوده است که ما بخواهیم به کشورهای دیگر لشکرکشی کنیم. انقلاب صادر می‌شود چون با فطرت انسان‌ها همخوانی دارد. بنابراین سیاست مبارزه با رژیم صهیونیستی و نظام سلطه جهانی هیچ‌گاه تعطیل نشده است.

وی در ادامه یادآور شد: ما از ابتدا خط مبارزه با استکبار، ظلم و بی‌عدالتی در عرصه‌های اقتصادی، سیاسی و علمی را داشته‌ایم و امروز هم دنبال می‌کنیم. با تغییر هیچ دولتی این روند متوقف نشده است. ذکر این نکته را لازم می‌دانم که نظام دینی ما مبتنی بر آرای مردم است. نظام دموکراسی یکسری پیامدهایی هم دارد امروز ممکن است مردم به یک رویکرد و طرز فکر رأی بدهند و فردا ممکن است رویکرد دیگری را برگزینند.

حجت‌الاسلام قمی ادامه داد: تنها در سیاست‌های کلی، سیاست خارجی کشور تغییری صورت نمی‌گیرد اما هر دولتی می‌تواند در اجرا از رویکردهای گوناگون بهره بگیرد. بنابراین وجود سلیقه‌های گوناگون بر مبنای رأی مردم در قوه اجرایی کشور به معنای نبود سیاست کلی و رویکرد کلی در سیاست خارجی نیست.

وی تأکید کرد: سیاست خارجی ما چنان‌که مقام معظم رهبری تببین کردند بر مبنای حکمت، عزت و مصلحت جریان دارد. پس در سیاست‌های کلی هیچ‌گاه خدشه‌ای وارد نمی‌شود.

عدم حمایت امام(ره) از گروه‌های خارج از کشور

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه در پاسخ به این سؤال که «چرا علی‌رغم سرمایه‌گذاری ایران در حماس ما به نتیجه مطلوب نرسیده‌ایم و این گروه در سال‌های اخیر با سیاست‌های جمهوری اسلامی ایران مانند حزب‌الله و سوریه همراهی نکرده است»، گفت: حضرت امام(ره) هیچ‌وقت از احزاب و گروه‌های خاصی در خارج از کشور اسم نبردند و حمایت نکردند و تأکیدشان بر هسته‌های حزب‌الله در عرصه بین‌الملل بوده است.

وی ادامه داد: امام(ره) هیچ مدرسه‌ای، کتابخانه‌ای و غیره نساختند اما امام(ره) انسان ساخت. مسئله حزب‌الله یکی از مثال‌هاست. بچه‌های جنوب لبنان مانند دیگر جوانان کشورهای عربی به کار خودشان مشغول بودند.

حجت الاسلام قمی تأکید کرد: امام(ره) و رهبری در سال‌های گذشته، طی یک فرآیندی از همین جوانان نیرویی را پدید آوردند که ارتش اسرائیل را در جنگ 33 روزه زمین گیر کرد. این نگاهی که امروز به حزب الله می‌کنید بدین صورت نیست که حزب الله یک شبه به این صورت در آمده است. در طول سال‌های مختلف تفکر مقاومت در جنوب لبنان شکل گرفته و حزب الله امروز پدید آمده است.سی سال زحمت کشیده است تا ما به اینجا رسیده‌ایم.

وی گفت: اگر کسی چرایی کاری را درک کند با چگونگی‌اش کنار بیاید. ما یک مسئله با نام مبارزه با اسرائیل داریم. برای این قضیه از جنبش اسلامی و حماس حمایت کرده‌ایم. اما ما آن حمایتی که از حزب الله انجام می‌دهیم، قطعا از حماس انجام نمی‌دهیم چون قضیه فرق می‌کند. باید به این نکته توجه داشت که حماس هم یک شماره تلفن ندارد ما تمام تلاش‌مان معطوف به این نکته است که مبارزه با اسرائیل در اولویت قرار دهیم. ولو اینکه این مبارزه با مشکلاتی همراه باشد. البته ما در خیلی از جاها اقداماتی انجام دادیم اما با وجود سرمایه گذاری که انجام دادیم نتیجه مطلوب و صد در صدی را نگرفته‌ایم. اما این امر باعث نمی‌شود که نیمه پر لیوان را نبینیم. باید در نظر داشت که اسرائیل دوست دارد که میان ما و مبارزان فلسطینی اختلاف وجود داشته باشد. اصل مبارزه با اسرائیل نباید فراموش شود.

