هزینه ۶۰۰ بطری آب برای تولید یک کیلو هندوانه!

به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا، خراسان شمالی در ظاهر به استانی سرسبز بودن شهره است و بسیاری آن را در زمره استان‌ها پر باران و پر آب قلمداد می‌کنند اما این استان تنها یک گام به بیابانی ‌تر شدن و خشکی مرگ ‌آفرین فاصله دارد، در سال‌های اخیر بحران بی آبی گریبانگیر استان شده و فرصت برای عبور از این بحران فراگیر، بسیار کوتاه است اما با این وجود هنوز برنامه‌ای مدیریت مصرف آب در استان وجود ندارد و محصولاتی پرآب طلب کشت می‌شود.

تولیدات کشاورزی در کشور ما به سمت تولید ارزان‌ترین و پرآب بر‌ترین محصولات حرکت کرده و البته این محصولات بیشترین سهم صادرات را نیز به خود اختصاص داده است، با وجود بحران کم‌آبی در ایران و با وجود آنکه ۹۲ درصد منابع آبی تجدیدپذیر در بخش کشاورزی مصرف می‌شود، کارشناسان معتقدند صادرات این نوع محصولات کشاورزی مزیت تجاری ایران نیست.

اساسا صادرات محصولات پرآب طلب مثل هندوانه روندی بر خلاف رویکرد حفاظت از منابع ارزشمند آبی است

کارشناسان معتقدند که این شیوه بر خلاف راهبردهای کلان کشور در حفاظت از منابع آبی است. در محاسبات اقتصادی مربوط به صادرات محصولات کشاورزی باید به مقوله به‌صرفه بودن آن حتما توجه کنیم زیرا با خروج این محصولات از کشور در واقع آب صادر می‌شود.

کارشناسان اقتصادی برآورد کرده‌اند، کشت هر کیلو هندوانه تقریبا آبی معادل 600 بطری آب معدنی نیاز دارد و این میزان مصرف آب برای کاشت این محصول و صادرات آن به کشورهای دیگر در واقع صادرات آب با قیمتی بسیار ناچیز به کشورهای دیگر محسوب می‌شود و این مساله هزینه زیادی را برای اقتصاد کشور به همراه دارد.

در آمارهایی که در زمینه صادرات هندوانه ارائه می‌شود آمده که ایران مثلا در ‌سال ٩٣ حدود ٨٣٣ هزار تن هندوانه به قیمت ٧٠٠ تومان در هر کیلو صادر کرده که این رقم معادل ٢٠٨‌ میلیارد لیتر آب مصرف کرده است و از طرفی تنها ٢٢‌میلیون دلار ارز به کشورمان در ازای صادرات هندوانه وارد شده که این امر با توجه به بهای تمام شده آب مصرفی توجیه اقتصادی ندارد.

از میان دولتمردان وزرای جهاد کشاورزی و نیرو که به‌طور مستقیم با چالش‌های پیش روی منابع آبی درگیر هستند، با تولید و صادرات هندوانه به دلیلی محدودیت منابع آبی کشور و مصرف آب بالای این محصول مخالفت کردند.

در شرایط کنونی باید محصولاتی در کشور تولید شوند که دارای مزایای نسبی، ارزش افزوده و کمترین نیاز به آب باشند و باید با کنترل و مدیریت عرضه و تقاضا در زمینه کاشت محصولات، به گونه‌‌ای برنامه‌ریزی شود که محصولات پرآب بیش از اندازه تولید نشوند و به نوعی با این محدودیت شدید آبی، صادرات آب نداشته باشیم.

خراسان شمالی جزء استان‌های صادرکننده هندوانه نیست

مدیر امور زراعت سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی می‌گوید: سطح کشت محصولات پر آب طلب همانند هندوانه در استان بسیار محدود است و خراسان شمالی جزء استان‌های صادرکننده هندوانه نیست.
نقی کاظمیان با بیان اینکه با توجه به شرایط آب و هوایی کشور و استان و خشکسالی که با آن مواجه هستیم،می افزاید: کاشت و صادرات محصولات پر آب طلب همانند هندوانه که نیاز به آب زیادی دارد به هیچ عنوان مقرون به‌صرفه نیست.

وی گفت: با برنامه ریزی‌های انجام شده و کنترل و مدیریت در زمینه کاشت محصولات پر آب طلب در استان سطح زیر کشت این محصولات در استان بسیار محدود و ناچیز است و طی امسال نیز این سطح تا حد زیادی کاهش یافته است.

کاظمیان گفت: طبق قوانین، کشت و انتقال محصولات آب بر کشت این محصول همچون برنج نیز در استان ممنوع اعلام شده و سازمان جهاد کشاورزی هیچ گونه حمایتی از قبیل توزیع کود، سم و مشاوره در حوزه کاشت و داشت و برداشت به بهره برداران محصولات آب بر نمی دهد.

وی تصریح می‌کند: بیشترین درصد کاشت این محصول هندوانه‌های امیلی بود که بیشتر به صورت دیم کشت می‌شود که اکنون همین میزان نیز کاهش یافته است.

