واکنش معنادار مردم به نظرسنجی‌های احمدی‌نژادی‌ها

گروه سیاسی ـ معمولا نوع سؤال‌های نظرسنجی‌هایی که سایت‌ها و رسانه‌های خبری مختلف بر روی خروجی خود قرار می‌دهند، سوگیری آن‌ها را در مسائل سیاسی نشان می‌دهد. عموما سایت‌های خبری در این امر سعی‌ می‌کنند جهت‌گیری خود را به صورت روشن در نوع پرسیدن سؤال نشان ندهند و در این کار با به‌کارگیری نوعی ظرافت، با انتخاب موضوعات خاص، هدف خود را تأمین می‌کنند.

در این‌گونه موارد طراحان نظرسنجی‌ها سعی دارند سؤال‌ها به گونه‌ای باشد که پاسخ و نتایج مورد نظرشان را به دست بیاورند که به این ترتیب تأییدی بر موضع‌گیری‌های آنان در برابر رویدادهای مختلف و مسائل جاری باشد. از سوی دیگر، پاسخ مخاطبان و نتایجی که از این جنس نظرسنجی‌ها به دست می‌آید نیز می‌تواند بیانگر نوع نگاه مخاطبان آن رسانه یا سایت خبری باشد.

سایت دولت بهار که منتسب به حامیان محمود احمدی‌نژاد، رئیس‌جمهوری سابق است، در قسمت نظرسنجی خود تلاش کرده در موضوعات مختلف مد نظر خود، نظر مردم را به شکل جهت‌داری جویا شود. نوع طراحی سؤالات که گاهی ادبیات آن به هجو بسیار نزدیک است و همچنین نتایجی که از این نظرسنجی‌ها گرفته شده، بسیار جالب توجه و در عین حال، قابل تأمل است.

طراحان سؤالات به‌گونه‌ای تلاش دارند رئیس‌جمهوری سابق را مظلوم نشان دهند و با گرفتن پاسخ مثبت از مردم، بر این ادعا مهر تأیید بزنند.

در تاریخ 23 خردادماه امسال سایت دولت بهار نظر‌سنجی‌ای منتشر کرد و از مردم پرسید که «اگر یکی از فرزندان احمدی‌نژاد با جرایم مهدی هاشمی رفسنجانی محکوم شده بود چه اتفاقی می‌افتاد؟». طراحان سؤال گزینه‌های مختلفی را برای پاسخگویی در نظر گرفته‌اند؛ این گزینه‌ها شامل موارد زیر است: «استوانه، خاطرات جدید منتشر می‌کرد»، «احمدی‌نژاد تا ابد به زباله‌دان تاریخ می‌رفت»، «اصلاح‌طلبان هفت شبانه‌روز جشن می‌گرفتند»، «اصولگرایان جشنواره برگزار می‌کردند»، «سران فتنه از حصر پیام صادر می‌کردند»، «بی‌بی‌سی و صدای آمریکا عروسی می‌گرفتند»، «هزار گزینه مهیج‌تر از گزینه‌های فوق»، که در این میان مخاطبان به دو گزینه «احمدی‌نژاد تا ابد به زباله‌دان تاریخ می‌رفت» و «هزار گزینه مهیج‌تر از گزینه‌های فوق» بیشتر از همه رأی داده بودند.

همچنین سایت دولت بهار در تاریخ پنج‌شنبه 4 تیر 1394 در یک نظرسنجی از مردم پرسید که «اگر حسن روحانی در سازمان ملل دعای فرج می‌خواند، آیا باز هم امثال نقویان به تخطئه آن می‌پرداختند؟» که 1718 نفر به این سؤال پاسخ منفی دادند و 456 نفر هم به آن پاسخ مثبت دادند.

نکته دیگر درباره این نظرسنجی‌ها، ادبیات سؤال‌هاست که به صورت روشن از جنس ادبیات خاص رئیس‌جمهوری سابق است. طراحان سؤالات تعابیر عامیانه‌ و گاهی ادبیات نامتعارفی را که احمدی‌نژاد به‌کار می‌گرفت در سؤالات خود گنجانده‌اند.

موصوعی که در این میان به چشم می‌خورد، وارونه جلوه دادن مسئله اساسی کشور با نوع مدیریت احمدی‌نژاد برای فرار از آن چیزی است که محور اصلی انتقادات به رئیس‌جمهوری سابق است؛ طرح خواندن دعای فرج در سازمان ملل متحد نمونه‌هایی از این قبیل است.

این سایت در تاریخ دوشنبه بیست و دوم تیرماه امسال، سؤال خود برای موضوع توافق هسته‌ای را این‌گونه طرح کرد: «آیا دولت حسن روحانی عرضه برپایی جشن ارزانی بعد از توافق هسته‌ای را دارد؟». 31 تیرماه امسال نیز سؤالی از جنس ادبیات خاص احمدی‌نژاد مطرح کرد و پرسید که «آیا قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل به عنوان دستاورد توافق هسته‌ای دولت روحانی، کاغذپاره است؟»

پاسخ مخاطبان این سایت به برخی سؤال‌ها جالب توجه است. طبق گزارش این سایت، 61.84 از افراد به سؤال «آیا دولت حسن روحانی عرضه برپایی جشن ارزانی بعد از توافق هسته‌ای را دارد؟» پاسخ مثبت دادند. این در حالی است که برخلاف برخی سؤال‌های قبلی، آمار پاسخ‌دهندگان مشخص نیست و فقط درصدی از کل شرکت‌کنندگان ارائه شده است. به‌هرحال بیشتر شرکت‌کنندگان پاسخ مثبت به این سؤال داده‌اند و 38.15 نیز این امر را منفی دانسته‌اند.

همچنین این سایت برای القای نظر خود برخلاف روش معمول نظرسنجی، گزاره‌ای منفی را در سؤال گنجانده و پرسیده است که «آیا مجلس می‌تواند توافق هسته‌ای را تأیید نکند؟» ولی با این حال 69.89 از مخاطبان به آن پاسخ منفی داده‌اند.

نکته دیگر، نشانه گرفتن محبوبیت حسن روحانی و توافق هسته‌ای است. این روزها بر کسی پوشیده نیست که چهره بین‌المللی ایران در جهان طی هشت سالی که سکان سیاست خارجی ایران در دست دولت محمود احمدی‌نژاد و متأثر از نوع نگاه او بود، آسیب‌های بسیاری دید. به طوری که رقبای منطقه‌ای ایران از منزوی شدن کشورمان به شدت ابراز خوشحالی می‌کردند. امروز همان نگاه با حاصل شدن توافق‌ هسته‌ای و در شرایط تقویت دوباره مناسبات ایران با جهان، دچار نگرانی و پریشان‌خاطری شده‌ است.

آنچه در نظرسنجی‌های دولت بهار به وضوح دیده می‌شود، همین پریشانی است که در ظاهر نظرسنجی‌های کاملا جهت‌دار و هجوآمیز با ادبیات سخیف رخ نموده‌ است؛ تلاشی که دولت‌ بهاری‌ها در این زمینه دارند، با هدف القای یک نگاه به افکارعمومی است و آن اینکه «قطعنامه 2231 کاغذپاره است» و «دولت یازدهم عرضه برگزاری جشن ارزانی بعد از توافق هسته‌ای را ندارد»؛ تلاشی که البته ناکام مانده و این را می‌توان از پاسخ‌های مخاطبان سایت متوجه شد.