آینده رابطه با عربستان

عضو مجلس خبرگان رهبری در پاسخ به این سوال که رابطه عربستان در نهایت چگونه رقم می‌خورد و آیا این امکان استفاده بهتر از ظرفیت آیت‌الله هاشمی نبود، گفت: در رابطه با عربستان سعودی ما در تقابل با دو اسلام قرار گرفته‌ایم، اسلام محمدی و اسلام اموی. اسلامی که توسط سعودی‌ها برای ضربه زدن به اسلام شکل گرفت که جلوه‌اش وهابیت و تندروی در شبه جزیره عربستان است. ما با عربستان سعودی به این شکل که هست سخت می‌توانیم رابطه برقرار کنیم چون برداشت ما از اسلام با برداشت آن‌ها متفاوت است.

اظهار تمایل عربستان برای مذاکره با ایران

وی تأکید کرد: اساس حکومت سعودی بر ضدیت با جمهوری اسلامی بنا شده است و این تنافی تا وقتی که هست نمی‌توانیم مشکلات‌مان را با عربستان به صفر برسانیم. اما می‌شود مذاکره کرد و اصلا سیاست یعنی همین.

حجت الاسلام قمی اعلام کرد: عربستان هم اخیرا اظهار تمایل کرده است که در مباحث یمن یا سوریه با ایران مذاکره کند. ما همیشه از مذاکره استقبال می‌کنیم. اما با رویکرد خصمانه آن‌ها مشکلاتمان با این کشور به صفر نمی‌رسد هر چند می‌توانیم در برخی مسائل و پرونده‌ها با این دولت مذاکره کنیم.

وی گفت: حضرت امام (ره) بعد از کشتار حجاج بسیار ناراحت بودند مرحوم حاج احمد آقا می‌گفت امام (ره) تا یک هفته خواب و خوراک راحتی نداشتند. اما امام (ره) بعد از مدتی این بحث را داشتند که بروید مراسم حج را برقرار کنید. این را بدانید وهابیت یک نظام مشرک است به این دلیل که در برابر قدرت سر تعظیم فرود می‌آورد. چون اینها به جای اینکه توحید قصوری را داشته باشند، توحید قبوری دارند. یعنی به جای اینکه جلوی ظلم و نابرابری را بگیرند با قبور مبارزه کنند.

پاسخی به عدم هماهنگی سازمان‌های فعال در سیاست خارجی

حجت‌الاسلام والمسلمین قمی در پاسخ به سؤال دیگری مبنی بر اینکه 16 نهاد و سازمان در مسائل سیاست خارجی ایران فعالیت دارد که علت عدم هماهنگی آن‌ها چیست؟ گفت: اولا ما تعداد بیش از این نهادها و سازمان‌ها در مسائل سیاست خارجی و تبلیغات فرهنگی در خارج از ایران داریم.

وی اظهار کرد: سیاستگذاری‌های انجام شده به ما می‌گوید که هر کدام از این نهادها وظیفه خاص خود را انجام می‌دهد. امروز ما تداخل کاری میان نهادهای فرهنگی فعال در خارج از کشور نداریم. به دلیل همین مسئله شورایی وجود دارد با نام شورای سیاستگذاری فرهنگی بین‌المللی؛ در این شورا علاوه بر سیاستگذاری تقسیم کار هم برای این نهادها و سازمان‌ها انجام می‌شود. در برخی سازمان‌ها ممکن است به لحاظ محتوا فعالیت مشخصی تعریف شود؛ اما در برخی دیگر ممکن است به لحاظ جغرافیایی چنین تقسیم کاری صورت بگیرد.