تا پایان برنامه ششم راندمان آبیاری استان به ۶۰ درصد می‌رسد

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی می‌گوید: یکی از اهداف ما این است تا پایان برنامه ششم راندمان مصرف آب ۴۲ درصد است که تلاش می‌شود به ۶۰ درصد برسانیم.
همچنین تولید محصول در واحد سطح را نیز افزایش دهیم، می‌افزاید:در حال حاضر به ازای هر مترمربع در اراضی زیر کشت هزار و ۱۰۰ گرم تولید وجود دارد که تلاش ما این است که این تولید محصول را به دو کیلوگرم برسانیم.

تشکری با بیان اینکه کشاورزان خود به این قضیه واقف هستند که نسبت به سال‌های گذشته منابع آبی کم تر شده است، می‌افزاید: همواره به کشاورزان تاکید می‌کنیم که با اقلیم و شرایط محیطی و بارندگی سازگار باشند و با توجه به کاهش منابع شدید آبی نیاز است تا الگوی کشت رعایت شود.
وی تصریح می‌کند: الگوی کشت‌ها بهاره باید به کشت پاییزه تبدیل شود و کشت بیشتر در زمان‌هایی باشد که از آب بارندگی‌ها استفاده شود و این به عنوان یک راهبرد به عنوان یکی از روش‌ها برای بهبود الگوی کشت در دست پیگیری است که کشت پاییزه برای محصولاتی همچون گندم،جو، کلزا و چغندر مناسب است.

تشکری با بیان اینکه استفاده از فناوری‌های جدید و استفاده از تکنولوژی‌های به روز برای بهبود الگوی کشت یکی دیگر از برنامه‌های ما است، می‌افزاید:همچنین تکنولوژی‌های زیادی در استان وجود دارد که می‌توانیم استفاده کنیم و باید راهبردهای مختلف به کار گرفته شود که یکی از این راهبردها رعایت الگوی کشت است.

وی خاطرنشان می‌کند: کشت نشایی برای محصولاتی همچون گوجه فرنگی، پنبه، ذرت و غیره در استان در حال انکه در کاهش مصرف آب بسیار موثر است و حداقل چند مرتبه آبیاری را کاهش می‌دهد.

معاون بهبود تولیدات گیاهی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی می‌گوید:کشاورزی حفاظتی نیز با قابلیت ذخیره سازی آب در خاک که خودش مستلزم تکنولوژی است از دیگر برنامه‌هایی است که کشاورزان باید به سمت سرمایه گذاری در این زمینه پیش بروند.

تشکری با بیان اینکه به زودی الگوی کشت محصولات کشاورزی از سوی دولت به صورت کشوری ابلاغ خواهد شد که بعد از ابلاغ به هر منطقه کشت مورد نظر ابلاغ می‌شود، می‌گوید: رعایت الگوی کشت برای هر منطقه مشخص می‌شود که برنامه‌های کشت براساس این الگو انجام می‌شود و شاهد کشت مازاد در هر محصول نخواهیم بود.

با مدیریت مناسب و استفاده از تکمولوژی اغلب کشت‌ها به محصولات کم آب طلب تبدیل می‌شود

مدیر آب و خاک جهادکشاورزی خراسان شمالی در این خصوص می‌گوید: از سال ۱۳۸۴ تاکنون بیش از ۳۰ هزار و ۲۸۴ هکتار از اراضی در استان تحت آبیاری نوین قرار گرفته است.

بهروز عربی با بیان اینکه هم اکنون بخش زیادی از اراضی کشاورزی خراسان شمالی زیر پوشش سامانه‌های نوین آبیاری هستند، می‌افزاید: براساس هدف گذاری و برنامه ریزی‌ها پیش بینی می‌شود تا پایان برنامه ششم توسعه تمام اراضی باقی مانده تحت آبیاری نوین قرار گیرد.

عربی با بیان اینکه طی سال‌های اخیر تمام تلاش سازمان جهاد کشاورزی پیگیری‌های تکنولوژی به روز برای تعیین الگوی کشت و گسترش کشت‌های صنعتی بوده است،تصریح می‌کند: بسیاری از محصولات همانند چغندر، هندوانه، گوجه فرنگی و غیره که محصولات پر آب طلب به نظر می‌رسند می‌توانند با مدیریت مناسب کشت به محصولات کم آب طلب تبدیل شوند.

وی عنوان می‌کند: در حال حاضر کشت نشایی و با استفاده از بذر‌های اصلاح شده محصولاتی همچون چغندر در بسیاری از مناطق استان از جمله در فاروج، شیروان، بجنورد و بخشی از گرمه و جاجرم کشت نشایی چغندر انجام شده است که با این کار ضمن اینکه در این روش کشت، چندین مرحله از نوبت آبیاری محصول حذف می‌شود، زمان برداشت و به نتیجه رسیدن محصول نیز کاهش می‌یابد.

مدیر امور آب و خاک و فنی و مهندسی سازمان جهاد کشاورزی خراسان شمالی با بیان اینکه مدیریت نوع کشت و بذر مورد استفاده در کاهش مصرف آب موثر است، می‌افزاید: همچنین امسال کشت گندم به روش کف کار به صورت پایلوت انجام شده است و در سال آینده به منظور صرفه جویی و مدیریت افزایش بهره وری محصولات در بسیاری از اراضی گندم انجام خواهد شد.

منبع: خبرگزاری علم و فناوری

انتهای پیام/4028