فرهنگ بخش مظلوم سیاست خارجی

عضو مجلس خبرگان رهبری گفت: لازم به یادآوری است که یکی از عرصه‌های مظلوم بودجه در سیاست خارجی ما همین عرصه فرهنگی است که اتفاقا عملکرد مثبتی هم داشته است؛ به طور مثال امروز جامعة‌المصطفی نهادی فرهنگی، علمی و دینی است که 60 هزار دانشجو دارد کمکی که این نهاد به گسترش زبان فارسی و فرهنگ ایرانی در اقصی نقاط جهان داشته است شاید هیچ مؤسسه دیگری نداشته است. اتفاقا دشمنان ایران هم به خوبی می‌دانند همین نهادهای فرهنگی و علمی پایگاه قدرت ما در منطقه هستند. کسانی که در این مؤسسات فعالیت دارند لشکر گسترده‌ای از مردم منطقه را تشکیل خواهند داد که در جهت منافع ملی ما در منطقه حرکت خواهند کرد. به همین دلیل نوک پیکان حمله خود را در جهت حذف آنها در منطقه به کار می‌برند.

وی افزود: می‌توانیم به نقش همین مؤسسه تقریب در ارتباط با علمای اهل سنت و مبارزه با تفکرات افراطی اشاره کرد. به هر حال به دلیل تأثیرگذاری همین نهادهای فرهنگی دشمنان ما مقابل این نهادها و فعالیت آنها ایستاده‌اند. محمدسلمان پادشاه عربستان در مذاکره با یکی از مقامات کشورهای شرقی گفته است ما به مقامات 16 کشور منطقه دستور داده‌ایم که سرپنجه‌های فرهنگی ایران در منطقه را قطع کنید که منظور همین نهادهای فرهنگی می‌باشد. باید به این نکته اشاره کرد که سپاه قدس و نهادهای مانند اینها از فعالیت‌های فرهنگی همین نهادها شهدگیری کرده‌اند. بنابراین این نهادها، در عرصه فعالیت فرهنگی در خارج کشور تأثیرگذار بوده‌اند.

چگونگی شاگردی در محضر دو آیت‌الله

حجت السلام قمی در پاسخ به این سوال که چطور شما هم شاگرد آیت الله مصبح بودید و هم آیت الله جوادی آملی گفت: من به استفاده از محضر این دو بزرگوار افتخار می‌کنم. اما اینها در نگاه خبرگانی و اسلامی قابل حل است. امام (ره) شاگرد مرحوم آیت الله بروجردی و مرحوم آیت الله خوانساری بودند. آیت الله بروجردی از جمله مراجعی بودند که معتقد بودند اقامه نماز جمعه در غیبت شرعی نیست. اما آیت الله خوانساری می‌گفت خواندن نماز جمعه واجب است. از میان این تضارب افکار امام (ره) بیرون آمد. به هر حال لازم است که ما با افکار مختلف آشنا باشیم. این مسئله شخصیت انسان ها را می‌تواند بسازد.

انتخابات آزاد، راه حل جمهوری اسلامی برای منطقه

عضو مجلس خبرگان رهبری در ادامه این نشست اعلام کرد: راه حل جمهوری اسلامی برای مشکلات منطقه تنها یک چیز است و آن مراجعه به آرای مردم و برپای یک انتخابات آزاد می‌باشد.

حجت‌الاسلام قمی به وضعیت اسلام در آغاز بیداری اسلامی اشاره کرد و گفت: بیش از هر چیز باید به این نکته توجه داشت که بیداری اسلامی رویدادی در جهان اسلام نیست که از 4 یا 5 سال قبل آغاز شده باشد؛ سرآغاز بیداری اسلامی حداقل در دوره جدیدش، 150 سال پیشینه دارد.

وی افزود: بی‌تردید در این فرایند زمانی، علما و متفکران بزرگی نقش داشتند. شاید بتوان ادعا کرد که در طول دوره اخیر حضرت امام(ره) از تأثیرگذارترین این متفکران بوده‌اند که شتاب بسیار زیادی به آن بخشیده‌اند.

حجت الاسلام قمی در ادامه به حرکت‌های اخیر در طول چهار سال گذشته در جهان عرب اشاره کرد و گفت: در طول این سال‌ها وقتی حرکت‌های انقلابی در جهان عرب شروع شد برخی بر این باور بودند که این حرکت‌ها از نوع انسانی بوده است نه اسلامی؛ بنابراین از این حرکت‌ها با نام بهار عربی یاد می‌کردند. اما از همان آغاز مشخص بود که تحلیل‌ها در خصوص رویدادهای خاورمیانه و جهان عرب یکسان نیست. چنانکه برخی از این تحلیل‌گران بر بیداری اسلامی تأکید داشتند و معتقد بودند این حرکت‌ها در دنیای اسلام بر پایه ایدئولوژی اسلامی می‌باشد و محور آن نیز امت واحده اسلامی است. بر این اساس هدف را هم بازسازی تمدن اسلامی، مقابله با نظام سلطه جهانی و سبک زندگی بر اساس آموزه‌های قرآنی می‌دانستند.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی در ادامه یادآور شد: از سوی دیگر تحلیلگران دیگری هم هستند که بر استفاده از نام بهار عربی تأکید دارند. آن‌هایی که بر نام بهار عربی تأکید داشتند مسئله‌شان قبل از هر چیزی افتادن در دامان تمدن غربی بود نه مبارزه با این تمدن. تأکید کسانی که بر انتخاب نام بهار عربی اصرار داشتند، بر ناسیونالیسم عربی در خاورمیانه بود که این موضوع مبنای اختلاف در جهان اسلام است نه وحدت. در نتیجه ما نباید در تحلیل اولیه خود از انقلاب‌های عربی دچار اشتباه شویم و بگوییم بهار عربی یا بیداری اسلامی صرفا یک اسم‌گذاری ساده است و این دو هویت با هم تفاوتی ندارند.

عضو مجلس خبرگان رهبری در پاسخ به این سؤال که «بیداری اسلامی در حال حاضر با توفیقی همراه بوده است یا خیر؟»، گفت: ما در درجه اول باید مشخص کنیم که بیداری اسلامی را چگونه تعریف می‌کنیم؛ آیا بیداری اسلامی را یک حرکت سیاسی برای گرفتن قدرت به تصویر می‌کشیم؟ با این تعریف اگر جریان بیداری اسلامی قدرت را در دست نگرفت پس باید گفته شود شکست خورده است. اما اگر بیداری اسلامی را یک حرکت فکری، فرهنگی و اجتماعی در طول 150 سال اخیر بدانیم می‌توانیم بگوییم بیداری اسلامی در این سال‌ها مورد شتاب قرار گرفته است. هرچند این تحولات در برخی از کشورها منتهی به کسب قدرت سیاسی نشده است، اما حرکت مردمی و فکری که به واسطه بیداری اسلامی شکل گرفت، روند تحولات اجتماعی را در جهان اسلام دچار تحول عمیق کرد.

وی در ادامه یادآور شد: به طور مثال بحرین یکی از نمونه‌های این تحولات اجتماعی است. مردم بحرین حدود چهار سال است که در سخت‌ترین شرایط با حکومتی مبارزه می‌کنند که قدیمی‌ترین نخست‌وزیر تاریخ دنیا هنوز دولت این کشور را اداره می‌کند. حدود چهل سال است که این شخص در مسند قدرت است، اخیرا هم استعفا داد اما خلیفه این کشور دوباره وی را بر سر کار برگرداند. بی‌تردید تحول فکری جوانان بحرین موجب شد که برقراری دولتی مبتنی بر دموکراسی و آرای مردم دغدغه آنها شود یا حداقل حاکمانی در مسند قدرت باشند که صدای اکثریت مردم بحرین را بشنود؛ هرچند امروز جوانان بحرین به شدت سرکوب می‌شوند اما هیچ ناظر بی‌طرفی نمی‌تواند منکر تحولات گسترده در بحرین شود. در واقع بحرین از یک جامعه‌ای بی‌تفاوت که جوانان‌اش به دنبال تفکرات و رویکردهای لیبرال بودند فاصله گرفته و اکنون همان جوانان کسانی هستند که در این کشور پرچم مبارزه با آمریکا را بر دوش گرفتند. بی‌تردید باید گفت امروز مردم بحرین در نزد جهانیان عزت دارند.

این استاد دانشگاه در مورد یمن گفت: یمن کشوری است که به لحاظ منابع نفتی غنی است. باب‌المندب در کنار تنگه هرمز و کانال سوئز نقطه سوق‌الجیشی تجارت در دنیای امروز تلقی می‌شود که درصد زیادی از انرژی(نفت) و کشتی‌های بزرگ تجاری دنیا از این تنگه عبور می‌کنند به معنای بهتر رگ حیاتی تجارت در دنیا از این منطقه می‌گذرد. اما مردم این کشور در فقر و مشکلات بسیار زیاد معیشتی زندگی می‌کنند.

وی افزود: تحول فکری و اجتماعی در یمن موجب شد مردم در صحنه حضور پیدا کنند. هر چند امروز عربستان، اسرائیل و دیگر هم‌پیمانان آنها تلاش می‌کنند تا وضعیت را به گذشته بازگرداند؛ اما روند تحولات یمن به خوبی نشان می‌دهد که مردم این کشور بیدار شده‌اند و در جهت استقلال خود گام برمی‌دارند. امروز همگان می‌دانند که وهابیت و القاعده با حمایت انگلیس، آمریکا و عربستان سعودی بر این منطقه چنگ انداخته و رشد کردند. اکنون نیز بخش زیادی از نیروهایی که با مردم یمن در جنگ هستند، از همین گروه می‌باشند. این را بدانید یمن تاریخ بزرگ و درخشانی را در خود رقم خواهد زد؛ بر این اساس در طول 130 روز گذشته قدرت حوثی‌ها و انصارالله افزایش زیادی داشته و اکنون بیش از 90 درصد یمن در اختیار انصارالله و هم‌پیمان ایشان است.

ما بیداری اسلامی را باور داریم

عضو هئیت امنای دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم با تأکید بر اینکه «ما بیداری اسلامی را باور داریم»، افزود: آینده منطقه خاورمیانه را بیداری اسلامی رقم می‌زند. البته حوادثی که در منطقه ایجاد شده مشکلاتی را در فرایند بیداری اسلامی ایجاد کرده ولی فقط سمت و سوی این حرکت را عوض نموده و این بیداری به جای حرکت در عرصه‌های حاکمیتی در قالب حرکت‌های فرهنگی و فکری فعالیت خود را به پیش می‌برد و هرجا که زمینه‌اش فراهم باشد بروز و ظهور می‌یابد. ما در یمن و بحرین شاهد این زایمان تاریخی هستیم. در مصر تصور می‌کردند که می‌توانند با سازش مشکلات خود را برطرف نمایند در حالی که بعدا فهمیدند راه سازش اشتباه بوده است. راه و تفکر بیداری اسلامی راه مقاومت و ایستادن در برابر استکبارجهانی است.

وی در پاسخ به سؤالی درخصوص سیاست و استراتژی کلان نظام در خصوص بیداری اسلامی گفت: از همان ابتدای آغاز حرکت‌های انقلابی در جهان اسلام، درخصوص ارتباط جمهوری اسلامی و رویکرد نظام نسبت به این رویداد بر این نکته تأکید شد که باید ورود جمهوری اسلامی و کمک ما این باشد که ویژگی ضداستکباری، ضدصهیونیستی و مردمی جنبش‌های منطقه تقویت شود. این سیاست‌های کلی از همان ابتدا از سوی نظام جمهوری اسلامی در منطقه پی گرفته شد بنابراین هیچ‌گاه سیاست ما نسبت به روند بیداری اسلامی تغییر نکرده است.